"Sonety krymskie" - liryczny pamiętnik Adama Mickiewicza z podróży po Krymie.
Adam Mickiewicz w czasie swojego pięcioletniego pobytu w Rosji kilkakrotnie
odwiedził Krym. Zafascynowany przyrodą wschodu napisał cykl sonetów, które
zostały zebrane w jeden tom i wydane jako "Sonety Krymskie". Zbór ten zawiera
też sporo przemyśleń, rozterek i tęsknot wygnańca, któremu nie dane jest
przebywać wraz z najbliższymi we własnym kraju. We wszystkich poznanych przez
nas sonetach podmiot liryczny odzwierciedla nam zachowanie poety, można w nim
odnaleźć analogie do Adama Mickiewicza.
W sonecie "Stepy akermańskie" poeta opisuje piękno zapadającego zmierzchu nad
stepem. Poecie step przypomina ocean. Przyrównuje go do falujących łąk i
powodzi kwiatów, cały mieni się różnymi kolorami i pełny jest plam świetlnych.
Cały ten niezwykle bogaty w środki artystyczne opis krajobrazu jest jedynie
wstępem do przedstawienia stanu duszy podmiotu lirycznego. Podmiot liryczny
jest bowiem smutny samotny i rozdarty wewnętrznie. Całą swoją istotą tęskni za
ojczystą Litwą. Patrząc na zapadający zmierzch nad stepem poeta marzył, aby
usłyszeć głos z Litwy, ale nie było to możliwe.
Podobnym sonetem do "stepów akermańskich" jest sonet "Ajudch". On też jest
przepełniony myślami o sztuce, samotności. Podmiot liryczny obserwując fale
morskie pozostawiające na nadbrzeżnym piasku muszle i korale, odnajduje
analogie do życia poety. Dla niego wszelkie życiowe klęski i burze stanowią
dobry materiał dla wierszy, które niczym te muszle i korale wyrzucane przez
morze będą świadectwem minionych cierpień i trosk. W sonecie Burza Adam
Mickiewicz opisuje burzę, jaką przebył w czasie podróży na Krym. Czytając ten
wiersz ma się wrażenie, że wypełnia go trwoga podróżnych oraz rozpaczliwa walka
załogi z szalejącym żywiołem. Pełen grozy nastrój oddają krótkie, urywane
zdania lub równoważniki zdań oraz liczne wyrazy dźwiękonaśladowcze. Cały obraz
jest bardzo dynamiczny i pełen grozy. Również i w tym sonecie podmiot liryczny
przedstawia sobą samotnego podróżnika, który jako jedyny pasażer w milczeniu
siedzi na boku. On nie rozpacza jest bowiem samotny i nie ma nic do stracenia.
Nie umie się modlić, znaczy to, że stracił już wiarę nie znajduje w modlitwie
ratunku ani pociechy. Sonety krymskie to rodzaj intymnego dziennika, z którego
wiele dowiedzieć się możemy na temat przeżyć i uczuć poety rzuconego z dala od
ojczyzny. Opisy krajobrazu mistrzowskie w swojej formie są tylko pretekstem do
wyrażania smutku i bólu pielgrzyma skazanego na los tułaczy. Tęsknota za
ojczyzną bezustanne nasłuchiwanie głosów z kraju brak wiary w możliwość
powrotu, wszystko to sprawia, że sonety te są bardzo wzruszające.