Decyzje inwestycyjne i finansowe
Wykład 1
w zarządzaniu kapitałami przedsiębiorstwa
1 paz
dziernika 2009
08:30
Egzamin - test wielokrotnego wyboru + sytuacje decyzyjne lub egzamin ustny
Decyzje inwestycyjne i finansowe w zarządzaniu kapitałami przedsiębiorstwa
Geneza problemu - cel przedsiębiorstwa
Cel przedsiębiorstwa: maksymalizacja wartości rynkowej tegoż przedsiębiorstwa
= maksymalizacja dochodów/korzyści właścicieli
Wypłata dywidend Wzrost wartości rynkowej
przedsiębiorstwa
UWAGA!
Logiczna abstrakcja
W rozumowaniu analitycznym przestrzegamy zasad logicznej abstrakcji, tzn. że na danym poziomie
rozumowania abstrahujemy od czynników nieistotnych i mniej istotnych, koncentrując uwagę na
czynnikach istotnych.
Przykład:
KMB - Koszty Materiałów Bezpośrednich
KMB
ZJ
ZJ - zużycie jednostkowe
X1 x3
Np. technologia, ?
x2
Kupując akcje, kupujemy udział w zyskach przyszłych
Wartośd przedsiębiorstwa
Zdolnośd do Poziom ryzyka związanego z działalnością przedsiębiorstwa
generowania zysku (im ryzyko wyższe, tym niższa wartośd przedsiębiorstwa)
Współczynnik dyskontujący
Stopa dyskontowa
Suma przyszłych zysków zdyskontowanych o współczynnik dyskontujący
Sposoby szacowania stopy dyskontowej:
Ë% Model CAPM (im wyższe ryzyko, tym wyższa oczekiwana stopa
zwrotu).
Zarządzanie kapitałami przedsiębiorstwa
Anal. fin. Strona 1
Zarządzanie kapitałami przedsiębiorstwa
ZADANIE DECYZJE
RODZAJ ISTOTA
1) Określenie rozmiarów Decyzje inwestycyjne Na jaką skalę zainwestowad?
przedsiębiorstwa i
tempa jego wzrostu
Inwestowanie - odkładanie bieżącej konsumpcji na rzecz przyszłej
2) Kształtowanie struktury Decyzje inwestycyjne W jakie rodzaje majątku (aktywów)
majątku (aktywów) inwestowad?
Inwestowad należy tam, gdzie oczekujemy najwyższej stopy zwrotu
Wskaz
nik: ROE
ROA - stopa zwrotu z aktywów
- stopa zwrotu z kapitału całkowitego
3) Kształtowanie struktury Decyzje finansowe Skąd i na jakich warunkach pozyskad środki
z
ródeł finansowania finansowe?
pasywów
Anal. fin. Strona 2
Zarządzanie kapitałami przedsiębiorstwa
Wykład 2
8 paz
dziernika 2009
08:30
Cel przedsiębiorstwa: maksymalizacja wartości rynkowej
Wartośd przedsiębiorstwa - funkcja dwóch czynników - zdolnośd do generowania zysków i poziom
ryzyka związany z działalnością przedsiębiorstwa
CEL ZARZ
DZANIA KAPITAA
AMI PRZEDSI
BIORSTWA
Maksymalizacja wartości rynkowej
Maksymalizacja rentowności kapitału przy akceptowanym poziomie ryzyka
Osiągnięcia pożądanej rentowności kapitału przy minimalnym poziomie ryzyka
Rentownośd - stopa zwrotu
RELACJA WYNIK FINANSOWY - POZIOM RYZYKA
Wartośd
Maksymalny zysk przy Oczekiwany zysk przy minimalnym poziomie ryzyka
Danym poziomie ryzyka
Rozmiary i tempo
Wzrostu przedsiębiorstwa
Wielkośd i struktura majątku Wielkośd i struktura z
ródeł finansowania
(AKTYWA) (PASYWA)
Maksymalizacja stopy zwrotu Optymalizacja struktury kapitału
Przy akceptowanym poziomie ryzyka
Minimalizacja ryzyka przy akceptowanym
Poziomie stopy zwrotu
STOPA KOSZT
ZWROTU KAPITAA
U
Stopa Koszt
zwrotu Kapitału
NPV > 0
Projekt opłacalny
Rośnie wartośd przedsiębiorstwa
Anal. fin. Strona 3
KAPITAA
WA
ASNY KAPITAA
OBCY:
- Podstawowy - Odsetkowy
- Zapasowy - Nie odsetkowy
- rezerwowy Kapitał nie odsetkowy nie wchodzi w skład struktury kapitału
Koszt kapitału własnego - utracone korzyści Koszt kapitału obcego - odsetki
Model Gordona - stopa zwrotu wolna od ryzyka + koszt kapitału
własnego
Anal. fin. Strona 4
Wartośd poznawcza sprawozdania finansowego
Wykład 3
w zarządzaniu finansami przedsiębiorstw
15 paz
dziernika 2009
08:30
Stopa Koszt
zwrotu kapitału
ROE > KKW
ROE - stopa zwrotu z kapitału własnego
KKW - koszt kapitału własnego
1. Pojęcie oraz elementy sprawozdania finansowego - przypomnied sobie!
I. Wprowadzenie do sprawozdania finansowego
a. Metodologia sprawozdania finansowego
b. Założenia w sprawozdaniu (np. dotyczące zagrożenia kontynuowania działalności)
c. Powinno byd przedmiotem publikacji
II. Bilans
a. Aktywa trwałe i obrotowe (płynnośd - mniejsza lub większa)
b. Pasywa (wymagalnośd - długo- lub krótkoterminowe)
III. Rachunek zysków i strat:
a. Strumieo przychodów
b. Strumieo kosztów
c. Wariant porównawczy lub kalkulacyjny
d. Poziomy wyniku finansowego (WF na sprzedaży, WF na działalności operacyjnej, WF na
działalności gospodarczej, WF brutto, WF netto)
e. Dla dawców kapitału najważniejszy jest WF na działalności operacyjnej - odsetki są finansowane z
WF na działalności operacyjnej
f. WF na sprzedaży od WF na działalności operacyjnej różni się pozostałą działalnością operacyjną
IV. Rachunek przepływów pieniężnych:
a. Wpływy/Wydatki
b. 3 rodzaje działalności - operacyjna, finansowa, inwestycyjna
c. Przychód - wystawienie faktury, Wpływ - zapłacenie faktury
Koszt - wydanie materiału do produkcji, Wydatek - moment zapłacenia
Osiąganie przez przedsiębiorstwo dodatniego WF nie oznacza możliwości do regulowania
zobowiÄ…zao!
V. Zestawienie zmian w kapitale własnym:
Pokazane wszystkie zjawiska, które zwiększały lub zmniejszały kapitał własny
Podstawowa metoda zwiększania kapitału własnego - zysk z lat ubiegłych (KAPITAA
ZAPASOWY)
Zmniejszenie kapitału własnego - wykup akcji
VI. Informacja dodatkowa
Anal. fin. Strona 5
2. Analiza sytuacji majątkowej i finansowej na podstawie sprawozdania finansowego - uwagi wstępne
Analizując sytuację majątkową i finansową oraz pokrycie finansowe majątku i rentownośd
przedsiębiorstwa należy mied na uwadze między innymi to, że:
Ë% Sytuacja ekonomiczna podmiotu, prezentowana w rocznym sprawozdaniu może byd
przedstawiona w sposób tendencyjnie pozytywny, lub negatywny
Ë% Wskaz
niki pomagają zadad właściwe pytania, rzadko są zaś z
ródłem odpowiedzi na nie - są
swoistymi hipotezami, poczÄ…tkiem rozumowania
Ë% Zysk prezentowany w sprawozdaniu jest swoistÄ… opiniÄ…, faktem jest jedynie gotówka
Obok zysku księgowego funkcjonuje pojęcie zysku ekonomicznego
Zysk ekonomiczny, a zysk księgowy - w zysku księgowym nie ma kosztu kapitału własnego
Wzrost zysku księgowego jest tożsamy ze wzrostem wartości przedsiębiorstwa
Ë% Brak standardów miÄ™dzynarodowych i krajowych standardów definiujÄ…cych wskaz
niki finansowe
Nieprecyzyjne informacje:
Np. rentownośd przedsiębiorstwa Budimex wzrosła o 5,5 punktu procentowego - jaka
rentownośd?
Rentowośd kapitału - jakiego kapitału?
Rentownośd kapitału własnego - wg jakiej formuły liczona jest rentownośd?
