Ewidencja wyrobów gotowych przekazanych do własnego sklepu
Jesteśmy jednostką produkcyjną. Ewidencję kosztów prowadzimy na kontach zespołu 4 i 5. Produkcję rozliczamy poprzez konto 58
i sporządzamy rachunek zysków i strat w wersji porównawczej. Jak ująć w ewidencji księgowej przesunięcie wyrobów gotowych
do własnego sklepu i rozliczyć powstałe w związku z tym odchylenia od cen ewidencyjnych? Ewidencję wyrobów gotowych
prowadzimy w cenach ró\
niących się od kosztów wytworzenia, a towarów w sklepie - według cen zakupu lub kosztu wytworzenia.
W sytuacji opisanej w pytaniu jednostka przekazuje do własnego sklepu wyroby gotowe, objęte ewidencją według cen ró\
niÄ…cych siÄ™
od kosztów wytworzenia. Towary w sklepach jednostki są natomiast objęte ewidencją według cen zakupu lub kosztów wytworzenia,
je\
eli pochodzą z własnej produkcji.
W związku z tym wartość wyrobów przekazanych do własnego sklepu jednostka powinna doprowadzić do kosztu wytworzenia
rozliczając w tym celu odchylenia od cen ewidencyjnych tych wyrobów. Tym samym na magazyn sklepu zostanie wprowadzony
towar ju\
według kosztu wytworzenia, a nie według ceny ewidencyjnej ró\
niÄ…cej siÄ™ od tego kosztu.
W ciągu roku odchylenia od cen ewidencyjnych wyrobów mo\
na rozliczać za pomocą wskaz
nika odchyleń przeciętnych (Wop),
obliczanego według następującej formuły:
Wop = (O x 100) : (Rk + S + Rw)
gdzie:
Wop - wskaz
nik odchyleń przeciętnych,
O - kwota (suma) odchyleń od cen ewidencyjnych za dany miesiąc wymagająca rozliczenia, łącznie z saldem odchyleń na
poczÄ…tek danego miesiÄ…ca,
Rk - wartość zapasów produktów gotowych w cenach ewidencyjnych na koniec miesiąca, za który dokonuje się rozliczenia
odchyleń,
S - rozchód produktów gotowych w cenach ewidencyjnych z tytułu ich sprzeda\
y,
Rw - rozchód produktów gotowych w cenach ewidencyjnych do własnych sklepów oraz rozchody z innych tytułów ni\
sprzeda\

(jeśli odchylenia z tego tytułu nie są wyksięgowywane bie\
ąco w momencie rozchodu produktów).
Za pomocą obliczonego w ten sposób wskaz
nika odchyleń przeciętnych (Wop) oblicza się:
1) odchylenia w części przypadającej na produkty sprzedane (Os), stosując formułę:
Os = (S x Wop) : 100
2) odchylenia przypadające na rozchody produktów z tytułu dostaw do własnych sklepów (Orw) lub tak\
e z innych tytułów, za
pomocą formuły:
Orw = (Rw × Wop) : 100
Odchylenia od cen ewidencyjnych wyrobów gotowych rozlicza się na:
" odchylenia przypadające na sprzedane produkty gotowe i rozchody z innych tytułów ni\
sprzeda\
,
" odchylenia przypadające na zapasy produktów pozostające w magazynie.
Przy czym częstotliwość rozliczania odchyleń jednostka ustala we własnym zakresie. Mo\
e to być np. miesiąc, kwartał, półrocze.
W celu poprawnego ustalenia odchyleń przypadających na sprzedane wyroby gotowe, odchylenia przypadające na rozchody wyrobów
z innych tytułów ni\
sprzeda\
(w tym z tytułu dostaw do własnych sklepów) wyksięgowuje się bie\
Ä…co, przy ka\
dej operacji
rozchodu (wydania) wyrobów z magazynu.
Z uwagi na fakt, i\
rozliczenie konta 58, a tym samym ujęcie na koncie 62 odchyleń powstałych za bie\
Ä…cy okres (np. miesiÄ…c)
i ustalenie wskaz
nika Wop, następuje na koniec tego okresu, odchylenia przypadające na wyroby przekazane z innych tytułów ni\

sprzeda\
mo\
na w momencie ich przekazania rozliczać przy zastosowaniu wskaz
nika ustalonego na koniec poprzedniego okresu.
W przypadku jednostek sporządzających rachunek zysków i strat w wersji porównawczej oraz stosującej konta zespołu 4 i 5
odchylenia przypadające na rozchód towarów z tytułu dostaw do własnych sklepów wyksięgowuje się z zastosowaniem kont 79-0
i 79-1.
W sytuacji opisanej w pytaniu ewidencja dostaw wewnętrznych wyrobów gotowych z produkcji do własnych sklepów mo\
e
przebiegać w sposób przedstawiony na przykładzie.
Przykład
I. Zało\
enia:
1. Jednostka produkcyjna prowadzi własny sklep. Wyroby gotowe ewidencjonuje według cen ró\
niÄ…cych siÄ™ od kosztu ich
wytworzenia, natomiast towary w sklepie ewidencjonuje według cen zakupu lub kosztu ich wytworzenia.
2. Dostawy wyrobów gotowych z własnej produkcji do sklepu w cenach ewidencyjnych tych produktów, potwierdzone dowodami
księgowymi, stanowią: 40.000 zł.
3. W poprzednim okresie wskaz
nik Wop wynosił: 6,8521%. Zatem kwota odchyleń, przypadająca na wyroby przekazane do sklepu,
wynosi: 2.740,84 zł.
4. W danym okresie jednostka sprzedała towary o wartości według kosztu ich wytworzenia: 15.000 zł.
II. Dekretacja:
Konto
Opis operacji Kwota
Wn Ma
1. Rw - przekazanie wyrobów gotowych z produkcji do własnego sklepu:
a) uznanie magazynu wyrobów gotowych
40.000,00 zł 60
b) wyksięgowanie odchyleń od cen ewidencyjnych produktów
przypadajÄ…cych na wydane wyroby
2.740,84 zł 62
c) koszt obrotów wewnętrznych wydanych wyrobów gotowych:
(40.000 zł - 2.740,84 zł) =
37.259,16 zł 79-1
d) obciÄ…\
enie sklepu, który przyjął dostawę produktów po koszcie
wytworzenia przekazanych wyrobów: (40.000 zł - 2.740,84 zł) =
37.259,16 zł 33 79-0
2. Wz - rozchód sprzedanych towarów według kosztu ich wytworzenia
15.000,00 zł 73-1 33
III. Księgowania: