AKADEMIA MARYNARKI
WOJENNEJ
2011/2012
POLITYKA EKOLOGICZNA
RZECZPOSPOLITEJ
POLSKIEJ
Polityka ekologiczna państwa
¨ð Jest to zestaw celów, zasad i metod postÄ™powania
w stosunku do przyrody we wszystkich działach
polityki państwa (w polityce gospodarczej,
społecznej, oświatowej, naukowej itd.) oraz
państwowy program działania w zakresie ochrony
przyrody i środowiska.
Przedmiot zainteresowania
¨ð Przedmiotem polityki ekologicznej jest Å›rodowisko
przyrodnicze, jego jakość oceniana z punktu
widzenia potrzeb biologicznych, społecznych i
gospodarczych ludzi.
POLITYKA EKOLOGICZNA PAC
STWA W
LATACH 2009-2012
Z PERSPEKTYW
DO ROKU 2016
Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo
ochrony środowiska (Dz. U.z 2008 r. Nr
25, poz. 150, z póz
n. zm.) stanowi, że
wymagane jest sporzÄ…dzanie polityki
ekologicznej państwa na najbliższe 4 lata
z perspektywÄ… 4-letniÄ….
KIERUNKI DZIAA
AC
SYSTEMOWYCH
Uwzględnienie zasad ochrony środowiska w
strategiach sektorowych
CELE STAN WYJÅšCIOWY
Głównym celem strategicznym jest
Prawo ochrony środowiska nie zawsze
doprowadzenie do sytuacji, w której
jest poddawane tzw.
projekty dokumentów strategicznych
strategicznym ocenom
wszystkich sektorów gospodarki
oddziaływania na środowisko w celu
będą, zgodnie z obowiązującym w
sprawdzenia, czy
tym zakresie prawem, poddawane
rozwiÄ…zania w nich zawarte nie
procedurze oceny oddziaływania na
przyniosą zagrożenia dla
środowisko i wyniki tej oceny będą
środowiska teraz i w
uwzględniane w ostatecznych
przyszłości.
wersjach tych dokumentów.
Kierunki działań w latach 2009-2012
W 2008 r. zostało reaktywowane działanie Komisji ds. Ocen
Oddziaływania na Środowisko przy Ministrze Środowiska
głównie w celu analizowania dokumentów strategicznych.
Stanowi to ważny krok w kierunku egzekwowania prawa w tym
zakresie. W latach
2009-2012 jest konieczny rozwój metodologii wykonywania
ocen oddziaływania na środowisko dla dokumentów
strategicznych oraz szkolenia dla projektodawców tych
dokumentów oraz dla osób oceniających.
Aktywizacja rynku na rzecz ochrony
środowiska
CELE STAN WYJÅšCIOWY
Dotychczas w Polsce jest niewiele
mechanizmów promujących
Głównym celem jest uruchomienie
zarówno proekologiczne
takich mechanizmów prawnych,
zachowanie konsumentów, jaki i
ekonomicznych i edukacyjnych,
produkty mniej obciążające
które prowadziłyby do rozwoju
środowisko. Nie rozwinął się też
proekologicznej produkcji
w wystarczajÄ…cym stopniu
towarów oraz do świadomych
przemysł urządzeń ochrony
postaw konsumenckich
środowiska pomimo tego, że
rocznie inwestycje w tym sektorze
są rzędu 8-10 miliardów złotych.
Kierunki działań w latach 2009-2012
¨ð eliminacja z rynku wyrobów szkodliwych dla
środowiska,
¨ð wprowadzenie etykiet informujÄ…cych o produktach
ekologicznych i ich promocja wśród społeczeństwa,
¨ð opracowanie krajowego planu wycofania proszków
do prania zawierajÄ…cych fosforany,
Zarządzanie środowiskowe
CELE STAN WYJÅšCIOWY
Celem podstawowym jest jak
najszersze przystępowanie do
System nie jest szeroko znany w
systemu EMAS,
kraju, a firmy i instytucje
rozpowszechnianie wiedzy wśród
stawiajÄ…c sobie ambitne cele
społeczeństwa o tym systemie i
prośrodowiskowe osiągają
tworzenie korzyści
niewiele korzyści z tego tytułu.
ekonomicznych dla firm i instytucji
będących w systemie.