Ë% Nieuzasadnione jest ekstrapolowanie dynamiki zysku - zyski zmieniajÄ… siÄ™ zgodnie z zasadÄ…
błądzenia losowego
Sprzedaż możemy ekstrapolowad, zysk jako funkcję sprzedaży - też
Ë% Zyski prezentowane w sprawozdaniu finansowym nie zawierajÄ… informacji o zmianach wartoÅ›ci
przedsiębiorstwa
Anal. fin. Strona 6
Metody analizy finansowej
Wykład 4
22 paz
dziernika 2009
08:30
Kartezjaoskie zasady myślenia (analizy):
Ë% Nie przyjmowad nigdy żadnej rzeczy a priori za prawdziwÄ…,
Ë% Podzielid badanÄ… rzecz na tyle elementów ile siÄ™ da,
Ë% Prowadzid myÅ›lenie wedÅ‚ug porzÄ…dku, od rzeczy najprostszych do bardziej zÅ‚ożonych,
Ë% Czynid wszÄ™dzie wyszczególnienie tak dokÅ‚adne, aby byd pewnym, że niczego siÄ™ nie opuÅ›ciÅ‚o.
MajÄ…tek
- Trwały:
Ë% WartoÅ›ci niematerialne i prawne,
Ë% Rzeczowe aktywa trwaÅ‚e,
Ë% NależnoÅ›ci dÅ‚ugoterminowe,
Ë% Inwestycje dÅ‚ugoterminowe,
Ë% DÅ‚ugoterminowe rozliczenia miÄ™dzyokresowe.
- Obrotowy:
Ë% Zapasy,
Ë% NależnoÅ›ci krótkoterminowe,
Ë% Inwestycje krótkoterminowe,
Ë% Krótkoterminowe rozliczenia miÄ™dzyokresowe.
Analiza finansowa - uporządkowany zbiór metod, technik i narzędzi badawczych umożliwiających ocenę
stanu finansów przedsiębiorstwa oraz skutków przedsięwzięd gospodarczych.
Metoda - system postępowania jako sposób wykonywania czynu złożonego, polegającego na
określonym doborze i układzie jego składowych, a przy tym zaplanowany.
Technika badawcza:
- Sposób uzyskiwania danych służących rozwiązywaniu ogólnego problemu badawczego,
- Zbiór określonych zabiegów niezbędnych do rozwiązania problemu, wyznaczony przyjętą metodą
badawczÄ….
Narzędzie badawcze - każdy środek (instrument) służący realizacji danej techniki badawczej (np.
wskaz
nik EPS).
Przedmiot analizy finansowej:
Ë% Wynik finansowy i czynniki ksztaÅ‚tujÄ…ce jego wielkoÅ›d (przychody, struktura przychodów, koszty,
struktura kosztów, podatek dochodowy, efektywna stopa podatkowa),
Ë% Sytuacja majÄ…tkowa (wielkoÅ›d i struktura aktywów) , finansowa (wielkoÅ›d i struktura pasywów) i
pokrycie finansowe majÄ…tku,
Ë% PÅ‚ynnoÅ›d finansowa (sposób wnioskowania o możliwoÅ›ci regulowania przez przedsiÄ™biorstwo
zobowiÄ…zao),
Ë% RentownoÅ›d zużywanych i angażowanych zasobów (rentownoÅ›d sprzedaży, majÄ…tku, kapitaÅ‚u),
Ë% Koszt i struktura kapitaÅ‚u:
Struktura kapitału to nie to samo co struktura pasywów.
Kapitał to kapitał własny i kapitał obcy odsetkowy.
Pasywa to z
ródła finansowania (wchodzą jeszcze nie odsetkowe).
Ë% Tworzenie wartoÅ›ci w przedsiÄ™biorstwie (PVA - ekonomiczna wartoÅ›d dodana), (MVA - rynkowa
wartośd dodana),
Ë% Symptomy zagrożenia przedsiÄ™biorstwa upadÅ‚oÅ›ciÄ…,
Ë% EfektywnoÅ›d projektów inwestycyjnych,
Ë% Pozycja przedsiÄ™biorstwa na rynku kapitaÅ‚owym,
Ë% Wycena wartoÅ›ci przedsiÄ™biorstwa.
Metody analizy finansowej
Anal. fin. Strona 7
Metody analizy finansowej
Metody ogólne:
Ë% Indukcji - od szczegółu do ogółu - metoda scalania,
Ë% Dedukcji - od ogółu do szczegółu - metoda rozdrabniania,
Ë% Redukcji (weryfikacji).
Hipotezy siÄ™ weryfikuje.
Tezy siÄ™ potwierdza.
Metody szczegółowe:
Ë% JakoÅ›ciowe (opisowe),
Ë% IloÅ›ciowe:
żð Deterministyczne:
Ä„% Metoda podstawieo Å‚aocuchowych,
Ä„% Metoda funkcyjna,
Ä„% Metoda logarytmiczna.
żð Stochastyczne:
Ä„% Statystyczne,
Ä„% Analiza dyskryminacyjna,
Ä„% Metody taksonomiczne.
Różnice między metodami deterministycznymi, a stochastycznymi:
Deterministyczny - wyznaczony - nie ma miejsca na czynnik losowy. Proste, czytelne, ograniczona
ilośd czynników.
Stochastyczne - może występowad czynnik losowy.
Istota metody porównao - porównanie co najmniej dwóch wielkości, z których jedna jest wielkością
ocenianÄ…, druga zaÅ› stanowi wzorzec, punkt odniesienia.
Rodzaje porównao:
Ë% Porównania w czasie,
Ë% Porównania w przestrzeni - zyskujÄ… na znaczeniu - konkurent, branża, sektor,
Ë% Porównania z wielkoÅ›ciami wzorcowymi (postulowanymi) - np. RentownoÅ›d powinna byd
maksymalizowana, ale wskaz
nik płynności finansowej - optymalizowany (ok. 2).
Zakłócenia w porównywalności:
Ë% Metodologiczne - wynikajÄ… ze zmian w sposobie definiowania zjawisk bÄ™dÄ…cych przedmiotem
analizy - np. zmiany w ustawach-definicjach,
Ë% Finansowe - przede wszystkim cenowe, ale też zmiany stawek amortyzacyjnych, podatkowych,
Ë% Organizacyjne - np. zmiany w strukturze organizacyjnej,
Ë% Przedmiotowe - efekt zmian w przedmiocie dziaÅ‚alnoÅ›ci - np. restrukturyzacja.
Efektem porównania w czasie jest odchylenie, które może mied charakter:
Ë% Odchylenia bezwzglÄ™dnego - wyrażone w liczbach absolutnych, lub wzglÄ™dnych (procentowych),
Ë% Odchylenie wzglÄ™dne (porównywanie dwóch zjawisk, z których jedno jest podstawowe, a drugie
towarzyszące; inaczej: tempo rozwoju jednego zjawiska określa tempo rozwoju drugiego).
Przykład:
Oceo kształtowanie się kosztów w przedsiębiorstwie X wiedząc, że:
żð Koszty w roku 2007 - 4 mln zÅ‚, zaÅ› koszty w roku 2008 - 4,2 mln zÅ‚
żð Rozmiary dziaÅ‚alnoÅ›ci (produkcja) zwiÄ™kszyÅ‚y siÄ™ na danym okresie o 10%.
W badanym okresie koszty spadły o 200.000 zł.
Koszty bezwzględnie wzrosły o 5% przy wzroście produkcji o 10%.
Względnie koszty spadły o 5%.
Inne przykłady zjawisk powiązanych:
żð wzrost iloÅ›ci zatrudnionych => wzrost kosztów wynagrodzeo:
żð Sprzedaż i przychody
żð ?
żð ?
Anal. fin. Strona 8
Sytuacja majątkowa i finansowa przedsiębiorstwa
Wykład 5
Dz
wignia operacyjna i finansowa
29 paz
dziernika 2009
08:30
Funkcje wskaz
ników finansowych:
Ë% Pomiar okreÅ›lonego obszaru dziaÅ‚alnoÅ›ci gospodarczej;
Ë% UWAGA! Przedmiotem analizy nie jest wskaz
nik, lecz obszar działalności objęty polem percepcji wskaz
nika.
Zasady ustalania wskaz
ników:
Ë% CelowoÅ›d (pomiar okreÅ›lonego zjawiska);
Ë% OdpowiednioÅ›d (wiÄ…zanie wielkoÅ›ci pozostajÄ…cych w logicznym zwiÄ…zku);
Ë% WspółmiernoÅ›d (sposób wyrażania powiÄ…zanych ze sobÄ… wielkoÅ›ci); zysk współmierny z kapitaÅ‚em wÅ‚asnym - zysk
netto;
Ë% PorównywalnoÅ›d (możliwoÅ›d oceny na tle innych przedsiÄ™biorstw).
Istota ryzyka:
Ë% Sytuacja, gdy z powodu niedostatecznej informacji o zjawiskach, które wystÄ…piÄ… w przyszÅ‚oÅ›ci, podejmujemy decyzje,
których skutki nie są całkowicie przewidywalne;
Ë% Dyspersja możliwych wyników wokół oczekiwanych;
Ë% MożliwoÅ›d odchylenia siÄ™ przyszÅ‚ych wyników od oczekiwanych.
Ryzyko operacyjne:
Ë% ZmiennoÅ›d zysków operacyjnych w czasie, wynikajÄ…ca z możliwoÅ›ci niepokrycia kosztów operacyjnych.
