I
Budowa i działanie
komputera
SÄ… trzy drogi do ruiny:
" kobiety,
" hazard
" technologia.
Kobiety to droga najprzy-
jemniejsza,
hazard - najszybsza
technologia -
najpewniejsza.
- Georges Pompidou
Technologia  całokształt wiedzy dotyczącej konkretnej metody
wytworzenia jakiegoś dobra lub uzyskania określonego efektu
przemysłowego lub usługowego. Technologie to także produkty
działalności inżynieryjnej.
Komputer (z ang. computer od łac. computare  obliczać, dawne
nazwy: mózg elektronowy, elektroniczna maszyna cyfrowa, maszyna
matematyczna) - urządzenie elektroniczne służące do przetwarzania
wszelkich informacji, które da się zapisać w formie ciągu cyfr, albo
sygnału ciągłego.
Tak więc technologie komputerowe to sposób wytwarzania oraz zasada działania komponentów
komputerowych (hardware i software) ale także metody i sposoby wykorzystania komputera w
określonych działaniach.
Technologie decydujÄ…ce o rozwoju
Technologie decydujÄ…ce o rozwoju
technik informacyjnych:
technik informacyjnych:
Technologia Dziedzina
Technologia Dziedzina
przesyłania fotonika,  radio
przetwarzania mikroelektronika
(4 x P)
(4 x P)
przechowywania pamięci masowe
prezentacji techn. wyświetlania
Przykładowe systemy
komputerowe
1 Miejsce w TOP 500
Lawrence Livermore National Laboratory
USA BlueGene/L - eServer Blue Gene Solution
firma - IBM
liczba procesorów - 131072
typ procesorów - Power
rok produkcji - 2005
maks. wydajność (LINPACK) - 280,6 TFLOPS
teoretyczna wydajność  367 TFLOPS
Flop  liczba operacji zmienno przecinkowych na sekundÄ™
T  tera  1 000 000 000 000=1012
1. Co to jest komputer
KOMPUTER - elektroniczna maszyna licząca [z ang. compute  obliczać],
urządzenie elektroniczne służące do automatycznego przetwarzania
informacji (danych), przedstawionych cyfrowo (tzn. za pomocÄ… odpowiednio
zakodowanych liczb).
Jednostka centralna
Klawiatura, myszka
Zestaw komputerowy
Monitor
Współczesny komputer to zespół urządzeń wewnętrznych oraz zewnętrznych
złożony w tzw. zestaw komputerowy, gdzie rodzaje zastosowanych urządzeń
określają przeznaczenie oraz zdolności operacyjne komputera.
3.1. Budowa komputera  schemat ogólny
Wg uproszczonego schematu komputer dwa główne, współpracujące urządzenia: procesor i pamięć.
Ogólny schemat budowy komputera
- Klawiatura - Monitor
- Mysz - Drukarka
Pamięć operacyjna
- Skaner - Ploter
- Aparat i kamera - Głośnik
cyfrowa - Modem
- Modem - Karta sieciowa
Procesor
- Karta sieciowa
Urządzenia wejściowe Jednostka centralna Urządzenia wyjściowe
Oba urzÄ…dzenia znajdujÄ… siÄ™ w jednej
obudowie nazywanej jednostkÄ… centralnÄ….
Pamięć operacyjna służy do chwilowego
pamiętania danych wejściowych i
wyjściowych oraz przechowuje
uruchomione programy. Programy
przekazujÄ… rozkazy do procesora. Procesor
to układ elektroniczny potrafiący wykonywać
rozkazy arytmetyczne i logiczne na liczbach
binarnych.
Sprzęt komputerowy
Elementy komputera
Jednostka centralna Urządzenia zewnętrzne
Urządzenia wejścia Urządzenia wyjścia
Płyta główna Dysk twardy
Napęd CD-ROM i DVD-ROM
Klawiatura Monitor
Procesor
Napęd dyskietek
Mysz Drukarka
Pamięć
Skaner Głośniki
Karta graficzna
Mikrofon SÅ‚uchawki
Karta dz
więkowa
Modem Modem
Modem
Model systemu komputerowego
Jednostka
arytmetyczno -
logiczna
UrzÄ…dzenia
wejścia - wyjścia
Pamięć główna
Urządzenia pamięci
zewnętrznej
Jednostka
sterujÄ…ca
Model opisujący sposób funkcjonowania komputera zaproponowany przez
Johna von Neumanna, 1945
15
Założenia maszyny von
Neumanna
" Pamięć główna przechowuje program oraz dane. Wszelkie
informacje znajdujące się w pamięci głównej mają postać
binarnÄ….
" Jednostka arytmetyczno - logiczna wykonuje działania na danych
binarnych oraz pośredniczy w przesyłaniu danych pomiędzy
pamięcią główną a urządzeniami wejścia - wyjścia.
" Jednostka sterująca pobiera rozkazy z pamięci, interpretuje je,
powoduje ich wykonanie, synchronizuje działanie innych
elementów systemu komputerowego.
" Maszyna wyposażona jest również w: urządzenia wejścia
(pozwalajÄ…ce na wprowadzanie danych do systemu), urzÄ…dzenia
wyjścia (pozwalające na wyprowadzanie danych z systemu) oraz
urządzenia pamięci zewnętrznej pozwalające na trwałe
przechowywanie danych.
" We współczesnych komputerach dochodzą do tego urządzenia
pozwalające na łączenie komputerów w sieci.
16
 Architektura komputera z magistralÄ… PCI i AGP
Procesor
Płyta główna
Pamięć podręczna (CACHE)
Monitor
Sterowniki układów
Pamięć RAM
pamięci (chipset):
interfejs
Karta
magistrali PCI,
graficzna
Interfejs magistrali
AGP
Karta Karta
(IRQ, DMA)
dz
więkowa telewizyjna
Pamięć
lokalna
Magistrala lokalna PCI
Interfejs Interfejs
Karta Kontroler
Magistrali magistrali
sieciowa dysków
zewnętrznej SCSI
Standardowe
UrzÄ…dzenia
Magistrala
Urządzenia wejścia
SCSI
ISA, EISA Lub MCA
i wyjścia
AGP
Magistrala
SCSI
Magistrala
SYSTEM MIKROPROCESOROWY
Liczba linii wyznacza możliwości
adresowania np. liczba linii 20 to
można zaadresować 220 komórek
SZYNA ADRESOWA
Liczba linii określa długość
SZYNA DANYCH
słowa procesora (8, 16, 32, ....
(+bit detekcji i korekcji błędów)
SZYNA STEROWANIA
Kilkanaście (kilkadziesiąt) linii
UKA
ADY
PROCESOR PAMI
C
WE/WY
ZEGAR
DANE
PROGRAMY
...
WYNIKI
Centralna jednostka
przetwarzajÄ…ca (CPU)
URZ.
MONITORY, DRUKARKI,
ZEWN.
CZYTNIKI,...
Uniwersalny układ
UŻYTKOWNIK
przetwarzajÄ…cy informacjÄ™ i
sterujący pracą pozostałych
elementów systemu
 Budowa komputera  jednostka centralna
Zabudowany w
Obudowa
sankach napęd CD,
komputera
podobnie montowane
typu TOWER
są napędy CD-RW,
DVD, ZIP, FDD itp.