EMAS i SZÅš
¨ð Wspólnotowy System EkozarzÄ…dzania i Audytu
(EMAS) to system zarządzania środowiskowego, w
którym dobrowolnie mogą uczestniczyć organizacje.
Głównym założeniem systemu jest wyróżnienie tych
organizacji, które wychodzą poza zakres
minimalnej zgodności z przepisami i ciągle
doskonalą efekty swojej działalności środowiskowej.
¨ð SZÅš - Systemy zarzÄ…dzania Å›rodowiskowego, sÄ…
dobrowolnym zobowiÄ…zaniem przyjmowanym przez
przedsiębiorstwa i instytucje do podejmowania
konkretnych działań technicznych i organizacyjnych
w celu zmniejszenia ich oddziaływania na
środowisko.
Kierunki działań w latach 2009-2012
qðUpowszechnienie loga EMAS
qðOgraniczenie kosztów zwiÄ…zanych z
wdrożeniem systemów zarządzania
środowiskowego przez
przedsiębiorstwa i instytucje.
Udział społeczeństwa w działaniach na rzecz
ochrony środowiska
CELE STAN WYJÅšCIOWY
Głównym celem jest Ludność nie jest dobrze
podnoszenie świadomości poinformowana o ekologii i
ekologicznej społeczeństwa, ochronie środowiska, więc
zgodnie z zasadą  myśl nie uczestniczy w
globalnie, działaj lokalnie przeprowadzanych
akcjach.
Kierunki działań w latach 2009-2012
¨ð doskonalenie metod udostÄ™pnienia informacji o
środowisku i jego ochronie przez wszystkie instytucje
publiczne,
¨ð rozwój szkolnej edukacji w zakresie ochrony
środowiska,
¨ð Å›ciÅ›lejsza współpraca z dziennikarzami w zakresie
edukacji ekologicznej wszystkich grup społecznych 
większe niż dotąd zaangażowanie w tym zakresie
funduszy ekologicznych.
OCHRONA ZASOBÓW NATURALNYCH
Ochrona przyrody
CELE STAN WYJÅšCIOWY
Podstawowym celem jest
zachowanie bogatej
Około 30% terytorium Polski,
różnorodności biologicznej
najcenniejsze pod względem
polskiej przyrody, wraz z
przyrodniczym i krajobrazowym,
umożliwieniem zrównoważonego
jest objęte formami ochrony.
rozwoju gospodarczego kraju,
Wyznaczone sÄ… obszary Natura
który w sposób niekonfliktowy
2000
współistnieje z różnorodnością
biologicznÄ….
¨ð Natura 2000  program utworzenia w krajach Unii
Europejskiej wspólnego systemu (sieci) obszarów
objętych ochroną przyrody.
Kierunki działań w latach 2009-2012
¨ð DokoÅ„czenie inwentaryzacji i waloryzacji
różnorodności biologicznej Polski.
¨ð Przywracania wÅ‚aÅ›ciwego stanu siedlisk
przyrodniczych (ekosystemów)
¨ð Rygorystyczne przestrzeganie zasad ochrony
środowiska.
¨ð Kontynuacja tworzenia krajowej sieci obszarów
chronionych uwzględniająca utworzenie nowych
parków narodowych, rezerwatów, parków
krajobrazowych oraz powstanie form i obiektów
ochrony przyrody.
Ochrona i zrównoważony rozwój lasów
CELE STAN WYJÅšCIOWY
Zakłada się dalsze prace w Obszary leśne stanowią
kierunku racjonalnego obecnie 28,9% powierzchni
użytkowania zasobów Polski (około 9 mln ha).
leśnych przez kształtowanie Zwiększenie lesistości kraju
ich właściwej struktury napotyka coraz większe
gatunkowej i wiekowej, z trudności związane z niską
zachowaniem bogactwa podażą gruntów do
biologicznego. zalesiania. Większość
polskich lasów stanowią
lasy sosnowe.