Ryzyko finansowe:
Ë% ZmiennoÅ›d zysku netto, bÄ™dÄ…ca funkcjÄ… dz
wigni finansowej, która określa stopieo wykorzystania kapitałów obcych
odsetkowych.
Ryzyko systematyczne:
Ë% ZmiennoÅ›d zysku wywoÅ‚ana przez czynniki wpÅ‚ywajÄ…ce na caÅ‚y rynek, tzw. Ryzyko niedywersyfikowalne -> miarÄ… jest
współczynnik beta.
Ryzyko niesystematyczne:
Ë% ZmiennoÅ›d zysku wywoÅ‚ana przez czynniki wÅ‚aÅ›ciwe tylko okreÅ›lonemu podmiotowi.
ANALIZA MAJATKOWA
Cel analizy:
Ë% Ocena zmian w wielkoÅ›ci i strukturze majÄ…tku (zmiany w strukturze Aktywa/Pasywa).
Narzędzia analizy:
Ë% Wskaz
nik struktury i dynamiki majÄ…tku;
Ë% Podstawowy wskaz
nik struktury aktywów (unieruchomienia majątku):
Aktywa trwałe Informacje o:
----------------------- => - okresie zamrożenia kapitału (im wyższy wskaz
nik, tym wyższy okres);
Aktywa obrotowe - poziomie elastyczności (im wyższy wskaz
nik, tym niższa elastycznośd);
- poziom ryzyka operacyjnego (im wyższy wskaz
nik, tym ryzyko operacyjne
wyższe);
Im wyższy udział kosztów stałych w KC, tym wyższe ryzyko operacyjne.
Wyższy udział aktywów trwałych w aktywach ogółem - wyższy poziom ryzyka operacyjnego.
Im wyższy wskaz
nik unieruchomienia, tym wyższe ryzyko.
Analizując sytuację majątkową przedsiębiorstwa należy mied na uwadze:
Ë% Przedmiot dziaÅ‚alnoÅ›ci przedsiÄ™biorstwa;
Ë% StrukturÄ™ majÄ…tku trwaÅ‚ego (spoÅ›ród aktywów rzeczowych amortyzacja, czynsz, ubezpieczenia generujÄ… koszty staÅ‚e);
Koszty stałe są funkcją czasu, a nie wielkości produkcji!
Ë% Poziom zużycia majÄ…tku.
Dy
WIGNIA OPERACYJNA
Istota - udział kosztów stałych w kosztach całkowitych mierzony w progu rentowności
(im wyższy udział kosztów stałych, tym wyższy stopieo dz
wigni operacyjnej większy próg rentowności).
Anal. fin. Strona 9
Próg rentowności - wielkośd przychodów i kosztów całkowitych, gdy przedsiębiorstwo nie ma ani zysku, ani straty.
Ë% Koszty staÅ‚e sÄ… funcjÄ… wielkoÅ›ci majÄ…tku produkcyjnego;
Ë% WiÄ™kszy majÄ…tek produkcyjny -> wiÄ™ksze koszty staÅ‚e -> wiÄ™kszy udziaÅ‚ kosztów staÅ‚ych w kosztach caÅ‚kowity ->
większy stopieo dz
wigni operacyjnej
Miarą wspomagania operacyjnego jest udział kosztó stałych w kosztach całk. Mierzony w progu rentowności.
Stopieo dz
wigni operacyjnej - zmiana zysku operacyjnego towarzysząca zmianie sprzedaży
% " zysku operacyjnego
DOL = -------------------------------
% " sprzedaży
przychód-koszty zmienne
DOL = ----------------------------------------------------------------------------
przychód - koszty zmienne - koszty stałe (=zysk operacyjny)
1. Stopieo dz
wigni operacyjnej = 1
Przy wzroście sprzedaży o 1%, zysk operacyjny rośnie o 1%
2. Stopieo dz
wigni operacyjnej = 1
Przy kosztach stałych = 0
SYTUACJA FINANSOWA
Cel analizy:
Ë% Ocena zmian w wielkoÅ›ci i strukturze z
ródeł finansowania.
Narzędzia analizy:
Ë% Wskaz
niki struktury i dynamiki pasywów;
Ë% Podstawowy wskaz
nik struktury pasywów (stopnia zadłużenia)
Kapitał własny
------------------
Kapitał obcy
Informacje o:
Ë% StabilnoÅ›ci finansowej przedsiÄ™biorstwa;
Ë% Polityce finansowej (im wyższy, tym niższe ryzyko)
Ë% Poziom ryzyka finansowego
Analizując sytuację finansową należy mied na uwadze:
Ë% Koszt kapitaÅ‚u;
Ë% MożliwoÅ›d osiÄ…gniÄ™cia dodatniego efektu dz
wigni finansowej;
Ë% Poziom ryzyka operacyjnego -> wysokiej dz
wigni operacyjnej nie powinna towarzyszyd wysoka
dz
wignia finansowa (efekt huśtawki).
Bilans analityczny - punkt wyjścia oceny majątkowej i finansowej
Dy
WIGNIA FINANSOWA
Istota - wykorzystanie kapitału obcego dla zwiększenia rentowności kapitału własnego.
Ë% Pozytywny efekt dz
wigni finansowej -> gdy wzrost zadłużenia podnosi rentownośd kapitału
własnego (kapitał obcy "pracuje" na własny);
Ë% Negatywny efekt 0> gdy wzrost zadÅ‚użenia obniża rentownoÅ›d kapitaÅ‚u wÅ‚asnego (kapitaÅ‚ wÅ‚asny
"pracuje" na obcy.
Warunkiem wystÄ…pienia pozytywnego efektu dz
wigni finansowej jest angażowanie kapitałów obcych w
takie przedsięwzięcia, w których ten kapitał wypracuje zysk większy, niż wynosi jego koszt:
EBIT (zysk operacyjny)
------------------------------ > koszt kapitału obcego
Kapitał całkowity
Anal. fin. Strona 10
RENTOWNOÅšD KAPITAA
U CAA
KOWITEGO
EBIT
----------------------
Kapitał całkowity
KAPITAA
CAA
KOWITY - kapitał własny + kapitał obcy odsetkowy
Anal. fin. Strona 11
Pokrycie finansowe majątku, Płynnośd finansowa,
Wykład 6
Kapitał obrotowy netto
5 listopada 2009
08:30
Metoda obliczania progu rentowności w ujęciu wartościowym:
1. Zbuduj układ współrzędnych (I i IV dwiartka).
2. Na osi "y" (jako wielkośd ujemna): koszty stałe.
3. Na osi "x" - wielkośd sprzedaży.
4. Oblicz marżę brutto wg formuły: sprzedaż - koszty zmienne.
5. Oblicz stopę marży brutto wg formuły: marża brutto / sprzedaż.
6. Oblicz próg rentowności wg formuły: koszty stałe / stopa marży brutto.
7. Zaznacz próg rentowności na osi "x".
8. Połącz punkt oznaczający koszty stałe z progiem rentowności.
9. Wyznacz graficznie strefę strat i strefę zysków.
10. Oblicz margines bezpieczeostwa wg formuły: sprzedaż - próg rentowności.
Przykład:
S = 2600
Koszty stałe = 400
y - koszty stałe
Koszty zmienne = 2080
Marża brutto: M = 520
B
Stopa marży brutto: S = 0,2
MB
Próg rentowności: P = 2000
r
Strefa zysku
Margines = 600
bezpieczeostwa
Strefa strat x - sprzedaż
2000 2600
400 Margines bezpieczeostwa informuje
o tym, że sprzedaż może się
zmniejszyd o 600, a i tak będziemy w
strefie zysku
Bilans
Aktywa wg rosnącej płynności
Pasywa wg rosnącej wymagalności
MajÄ…tek y
ródła finansowania
Aktywa trwałe Kapitał własny
1. Wartości niematerialne i prawne. 1. Kapitał podstawowy.
2. Rzeczowe aktywa trwałe. 2. Kapitał zapasowy.
3. Należności długoterminowe. 3. Kapitał z aktualizacji wyceny.
4. Należności krótkoterminowe. 4. Zysk (strata) z lat ubiegłych.
5. Długookresowe rozliczenia międzyokresowe. 5. Zysk (strata) netto.
Aktywa obrotowe Kapitał obcy
1. Zapasy. 1. Rezerwy na zobowiÄ…zania
2. Należności. 2. Zobowiązania długoterminowe.
3. Inwestycje krótkoterminowe. 3. Zobowiązania krótkoterminowe.
4. Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe. 4. Rozliczenia międzyokresowe.