Zasilacz
Gniazda
wtykowe do
podłączenia
urządzeń
zewnętrznych
Zabudowany w
Proces wraz z
sankach Napęd HDD
chłodzeniem
Płyta główna
Pamięć RAM
komputera
Karta grafiki
Sloty umożliwiające
podłączenie innych
urządzeń
wewnętrznych
Żeby skompletować pełnosprawny komputer
trzeba zebrać i połączyć następujące elementy
Płyta główna
Procesor + radiator i wentylator
Pamięć
Dysk twardy
Stacja dyskietek (opcjonalnie)
Napędy CD/DVD (opcjonalnie)
Obudowa i zasilacz
Karta graficzna i monitor
Klawiatura i mysz
Karta muzyczna (opcjonalnie)
Karta sieciowa (opcjonalnie)
Głośniki (opcjonalnie)
Okablowanie
...a jak to wszystko połączyć?
Urządzenia wejścia i wyjścia są ze sobą
połączone za pomocą tzw. płyty
głównej
Motherboard, z ang. płyta matka
Komputer
Komputer
Typowy komputer ma budowę modułową
poszczególne elementy można zestawiać ze
sobą (w obrębie pewnych grup modeli)
dostosowujÄ…c urzÄ…dzenie do funkcji jakÄ… ma
pełnić
Obudowa
Wszystkie elementy komputera sÄ… w
obudowie. Obecnie standardem jest ATX, ze
względu na wymiary można je podzielić na:
mini tower, midi tower, big tower lub  leżące
obudowy typu desktop
Midi
desktop
tower
Zasilacze
Zasilacz komputera zamienia prąd zmienny dostępny w
sieci elektrycznej na cały zestaw napięć potrzebnych do
pracy komputera. Zasilacz jest jednym z najistotniejszych
elementów komputera, jego stabilna i niezawodna praca w
dużej mierze przekłada się na stabilność działania i na
żywotność pozostałych elementów komputera. Zasilacz
komputera wykonany jest zwykle w technice impulsowej,
wykorzystujÄ…c architekturÄ™ przetwornicy push-pull. Tego
typu zasilacze mają małe gabaryty i ciężar przy niewielkich
tętnieniach napięcia wyjściowego i znacznej mocy
potrzebnej do zasilania komputera.
W komputerach osobistych do zasilacza podłączone są:
" płyta główna
" włącznik na obudowie (w zasilaczach AT bezpośrednio, w
ATX - przez płytę główną)
" dysk twardy
" napędy CD-ROM, DVD-ROM, BLUE-RAY lub nagrywarka
" stacja dyskietek
" wentylatory (wiatraki)
" inne wbudowane w obudowÄ™ komputera stacje
zewnętrznych nośników danych
" oraz niektóre urządzenia zewnętrzne:
" klawiatura
" mysz (zarówno zasilana przez port szeregowy, jak i PS/2)
" urzÄ…dzenia
Płyty główne
Porównanie standardów
y
RÓDA
O: http://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:VIA_Mini-ITX_Form_Factor_Comparison.jpg
TYLNI PANEL I/O
ZASILANIE
BIOS
PCI
CPU
AGP
BATERIA
RAM
KONTROLERY
MOSTKI
BUDOWA PA
YTY GA
ÓWNEJ
HDD, RAID, FDD
 Elementy komputera  płyta główna
Płyta główna jest podstawowym komponentem komputera. Stanowi podstawę do której
podłącza się wszystkie inne części jednostki centralnej (np. procesor, pamięć itp.).
Zainstalowane nań urządzenia komunikują
się między sobą poprzez tzw.  ścieżki .
Elementy płyty głównej:
" BIOS
" gniazdo procesora
gniazda magistrali
PCI, ISA itp..
" CACHE
" CHIPSET
" Gniazda pamięci SIMM, DIMM
" ZÅ‚Ä…cze EIDE
" Zegar czasu rzeczywistego
" Złącze napędu FDD
" Regulator napięcia
Chipset
(układy scalone):
" Kontroler CPU, pamięci i CACHE;
" Kontrolery DMA i IRQ
" Kontrolery magistrali ISA, PCI, AGP i innych; Kontrolery napędów FDD, HDD, SCSI itp
" Kontrolery układów we/wy np. RS232, USB itp. Kontroler klawiatury KBC
Wszystkie elementy komputera zbiera w
jedną całość płyta główna.
Jest ona nie tylko największym (pod względem gabarytów) elementem
komputera, ale w dodatku najczęściej się psuje
USZKODZENIA MECHANICZNE
16
14
12
10
8
6
4
2
0
Nazwa urzÄ…dzenia
Ilość uszkodzeń
r
a
a
a
a
z
a
e
y
z
D
k
r
o
c
k
n
w
n
c
d
s
V
r
u
e
s
r
t
z
a
t
y
o
Ä…
l
w
j
a
e
i
a
D
c
a
d
e
/
ó
i
i
k
i
a
c
M
s
Å‚
f
l
w
u
k
i
u
t
o
D
w
g
a
r
r
b
s
s
r
a
Za
C
k
l
y
a
a
D
P
g
O
t
s
d
z
K
d
y
y
a
Å‚
Ä™
t
y
a
j
r
D
P
p
d
c
a
a
o
a
K
t
N
w
S
e
z
r
P
MÄ…dry Polak przed szkodÄ…
Pamiętaj:
- płyta główna nie jest elementem
drugorzędnym w twoim PC
- dobra płyta główna = spokój, szybkość,
możliwość rozbudowy
 Elementy komputera  procesor
Procesor, układ scalony będący podstawową częścią komputera.
Wykonuje on elementarne instrukcje programów takie jak np.
podstawowe instrukcje matematyczne czy kopiowania danych.
CPU  oznacza jednostkÄ™ centralnÄ… jednostkÄ™ wykonawczÄ…, w
komputerach osobistych jest procesor lecz w superkomputerach
mogą to być układy wieloprocesorowe
Cechy charakterystyczne procesorów:
" architektura (CISC lub RISC)
" liczba bitów przetwarzana w jednym
takcie np. 32 lub 64
" częstotliwość taktowania podawana w MHz lub GHz
np. 700 MHz, 2.4 GHz
Najpopularniejsze procesory:
Cyrix, AMD, INTEL
Prawo Moore'a reguła wywiedziona z obserwacji rynku komputerowego przez
Gordona Moore'a, współzałożyciela firmy INTEL głosząca, że moc obliczeniowa
układów scalonych podwaja się co półtora roku wraz ze spadkiem ich cen. Ta
reguła obowiązuje nie przerwanie do dziś.
Procesor (CPU)
" CPU  Central Processing Unit
Jednostka arytmetyczno-logiczna (ALU 
Arithmetic/Logic Unit)
Jednostka sterujÄ…ca (Control Unit)
Rejestry
ogólnego przeznaczenia
specjalizowane
Pamięć podręczna (Cache memory)
Magistrala systemowa (CPU/Memory
Interface  Bus)
 Budowa procesora
PROCESOR stanowi główny element komputera,
jest odpowiedzialny za przetwarzanie informacji.