Kierunki działań w latach 2009-2012
¨ð Ważnym zadaniem na lata 2009-2012 jest
realizacja przez Lasy Państwowe  Krajowego
programu zwiększenia lesistości
¨ð Innym ważnym zadaniem jest dostosowanie skÅ‚adu
gatunkowego drzewostanów do siedliska oraz
zwiększenie różnorodności genetycznej i gatunkowej
biocenoz leśnych, w tym realizacja programu
restytucji jodły w Sudetach oraz ochrony i restytucji
cisa w Polsce.
RESTYTUCJA - przywrócenie gatunku zagrożonego
wyginięciem
Racjonalne gospodarowanie zasobami wody
CELE STAN WYJÅšCIOWY
Głównym celem jest racjonalizacja Polska jest krajem o niewielkich
gospodarowania zasobami wód zasobach wodnych. Gospodarka
powierzchniowych i podziemnych zasobami wodnymi nie jest
w taki sposób, aby uchronić traktowana priorytetowo,
gospodarkÄ™ narodowÄ… od cierpiÄ…c od wielu lat na znaczny
deficytów wody i zabezpieczyć deficyt środków finansowych.
przed skutkami powodzi, Poza tym istnieje współpraca RP
zwiększenie retencji wodnej oraz w basenie Morza Bałtyckiego w
skuteczna ochrona głównych ramach Konwencji Helsińskiej,
zbiorników wód podziemnych mająca na celu przywrócenie
przed zanieczyszczeniem. czystości wód tego Morza oraz
racjonalnej gospodarki jego
zasobami biologicznymi.
Kierunki działań w latach 2009-2012
¨ð Stopniowe wprowadzanie odpÅ‚atnoÅ›ci przez użytkowników
wód za korzystanie przez nich z zasobów wodnych, z
uwzględnieniem oddziaływania na środowisko,
¨ð Przygotowanie oceny ryzyka powodziowego, która
wskazywała będzie obszary narażone na niebezpieczeństwo
powodzi
¨ð RozpoczÄ™cie realizacji ochrony głównych zbiorników wód
podziemnych,
¨ð Propagowanie zachowaÅ„ sprzyjajÄ…cych oszczÄ™dzaniu wody
przez działania edukacyjno-promocyjne (akcje, kampanie
skierowane do wszystkich grup społecznych).
Ochrona powierzchni ziemi
CELE STAN WYJÅšCIOWY
Niemal 2/3 kraju zajmują użytki
Rozpowszechnianie dobrych
rolne. Jednak gleby
praktyk rolnych i leśnych,
użytkowane rolniczo nie są
przeciwdziałanie
zbyt zasobne. ponad 1/3
degradacji terenów
użytków rolnych stanowią
rolnych, Å‚Ä…kowych i wodno-
gleby najsłabsze, V i VI klasy
błotnych.
bonitacyjnej, a gleby
najbardziej żyzne (I-III klasa)
to tylko 26% użytków rolnych.
CharakterystycznÄ… cechÄ… gleb
w Polsce jest ich silne
zakwaszenie.
Kierunki działań w latach 2009-2012
¨ð opracowanie krajowej strategii ochrony gleb, w tym
walki z ich zakwaszeniem,
¨ð promocja rolnictwa ekologicznego i rolnictwa
integrowanego,
¨ð finansowe wspieranie przez fundusze ekologiczne
inicjatyw dotyczących rekultywacji terenów
zdegradowanych i zdewastowanych,
POPRAWA JAKOÅšCI ÅšRODOWISKA I BEZPIECZEC
STWA
EKOLOGICZNEGO
Åšrodowisko a zdrowie
CELE STAN WYJÅšCIOWY
Celem działań w obszarze Znaczny postęp, jaki się dokonał
zdrowia środowiskowego jest w ochronie środowiska
dalsza poprawa stanu spowodował zmniejszenie się
zdrowotnego mieszkańców liczby zgonów noworodków i
oraz skuteczny nadzór nad wydłużenie się przeciętnej
wszystkimi w kraju liczby lat życia. W Polsce
instalacjami będącymi istnieje system nadzoru nad
potencjalnymi z
ródłami awarii instalacjami mogącymi
przemysłowych powodujących stworzyć zagrożenie
zanieczyszczenie środowiska. poważnych awarii dla
środowiska.