Anal. fin. Strona 12
Majątek ogółem = y
ródła finansowania ogółem
Analiza pozioma -> łączy aktywa z pasywami. Analiza pionowa -> analiza aktywów i pasywów oddzielnie
Dy
WIGNIA FINANSOWA
Efekt pozytywny
Efekt negatywny
Kapitał własny 6000
Kapitał własny 6000
Kapitał obcy (8%) 4000
Kapitał obcy (8%) 4000
Kapitał całkowity 10000
Kapitał całkowity 10000
EBIT 1000 EBIT 700
Odsetki 320 8% z 4000 Odsetki 320
Założenie - nie płacimy podatku dochodowego
Zysk brutto 680 Zysk brutto 380
ROE 11,3% ROE (brutto) 6,3%
ROE - rentownośd kapitału własnego (680/6000)
ROC - rentownośd kapitału całkowitego (1000/10000)
ROC 10% ROC 7%
4000 x 10% = 400 4000 x 7% = 280
4000 x 8% = 320 4000 x 8% = 320
+80 -40
6000 x 10% = 600 6000 x 7% = 420
680 380
Gdyby przedsiębiorstwo posiadało tylko
Kapitał obcy ROC > koszt kapitału obcego
kapitał własny, to jego rentownośd byłaby
wypracował zysk
większy niż jego 10% > 8% równa ROC (10%).
koszt
POKRYCIE FINANSOWE MAJ
TKU, PA
YNNOÅšD FINANSOWA, KAPITAA
OBROTOWY NETTO
Zachowanie "zdrowych" podstaw finansów przedsiębiorstwa wymaga zachowania:
Ë% ZÅ‚otej reguÅ‚y finansowej -> dany skÅ‚adnik aktywów powinien byd finansowany tÄ… częściÄ… kapitaÅ‚u,
której wymagalnośd jest niższa niż jego płynnośd;
Ë% MajÄ…tek trwaÅ‚y powinien byd sfinansowany kapitaÅ‚em staÅ‚ym (kapitaÅ‚ wÅ‚asny + kapitaÅ‚ obcy
długoterminowy).
Kapitał stały
------------------- e" 1
Majątek trwały
Uwaga! Do majątku długoterminowego zaliczyd można (należy) także długoterminowe elementy
majątku obrotowego, np. minimalny poziom zapasów.
Majątek trwały = Majątek długoterminowy (w tym ujęciu).
KAPITAA
OBROTOWY NETTO
Sytuacja II Sytuacja III
Sytuacja I
Anal. fin. Strona 13
Kapitał Kapitał
Kapitał
własny własny
MajÄ…tek MajÄ…tek MajÄ…tek
własny
trwały trwały trwały
Kap. ob. dł.
Kapitał
Kapitał
obcy
obcy
długo-
długo-
terminowy
Kapitał
KON KON KON
terminowy
obcy
Kapitał krótko-
obcy terminowy
K. ob.. MajÄ…tek MajÄ…tek
MajÄ…tek
krótko-
krótko- obrotowy obrotowy
obrotowy
terminowy
terminowy
Sytuacja poprawna Sytuacja teoretyczna Sytuacja poprawna, tylko gdy:
SpeÅ‚niona zÅ‚ota reguÅ‚a bilansowa Ë% Częśd aktywów trwaÅ‚ych finansowana
jest ze z
ródeł elastycznych (rotowane
PA
YNNOÅšD FINANSOWA
krótkoterminowe papiery dłużne),
Ë% Nie pojawiajÄ… siÄ™ zobowiÄ…zania
Pojęcie - zdolnośd przedsiębiorstwa do regulowania bieżących zobowiązao.
przeterminowane.
Pomiar płynności finansowej:
Ë% UjÄ™cie statyczne:
żð Wskaz
nik bieżącej płynności finansowej:
MajÄ…tek obrotowy
--------------------------------------- > 1 Maksymalnie ok. 2 - powyżej 2 mamy do czynienia
Kapitał obcy krótkoterminowy z tzw. Nadpłynnością
żð Wskaz
nik płynności szybkiej:
Majątek obrotowy - zapasy - krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe
--------------------------------------------------------------------------------------------------- ~ ok. 1
Kapitał obcy krótkoterminowy
Ë% UjÄ™cie dynamiczne (przykÅ‚ady):
żð Wskaz
nik płynności gotówkowej:
Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej
---------------------------------------------------------------------
Kapitał obcy krótkoterminowy
żð Pieniężny wskaz
nik pokrycia zobowiÄ…zao odsetkowych:
Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej + podatek dochodowy
---------------------------------------------------------------------------------------------------
Kapitał obcy krótkoterminowy
Komentarz: Ok. 80% upadłości spowodowanych jest utratą płynności, a nie rentowności!
Podstawowa stopa procentowa = tzw. Stopa referencyjna = 3,5%
Ustala jÄ… RPP. Szefem RPP jest prezes NBP (obecnie SÅ‚awomir Skrzypek).
Jedno pytanie na teście będzie dotyczyło polityki monetarnej (np. wartośd inflacji - jaka jest, a jaka
powinna byd, aby wejśd do strefy Euro).
Anal. fin. Strona 14
Analiza pionowa bilansu
Wykład 7
12 listopada 2009
08:30
Wartośd przedsiębiorstwa
Decyzje
Decyzje
finansowe
inwestycyjne
Stopa zwrotu Koszt kapitału
Skutki decyzji inwestycyjnych majÄ… Skutki decyzji inwestycyjnych majÄ…
Swoje odbicie w aktywach Swoje odbicie w pasywach
Aktywa Pasywa
Syntetyczna miara skutków aktywów Syntetyczna miara skutków aktywów
Inwestycyjnych - aktywa trwałe / aktywa obrotowe Finansowych - kapitał własny / kapitał obcy
Wskaz
nik struktury majÄ…tku: Wskaz
nik struktury pasywów:
Kapitał własny
Aktywa trwałe
= ------------------------ = -------------------
Aktywa obrotowe Kapitał obcy
Wartośd informacyjna zmian wskaz
nika Wartośd informacyjna zmian wskaz
nika
wielkości i struktury aktywów wielkości i struktury pasywów
Wspomaganie operacyjne Dz
wignia finansowa
Dz
wignia operacyjna Ryzyko finansowe
Ryzyko operacyjne
Istota płynności finansowej - zdolnośd przedsiębiorstwa do regulowania bieżących zobowiązao.
Czynniki kształtujące płynnośd finansową
Ë% Struktura aktywów, a w tym:
żð Struktura majÄ…tku obrotowego (4 elementy majÄ…tku obrotowego):
Ä„% Zapasy,
Ą% Należności krótkoterminowe,
Ą% Inwestycje krótkoterminowe,
Ą% Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe.
żð PÅ‚ynnoÅ›d majÄ…tku obrotowego (zdolnoÅ›d zamiany danego elementu na dobro pÅ‚ynne, którym jest
pieniÄ…dz):
Ą% Elementy majątku, które mają niską płynnośd (niemalże zerową), np. surowce, materiały
unikalne,
Ą% Majątek o pełnej płynności gotówki.
żð DÅ‚ugoÅ›d cyklu operacyjnego.
Ë% Struktura z
ródeł finansowania (kapitał własny i obcy).
żð Struktura kapitaÅ‚u obcego (dÅ‚ugu):
Ą% długoterminowy (3 przykłady instrumentów finansowania długoterminowego):
®ð Kredyty bankowe i pożyczki,
®ð DÅ‚użne papiery wartoÅ›ciowe,
®ð PozostaÅ‚e zobowiÄ…zania dÅ‚ugoterminowe.
krótkoterminowy (4 przykłady kapitału obcego krótkoterminowego):
Anal. fin. Strona 15
Ą% krótkoterminowy (4 przykłady kapitału obcego krótkoterminowego):
®ð Kredyty bankowe i pożyczki,
®ð DÅ‚użne papiery wartoÅ›ciowe,
®ð ZobowiÄ…zania z tytuÅ‚u dostaw i usÅ‚ug,
®ð Fundusze specjalne.
Model DuPonta:
Majątek obrotowy Majątek obrotowy Aktywa Zobowiązania ogółem
------------------------ = ------------------------ x ---------------------- x ------------------------------
Kapitał obcy Aktywa Zobowiązania Kapitał obcy
krótkoterminowy ogółem krótkoterminowy
Model Du Ponta z materiałów Nowickiego:
Rentownośd Mnożnik
Rentownośd Obrotowośd
kapitału = x x kapitału
sprzedaży aktywów
własnego własnego
Zysk netto
Rentownośd sprzedaży = ------------------------------------------------------------
Przychody netto ze sprzedaży prod., tow. i mat.
Przychody netto ze sprzedaży prod., tow. i mat.
Obrotowośd aktywów = --------------------------------------------------------------
Średni stan aktywów całkowitych
Średni stan aktywów całkowitych
MKW = --------------------------------------------
Średni stan kapitału własnego
Gotówka
Należności Zakup materiałów
ZobowiÄ…zania
Produkcja w toku
Wyroby gotowe
Cykl powinien byd możliwie krótki.
Miara sprawności zarządzania cyklem:
Ë% W przypadku materiałów - wskaz
nik rotacji zapasów/materiałów:
Przeciętny stan zapasów/materiałów
Wskaz
nik rotacji w dniach = --------------------------------------------------- x 360
Koszt zużycia materiałów
Ë% W przypadku zapasów produkcji w toku:
Przeciętny stan materiałów produkcji w toku
Wskaz
nik zapasów produkcji w toku = ------------------------------------------------------------- x 360
Koszty wytworzenia produkcji sprzedanej
Anal. fin. Strona 16
Ë% W przypadku produkcji w toku:
Przeciętny stan należności
Należności = ----------------------------------------- x 360
Przychody netto ze sprzedaży
KAPITAA
OBROTOWY NETTO
Ta częśd kapitału stałego, która finansuje majątek obrotowy.
Pomiar:
Kapitał stały - majątek obrotowy
Lub
Majątek obrotowy - kapitał obcy krótkoterminowy
Funkcje kapitału obrotowego netto:
Ë% Zmniejszenie ryzyka wynikajÄ…cego z mniejszej pÅ‚ynnoÅ›ci części majÄ…tku obrotowego;
Ë% Utrzymanie przez przedsiÄ™biorstwo zdolnoÅ›ci do regulowania bieżących zobowiÄ…zao;
Ë% Zapotrzebowanie na kapitaÅ‚ jest tym wyższe im:
żð WiÄ™ksza jest zmiennoÅ›d przychodów,
żð WiÄ™ksza jest zmiennoÅ›d przepÅ‚ywów pieniężnych,
żð Wyższe jest ryzyko przedsiÄ™biorstwa,
żð Mniejsze jest przedsiÄ™biorstwo.
UWAGA!!!
1. Im wyższy wskaz
nik płynności bieżącej, tym KON jest wyższy.
2. Spełnienie złotej reguły bilansowej oznacza że wskaz
nik płynności bieżącej jest >= 1.
3. Wskaz
nik płynności bieżącej na poziomie 1 oznacza, że KON jest równy 0.
Gospodarowanie majÄ…tkiem obrotowym
Majątek obrotowy - zapasy, należności, inwestycje krótkoterminowe
Strategie inwestowania w majÄ…tek obrotowy:
Ë% A
agodna (chomikowania) - wysoki poziom zapasów,
należności i środków pieniężnych;
żð Zalety: bezpieczeostwo (niskie ryzyko),
żð Wady: wysokie koszty, potencjalnie niższa stopa
zwrotu;
Ë% Agresywna - możliwie niski poziom zapasów, należnoÅ›ci i
środków pieniężnych:
żð Zalety: potencjalnie wysoka stopa zwrotu,
żð Wady: wysoki poziom ryzyka, brak możliwoÅ›ci
korzystania z okazyjnych zakupów.
Ë% Umiarkowana - wypadkowa dwóch poprzednich
Anal. fin. Strona 17
Kapitał Obrotowy Netto
Wykład 8
19 listopada 2009
08:30
KAPITAA
OBROTOWY NETTO
KON = Kapitał stały - majątek trwały
lub
KON = Majątek obrotowy - kapitał obcy krótkoterminowy
Strategie finansowania majÄ…tku obrotowego:
Ë% Konserwatywna (finansowanie głównie kapitaÅ‚em staÅ‚ym):
żð Zalety - stabilnoÅ›d, wysoka pÅ‚ynnoÅ›d,
żð Wady - koszty, niska stopa zwrotu.
Ë% Agresywna (niski udziaÅ‚ kapitaÅ‚u staÅ‚ego):
żð Zalety -
żð Wady -
Ë% Umiarkowana
KON będzie większy w strategii konserwatywnej
Im wyższy poziom płynności, wyższy poziom KON, tym bardziej konserwatywna strategia.
Strategie gospodarowania kapitałem obrotowym netto:
Ë% Konserwatywna -> wysoki udziaÅ‚ majÄ…tku obrotowego w majÄ…tku caÅ‚kowitym oraz niski udziaÅ‚
kapitału obcego krótkoterminowego w finansowaniu majątku przedsiębiorstwa,
Ë% Agresywna -> niski udziaÅ‚ majÄ…tku obrotowego w majÄ…tku caÅ‚kowitym oraz wysoki udziaÅ‚ kapitaÅ‚u
obcego krótkoterminowego w finansowaniu majątku przedsiębiorstwa.
100%
MO MO - MajÄ…tek obrotowy
---- MC - Majątek całkowity
Konserwatywna Umiarkowana
MC KOK - Kapitał Obcy Krótkoterminowy
50%
Umiarkowana Agresywna
50% 100% KOK
-----
MC
PRZYKA
AD WNIOSKOWANIA
Z danych zawartych w tabeli 1. wynika, że w badanym okresie zwiększył się udział aktywów trwałych w
aktywach całkowitych.
" AC = 9,7%
Czy wzrostowi aktywów
towarzyszy podobna dynamika
" AT = -1,9% " AO = 41,2%
sprzedaży?
Spadek udziału AT w AC o 7,8%
" NK = 95,2% " Z = 31,7%
Wzrost udziału NK w AC o 10,9%
WNIOSEK
Efektem analizy pionowej bilansu (w tym przypadku: analizy sytuacji majÄ…tkowej) i sytuacji finansowej sÄ…
wnioski o charakterze "hipotez", czyli przypuszczeo (na tym etapie nie powinniśmy formułowad
wniosków wartościujących, np. jest dobrze, z
le, gorzej, lepiej).
Anal. fin. Strona 18
Analiza wyniku finansowego i rentowności
Wykład 9
26 listopada 2009
08:30
ZADANIE
Na podstawie poniższych danych, podejmij decyzję o zostaniu współwłaścicielem jednego z
przedsiębiorstw.
Wyszczególnienie A B
Kapitał własny 10 90
Kapitał obcy (8%) 90 10
Kapitał całkowity 100 100
EBIT 15 15
- - -
Odsetki 7,2 0,8
Zysk brutto (EBIT-odsetki) 7,8 14,2
ROE 78% 15,8%
Cel analizy - wypracowanie przesłanek umożliwiających takie kształtowanie wyniku finansowego, które
pozwoli na osiąganie pożądanych bieżących wyników finansowych, przy jednoczesnym utrwalaniu
zdolności do ich generowania w przyszłości.
Przedmiot analizy - czynniki kształtujące przychody i koszty przedsiębiorstwa:
Ë% Po stronie przychodów - 3 czynniki:
żð WielkoÅ›d i struktura sprzedaży,
żð Ceny sprzedawanych produktów.
Ë% Po stronie kosztów - 3 czynniki:
żð WielkoÅ›d i struktura zużytych czynników produkcji,
żð Ceny czynników produkcji.
Poziomy wyniku finansowego:
Ë% Poziom operacyjny,
Ë% Poziom finansowy,
Ë% Poziom nadzwyczajny,
Ë% Poziom podziaÅ‚u wyniku finansowego.
Anal. fin. Strona 19
RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT
Przychody ze sprzedaży produktów, Pozostałe przychody operacyjne
Towarów i materiałów
Koszty sprzedanych produktów,
Pozostałe koszty operacyjne
Towarów i materiałów.
Koszty sprzedaży
Koszty ogólnego zarządu
Zysk/strata na działalności operacyjnej
Przychody finansowe Koszty finansowe
Zysk/strata na działalności gospodarczej
Zyski nadzwyczajne Straty nadzwyczajne
Zysk/strata brutto
Podatek dochodowy
Zysk/strata netto
RENTOWNOÅšD
Pojęcie rentowności - stopieo opłacalności zużywanych bądz
zaangażowanych zasobów.
Opłacalnośd Ekonomicznośd
Korzystnośd Skutecznośd
Rentownośd Sprawnośd
Efektywnośd Racjonalnośd
Anal. fin. Strona 20
Korzystnośd = opłacalnośd
Racjonalnośd - postępowanie zgodne z logiką.
Skutecznośd - osiąganie zamierzonego celu.
Efektywnośd - osiąganie celów przy korzystnym ilorazie korzyści do nakładów.
Opłacalnośd - dodatnia różnica między przychodem, a kosztem.
O = P-K
P
Efektywnośd = -----------
K
Zysk jest miarą opłacalności.
Rentownośd jest miarą efektywności.
Największa rentownośd
Koszt marginalny
Anal. fin. Strona 21
Analiza rentowności
Wykład 10
3 grudnia 2009
08:30
Cel analizy rentowności - ocena zmian w efektywności gospodarowania przedsiębiorstwa oraz
identyfikacja czynników te zmiany kształtujących.
Przedmiot analizy:
Ë% RentownoÅ›d sprzedaży,
Ë% RentownoÅ›d majÄ…tku,
Ë% RentownoÅ›d kapitaÅ‚u.
Metody analizy:
Ë% Metoda porównao,
Ë% Metody badania zależnoÅ›ci zjawisk - pozwalajÄ… ukazad siÅ‚Ä™ i kierunek wpÅ‚ywu konkretnych
czynników na badane zjawisko:
żð Różnic czÄ…stkowych,
żð Podstawieo,
żð Funkcyjna.
Wskaz
niki rentowności sprzedaży
Pomiar wskaz
ników rentowności sprzedaży - pomiar stopnia opłacalności sprzedaży.
