Analiza  wprowadzenie
" Prowadzący: dr Grzegorz Gołębiowski
" Wykład i ćwiczenia
" Literatura obowiązkowa: G.Gołębiowski,
A.Tłaczała, Analiza finansowa w teorii i w
praktyce, Difin 2009
" Literatura uzupełniająca:
G.Gołębiowski, P. Szczepankowski, Analiza
wartości przedsiębiorstwa, Difin, 2007
M.Sierpińska,T.Jachna, Ocena
przedsiębiorstwa według standardów
światowych, PWN 2006
Analiza  wprowadzenie
Zasady wystawiania oceny końcowej:
1. Warunkiem zaliczenia przedmiotu i uzyskania
oceny końcowej jest pozytywna ocena z ćwiczeń
i egzaminu
2. 5,5 z ćwiczeń zwalnia z egzaminu i daje prawo
do oceny końcowej 5
3. 5 z ćwiczeń zwalnia z egzaminu i daje prawo do
oceny końcowej 4,5
4. 5 oraz 5,5 z ćwiczeń daje prawo, przy uzyskania
oceny 5 z egzaminu do oceny końcowej 5,5
5. W każdym innym przypadku z wyjątkiem
opisanego w punkcie 4, ocena z egzaminu jest
oceną końcową.
Analiza  wprowadzenie
Ważne z
ródło informacji o:
Zasadach zaliczenia, wynikach z egzaminu,
terminie konsultacji, itp.
www.golebiowski.stansat.pl
W zakładce menu:
Analiza - definicja
Analiza oznacza rozdzielenie złożonego
przedmiotu badawczego na elementy
składowe w celu lepszego poznania i
wyjaśnienia owego złożonego przedmiotu
za pomocą jego części składowych
Analiza  definicja cd.
 Jeżeli coś wygląda jak
kaczka, chodzi jak kaczka i
kwacze jak kaczka,
to prawdopodobnie jest to
kaczka
Analiza finansowa - pojęcie
Analiza ekonomiczna
przyjmuje ocenę zjawisk
metodologicznie
i procesów występujących
w skali całej gospodarki
Analiza mikroekonomiczna
zawiera analizę działalności
Wyodrębnia się
przedsiębiorstwa i składa się z:
w niej analizę
Analizy ekonomicznej w tym:
makroekonomiczną
ekonomiczno-technicznej i finansowej
i mikroekonomiczną
oraz analizy otoczenia
Innym razem mówi się o analizie ekonomiczno-finansowej, chcąc
zaakcentować jej nie tylko mikro charakter
Analiza ekonomiczna
Analiza makro- i mikroekonomiczna analiza finansowa i ekonomiczno-techniczna
sytuacji majątkowej produkcji
sytuacja finansowej zatrudnienia
i wydajności pracy
wyniku finansowego środków trwałych
przychodów gospodarki
materiałowej
kosztów postępu technicznego
przepływów pienieżnych
Współczesne ujęcie analizy finansowej
Analiza finansowa
Analiza efektywności ekonomicznnej działalności przedsiebiorstwa Analiza sytuacji finansowej przedsiębiorstwa
Podsystemy te wyodrębniły się przede wszystkim na skutek
ogólnego wzrostu zapotrzebowania na informacje pochodzące z
analizy finansowej oraz różnicy potrzeb wyrażanych przez
kierownictwo przedsiębiorstwa, akcjonariuszy, wierzycieli,
banki itp.
Analiza finansowa (definicja z 1969 r.)