Budowa procesora
" Układy sterujące odpowiadają za dostarczenie
arytmometrowi danych do obliczeń z pamięci
Układy sterujące
operacyjnej, oraz przekazywanie wyników obliczeń
z powrotem do pamięci oraz właściwą kolejność
Arytmometr przetwarzania
" W arytmometrze odbywajÄ… siÄ™ wszystkie
Rejestry
obliczenia realizowane przez komputer.
" W rejestrach procesora przechowuje siÄ™ adresy
wybranych miejsc pamięci operacyjnej oraz dane i
wyniki obliczeń
 Działanie procesora
BU  blok komunikacyjny
Prefetch  sortowanie i kolejkowanie kodu
IU  dekodowanie ciągu poleceń
EU  układ wykonawczy
ALU  moduł obróbki liczb stałoprzecinkowych
Schemat blokowy procesora
CU  blok sterowania
Kod programu
przetwarzania modułu ALU
Adres
Prefetch
FPU  moduł obróbki liczb
zmiennoprzecinkowych
AU AU  jednostka adresowania
MMU  jednostka zarzÄ…dzania
MMU
IU pamięcią
Dane
ROM
(Dekoder)
BU
Sygnały
Kontrolne
FPU
ALU
i sterujÄ…ce
EU
CU
Dane
ZASADA DZIAA
ANIA PROCESORA
Ze względu na przepływ danych i rozkazów w procesorze, można wyróżnić w nim kilka
zasadniczych modułów:
1. Blok wstępnego pobierania i dekodowania instrukcji. Odpowiada on za
dostarczenie kolejnych poleceń z pamięci operacyjnej i przekazanie ich do
odpowiedniej jednostki wykonawczej.
2. Jednostka arytmetyczno logiczna ALU to główny blok wykonawczy. Zapewnia
ona prawidłowe przetworzenie wszystkich danych stałoprzecinkowych. ALU
wyposażony jest w niewielką zintegrowaną pamięć, nazywaną zestawem
rejestrów. Każdy rejestr to pojedyncza komórka używana do chwilowego
przechowywania danych i wyników.
3. FPU, czyli koprocesor wykonujÄ…cy wszystkie obliczenia zmiennoprzecinkowe
4. Po zakończeniu "obliczeń" dane będące wynikiem przetwarzania trafiają do
modułu wyjściowego procesora. Jego zadaniem jest przekierowanie
nadchodzących informacji np. do odpowiedniego adresu w pamięci operacyjnej
lub urządzenia wejścia/wyjścia.
 Pamięć podręczna
Cache to podręczna pamięć procesora. Charakteryzuje się wyjątkowo krótkim
czasem dostępu. Jest ona używana do przechowywania danych, które będą
w niedługim czasie przetwarzane. Rozróżniamy dwa rodzaje pamięci Cache:
" Pierwszego poziomu (Cache L1) zintegrowana z
procesorem z którym porozumiewa się z
częstotliwością równą częstotliwości wewnętrznej
procesora, Tego typu pamięć ma zwykle pojemność
od 16 do 64 KB.
Pamięć
" Drugiego poziomu (Cache
Cache
L2) znajdujÄ…ca siÄ™ zwykle na
płycie głównej gdzie z
procesorem porozumiewa siÄ™ z
Kontroler
częstotliwością taktowania
CPU
Cache
zewnętrznego. W
nowoczesnych komputerach jej
pojemność wynosi zwykle 512,
Pamięć podręczna
Pamięć
a czasem nawet 1024 KB.
wspomaga pamięć główną
Rodzaje architektur procesorowych
" CISC  (Complex Instruction Set Computer)
 rozbudowany zestaw instrukcji maszynowych,
ułatwiający programowanie;
 skomplikowana budowa wewnętrzna;
 zróżnicowana długość elementarnych rozkazów;
 przetwarzanie obywa się za pośrednictwem tzw.
mikroprogramu (wykonywanego w mikropamięci);
 np. rodzina Intel x86, Motorola 680xx;
 obecnie zdecydowanie w odwrocie.
Rodzaje architektur
procesorowych
" RISC  (Reduced Instruction Set Computer)
 ograniczony zestaw instrukcji maszynowych;
 trudniejsze programowanie, dłuższy kod.
 prostsza budowa wewnętrzna;
 stała długość elementarnych rozkazów;
 wysoka wydajność bezpośredniego przetwarzania;
 np. rodzina SUN SPARC, IBM Power, HP PA;
 obecnie zdecydowanie dominuje;
 nowsze procesory CISC mają rdzeń RISC np. AMD.
Instrukcje maszynowe
" Przesyłania danych
Dodawanie dwu liczb:
żð LOAD
" Załaduj liczbę A z pamięci do
żð STORE
rejestru R. LOAD
" Arytmetyczno/logiczne
" Załaduj liczbę B do z pamięci
rejestru S. LOAD
żð + - * /
" Wykonaj operacjÄ™ dodawania
żð AND, OR, XOR
zawartości rejestrów R i S, a
żð SHIFT, ROTATE
rezultat umieść w rejestrze T. +
" Zapisz zawartość rejestru T w
" SterujÄ…ce
pamięci. STORE
żð JUMP
" Zakończ działanie.
Idea programu zapisanego
w pamięci
" Pierwotnie programy były zapisywane w
budowie jednostki sterujÄ…cej (hard wired).
" Stored-Program Concept  program
zapisany w pamięci głównej (zakodowany
jako wzorce bitowe), nierozróżnialny od
danych.
żð John von Neumann
" Język maszynowy  sposób interpretacji
wzorców bitowych jako określonych
poleceń dla procesora.
Język maszynowy
" Zakodowana postać instrukcji:
żð Op-code  wzorzec identyfikujÄ…cy typ rozkazu,
żð Operand  wzorzec identyfikujÄ…cy parametry
rozkazu, np. adresy rejestrów, komórek pamięci.
" Przykład:
żðMaszyna o 16 rejestrach 8-bitowych, 256
komórkach pamięci (8-bitowych) adresowanych
liniowo.
żð16-bitowe instrukcje  4 bity przeznaczone na op-
code, 12 bitów na operandy.
Kod maszynowy - przykład
1 RXY LOAD załaduj rejestr R z komórki XY
2 RXY LOAD załaduj rejestr R wzorcem bitowym XY
3 RXY STORE zapisz zawartość R w komórce XY
4 0RS MOVE skopiuj zawartość R do rejestru S
5 RST ADD dodaj zawartości rejestrów S i T jako dopełnienie
do 2 a rezultat zapisz w rejestrze R
6 RST ADD dodaj zawartość rejestrów S i T jako zmienno-
przecinkowe a rezultat zapisz w rejestrze R
7 RST OR dodaj zawartości S i T a wynik zapisz w rejestrze R
8 RST AND mnóż zawartości S i T a wynik zapisz w rejestrze R
9 RST XOR odejmij zawartości S i T a wynik zapisz w rejestrze R
A R0X ROTATE przewiń zawartość R o 1 bit w prawo X razy
B RXY JUMP skocz do instrukcji zawartej w komórce o adresie
XY jeśli zawartość R jest identyczna z rejestrem nr 0.
C 000 HALT zatrzymaj wykonanie
" Układ arytmetyczno logiczny (+-*/ &etc.)
" Rejestry  8, 16, 32, 64 bitów
" Szyna danych
" Szyna adresowa
" Zegar
Standardy i przeznaczenie gniazd
rozszerzeń
Gniazdo procesora
Socket 370
y
RÓDA
O: http://pl.wikipedia.org/wiki/Socket_370
GNIAZDA PROCESORÓW
Socket 7 (Super Socket 7)
Intel Pentium, Intel Pentium MMX,
AMD K5, K6-2,2+,III, Cyrix M1, M2, Winchip
Socket 8
Intel Pentium Pro
Slot 1
Intel Pentium II, III
Celeron 266-433Mhz
Slot A
AMD Athlon
GNIAZDA PROCESORÓW
Socket A
AMD Athlon, AMD Athlon XP, AMD Duron
Socket 370
Intel Pentium III, Intel Celeron,
Intel Celeron II, VIA Cyrix III
Socket 423
Intel Pentium 4 (1300-2000 MHz)
Socket 478
Intel Pentium 4 (1300-2000 MHz)
Intel Pentium 4 (2000-2200 MHz)
Socket 775
Intel Pentium 4 (2400-3800 MHz), Intel Pentium D
Intel Celeron D
GNIAZDA PROCESORÓW
Socket 754
AMD Athlon 64, AMD Sempron
Socket 939
AMD Athlon 64, AMD Sempron
Pamięć
" Pamięć jako układ przeznaczony do przechowywania informacji
binarnej można scharakteryzować następującymi parametrami:
 pojemność
 szybkość
 koszt
 pobór mocy
Pojemność pamięci określa ilość informacji jaką można w niej przechować
wyrażoną w bitach, bajtach lub słowach.
Pamięć dzielona jest na fragmenty (w zależności od typu pamięci)
umożliwiające adresowanie.
W pamięci operacyjnej są to fragmenty określane długością słowa (8, 16,
32, 64 bity). Pojemność określa się podając liczbę słów i długość słowa, np.
512Kx64 - 219 słów 64-bitowych
W pamięciach masowych fragmentami są sektory (setki lub tysiące słów).
PARAMETRY PAMI
CI
Szybkość pamięci określa jak często procesor (lub
inne urządzenie) może z niej korzystać.
" czas dostępu - czas od momentu żądania
informacji z pamięci do momentu, w którym ta
informacja ukaże się na wyjściu pamięci
" czas cyklu - najkrótszy czas jaki musi upłynąć
pomiędzy dwoma żądaniami dostępu do pamięci
" szybkość transmisji - określa ile bajtów (bitów)
można przesłać pomiędzy pamięcią a innym
urzÄ…dzeniem w jednostce czasu.
Rodzaje pamięci
PAMI
CI
ROM
Z dostępem swobodnym
Rejestrowa
(bezpośrednim)
RAM
Kieszeniowa
Z dostępem cyklicznym
DRAM
Operacyjna
(dynamiczne)
Z dostępem
sekwencyjnym
SRAM
Masowa
(statyczne)
Z dostępem
asocjacyjnym
Zewnętrzna
Hierarchia pamięci
Dostęp do informacji
Cechy pamięci
CECHY PAMI
CI DRAM SDRAM
mała duża
szybkość
niska duża
koszt
mała duża
pojemność
mały duży
pobór mocy
duża mała
łatwość scalania
konieczność tak nie
odświeżania
główne główna pamięć pamięć kieszeniowa
zastosowanie operacyjna (cache)
PAMI
CI RAM
Pamięcią RAM (ang. Random Access Memory) nazywamy pamięć
półprzewodnikową o dostępie swobodnym przeznaczo ną do zapisu i
odczytu. RAM jest pamięcią ulotną, co oznacza, że po wyłączeniu
zasilania dane sÄ… tracone.
n
Pamięć
adres
m
2n x m
E
zapis/odczyt
A
ączenie układów pamięci dla zwiększenia pojemności:
zwiększanie długości słowa
zwiększanie ilości słów
DIP PC, XT, AT 1981
SIPP 286, AT, 386
SIMM (30-pinowe)
Niektóre 286, 386, 486 1994
SIMM (72-pinowe)
PS/2, 486, Pentium
DIMM SDR SDRAM
Niektóre Pentium, Pentium II,
Pentium III
RIMM Rambus
Pentium IV- po niecałym roku
produkcji wycofane
DIMM DDR 1GB - Pentium IV, Athlon, Duron, Sempron 1999
DIMM DDR2 Pentium IV, Pentium D, Intel Core 2, Athlon
64 AM2, Sempron AM2 2003 rok
Pamięć
Pamięcią ROM (ang. Read Only Memory) nazywamy pamięć
półprzewodnikową o dostępie swobodnym przeznaczoną tylko do
odczytu uprzednio zapisanych danych. Oznacza to, że nie można
do niej zapisywać danych w trakcie normalnej pracy w systemie.
ROM jest pamięcią nieulotną, co oznacza, że po wyłączeniu
zasilania dane nie sÄ… tracone.
FðROM (mascable ROM) zawartość pamiÄ™ci ustalana jest w procesie
produkcji (za pomocą odpowiednich masek) - BIOS do obsługi
klawiatury
FðPROM (programmable ROM) pamięć jednokrotnie programowalna
przez użytkownika - obecnie nieużywana
FðEPROM pamięć wielokrotnie programowalna w ultrafioletowych
programatorach - obecnie wychodzi z użycia
FðEEPROM pamięć kasowana i programowana na drodze elektrycznej
(podobnie jak RAM ale czas zapisu jest nieporównywalnie długi) -
flash-BIOS (uaktualniany BIOS)
RAM (ang. Random Access Memory)
DRAM (ang. Dynamic Random Access Memory)
SIMM (Single Inline Memory Module)
DIMM (ang. Dual In-Line Memory Module)
SDRAM (ang. Synchronous Dynamic Random Access Memory)
SDR SDRAM
DDR SDRAM
DDR2 SDRAM (ang. Double Data Rate 2 Synchronous
Dynamic Random Access Memory)
------------
ROM (Read Only Memory)  BIOS
akronim ang. Basic Input/Output System 
podstawowe procedury we/wy)
640K ought to be enough for anybody.
BILL GATES, Microsoft founder, in 1981
Pamięć 1Gbit DRAM
Pamięć 1Gbit DRAM
Standardy i przeznaczenie gniazd
rozszerzeń
Gniazda modułów pamięci
y
RÓDA
O: http://www.in4.pl/recenzje/420/G3S7.jpg
 Pamięć podręczna
Cache to podręczna pamięć procesora. Charakteryzuje się wyjątkowo krótkim
czasem dostępu. Jest ona używana do przechowywania danych, które będą
w niedługim czasie przetwarzane. Rozróżniamy dwa rodzaje pamięci Cache:
" Pierwszego poziomu (Cache L1) zintegrowana z
procesorem z którym porozumiewa się z
częstotliwością równą częstotliwości wewnętrznej
procesora, Tego typu pamięć ma zwykle pojemność
od 16 do 64 KB.