W liczniku każdego
Wynik finansowy
ROS = -----------------------
wskaz
nika rentowności
Sprzedaż
występuje WF
Wynik finansowy
Rentownośd majątku całkowitego = --------------------------
Majątek całkowity
Wynik finansowy
Rentownośd kapitału łącznego = -------------------------------------
Średni stan kapitału łącznego
5 poziomów wyniku finansowego - w wariancie porównawczym:
Ë% WF brutto ze sprzedaży (inaczej: WF eksploatacyjny brutto) - tylko w wariancie kalkulacyjnym.
1. WF ze sprzedaży (inaczej: WF finansowy eksploatacyjny).
2. WF z działalności operacyjnej (inaczej: WF operacyjny).
3. WF z działalności gospodarczej (WF gospodarczy).
4. WF brutto (inaczej: WF całkowity/ogólny).
5. WF netto (inaczej: WF bilansowy).
Wskaz
niki rentowności sprzedaży:
Zysk ze sprzedaży
Rentownośd sprzedaży = --------------------------------------
Przychody netto ze sprzedaży
Zysk z działalności operacyjnej
Rentownośd operacyjna sprzedaży = -----------------------------------------------------------------------------------
Przychody netto ze sprzedaży + pozostałe przychody operacyjne
Zysk netto
Anal. fin. Strona 22
 Zysk netto
Rentownośd netto sprzedaży = -------------------------------------------------------------------------------------
Przychody netto ze sprzedaży + pozostałe przychody operacyjne
+ przychody finansowe + zyski nadzwyczajne
Do budowy macierzy BCG wykorzystuje się rentownośd sprzedaży (1. wzór).
Wskaz
niki rentowności porównują strumienie, więc można je dowolnie porównywad w czasie (np.
rentownośd sprzedaży kwartalna do rocznej) - w przeciwieostwie do wskaz
ników, które porównują
strumienie z zasobami (np. ROA) - ograniczona porównywalnośd w czasie!
Istota wskaz
ników rentowności majątku - pomiar opłacalności angażowania przez przedsiębiorstwo
zasobów majątku trwałego i obrotowego.
Wskaz
niki rentowności majątku (ROA):
Zysk netto
Rentownośd netto aktywów = --------------------------------------------
Przeciętny stan aktywów ogółem
Zysk z działalności operacyjnej
Rentownośd operacyjna aktywów = --------------------------------------------
Przeciętny stan aktywów ogółem
Lub
Zysk netto + koszty finansowe (1-T)
Rentownośd operacyjna aktywów = -------------------------------------------------------
Średni stan aktywów ogółem
Rentownośd kapitału własnego
Czynniki kształtujące rentownośd kapitału własnego:
RKW = (ROS * RKA
) Ä… (WSK * EDF) * (1-T)
Gdzie:
Zysk netto
R = ------------------- => rentownośd kapitału własnego
KW
Kapitał własny
Zysk operacyjny
R = ---------------------- => rentownośd operacyjna sprzedaży
OS
Sprzedaż
Sprzedaż
R = --------------------------------- => rotacja kapitału
KA

Kapitał łączny (pasywa)
Anal. fin. Strona 23
 Kapitał obcy
W = ---------------------- => wskaz
nik struktury kapitału
SK
Kapitał własny
Zysk operacyjny koszty finansowe
E = ( ---------------------------------- - ------------------------- ) => efekt dz
wigni finansowej
DF
kapitał łączny (pasywa) kapitał obcy
Obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego
(1-T) = (1 - --------------------------------------------------------------) => polityka fiskalna paostwa
Zysk brutto
(ROS * RKA
) => rentownośd operacyjna kapitału łącznego = rentownośd operacyjna aktywów
Informuje o efektywności sfery operacyjnej.
Anal. fin. Strona 24
Rentownośd kapitału własnego
Wykład 11
a wspomaganie finansowe
10 grudnia 2009
08:30
Wspomaganie finansowe:
- wykorzystanie kapitału obcego, z którym wiążą się tzw. Korzyści podatkowe (odsetki od kapitału
obcego zmniejszajÄ… podstawÄ™ opodatkowania).
- poziom wspomagania finansowego powinien znalez
d swój wyraz we wzroście rentowności kapitału
własnego.
KO
RKW = RKC + ------ [RKC - KKO(1-T)]
KW
Gdzie:
RKW - rentownośd kapitału własnego (w %) = Zysk Netto/KW
RKC - rentownośd kapitału całkowitego (w %) = Zysk Operacyjny/KC
KO - kapitał obcy odsetkowy (wartośd księgowa długu)
KW - kapitał własny (wartośd księgowa)
KKO - koszt kapitału obcego (w %)
T - stawka podatku dochodowego
PYTANIE:
Czy rentownośd kapitału własnego może byd niższa niż rentownośd kapitału całkowitego?
TAK, kiedy kapitał obcy wypracuje zysk niższy niż jego koszt (rentownośd KC jest niższa od KKO).
Przy negatywnym efekcie dz
wigni finansowej.
ISTOTA WSPOMAGANIA OPERACYJNEGO - Dy
WIGNIA OPERACYJNA (SYTUACJA MAJ
TKOWA)
Analiza przyczynowo-skutkowa rentowności kapitału własnego
Ułomności modelu:
Model DuPonta - ujęcie klasyczne
- Nie przedstawia należycie
wpływu dz
wigni finansowej,
Zysk netto Zysk netto (kapitał obcy)
- Abstrahuje od polityki fiskalnej
-------------- = ------------------ / 1- --------------------
paostwa.
Kapitał własny Aktywa ( KW )
Lub
ZN ZN sprzedaż KW
----- = ------ x ------------- / ------------
Kw sprz aktywa KC (aktywa)
Lub
ZN ZN sprzedaż aktywa
----- = ------------ x ------------- x ------------
KW sprzedaż aktywa KW
Rentownośd Produktywnośd Mnożnik
sprzedaży aktywów Kapitału
(Ile zł Sprzedaży Własnego
Generuje (informuje o
1 zł majątku) Poziomie
zadłużenia)
Ścieżki wzrostu ROE: Im wyższy poziom zadłużenia, tym wyższe ROE, pod warunkiem,
- Wzrost MKW że efekt dz
wigni finansowej jest pozytywny!
- ?
Zysk operacyjny zysk operacyjny sprzedaż
-------------------- = -------------------- x -------------
Aktywa sprzedaż aktywa
Anal. fin. Strona 25
Zysk operacyjny
--------------------
A'
sprzedaż
B'
Następna krzywa obojętności
A
B
Sprzedaż
-----------
aktywa
Współczesne polskie przedsiębiorstwo będzie się przesuwad z A do B:
- Duża konkurencyjnośd,
- Duży obrót, a mały zysk,
- Ciągłe zwiększanie produktywności aktywów
Możliwe przedsięwzięcia prowadzące do wzrostu produktywności aktywów:
- wyprzedaż niepotrzebnych składników majątku,
- zwiększenie sprzedaży,
- skrócenie cyklu windykacji,
- ?
- ?
Rozszerzony model DuPonta:
Nie wiem, czy to jest dobrze!
Zysk netto
--------------
Kapitał własny
Zysk brutto
------------------ x (1-T)
Kapitał własny
Zysk operacyjny Kapitał obcy zysk operacyjny
-------------------- ---------------- ( ----------------------- koszt kapitału obcego)
Kapitał całkowity ą Kapitał własny kapitał całkowity
Zysk operacyjny Sprzedaż
-------------------- -----------------------
x
Kapitał całkowity
Sprzedaż
Model Du Ponta (rozwinięty) - oznaczenia (komponenty):
Zysk "operacyjny" - zysk brutto + koszty finansowe + straty nadzwyczajne
Sprzedaż - przychody ze sprzedaży + pozostałe przychody operacyjne + przychody finansowe + zyski
nadzwyczajne
Kapitał łączny - suma pasywów
Kapitał własny - zgodnie z bilansem
Kapitał obcy - suma pasywów - kapitał obcy
Anal. fin. Strona 26
Kapitał obcy - suma pasywów - kapitał obcy
Koszt kapitału obcego - iloraz kosztów finansowych do KO
Zalety:
- Umożliwia analizę ROE, która uwzględnia wszystkie zdarzenia gospodarcze mające odbicie w RZiS.
UWAGA:
- Model umożliwia ukazanie wpływu wszystkich zdarzeo na rentownośd kapitału własnego, w tym również
zdarzeo o charakterze losowym i nieciągłym. Stąd też, wykorzystując model do prognozowania, należy
skorygowad zysk netto o te zdarzenia, a samych zdarzeo nie ujmowad w prognozowaniu.
Anal. fin. Strona 27
Analiza tworzenia wartości
Wykład 12
17 grudnia 2009
08:30
Punkt wyjścia - osiąganie pozytywnych wskaz
ników finansowych (niewystarczająca jest rentownośd!)
Inwestycje rozwojowe, rentownośd, koszt kapitału a wartośd
Rentownośd kapitału
---------------------------
1. Wzrost generujący wartośd
Koszt kapitału
Stopa zwrotu > Koszt kapitału
Wzrost Pułapka
WARUNEK KONIECZNY WZROSTU
generujÄ…cy wzrostu
WARTOÅšCI PRZEDSI
BIORSTWA!
wartośd
1 2. Pułapka wyniku: dodatni wynik finansowy,
ale niższy od kosztu kapitału - nie wystarcza
na inwestycje rozwojowe
Pułapka Wzrost
Stopa zwrotu < Koszt kapitału
wyniku niszczÄ…cy
wartośd
1 Inwestycje rozwojowe
-----------------------------
Przepływy pieniężne
Wartośd przedsiębiorstwa to zdolnośd do generowania przepływów pieniężnych (które powinny
wystarczad na inwestycje rozwojowe).
Ë% Mierniki ksiÄ™gowe efektywnoÅ›ci przedsiÄ™biorstwa:
żð ROA (stopa zwrotu z aktywów),
żð ROI (stopa zwrotu z inwestycji),
żð ROE (stopa zwrotu z kapitaÅ‚u wÅ‚asnego),
żð EPS (zysk na akcjÄ™) - bardzo istotny wskaz
nik - informuje o pozycji przedsiębiorstwa na rynku
kapitałowym,
Ë% Wybrane wady mierników ksiÄ™gowych (w kontekÅ›cie oceny zarzÄ…dów i podejmowania decyzji o
alokacji kapitału:
żð Na wielkoÅ›d zysku wysoki wpÅ‚yw majÄ… standardy rachunkowoÅ›ci (standardy krajowe +
polityka rachunkowości firmy, polityka bilansowa),
żð WielkoÅ›d zysku nie pokrywa siÄ™ z wielkoÅ›ciÄ… gotówki (odroczone pÅ‚atnoÅ›ci, tworzone
rezerwy, amortyzacja& ).
WF = przychody - koszty -> MIERNIKI KSI
GOWE
CF = wpływy - wydatki
Przychód - powstaje w momencie wystawienia faktury
Wpływ - gdy faktura zostanie zapłacona
Koszt materiału - powstaje, gdy materiały zostaną wydane z magazyny (wystawienie dokumentu RW)
Wydatek - gdy zapłacimy fakturę
Koszt amortyzacji - powstaje, gdy zostanie zaksięgowane
Wydatek - gdy kupiliśmy maszyny
żð NieuwzglÄ™dnienie koniecznoÅ›ci inwestowania (wzrost zysku nie musi pokrywad siÄ™ ze
wzrostem CF, gdyż większa sprzedaż może powodowad wzrost KON),
żð Ignorowanie zmiany wartoÅ›ci pieniÄ…dza w czasie (zmiana mierników ksiÄ™gowych nie
pokrywa się ze zmianą wartości przedsiębiorstwa; stopa dyskontowa uwzględnia zarówno
ryzyko, jak i spodziewanÄ… inflacjÄ™),
żð NieuwzglÄ™dnienie ryzyka (przy obliczaniu zysku abstrahuje siÄ™ od kosztu kapitaÅ‚u wÅ‚asnego),
żð W bilansie nie uwzglÄ™dnia siÄ™ majÄ…tku bÄ™dÄ…cego przedmiotem leasingu (również
dzierżawionego).
Ë% Kluczowym elementem zarzÄ…dzania wartoÅ›ciÄ… przedsiÄ™biorstwa jest pomiar osiÄ…gniÄ™d
przedsiębiorstwa w zakresie kreowania wartości.
Ë% Miary wygenerowanej wartoÅ›ci:
żð EVA - ekonomiczna wartoÅ›d dodana (mierzy wartoÅ›d powstaÅ‚Ä… w przedsiÄ™biorstwie, jaka
powstaje po pokryciu kosztu kapitału),
żð MVA - rynkowa wartoÅ›d dodana (mierzy efekt kreacji wartoÅ›ci w przedsiÄ™biorstwie od
początku jego istnienia) - miernik długookresowy,
Anal. fin. Strona 28
Ë% Miary zwrotu:
żð TSR - caÅ‚kowity zwrot dla akcjonariuszy (mierzy wszystkie korzyÅ›ci, jakie otrzymujÄ…
akcjonariusze z tytułu posiadanych akcji),
żð CFROI - gotówkowy zwrot z inwestycji (mierzy stopÄ™ zwrotu ze wszystkich inwestycji
dokonanych w przedsiębiorstwie; wewnętrzna stopa zwrotu).
EVA - Economy Value Added
Ë% Istota EVA:
żð Pomiar powstajÄ…cej w przedsiÄ™biorstwie wartoÅ›ci - wartoÅ›d, która zostaje po pokryciu
zainwestowanego kapitału,
żð Koncepcja znana od XIX wieku (A. Marshall), jako zysk rezydualny (ekonomiczny),
żð FormuÅ‚a obliczeniowa:
EVA = NOPATt - (WACCt * Ct-1)
Lub
EVA = (RKCt - WACCt) *Ct-1
Gdzie:
NOPAT - zysk operacyjny po opodatkowaniu (w PLN)
WACC - średnioważony koszt kapitału (w %)
C - zainwestowany kapitał (w PLN)
RKC - rentownośd kapitału własnego liczona wg formuły (w %)
NOPATt
RKC = ---------
Ct-1
Ë% Zalety EVA:
żð Wysoka korelacja z wartoÅ›ciÄ… przedsiÄ™biorstwa,
żð Zabezpieczanie przed destrukcjÄ… wartoÅ›ci przedsiÄ™biorstwa,
żð Dobra baza dla systemów wynagradzania zarzÄ…dów,
żð MożliwoÅ›d identyfikacji najbardziej efektywnych finansowo inwestycji,
Ë% UÅ‚omnoÅ›ci EVA:
żð KoniecznoÅ›d korekt zainwestowanego kapitaÅ‚u i zysku operacyjnego (aby doprowadzid
informacje bazujące na standardach księgowych do poziomu środków finansowych).
Anal. fin. Strona 29
Miary wygenerowanej wartości
Wykład 13
7 stycznia 2010
08:30
Miary wygenerowanej wartości
Kiedy osiągnięcie zysku netto jest tożsame ze wzrostem wartości przedsiębiorstwa?
Zysk netto musi byd większy od kosztu kapitału
Zysk netto
Stopa zwrotu z kapitału własnego = --------------------
Kapitał własny
Zysk operacyjny
Stopa zwrotu z kapitału całkowitego = -----------------------
Kapitał całkowity
Zysk ze sprzedaży
Rentownośd sprzedaży = ------------------------------
Przychody ze sprzedaży
EVA
EVA = Zysk Operacyjny - Koszt Kapitału Całkowitego
EVA = Zysk netto - Koszt Kapitału Własnego
EVA to nadwyżka, która pozostaje w przedsiębiorstwie po pokryciu kosztu kapitału własnego.
Stopa wolna od ryzyka wynosi obecnie 5%.
MVA - Market Value Added
Ë% Istota MVA (rynkowej wartoÅ›ci dodanej):
żð Jest miernikiem kreacji wartoÅ›ci w przedsiÄ™biorstwie od poczÄ…tku jego istnienia
żð Zaktualizowana wartoÅ›d przyszÅ‚ych EVA
Ë% FormuÅ‚a obliczeniowa:
żð MVA = Wp - Kw
Lub
żð MVA = p * n - Kw
W - rynkowa wartośd przedsiębiorstwa
p
K - kapitał własny (skorygowany)
w
n - liczba akcji
p - cena akcji
W cenie akcji swój obraz ma wartośd kapitału własnego!
Wartośd całkowita = wartośd rynkowa kapitału własnego + wartośd rynkowa długu
Ë% Zalety MVA:
żð Kryterium oceny o charakterze zewnÄ™trznym (wysoki obiektywizm, ponieważ
przedsiębiorstwo jest oceniane przez rynek),
żð Jest funkcjÄ… dÅ‚ugookresowych prognoz inwestorów,
żð Obiektywizuje ocenÄ™ przedsiÄ™biorstwa,
żð Jest miernikiem dÅ‚ugookresowym;
Co to znaczy, że MVA jest funkcją długookresowych prognoz inwestorów?
Anal. fin. Strona 30
Co to znaczy, że MVA jest funkcją długookresowych prognoz inwestorów?
W cenie akcji zawarta jest prognoza przyszłości przedsiębiorstwa, wartośd przedsiębiorstwa jest
odzwierciedleniem oczekiwanych wyników.
Miary relatywne - miary zwrotu:
TSR
Ë% Istota TSR:
żð Pomiar wszystkich korzyÅ›ci akcjonariuszy odniesionych do ceny akcji
Ë% FormuÅ‚a obliczeniowa:
(P1 - P0) + DPS
TSR = -------------------- * 100
P0
P - cena akcji na koniec
1
P - cena akcji na poczÄ…tek okresu
0
DPS - dywidenda / akcjÄ™
Ë% Ograniczenia:
żð TSR nie uwzglÄ™dnia stopy zwrotu oczekiwanej przez akcjonariuszy
żð KoniecznoÅ›d liczenia nadwyżkowego TSR wg formuÅ‚y:
TSR - KKW
Oczekuję, że rentownośd kapitału własnego będzie wyższa od rentowności kapitału całkowitego.
