Wprowadzenie do rachunku
kosztów dla inżyniera
Zofia Krokosz-Krynke
Zofia Krokosz-Krynke 1
właściciele kredytodawcy
własność
instytucje
��
prywatna
finansowe
spółka
��
��
osoby
prywatne
korporacja ������
��
��"�
Elementy działalności finansowej
wyposażenie
ludzie
budynki informatyka
zasoby
produkty
naturalne
legalne prawa
materiały
Elementy działalności inwestycyjnej
Elementy działalności operacyjnej
praca
zaopatrzenie
projektowanie personel
pieniądze
badania
produkcja
zyski
produkty
zasoby
trwałe
dystrybucja
serwis
materiały
marketing
Inwestowanie
Finansowanie Działania operacyjne
"�
��
��
��
Gotówka od
Produkty
Właściciele i Gotówka od Zasoby Klienci
klientów
kredytodawcy inwestorów
Zwrot z Reinwestycja
inwestycji
Proces transformacji w przedsiębiorstwie -
podsumowanie
Wprowadzenie
Ile  to będzie kosztować?
Przykład
u� Mała firma produkuje meble na wyposażenie
pracowni komputerowych. Załóżmy, że produkuje
tylko jeden rodzaj mebli - biurko typu  SAS . Jest to
typowa produkcja na zamówienie - biurko wytwarza
się po otrzymaniu zamówienia od klienta (to
założenie pozwala zignorować ważne pytanie - ile
biurek utrzymywać jako zapas bieżący?).
Przyjeżdża klient, który chciałby zamówić biurko.
Jasnym jest, że ze względu na konkurencję klient
zaakceptuje cenę 900 zł (gdy podamy wyższą cenę
klient pójdzie gdzie indziej, gdy podamy niższą my
pójdziemy gdzie indziej - tak zapowiedział nasz
boss).
Zofia Krokosz-Krynke 6
CZY PRZYJ
Ć
ZAMÓWIENIE
KLIENTA?
Zofia Krokosz-Krynke 7
Dane o firmie & ..
Przykład
u� Mała firma produkuje meble na wyposażenie
pracowni komputerowych. Załóżmy, że produkuje
tylko jeden rodzaj mebli - biurko typu  SAS . Jest to
typowa produkcja na zamówienie - biurko wytwarza
się po otrzymaniu zamówienia od klienta (to
założenie pozwala zignorować ważne pytanie - ile
biurek utrzymywać jako zapas bieżący?).
Przyjeżdża klient, który chciałby zamówić biurko.
Jasnym jest, że ze względu na konkurencję klient
zaakceptuje cenę 900 zł (gdy podamy wyższą cenę
klient pójdzie gdzie indziej, gdy podamy niższą my
pójdziemy gdzie indziej - tak zapowiedział nasz
boss).
Zofia Krokosz-Krynke 8
Dane o firmie - wydatki
Rodzaj Kwota
(1) Materiały (17 500 m2 ) 140 000
(2) Robocizna bezpośrednia (10 000 h) 180 000
(3) Ubezpieczenia i podatek od (2) 30 000
(4) Dzierżawa budynku 12 000
(5) Wyposażenie produkcyjne 6 000
(6) Materiały produkcyjne różne 10 000
(7) Wyposażenie biura 7 000
(8) Pomoce i materiały biurowe 2 000
(9) Podatki ogólne 1 500
(10) Personel adm. i urzędnicy 53 000
(11) Wydatki ogółem: 441 500
Zofia Krokosz-Krynke 9
Dane o firmie c.d.
Są to wydatki od momentu rozpoczęcia
działalności firmy przed 6 miesiącami. Firma
nie ma żadnych długów. W tym okresie
wyprodukowano i sprzedano 500 biurek
 SAS . Koszty przygotowań firmy do
produkcji biurek były bardzo małe i można je
pominąć. Zamówienie byłoby zrealizowane w
tym półroczu.
Zofia Krokosz-Krynke 10
Wprowadzenie
tradycyjna klasyfikacja kosztów
wszystkie koszty
koszty produkcji koszty
nieprodukcyjne
dystrybucji
koszty koszty pośrednie
sprzedaży
bezpośrednie
marketingu
koszty materiałów koszty wydziałowe
koszty robocizny
badań i rozwoju
ogólne i administracji
wszystkie koszty
koszty produkcji koszty
nieprodukcyjne
dystrybucji
koszty koszty pośrednie
sprzedaży
bezpośrednie
marketingu
koszty materiałów koszty wydziałowe
koszty robocizny
badań i rozwoju
ogólne i administracji
wszystkie koszty
koszty produkcji koszty
nieprodukcyjne
koszty koszty pośrednie
ogólne i administracji
bezpośrednie
koszty wydziałowe
7 000
koszty materiałów
30 000
2 000
140 000
12 000
1 500
koszty robocizny
6 000
53 000
180 000
10 000
wszystkie koszty
koszty produkcji koszty
nieprodukcyjne
koszty koszty pośrednie
ogólne i administracji
bezpośrednie
koszty wydziałowe
7 000
koszty materiałów
30 000
2 000
140 000
12 000
1 500
koszty robocizny
6 000
53 000
180 000
10 000
STRUKTURA KOSZTÓW
koszty materiałowe (1) 280 * ilość b.
robocizna (2) 360 * ilość b.
koszty pośrednie (4)+(5), (3), (6) 18 000 + 80 * ilość b.
koszty ogólne i adm. (7), (8), (9), (10) 58 500 + 10 * ilość b.
koszt całkowity 76 500 + 730 * ilość b.
Zofia Krokosz-Krynke 15
Analiza tego co jest
Sprzedaliśmy dotychczas 500 biurek, stąd
u�koszt całkowity
= 76 500 + 730 * 500 = 441 500 zł
u�całkowity przychód
= 900 * 500 = 450 000 zł
u�zysk
= 450 000 - 441 500 = 8 500 zł
Zofia Krokosz-Krynke 16
Analiza tego co byłoby
Przyjęcie dodatkowego zamówienia na jedno biurko
spowoduje, że
u�koszt całkowity
= 76 500 + 730 * 501 = 442 230 zł
u�całkowity przychód
= 900 * 501 = 450 900 zł
u�zysk
= 450 900 - 442 230 = 8 670 zł
Zofia Krokosz-Krynke 17
wynik analizy
jest byłoby
zysk= 8500 zł zysk= 8670 zł
wzrost zysku o 170 zł
decyzja : przyjąć zamówienie
Zofia Krokosz-Krynke 18
Wprowadzenie
Ile  to będzie kosztować?
Poprawna odpowiedz
zależy od tego
u�dlaczego chcemy wiedzieć?
u�jak sformułowaliśmy problem decyzyjny
dla celów analizy?
Zofia Krokosz-Krynke 19
Wprowadzenie
Ile  to będzie kosztować?
ZAPAMI
TAJMY:
Odpowiedz
na pytanie  ile kosztuje jedno
dlaczego
biurko wynika ze znajomości struktury
chcemy
wiedzieć
kosztów oraz z postawienia pytania o
akceptacji zamówienia w kategorii :
dodatkowy przychód kontra dodatkowe
koszty.
sformułowanie
problemu
decyzyjnego
Zofia Krokosz-Krynke 20
Co zakomunikuje nam system
rachunkowości jeśli  to zrobimy?
u� koszty materiałowe (1) 280 * ilość b.
u� robocizna (2) 360 * ilość b.
u� koszty pośrednie (4)+(5), (3), (6) 18 000 + 80 * ilość b.
u� koszty ogólne i adm. (7), (8), (9), (10) 58 500 + 10 * ilość b.
u� koszt całkowity 76 500 + 730 * ilość b.
model kosztu całkowitego
firma produkuje biurka na magazyn
w ciągu 6 miesięcy wyprodukowano 600 biurek
sprzedano 550 biurek
Zofia Krokosz-Krynke 21
Co zakomunikuje nam system
rachunkowości jeśli  to zrobimy?
u� koszty materiałowe (1) 280 * ilość b.
u� robocizna (2) 360 * ilość b.
u� koszty pośrednie (4)+(5), (3), (6) 18 000 + 80 * ilość b.
u� koszty ogólne i adm. (7), (8), (9), (10) 58 500 + 10 * ilość b.
u� koszt całkowity 76 500 + 730 * ilość b.
koszt wytworzenia = 18 000 + 720*ilość biurek
całkowity koszt produkcji = 18 000 + 600*720 = 450 000 zł
średni koszt produkcji jednego biurka =
450 000/600 = 18 000/600 + 720 = 750 zł/szt
Zofia Krokosz-Krynke 22
Co zakomunikuje nam system
rachunkowości jeśli  to zrobimy?
u� koszty materiałowe (1) 280 * ilość b.
u� robocizna (2) 360 * ilość b.
u� koszty pośrednie (4)+(5), (3), (6) 18 000 + 80 * ilość b.
u� koszty ogólne i adm. (7), (8), (9), (10) 58 500 + 10 * ilość b.
u� koszt całkowity 76 500 + 730 * ilość b.
sprzedano 550 biurek
całkowity koszt = 18 000 + 600*720 + 58 500 + 10*550
= 450 000 + 64 000 = 514 000zł
przychód całkowity = 550*900 = 495 000 zł
Zofia Krokosz-Krynke 23
Co zakomunikuje nam system
rachunkowości jeśli  to zrobimy?
zapis w systemie rachunkowości
sprzedaż 495 000
koszt wyrobów sprzedanych 412 500
koszty ogólne i administracyjne 64 000
dochód 18 500
w sprzedaży 550 biurek ulokowano 476 500 z kosztu całkowitego 514 000
CO STAA
O SI
Z POZOSTAA
YMI 37 500 zł ?
stanowią one wartość zapasów wyrobów gotowych 50szt*750zł/szt = 37 500 zł
Zofia Krokosz-Krynke 24
 ile kosztuje biurko
730 zł ? 750 zł ?
koszt zmienny średni koszt produkcji na
jednostkę produktu
elementy:
koszt materiałowy
kosztu materiałowego,
koszt robocizny
robocizny,
koszt pośredni w całości
kosztów pośrednich
kosztów ogólno-
administracyjnych
dla celów decyzyjnych: w systemie rachunkowości:
- podział na koszty stałe i podział na koszty wytworzenia i
-
zmienne ogólne i administracyjne
- rachunek kosztów zmiennych - rachunek kosztów pełnych
Zofia Krokosz-Krynke 25
model kosztu całkowitego
koszty materiałowe (1) 280 * ilość b.
robocizna (2) 360 * ilość b.
koszty pośrednie (4)+(5), (3), (6) 18 000 + 80 * ilość b.
koszty ogólne i adm. (7), (8), (9), (10) 58 500 + 10 * ilość b.
Rachunek kosztów pełnych
 jednostkowy koszt
wytworzenia
Rachunek kosztów
zmiennych  jednostkowy
koszt zmienny
zapamiętajmy
System rachunkowości może podawać
koszt nazywany kosztem produktu.
Właściwe wykorzystanie tej wielkości jest
możliwe jeżeli:
u�wiemy jaki rodzaj kosztu potrzebny jest do
analizy
u�wiemy jak skonstruowany jest koszt podany
przez system
Zofia Krokosz-Krynke 27