Pamięć
" Drugiego poziomu (Cache
Cache
L2) znajdujÄ…ca siÄ™ zwykle na
płycie głównej gdzie z
procesorem porozumiewa siÄ™ z
Kontroler
częstotliwością taktowania
CPU
Cache
zewnętrznego. W
nowoczesnych komputerach jej
pojemność wynosi zwykle 512,
Pamięć podręczna
Pamięć
a czasem nawet 1024 KB.
wspomaga pamięć główną
 What is the chipset?
Serce każdej płyty głównej
Od niego zależą możliwości sprzętu
Składa się z kilku modułów
Podstawowe dwa moduły to:
- Mostek północny
- Mostek południowy
 What is the chipset? cd.
Mostek północny (North bridge)  nadzoruje
prace pamięci operacyjnej, portu AGP i
procesora.
Mostek południowy (South bridge)  zarządza
magistrala PCI, USB, kontrolerami (UDMA,
klawiatury, myszki), portem podczerwieni,
drukarki, pamięcią stałą (EPROM) oraz
zintegrowanymi urzÄ…dzeniami takimi jak karta
sieciowa czy dz
więkową.
Chipset
" Płyta główna zwykle wyposażona jest w 2 lub 3 Chipsety (zwane PCIset lub
AGPset), zapewniają one współpracę pomiędzy procesorem, pamięcią
operacyjnÄ… i urzÄ…dzeniami peryferyjnymi komputera
Chipset 1 pełni rolę
kontrolera pamięci Cache i
pamięci głównej RAM.
Procesor
Chipset 1
Nort Bridge
Pamięć
USB
RAM
PCI Bus
FSB
Chipset 2
ISA
Sout Bridge
Chipset 2 (PCI ISA/IDE
E-IDE
Accelerator jest
pomostem między PCI
oraz ISA.
Północ i południe
Mostek północny Mostek południowy
Pamięć masowa (trwała)
 Pamięć USB (pendrive)
 Dyskietka (popularna 3.5 cala, pojemność 1.44 MB; są też dyskietki
100, 250 MB, np. Iomega ZIP, wymagają specjalnego napędu)
 Twardy dysk (pojemność typowego dysku 40-400 GB, szybko
rośnie)
 CD ROM (pojemność 650 MB; Compact Disk Read Only Memory;
tylko do odczytu)
 CD-R (Compact Disk Recordable; możliwy jednokrotny zapis w na-
grywarce)
 CD-RW (Compact Disk Rewritable; możliwy wielokrotny zapis)
 DVD (pojemność 4.7 GB, nowe technologie dają 8.5 GB lub 17 GB
w wersji dwustronnej; Digital Versatile Disc)
 Taśmy magnetyczne (np. standard DAT, pojemności 10 80 GB,
wy-chodzą z użycia)
Karty perforowane z fortranem (lata 1960)
Taśmy magnetyczne
taśmy fortran (lata 1960-70)
Dyskietki
Kasety
Stacja dyskietek (FDD; Floppy Disk Drive) to element
komputera. Przeznaczona jest do obsługi jednego z rodzajów
zewnętrznej pamięci komputerowej, jakim jest dyskietka.
8" - w pierwszych maszynach,
pojemność 80KB, 160KB;
5 1/4" - obecnie praktycznie nie jest
spotykana (pojemność dyskietki: SD -
180KB, DD - 360 KB, HD 1,2 MB)
3 1/2" - mimo zmniejszenia znaczenia
dyskietek, nadal w powszechnym
użytku są dyskietki HD (pojemność
dyskietki: DD - 720 KB, HD - 1,44 MB)
Budowa dysku elastycznego
Standardy i przeznaczenie gniazd
rozszerzeń
ZÅ‚Ä…cze FDD
Możliwe podłączenie
stacji dyskietek
y
RÓDA
O: http://www.tomshardware.pl/storage/20000602/images/fdd.jpg
 Elementy komputera  dysk  twardy
Dysk stały, dysk twardy (angielskie hard disk), pamięć dyskowa, w której nośnik
magnetyczny jest naÅ‚ożony na bardzo cienkÄ… warstwÄ… (kilka µm) na niewymiennÄ…,
sztywną płytę zwaną talerzem (lub zespół płyt na jednej osi), zamkniętą w hermetycznej
obudowie. Pozwala na zapisywanie danych na stałe, bez ich utraty po odłączeniu
zasilania.
Dysk twardy
Obecnie produkuje się dyski o pojemnościach
Od kilkuset megabajtów do kilkuset gigabajtów
GÅ‚owice magnetyczne sÄ…
Płyty  nośnik danych
umieszczone ruchomo nad warstwami
nośnika, nie dotykając płyty.
GÅ‚owice magnetyczne
Konstrukcja mechaniczna dysku
stałego wymaga dużej precyzji, ale
zapewnia bardzo dużą pojemność
Wnętrze dysku twardego
pamięci oraz mały czas dostępu.
Budowa dysku twardego
Standardy i przeznaczenie gniazd
rozszerzeń
ZÅ‚Ä…cze IDE
Możliwe podłączenie
dysku twardego lub
napędu CD/DVD
y
RÓDA
O: http://www.tomshardware.pl/storage/20000602/images/ide.jpg
Standardy i przeznaczenie gniazd
rozszerzeń
ZÅ‚Ä…cza interfejsu SATA
Możliwe podłączenie
dysku twardego lub
napędu CD/DVD
y
RÓDA
O: http://pcarena.pl/uploads/esport/hybrid_sli_msi/k9n2_05.jpg
Idea zapisu magnetycznego
KONTROLERY ATA, RAID I FDD
Kontroler ATA Kontroler RAID
RAID czyli Redutant Array of Inexpensive Disks.
(ang. Advanced Technology Attachments) -
Podłączone do takiego kontrolera dyski twarde
interfejs systemowy PC przeznaczony do
zamieniajÄ… siÄ™ w jeden, oferujÄ…cy:
komunikacji z dyskami stałymi. Standard
ATA jest ciągle rozwijany w kierunku - większą, sumaryczną prędkość transferu (stripping) -
zwiększania szybkości transmisji. level 0
PoczÄ…tkowo stosowano oznaczenia ATA-1,
- bezpieczeństwo danych (mirroring) - level 1
-2 itd., obecnie używa się określeń
związanych z zegarem taktującym - większą szybkość i bezpieczeństwo danych (stripping +
interfejs: ATA/33, ATA/66, ATA/100, mirroring) - level 0+1
ATA/133, SATA.
Kontroler FDD
Szpilkowe gniazdo
kontrolera FDD.
Służy do podłączenia
taśmy transmitującej
dane pomiędzy płytą
główną a stacją
dyskietek.
ATA (ang. Advanced Technology Attachments)
SATA (ang. Serial Advanced Technology Attachment)
- szeregowa magistrala Serial ATA
15-pinowa wtyczka zasilajÄ…ca w
standardzie SATA.
7-pinowa wtyczka do
przesyłania danych.