Oczekuję, że rentownośd kapitału własnego będzie wyższa od kosztu kapitału własnego i WACC.
Oczekuję, że całkowita stopa zwrotu będzie wyższa od kosztu kapitału własnego.
Anal. fin. Strona 31
Miary wygenerowanej wartości
Wykład 14
14 stycznia 2010
08:30
CFROI
Ë% CFROI (Gotówkowy zwrot z inwestycji):
żð Odzwierciedla stopÄ™ zwrotu z wszystkich inwestycji dokonanych w przedsiÄ™biorstwie,
IRR (wewnętrzna stopa zwrotu) jest miarą stopy zwrotu z pojedynczej inwestycji - taka stopa
dyskontowa, przy której NPV=0 (suma wszystkich przepływów pieniężnych = 0).
Projekt jest akceptowany, kiedy IRR > rynkowej stopy zwrotu (stopy zwrotu oczekiwanej przez
inwestora).
żð Bazuje na dwóch zaÅ‚ożeniach:
Ą% Rynek płaci za osiągnięcia gotówkowe, a nie za księgowe,
Ą% Istnieje różnica pomiędzy osiągnięciami gotówkowymi, a księgowymi;
żð Odzwierciedla (zdaniem autorów) osiÄ…gniÄ™cia finansowe przedsiÄ™biorstwa porównywalne w
różnych obszarach (nawet przy różnych wskaz
nikach inflacji).
Ë% WartoÅ›d tworzona jest wówczas, gdy CFROI > przeciÄ™tny zwrot rynkowy (zwrot wymagany przez
inwestora) - jak w IRR.
żð PrzedsiÄ™biorstwo jest wyceniane powyżej wartoÅ›ci godziwej
żð Wskaz
nik Q Tobina > 1 (całkowita wartośd rynkowa przedsiębiorstwa / wartośd netto
aktywów)
Ą% Całkowita wartośd rynkowa przedsiębiorstwa: wartośd rynkowa kapitału własnego +
wartośd zadłużenia,
Ą% Bieżąca wartośd netto aktywów: aktywa nieamortyzowane (pomniejszone o
nieoprocentowane zobowiÄ…zania handlowe) + aktywa amortyzowane;
Ë% Procedura obliczeniowa
żð Krok I - obliczenie przepÅ‚ywów pieniężnych brutto:
Ą% Zysk netto + amortyzacja + wydatki odsetkowe + wartośd upłynnienia aktywów
nieamortyzowanych na koniec projektu,
Ą% Przepływy te muszą zawierad korektę inflacyjną;
żð Krok II - obliczenie inwestycji brutto (realnego wydatku pieniężnego na poczÄ…tku trwania
inwestycji):
Ą% Aktywa amortyzowane (rzeczowe środki trwałe brutto + korekta inflacyjna rzeczowych
aktywów trwałych + majątek dzierżawiony + wartości niematerialne i prawne) plus
aktywa nieamortyzowane (aktywa monetarne pomniejszone o nieoprocentowane
zobowiązania krótkoterminowe + zapasy + grunty + inwestycje),
Ä„% Inwestycje brutto zawierajÄ… korektÄ™ inflacyjnÄ…;
żð Krok III - wyznaczenie stopy dyskontowej, przy której suma zdyskontowanych przepÅ‚ywów
pieniężnych brutto równa się inwestycjom brutto.
PRZYKA
ADOWE PYTANIA NA EGZAMIN - podany był bilans (nie zdążyłem przepisad):
PYTANIA:
1. Czy przedsiębiorstwo posiada zdolnośd do regulowania bieżących zobowiązao?
TAK, ponieważ wskaz
nik bieżącej płynności finansowej > 1
2. Czy przedsiębiorstwo spełnia złotą regułę bilansową?
TAK (KW/MT>1)
3. Czy przedsiębiorstwo dysponuje KON?
TAK.
4. Czy przedsiębiorstwo korzystało z dz
wigni finansowej?
Tak, ponieważ korzystało z kapitału obcego odsetkowego.
5. Ile wynosi rentownośd KW? Czy jej poziom należy uznad za satysfakcjonujący właścicieli? Uzasadnij
odpowiedz
.
ZN = 1000
KW = 5000
ROE = 20%
6. Czy w badanym okresie miała miejsce aprecjacja czy deprecjacja KW?
Nie można odpowiedzied - potrzebna byłaby inflacja.
7. ZB = ZO - koszty finansowe.
Anal. fin. Strona 32
Analiza dyskryminacyjna
Wykład 15
Jako narzędzie wnioskowania o symptomach
21 stycznia 2010
08:30
zagrożenia przedsiębiorstwa upadłością
Istota
Ë% PrzyporzÄ…dkowanie danej obserwacji X (np. PrzedsiÄ™biorstwa ze zbioru {X} (zbiór wszystkich
badanych przedsiębiorstw) do jednej z wcześniej ustalonych grup {x1}, {x2} -> np. bankruci i
niebankruci; spółki o stopie zwrotu większej niż WIG20 i mniejszej niż WIG20, itp.
Ë% Wykorzystanie liniowej funkcji dyskryminacyjnej, którÄ… można zapisad nastÄ™pujÄ…co:
Z(X) = a1*x1 + a2*x2 + & + ak*xk
Gdzie:
a , a , & , a - współczynniki dyskryminacyjne
1 2 k
x , x , & , x - zmienne niezależne, dla których dokonujemy dyskryminacji
1 2 k
Proces budowy modelu
1. Wypracowanie wskaz
ników, które mogą stanowid potencjalne zmienne modelu (może byd ich
kilkadziesiąt - każdy wskaz
nik dla przedsiębiorstwa),
2. Eliminacja wskaz
ników o małej zdolności do rozgraniczenia przedsiębiorstw (podziału np. na
bankrutów i niebankrutów),
3. Eliminacja wskaz
ników o wysokim stopniu korelacji,
4. Wybór zmiennych modelu,
5. Wyznaczenie liczbowej formuły modelu.
Model poznaoski
WFN MO-Z KS WFS
FD = 3,562 * -------- + 1,588 * --------- + 4,288 * ------ + 6,719 * ------- - 2,368
MC ZK MC PS
Gdzie:
WFN - wynik finansowy netto
M - Majątek całkowity
C
M - majÄ…tek obrotowy
O
Z - Zapasy
Z - zobowiązania krótkoterminowe
K
K - kapitał stały
S
WFS - wynik finansowy ze sprzedaży
P - przychody ze sprzedaży
S
Ë% Jeżeli FD > 0 -> przedsiÄ™biorstwo dobre
Ë% Jeżeli FD < 0 -> przedsiÄ™biorstwo zagrożone upadÅ‚oÅ›ciÄ…
FD = 3,562*ROA + 1,588*Wskaz
nik szybkiej płynności + 4,288*Pokrycie majątku + 6,719*ROS - 2,368
Całkowitego kapitałem
stałym
Wyzwania w budowaniu modelu:
1. Zdobycie sprawozdao finansowych przedsiębiorstw, które upadły (3 lata przed upadłością).
2. Zdobycie sprawozdao firm zdrowych, najlepiej podobnych do tych, które upadły.
Model poznaoski sprawdza siÄ™ w 96%.
Anal. fin. Strona 33
Zakres egzaminu
7 stycznia 2010
08:30
1. Zakres - zagadnienia prezentowane na wykładzie i dwiczeniach.
2. Forma - test wielokrotnego wyboru - 30 pytao.
3. Czas - 30 min.
4. Literatura:
"Analiza finansowa przedsiębiorstwa. Ujęcie sytuacyjne" Hamrol,
"Zarządzanie wartością przedsiębiorstwa", T. Dudycz, rozdział 4,
"Analiza dyskryminacyjna. Przegląd najważniejszych modeli", Hamrol, Czajka, Piechocki.
Przykłady pytao:
Wskaz
nik płynności szybkiej > 1 oznacza, że:
Ë% PrzedsiÄ™biorstwo posiada dodatni kapitaÅ‚ obrotowy netto, (+)
Ë% Jest rentowne, (-) -> nie ma zwiÄ…zku
Ë% SpeÅ‚nia zÅ‚otÄ… reguÅ‚Ä™ bilansowÄ…. (+)
Jaki warunek musi byd spełniony, aby dz
wignia finansowa miała pozytywny efekt?
ROA (liczona zyskiem operacyjnym!)
----- > 1
ROE
Koszty stałe - we wnioskowaniu o dz
wigni operacyjnej, lub progu rentowności.
Inne przykładowe pytania => Wykład 14
Punkt wyjścia w przygotowaniu do egzaminu:
- bilans, jako majÄ…tek i z
ródła jego finansowania,
- rachunek zysków i strat i poziomy zysku,
- przepływy pieniężne.
Anal. fin. Strona 34