Kierunki działań w latach 2009-2012
¨ð Wspólne dziaÅ‚ania PaÅ„stwowej Inspekcji Sanitarnej i
Inspekcji Środowiska w celu poprawy jakości wody
pitnej
¨ð Doposażenie straży pożarnej w sprzÄ™t do
ratownictwa chemiczno-ekologicznego
¨ð Zbierania i udostÄ™pniania informacji na temat
zagrożeń dla zdrowia społeczeństwa (zarówno
nagłych, jak i długotrwałych)
Jakość powietrza
CELE STAN WYJÅšCIOWY
Do roku 2016 zakłada się
całkowitą likwidację emisji
Pomimo znacznych postępów
substancji niszczÄ…cych
stan powietrza w Polsce
warstwÄ™ ozonowÄ… poprzez
stale nie jest zadowalajÄ…cy
wycofanie ich z obrotu i
w świetle dyrektyw Unii
stosowania na terytorium
Europejskiej.
Polski oraz zmniejszenie
wszystkich limitów na emisję
gazów i pyłów do
atmosfery.
Kierunki działań w latach 2009-2012
¨ð Modernizacja systemu energetycznego, która musi
być podjęta jak najszybciej nie tylko ze względu na
ochronę środowiska, ale przede wszystkim ze
względu na zapewnienie dostaw energii
elektrycznej
¨ð Możliwie szybkie uchwalenie nowej polityki
energetycznej Polski do 2030 r., w której zawarte
będą mechanizmy stymulujące zarówno
oszczędność energii, jak i promujące rozwój
odnawialnych z
ródeł energii
Ochrona wód
CEL STAN WYJÅšCIOWY
Pomimo tych niezaprzeczalnych
Utrzymanie lub osiągnięcie
osiągnięć stale jeszcze stan
dobrego stanu wszystkich
czystości wód w Polsce jest daleki
wód, w tym również
od zadawalającego, głównie ze
zachowanie i przywracanie
względu na obecność związków
ciągłości ekologicznej
azotu i fosforu oraz
zanieczyszczenia
cieków.
bakteriologiczne. Stąd też w
2005 r. opracowany został
 Krajowy program oczyszczania
ścieków komunalnych (KPOŚK)
Kierunki działań w latach 2009-2012
¨ð Rozwój sieci monitoringu jakoÅ›ci wód
powierzchniowych i podziemnych,
¨ð Budowa lub modernizacja oczyszczalni Å›cieków
¨ð ÅšcisÅ‚a współpraca z paÅ„stwami leżącymi nad
Morzem Bałtyckim w realizacji programu ochrony
wód tego morza w ramach Konwencji Helsińskiej,
Gospodarka odpadami
CEL STAN WYJÅšCIOWY
Zamknięcie wszystkich W gospodarce odpadami
składowisk, które nie komunalnymi nie został
spełniają standardów UE i stworzony dotąd skuteczny
ich rekultywacja. mechanizm dla segregacji i
Eliminacja kierowania na odzysku większości tych
składowiska zużytego odpadów, w wyniku czego
sprzętu elektrycznego i stale jeszcze 91% ich ilości
elektronicznego oraz trafia na składowiska.
zużytych baterii i
akumulatorów.
Kierunki działań w latach 2009-2012
¨ð Zorganizowanie banku danych o odpadach
¨ð Finansowe wspieranie przez fundusze ekologiczne
inwestycji dotyczÄ…cych odzysku i recyklingu
odpadów, a także wspieranie wdrożeń nowych
technologii w tym zakresie
¨ð Intensyfikacja edukacji ekologicznej promujÄ…cej
minimalizację powstawania odpadów (np.
opakowań, toreb foliowych) i ich preselekcję w
gospodarstwach domowych
BIBLIOGRAFIA
¨ð http://www.mos.gov.pl/g2/big/2009_11/8183a2
c86f4d7e2cdf8c3572bdba0bc6.pdf
¨ð http://www.ekopedagog.net/e107_plugins/content
/content.php?content.41331
¨ð http://www.ekologia-europejska.info/Polityka-
ekologiczna.htm