Pamięć USB (znana także pod nazwami: PenDrive, USB Flash
Drive, Flash Disk, FlashDrive, Finger Disk, Massive Storage
Device, Flash Memory Stick Pen Drive) to urządzenie przenośne
zawierające pamięć nieulotną typu Flash EEPROM,
zaprojektowane do współpracy z każdym komputerem poprzez
port USB i używane do przenoszenia danych (zapisywanych w
plikach) między komputerami.
" Full Speed lub USB 1.1 - 12 Mbit/s największa prędkość przed USB 1.1
" Hi-Speed lub USB 2.0 - 480 Mbit/s - dostępne w USB 2.0
Gniazda rozszerzeń
" Standard ISA  posiada 16 bitowÄ… dwukierunkowÄ… szynÄ™ danych
(SD0& SD7, SD8& SD15)i 24 bitowÄ… szynÄ™ adresowÄ… (SA0& SA19,
LA17& LA23
" Magistrala PCI posiada 32  bitowÄ… multipleksowanÄ… szynÄ™
adresową/danych taktowana zegarem CLK o częstotliwości 33 MHz
" ZÅ‚Ä…cze AGP  szybki port graficzny:
 AGP 1x  szybkość transmisji 264MB/s
 AGP 2x  szybkość transmisji 264MB/s
 AGP 4x  szybkość transmisji 1,056 GB/s
 AGP 8x  szybkość transmisji 2,1 GB/s
" Złącze AMR (ang. Audio/Modem Riser) urządzenie do obróbki
sygnałów dz
więkowych
" ZÅ‚Ä…cze CNR (ang. Communications and Networking Riser)
Standardy i przeznaczenie gniazd
rozszerzeń
Gniazda rozszerzeń Local Bus
Możliwe podłączenie kart
graficznych, multi I/O
y
RÓDA
O:
Standardy i przeznaczenie gniazd
rozszerzeń
Gniazda rozszerzeń ISA
Możliwe podłączenie kart
graficznych, dz
więkowych,
modemów, kart sieciowych
y
RÓDA
O: http://www.kids-online.net/learn/click/details/isaslots.jpg
Standardy i przeznaczenie gniazd
rozszerzeń
Gniazdo rozszerzeń AGP
Podłączenie kart
graficznych
y
RÓDA
O: http://abckomputera.republika.pl/Hardware/grafika/agp.gif
Standardy i przeznaczenie gniazd
rozszerzeń
Gniazda rozszerzeń PCI Express x 1, PCI Express x 16,
PCI Express x 4
y
RÓDA
O: http://img214.imageshack.us/img214/1774/dfilppcie0ph.jpg
y
RÓDA
O: http://www.cdrinfo.com/Sections/Articles/Sources/MSI_915G_Combo/Images/pci_express.jpg
Elementy komputera  karta graficzna
Karta graficzna, jeden z najważniejszych komponentów zestawu komputerowego.
Karta graficzna może być zintegrowana z płytą główną komputera, częściej jest to
osobna karta rozszerzeń (jak na rys.). Najważniejszymi parametrami
karty graficznej są: szybkość pracy, ilość pamięci, rozdzielczość
i ilość kolorów wyświetlanego obrazu i inne.
Karta graficzna składa się z czterech
podstawowych elementów:
" płytki drukowanej,
" głównego procesora,
" pamięci wideo,
" układu RAMDAC (który często jest zintegrowany
z procesorem w jednej obudowie)
ZÅ‚Ä…cze
umożliwiające
Gniazdo
osadzenie
podłączenia
karty na płycie
monitora
Karty graficzne budowane sÄ… na
głównej
następujące magistrale: ISA, PCI, AGP
Główne zadanie karty graficznej to przetwarzanie obrazu cyfrowego
generowanego przez układy komputera na sygnał  zrozumiały dla monitora
(może to być sygnał: analogowy lub cyfrowy).
Budowa karty graficznej
Monitor
Zadaniem monitora jest wyświetlanie danych
z komputera na ekranie.ważnymi
parametrami są: rozdzielczość, wielkość
przekątnej ekranu, rozmiar plamki świetlnej,
częstotliwość odświeżania.
Jak powstaje obraz
Zasada wyświetlania obrazu na ekranie monitora jest podobna jak w
Zasada wyświetlania obrazu na ekranie monitora jest podobna jak w
odbiornikach telewizyjnych . O jakości obrazu na ekranie monitora decydują
odbiornikach telewizyjnych . O jakości obrazu na ekranie monitora decydują
dwa podstawowe elementy biorące udział w przetwarzaniu informacji
dwa podstawowe elementy biorące udział w przetwarzaniu informacji
graficznej :
graficznej :
" Parametry monitora
" Parametry monitora
" Parametry karty grafiki
" Parametry karty grafiki
Jak wiemy światło białe jest mieszaniną barw. Dowolny kolor można uzyskać
Jak wiemy światło białe jest mieszaniną barw. Dowolny kolor można uzyskać
mieszajÄ…c w odpowiednich proporcjach trzy barwy podstawowe:
mieszajÄ…c w odpowiednich proporcjach trzy barwy podstawowe:
R (red)- czerwony, G (green)- zielony i B (blue) - niebieski. Ten sposób
R (red)- czerwony, G (green)- zielony i B (blue) - niebieski. Ten sposób
(stosowany w monitorach) polegajÄ…cy na  dodawaniu barw nazywamy
(stosowany w monitorach) polegajÄ…cy na  dodawaniu barw nazywamy
addytywnym. (rys. A). Stosowany w monitorach i drukarkach atramentowych.
addytywnym. (rys. A). Stosowany w monitorach i drukarkach atramentowych.
Inny sposób - substraktywny
Inny sposób - substraktywny
A
B
określany w skrócie jako CMYK
określany w skrócie jako CMYK
polegajÄ…cy na odejmowaniu barw
polegajÄ…cy na odejmowaniu barw
przyjmuje za barwy podstawowe Cyan
przyjmuje za barwy podstawowe Cyan
(morski), Magenta (fioletowy), Yellow
(morski), Magenta (fioletowy), Yellow
(żółty) oraz dodatkowo kolor czarny.
(żółty) oraz dodatkowo kolor czarny.
(rys. B) (stosowany głównie w
(rys. B) (stosowany głównie w
drukarkach atramentowych)
drukarkach atramentowych)
Wykonana jest w postaci bańki szklanej z której
Lampa
odpompowano powietrze; w przedniej części
stożkowej i prawie płaskim ekranie. W dalszej części
obrazowa
wykonanej w kształcie walca umieszczone są
wyrzutnie elektronów.
Wewnętrzna powierzchnia ekranu pokryta jest
Lampa obrazowa
luminoforem, świecącym pod wpływem
(kineskop)
bombardowania strumieniem elektronów. W
zależności od składu chemicznego luminoforu
można uzyskać różne barwy świecenia.
Katody- wykorzystano
zjawisko emisji
termoelektronowej
Cewki odchylajÄ…ce
wytwarzajÄ…ce pole
elektromagnetyczne
przesuwające strumień
elektronów po powierzchni
ekranu
Lampa obrazowa w przekroju
Ekran plazmowy
Monitor ciekłokrystaliczny
Ciekły kryształ  substancja w stanie pośrednim
pomiędzy cieczą a ciałem stałym.
Pod wpływem napięcia elektrycznego następuje
zmiana polaryzacji molekuł, a zmiana polaryzacji
powoduje zmianÄ™ stanu optycznego
(przepuszczalny/nieprzepuszczalny) substancji
ciekłokrystalicznej
Porównanie ekranu CRT i LCD
LCD (TFT) Kineskop (CRT)
Jasność (+) 170 do 300 (~) 80 do 120
cd/m² cd/m²
Kontrast (-) 150:1 do (+) 350:1 do 700:1
450:1
KÄ…t widzenia (~) 90 do 170 (+) ponad 150
Błędy zbieżności (+) brak (~) 0.20 do 0.30
mm
Ostrość (+) bardzo dobra (~)
satysfakcjonujÄ…ca
lub bardzo dobra
Geometria (+) perfekcyjna (~) możliwe
defekty
Liczba uszkodzonych (-) do 8 (+) brak
pikseli
Sygnał wejściowy (+) analogowy (~) tylko
lub cyfrowy analogowy
Możliwe rozdzielczości (-) ustalona z (+) wiele
góry lub
interpolowana
Gamma (~) (+) jakość
(dopasowywanie satysfakcjonujÄ…c fotograficzna
kolorów dla oka a
ludzkiego)
Jednorodność obrazu (~) często (~) często
jaśniejszy przy jaśniejszy w
krawędziach centrum
Czystość/jakość (-) zła do (+) bardzo dobra
kolorów umiarkowanej
Migotanie (+) brak (~) niewidoczne
powyżej 85 Hz
Wrażliwość na pole (+) brak (-) zależna od
magnetyczne ekranowania,
możliwa spora
Czas odpowiedzi (-) 20 do 50 ms (+) niemożliwy do
zauważenia
Pobór mocy (+) 25 do 40 W (-) 60 do 160 W
Rozmiary/waga (+) minimalne (-) wymaga sporo
miejsca, ciężki
 Elementy komputera  karta dz
więkowa
Karta dz
więkowa, zwana też kartą muzyczną, jest to karta rozszerzeń
umożliwiająca pracę z dz
więkiem na komputerze klasy PC. Dzięki nim można
zarówno odtwarzać dz
więk, jak i tworzyć pliki dz
więkowe. Do karty dz
więkowej
podłącza się takie urządzenia jak głośniki, wzmacniacz czy mikrofon bądz
urzÄ…dzenie
MIDI (np. syntezator).
Karty dz
więkowe budowane są na
następujące magistrale: ISA, PCI
ZÅ‚Ä…cze
umożliwiające
osadzenie
Gniazda wejścia i wyjścia
karty na płycie
sygnałów dz
więkowych
głównej
Główne zadanie karty dz
wiekowej to przetwarzanie sygnałów cyfrowych na
analogowe (przy odtwarzaniu dz
więków) lub odwrotnie (przy nagrywaniu
dz
więków)
 Elementy komputera  karta sieciowa
Karta sieciowa, karta rozszerzeń niezbędna do podłączenia komputera do sieci
LAN. Do karty sieciowej można podłączyć kabel koncentryczny lub kabel typu skrętka
łączący komputer z siecią. Często karty mają możliwość podłączenia dwóch różnych
typów kabla. Najważniejszym parametrem karty sieciowej jest jej prędkość transmisji,
może ona wynosić 10 lub 100 Mbps.
Diody sygnalizacyjne
Karty sieciowe budowane sÄ… na
następujące magistrale: ISA, PCI
ZÅ‚Ä…cze
umożliwiające
osadzenie
karty na płycie
Gniazdo kabla sieciowego
głównej
Antena transmisyjna
Najnowsze karty sieciowe obsługują już
nie tylko sieci kablowe ale także sieci
radiowe.
 Elementy komputera  napęd CD-ROM
CD-ROM, dysk CD, Compact Disk Read-
Only Memory, popularny dysk kompaktowy
zastosowany w komputerze jako pamięć
tylko odczytywalna. Dane na dysku CD-
ROM zachowywane sÄ… w formacie binarnym
jako mikroskopijne wgłębienia w powierzchni
dysku, za pomocÄ… bardzo cienkiej wiÄ…zki
lasera emitowanej przez napęd CD-ROM
dane mogą być odczytywane. Na płycie CD
może zmieścić się do 700 MB danych.
Napęd CD-ROM
CD-RW, Compact Disk Read-Write, jest dyskiem CD
umożliwiającym wielokrotny zapis (do 1000x). Do zapisu
tego nosnika stosowane są specjalne napędy które
obsługują także tradycyjne nosniki
Nośnik CD-RW
PÅ‚yty CD  zapis/odczyt (1)
" Nośnik ma postać krążka o średnicy 120 mm i
grubości ok. 1,5 mm i wykonany jest z
poliwęglanu. Informacja zapisywana jest na
spiralnej ścieżce o dł. ok. 5,5 km.
" 0 i 1 informacji cyfrowej przedstawione sÄ… w
postaci zagłębień (pitów) i wysepek (landów) o
rozmiarach jak na rys.
PÅ‚yty CD 
zapis/odczyt (2)
" Do odczytu
wykorzystuje siÄ™
promień lasera. Jego
światło padając na
pity i odbijajÄ…c siÄ™
ulega skupieniu
wracajÄ…c do
detektora, natomiast
po trafieniu na land
zostaje rozproszone i
nie otrzymujemy w
zwiÄ…zku z tym
sygnału na wyjściu
fotodetektora
Budowa płyty CD
 Elementy komputera  napęd DVD
DVD, Digital Versatile Disc, rodzaj nośnika danych,
przypominający płytę CROM. Ilość danych zapisanych
na płycie DVD jest jednak dużo większa. Istnieje kilka
możliwych sposobów nagrywania płyty DVD różniących
się pojemnością płyty. Można na niej nagrać aż do 17
Napęd DVD przypomina
GB danych.
budowÄ… CD-ROM
Sposób zapisu danych
na płycie DVD
Podstawowa różnica pomiędzy CD a DVD polega na tym że DVD
zapisane jest po obu stronach przy dodatkowo większej gęstości zapisu. Do
odtwarzania DVD (w przeciwieństwie do CD) potrzeba sprzętowego
urządzenia do dekodowania informacji zapisanych na nośniku.
DVD-R  najnowsze napędy obsługujące płyty DVD
umożliwiają ich nagrywanie
Nośnik DVD-R umożliwiający zapis
Budowa płyty CD-R, CD-RW
Mała plamka odczytowa osiągnięta przez:
Pamięć
Pamięć
 Niebieski laser
masowa
masowa
 Bardzo silne soczewki (NA = 0.85)
 CienkÄ… warstwÄ™ kryjÄ…cÄ…
22.5 GB na jednej stronie dysku RW
CD 0.65 GB DVD (2x)4.7 GB Niebieski (2x)22.5 GB
lð = 780 nm lð = 650 nm lð = 405 nm
NA = 0.45 NA = 0.6 NA = 0.85
0.65 GB 4.7 GB 22.5 GB
Podłoże 1.2 mm Podłoże 0.6 mm Podłoże 0.1 mm
y
ródło: B. De Ruyter,  Human factors in Sensor Networks , PHILIPS, 2004
USB (ang. Universal Serial Bus 
uniwersalna magistrala szeregowa)
" Hot plugging: tak
" Liczba urządzeń: do 127 na magistrali utworzonej przy użyciu hubów
" Maks. długość przewodu: 3 m lub 5 m.
" Full Speed lub USB 1.1 - 12 Mbit/s największa prędkość przed USB 1.1
" Hi-Speed lub USB 2.0 - 480 Mbit/s - dostępne w USB 2.0
" rok 2008  USB 3.0: 4,8 Gbit/s
IrDA ( ang. Infrared Data Association)
 grupa (powstała w 1993 r.), skupiająca kilkudziesięciu producentów sprzętu
komputerowego. Celem powstania było stworzenie i kontrolowanie
międzynarodowych standardów transmisji danych w zakresie podczerwieni.
Standard ten charakteryzuje siÄ™:
prostÄ… i taniÄ… implementacjÄ…,
małym poborem mocy,
połączeniami bezpośrednimi typu punkt-punkt,
wydajnym i pewnym transferem danych.
Podstawowe usługi, wymienione w opisie
systemu obejmujÄ…:
" Podczerwień 850  900 nm
transfer plików między komputerami,
" Zasięg do 1 m
drukowanie,
" KÄ…t wiÄ…zki transmisji  30°
dostęp do zasobów sieci przewodowej,
" Emulacja portu
transmisja danych i mowy między komputerem a
szeregowy + równoległy
telefonem komórkowym,
sterowanie urzÄ…dzeniami telekomunikacyjnymi.
Elementy komputera  inne urzÄ…dzenia
We wnętrzu obudowy komputera można zamontować wiele innych
urządzeń realizujących różne zadania np.:
" Modem telefoniczny (umożliwiający łączenie się z innymi komputerami
poprzez Å‚Ä…cza telefoniczne)
" Karty sterujące i pomiarowe  mogą przeobrazić komputer w jednostkę
zarzÄ…dzajÄ…cÄ… np. procesem produkcyjnym.
" tuner telewizyjny  uczyni z komputera PC telewizor
" napędy innych nośników danych (np: stacja dyskietek, streamer, ZIP itp. )
Urządzenia zewnętrzne
Liczba urządzeń zewnętrznych które mogą współpracować z komputerem jest bardzo
duża. Producenci sprzętu peryferyjnego oferują coraz nowe rozwiązania w dużej
liczbie typów sprawiając że współczesny użytkownik decydując się np. na zakup
monitora komputerowego do wyboru ma dziesiÄ…tki marek i setki modeli.
Wybrane urzÄ…dzenia peryferyjne: " Klawiatury i myszy:
tradycyjne i multimedialne,
" monitory, CRT oraz LCD,
przewodowe i bezprzewodowe
różne przekątne obrazu
" Projektory " Głośniki komputerowe " Skanery: ręczne i stacjonarne
multimedialne
Urządzenia zewnętrzne
Drukarki komputerowe, ze względu na kolor druku: kolorowe oraz czarno-białe.
Ze względu na technologię druku:
" atramentowe, powszechnie
stosowane, tani druk w kolorze
w porównaniu do drukarek
laserowych.
" igłowe (stosowane do druku
wielokopiowego np. faktury)
" Laserowe, zastosowanie biurowe. Niski koszt druku
czarnych kopii lecz drogi druk w kolorze. Szybkie i ciche
" Plotery, wielkoformatowe
drukarki laserowe lub
atramentowe, stosowane np. do
druku dokumentacji CAD
" drukarki termiczne, stosowane np. w kasach
fiskalnych
" drukarki mozaikowe stosowanych w elektronicznych
maszynach do pisania.
Urządzenia zewnętrzne
" aparaty cyfrowe
" UPS  awaryjny akumulator
podtrzymujący napięcie
" słuchawki i mikrofony
" Kamery CCD - internetowe
" tablety graficzne  ułatwią
posługiwanie się
programami graficznymi także
systemami CAD
Oraz wiele innych urządzeń takich jak:
" zewnętrzne napędy nośników danych
" trackaball (odwrócona myszka)
" czytniki kodów kreskowych
" kasy fiskalne
" urzÄ…dzenia z dziedziny automatyki itp..
Skomplikowana struktura komputera
sprawia, że jego naprawy są bardzo trudne
Czy pan naprawiał
już wcześniej
komputery?
151
Zadania pracowników naprawiających komputery
są jednak ułatwione przez programy serwisowe,
które podpowiadają, co jest uszkodzone i jak to
naprawić
152
Karta diagnostyczna 2-cyfrowa PCI/ISA
(POST)
153
Przestępstwa komputerowe
W dniu 1 września 1998 r. wszedł w życie nowy polski kodeks karny,
który zawiera przepisy przewidujące odpowiedzialność karną za
popełnienie tzw. przestępstw komputerowych.
W rozdz. XXXIII nowego kodeksu karnego (n.k.k.), zatytułowanym
,,Przestępstwa przeciwko ochronie informacji'' znalazły się normy
umożliwiające pociągnięcie do odpowiedzialności karnej sprawców
najbardziej klasycznych zamachów na bezpieczeństwo danych i
systemów komputerowych, takich jak: hacking (art. 267 1), podsłuch
(art. 267 2), naruszenie integralności komputerowego zapisu informacji
(art. 268 2) oraz sabotaż komputerowy (art. 269 1 i 2).
Do innych przepisów n.k.k., które przewidują możliwość popełnienia
przestępstwa przy użyciu ,,komputera'' należy zaliczyć:
W kategorii przestępstw przeciwko mieniu (rozdz. XXXV n.k.k.) -
nielegalne uzyskanie programu komputerowego (art. 278 ż2), paserstwo
programu komputerowego (art. 293 ż1), oszustwo komputerowe (art.
287) i oszustwo telekomunikacyjne (art. 285).
Przestępstwa komputerowe
Wśród przestępstw przeciwko wiarygodności dokumentów - w związku z
przyjęciem przez kodeks nowej definicji prawnej dokumentu (art. 115
ż14), którym jest także ,,zapis na komputerowym nośniku informacji'' -
tzw. fałszerstwo komputerowe (art. 270 ż1) oraz inne czyny określone w
rozdz. XXXIV n.k.k.
W rozdziale XXXV n.k.k. dotyczącym przestępstw przeciwko
bezpieczeństwu powszechnemu - sprowadzenie niebezpieczeństwa dla
życia lub zdrowia wielu osób albo dla mienia w znacznych rozmiarach,
które jest następstwem zakłócania, uniemożliwiania lub wpływania w inny
sposób na automatyczne przetwarzanie informacji (art. 165 ż1 pkt 4).
 Komputerowym'' przestępstwem przeciwko Rzeczpospolitej Polskiej
(rozdz. XVII n.k.k.) jest uprzywilejowana postać szpiegostwa; czynu tego
można się dopuścić włączając się do sieci komputerowej w celu
uzyskania wiadomości, których udzielenie obcemu wywiadowi może
wyrządzić szkodę RP (art. 130 ż2)