Zajmuje się badaniem zagadnień ogólnych dotyczących
całokształtu działalności gospodarczej
przedsiębiorstwa. Przedmiotem tej analizy są
wielkości syntetyczne, które dają ogólny obraz
efektów ekonomicznych działalności gospodarczej
przedsiębiorstwa jako całości oraz efektów
ekonomicznych osiągniętych na różnych odcinkach
jego działalności,a także wyposażenie
przedsiębiorstwa w składniki majątkowe i sposób ich
finansowania, osiągnięta nadwyżka i jej podział,
rozliczenia finansowe z innymi przedsiębiorstwami,
instytucjami i budżetem państwa.
y
ródło: J.Szczepaniak  Analiza finansowa w przedsiębiorstwie przemysłowym PWE, Warszawa 1969 s. 6-7
Metoda dedukcji
W metodzie dedukcji wychodzi się od ogólnego
sformułowania problemu badawczego w ujęciu
syntetycznym i stopniowo przechodzi się do szczegółów
pozwalających objaśnić przyczyny i skutki zmian
występujących w zjawiskach ogólnych.
od ogółu do szczegółu
od wyników do czynników
od skutków do przyczyn
Metoda indukcji
W metodzie indukcji rozpoczyna się analizę od zjawisk
szczegółowych i stopniowo przechodzi się do uogólnień
w postaci wniosków, jako syntezy procesu analitycznego.
Określana czasem jako metoda scalania.
od szczegółu do ogółu
od czynników do wyników
od przyczyn do skutków
Metoda redukcji (weryfikacji)
Pierwszym krokiem w tej metodzie jest sformułowanie
tez i wniosków syntezy wstępnej. Następnie dokonuje się
zweryfikowania prawdziwości tych tez i wniosków. Tak
aby ostatecznie podsumować ustalenia dokonane w
trakcie weryfikacji (redukcji błędnych tez) i sformułować
końcową syntezę.
Przedsiębiorstwo i jego otoczenie
Determinanty analizy ekonomiczno-finansowej
Czynniki zewnętrzne Czynniki wewnętrzne
" Regulacje rządowe " Złe zarządzanie
" Polityka " Niska wiedza z dziedziny
makroekonomiczna finansów i marketingu
" oddziaływanie instytucji " Brak reakcji na zmiany
bankowych
" Wysoki poziom dz
wigni
" Koncentracja finansowej
konkurencji na rynku
" Wysoki poziom dz
wigni
" Przyczyny naturalne operacyjnej
" itp.
" itp.
Czynniki zewnętrzne a analiza sprawozdania
Dane rachunku wyników. wariant porównawczy
2002 2003 2004
Zysk/Strata na działalności operacyjnej 740 251,9 843 443,8 241 464,3
Przychody finansowe 25 541,1 7 682,4 608 855,6
Dywidendy 0,0 0,0 0,0
Odsetki uzyskane 12 632,4 7 682,4 11 246,3
Pozostałe 12 908,8 0,0 597 609,3
Koszty finansowe 679 815,8 736 350,6 77 695,4
Odsetki do zapłacenia 0,0 46 498,0 77 695,4
Pozostałe 679 815,8 689 852,6 0,0
Zysk/Strata na działalności gospodarczej 85 977,3 114 775,5 772 624,6
Wynik zdarzeń nadzwyczajnych 0,0 0,0 0,0
Zysk/Strata brutto 85 977,3 114 775,5 772 624,6
Podatek dochodowy 35 002,0 117 164,0 111 028,0
Pozostałe obowiązkowe zmniejszenie zysku (zwiększenie straty)
Zysk/Strata netto 50 975,3 -2 388,5 661 596,6
Czynniki zewnętrzne a analiza sprawozdania
Kształtowanie się kursu złotego wobec Euro
5,0000
4,8000
4,6000
4,4000
4,2000
4,0000
3,8000
3,6000
3,4000
2002-01-01
2002-03-01
2002-05-01
2002-07-01
2002-09-01
2002-11-01
2003-01-01
2003-03-01
2003-05-01
2003-07-01
2003-09-01
2003-11-01
2004-01-01
2004-03-01
2004-05-01
2004-07-01
2004-09-01
2004-11-01
Metody analizy
Metody analizy jakościowej Metody analizy ilościowej
Metody deterministyczne Metody stochastyczne
logarytmowania ekonometryczne
bazują na obserwacji
funkcyjna taksonomiczne
zjawisk i związków
przyczynowo-
podstawień krzyżowych dyskryminacyjne
skutkowych, których nie
różnic cząstkowych
można wyrazić liczbowo
współczynnikowa
kolejnych podstawień
itd.
