EDUKACJA INTEGRACYJNA I WA

CZAJ
CA  WYKA
ADY 2012/2013
26.11.2012r.
Praca z uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w świetle
nowego rozporządzenia MEN
Geneza szkoły dla wszystkich:
�� Filozofia  Innego  Ty jesteś dla mnie, a ja dla Ciebie
�� Idea normalizacji
�� Kierunki edukacji osób niepełnosprawnych, wytyczne przez UNESCO i UNICEF na podstawie
badań naukowych, doświadczeń i dokumentów:
�� Konwencja Praw Dziecka 1989
�� Deklaracje Światowej Konferencji do Spraw Niepełnosprawnych 1993
�� Deklaracja z Salamanki w sprawie zasad, polityki i praktyki
Zestawienie cech dla 2 kategorii
Swoi Obcy
Podobieństwo Odmienność
Przewidywalność Nieprzewidywalność
Bezpieczeństwo Wyznają inne wartości
Wartość komunikacyjna Odmienne symbole
Wspólne symbole Emocje negatywne
Emocje pozytywne
Konsekwencje stygmatyzacji
Czynniki pogłębiające stygmatyzację:
�� Lęk przed kontaktem z braku wiedzy
�� Ufność i współczucie
�� Separacja od rodziny i rówieśników
Stereotyp
�� Struktura poznawcza obejmująca wiedzę, oczekiwanie i przekonania obserwatora na temat
niektórych grup społecznych. Z własnościami społecznymi ściśle związany jest afekt, który
może być wzbudzany przez stereotypy
�� y
ródłem stereotypów są doświadczenia osobiste i społeczne interakcje, a także wiedza, z
 drugiej ręki i oczekiwania na temat prawdopodobieństwa niektórych zdarzeń społecznych
Stereotypy dziecka niepełnosprawnego
�� Inwalida
�� Wieczne dzieci
�� Wybrańcy Boga
�� Odstający od standardów
�� Biedny, smutny
�� Bezużyteczny
�� Upośledzony
�� Głupek
�� Kaleka
�� Bezmózgowiec
Relacja Inny  Obcy
INNY
Inny
Obcy
OBCY
�� Inny może znaczyć całkowicie obcy
�� Inny stanowi drugi biegun wobec kategorii Taki Sam
�� Obcy zawiera się w kategorii inności
�� To co jest szeroko rozumianą innością, ale musi być obcością, ale każdy
określony jako Obcy staje w pozycji Innego
Tolerancja pozytywna i negatywna -> akceptacja (przyzwolenie na inność, ale bez mojego udziału)
Idea normalizacji  geneza socjologiczna
�� Normalny tryb dnia
�� Normalny rytm tygodnia
�� Normalny bieg życia
�� Uznanie dla oczekiwań i preferencji jednostki
�� Normalne kontakty heteroseksualne
�� Normalny standard ekonomiczny
�� Normalne warunki mieszkaniowe
�� Normalna edukacja
Geneza prawna (określenie legislacyjna)  państwa muszą uznać prawa dziecka niepełnosprawnego i
jego potrzeby do specjalnej opieki
�� Konwencja Praw Dziecka art. 23, Standardowe Zasady Wyrównania Szans
Osób Niepełnosprawnych (1999)  zasada 6
Edukacja przedszkolna, a integracja społeczna jej autorstwa
 Państwa powinny uznać zasadę równych szans edukacyjnych  na poziomie podstawowym, średnim
i wyższym dla dzieci, młodzieży i dorosłych z niepełnosprawnościami  organizowanych w warunkach
integracji. Powinny one zagwarantować by edukacja osób niepełnosprawnych stanowiła integralną
część
Deklaracja z Salamanki (1994)
�� Każde dziecko ma prawo do nauki i należy dać mu szansę osiągnięcia i
utrzymania odpowiedniego poziomu kształcenia
�� Każde dziecko ma charakterystyczne, indywidualne cechy,
zainteresowania, zdolności i potrzeby w zakresie nauczania
�� Systemy oświaty powinny być tworzone, a programy edukacyjne
wdrażane z uwzględnieniem dużego zróżnicowania tych charakterystycznych cech, dostęp do
szkół wyższych DzSP
Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych (2006) art. 24  edukacja  sesja UNESCO (2008)
�� Państwa uznają prawo osób niepełnosprawnych do edukacji
�� By uznać to prawo bez dyskryminowania na zasadzie równych szans
3.12.2012
Raport UNESCO edukacja - jest w niej ukryty skarb (geneza pedagogiczna)
Doktryna, która formułuje 4 filary- podstawowe aspekty wiedzy i edukacji, z których żaden nie może