Sieci neuronowe
algorytmy genetyczne
Analiza SWOT  instrument oceny ryzyka
(Strengts, Weaknesses, Opportunities, Threats)
Mocne strony Słabe strony
Znacząca pozycja? Wystarczające Słaba pozycja konkurencyjna? Brak
zasoby? Dobra opinia u klientów? środków? Niska rentowność? Słaby
Brak silnej presji konkurencji? image? Słaby poziom marketingu?
Przewaga kosztowa? Doświadczona Wysokie koszty? Przeinwestowanie?
kadra? Zdolność do innowacji? Nienadążanie za postępem naukowo-
Uznana marka? Pozycja technicznym? Wrażliwość na spadek
monopolistyczna? obrotu/cen?
Szanse Zagrożenia
Pojawienie się nowych grup klientów? Pojawienie się nowych konkurentów?
Operowanie w różnych branżach i na Zmiana przepisów prawa?
różnych rynkach? Poszerzenie Niekorzystne zmiany demograficzne?
asortymentu? Szybszy wzrost rynku? Podatność na recesję? Pojawienie się
Obniżenie podatków? Integracja substytutów? Zmiana potrzeb i
pozioma i/lub pionowa? Lepsze gustów nabywców? Zubożenie
warunki handlowe u dostawców? społeczeństwa?
Zasoby przedsiębiorstwa
Zasoby
Materialne
Zasoby Technologie
Organizacja
finansowe know-how
Zasoby
ludzkie
20
Zasoby finansowe
" Podstawowa kategoria zasobów  ich posiadanie umożliwia
pozyskanie zasobów innego rodzaju.
" Oprócz gotówki generowanej przez przedsiębiorstwo na zasoby
finansowe składają się:
" zdolność kredytowa,
" wiarygodność kredytowa,
" bieżąca płynność,
" posiadane aktywa finansowe
" posiadane pozaoperacyjne aktywa rzeczowe (nieruchomości,
grunty, patenty, itp.)
" siła finansowa właścicieli/głównych akcjonariuszy
" płynność finansowa właścicieli/głównych akcjonariuszy
" Zasoby finansowe, a właściwie zdolność do ich generowania jest
najbardziej obiektywną miarą sukcesu (lub klęski) danego
przedsiębiorstwa.
"  Cash is the king
21
Zasoby materialne
" Zasoby fizyczne, którymi dysponuje przedsiębiorstwo:
" majątek trwały: grunty, budowle, maszyny i urządzenia,
środki transportu,
" majątek obrotowy: posiadane surowce, towary, wyroby
gotowe i produkcja w toku
" Widoczne w sprawozdaniach finansowych po stronie
aktywnej bilansu.
" W analizie finansowej bada się stopień ich wykorzystania
(produktywność (aktywa trwałe) lub obrotowość (aktywa
obrotowe) składników majątkowych.
22
Zasoby ludzkie
" Najistotniejszym czynnikiem w procesach
gospodarczych są ludzie.
" Człowiek decyduje jakie środki materialne
zgromadzi, w jaki sposób nimi zarządzi
(organizacja), jakie przewagi
konkurencyjne (know-how, technologie)
wytworzy.
" Wartość osób zatrudnionych w
przedsiębiorstwie, stworzona atmosfera,
kultura i styl pracy w ogromnej mierze
decydują o jakości i trwałości osiąganych
przez firmę efektów.
" Zasoby ludzkie nie są widoczne w
normalnych sprawozdaniach finansowych i
do ich oceny i weryfikacji potrzebne są
dodatkowe informacje.
23
Zasoby ludzkie
" Kluczowe elementy zasobów ludzkich:
" Zarząd  kompetencje, doświadczenie
zawodowe, umiejętność zarządzania,
wykształcenie, autorytet, decyzyjność,
zdolności negocjacyjne, wiek i zdrowie,
sytuacja rodzinna. Powiązanie wyników
przedsiębiorstwa z wynagrodzeniem zarządu.
Częstotliwość zmian.
" Kierownictwo średniego szczebla 
doświadczenie, zakres kompetencji i podział
kompetencji, umiejętność współpracy. System
wynagradzania i premiowania. Fluktuacje i ich
przyczyny, potencjalni zastępcy.
" Personel podstawowy  wielkość i struktura
zatrudnienia (wiek, wykształcenie, płeć,
produkcyjni i nie produkcyjni), kierunki zmian,
kwalifikacje, szkolenia, absencje,
wypadkowość, wielkość i siła związków
24
zawodowych.
Organizacja
" Organizacja to sposób w jaki są powiązane i zorganizowane inne zasoby
przedsiębiorstwa.
" Według prof. Kotarbińskiego organizacja to takie współdziałanie części, które
przyczynia się do powodzenia całości.
" Cechy organizacji:
" władza  system zarządzania, kto podejmuje decyzje, w jakim trybie, jak są
egzekwowane i monitorowane,
" informacja  system gromadzenia i przepływu informacji, w jaki sposób dane są
zbieranie, przetwarzane i prezentowane,
" kooperacja  jak ludzie, zespoły, komórki ze sobą współpracują, jak realizowane są
projekty.
" Organizacji nie zobaczymy w sprawozdaniu finansowym, ale możemy analizować inne
dokumenty i informacje o przedsiębiorstwie, np.:
" strukturę organizacyjną (funkcyjna, produktowa, macierzowa),
" system IT,
" sposób raportowania,
" sposób zarządzania projektami
" procedury
25
Organizacja
" W przypadku niewielkiej firmy (kilkuosobowej) czynniki
organizacyjne nie są tak krytyczne. Struktura organizacyjna jest
zupełnie prosta, pracownicy zarządzani są bezpośrednio przez swojego
przełożonego  szefa firmy.
" Znaczenie organizacji rośnie wraz ze wzrostem wielkości
przedsiębiorstwa  zarządzanie globalnymi koncernami posiadającymi
dziesiątki, a nawet setki jednostek organizacyjnych bez właściwej
organizacji jest niemożliwe.
26
Technologie, know-how
" Technologia  całokształt wiedzy dotyczącej konkretnej metody wytworzenia
jakiegoś dobra lub uzyskania określonego efektu przemysłowego lub
usługowego.
" Technologia odnosi się przede wszystkim do zasobów materialnych takich jak
maszyny, urządzenia czy narzędzia ale także do systemów i metod organizacji,
techniki, sposobów komunikacji czyli know-how
" Know-how to pakiet nieopatentowanych informacji praktycznych, wynikających
z doświadczenia i badań, które są:
" niejawne, czyli nie są powszechnie znane lub łatwo dostępne,
" istotne, czyli ważne i użyteczne z punktu widzenia wytwarzania produktów
objętych umową oraz
" zidentyfikowane, czyli opisane w wystarczająco zrozumiały sposób, aby
można było sprawdzić, czy spełniają kryteria niejawności i istotności.
" Know-how mogą być:
" nieopatentowane wynalazki
" niezarejestrowane wzory użytkowe
" informacje techniczne dot. stosowania patentów lub wzorów użytkowych
" doświadczenie administracyjne i organizacyjne związane z własnością
27
przemysłową.
Technologie, know-how
" Technologia, tudzież know-how są częściowo widoczne w
sprawozdaniach finansowych  głównie w bilansie jako
wartości niematerialne i prawne (prawa majątkowe, koszty
prac rozwojowych) oraz rachunku zysków i strat (koszty
segmentu Badania i Rozwój).
" Nie zawsze jednak pozycje te oddają w pełnie rzeczywistą
wartość posiadanych technologii czy know-how.
" Ile tak naprawdę jest warta receptura coca-coli ?
28
Zasoby w nowoczesnej gospodarce
Zasoby ludzkie:
menedżerowie,
kierownicy,
personel
Kapitał
wewnętrzny:
technologie,
know-how
organizacja,
Wartość
przedsiębiorstwa
Kapitał
zewnętrzny:
marka, klienci,
akcjonariusze
Zasoby
 księgowe :
majątek, gotówka
29