być pominięty:
�� Uczyć się aby wiedzieć  czyli uczyć się, aby móc korzystać z możliwości, które stwarza
edukacja przez całe życie. Proces uczenia się nigdy nie jest skończony
�� Uczyć się aby działać  uczenie ma służyć czemuś, uczenie się aby rozwijać kwalifikacje
życiowe
�� Uczyć się aby żyć  potrzeba uczenia się współżycia z innymi, wzbogacanie wiedzy o innych i
ich kulturach
�� Uczyć się aby być  nieustanny rozwój osobowości każdego człowieka
Krajowa geneza legislacyjna
Filozofia człowieka
Teorie psychologiczne Teorie pedagogiczne Teorie socjologiczne
Prawo międzynarodowe
Prawo krajowe
Rozwiązania systemowe
Edukacja
Rodzice Nauczyciele Społeczność lokalna Uczniowie
Konstytucja RP w art. 70 pkt 1/214
Każdy obywatel ma prawo do bezpłatnej edukacji. Władze powinny zapewnić równy dostęp i
uczniom rozwijającym się w normie i niepełnosprawnych we wszystkich typach szkół mogą pobierac
naukę. Praca z osobami niepełnosprawnymi może obejmować indywidualny proces. Opieka nad
uczniami uzdolnionymi przez dostosowanie treści, metod do możliwości dziecka .
Ustawy z dnia 7 IX 1991
�� Ważną zmianą jest tu możliwość kształcenia uczniów niepełnosprawnych w klasach
integracyjnych i ogólnodostępnych
�� Zmiany zakładają tworzenie optymalnych warunków kształcenia z uwzględnieniem
indywidualnych potrzeb i możliwości niepełnosprawnego
Akty wykonawcze
�� Rozporządzenie MEN 21 V 2001 w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz
publicznych szkół
�� Rozporządzenie MEN 26 II 2002 w sprawie podstawy programowej wychowania
przedszkolnego
�� 27 VII 2004 Rada Ministrów zatwierdziła dokument :  Polska dla Dzieci  Narodowy Plan
Działań na Rzecz Dzieci 2004-2012  wyrównanie szans edukacyjnych
�� W kwietniu 2007  zmienia się sposób oceniania oraz przeprowadzania sprawdzianów i
egzaminów
�� 23 XII 2008  w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia
ogólnego
�� Rozporządzenie MEN zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków sposobu oceniania,
klasyfikowania i promowania uczniów oraz przeprowadzania sprawdzianów
�� Rozporządzenie MEN z 17.11.2012 w sprawie udzielania i organizacji pomocy
psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach
Problemy do rozwiązania
�� Jasno sprecyzowana polityka krajowa
�� Ustawodawstwo, równowaga, spójność
�� System wartości jako punkt odniesienia do programów nauczania  system oceniania
włączającego z zastosowaniem oceniania kształtującego adekwatnego do indywidualnych
możliwości
�� Czynniki motywujące do rozwoju edukacji włączającej
�� Współpraca mędzysektorowa  system pomocy interdyscyplinarny
�� Szkolenie zawodowe nauczycieli i innych specjalistów
�� Edukacja dotycząca różnic różnorodności i wielokulturowości w klasie
Modele podejścia do edukacji dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi
Model medyczny Model społeczny
Dziecko traktowane jest jako osoba z konkretną Dziecko to istota społeczna, to człowiek jako
wadą, dysfunkcją wartość sama w sobie
Określa się potrzeby dziecka w kontekście Patrzy się na dziecko całościowo, holistycznie
niepełnosprawności jako na człowieka o takich samych potrzebach,
lecz na różnych poziomach
Ustala się program monitorowania osiągnięć Doskonali się nauczycieli i rodziców, którzy
oraz program terapii usług na rzecz dziecka. Jest wspólnie wypracowują metody zaspokojenia
to segregacja z odmiennym rodzajem wsparcia. wszystkich potrzeb dla dzieci, do którego
Przekonanie o łączeniu dzieci z podobnymi dochodzą w innym tempie i innymi środkami.
dysfunkcjami Podstawa to wsparcie procesu uczenia się
dziecka
Dostęp do edukacji jest uzależniony od zdobycia Dostęp do edukacji nie jest uzależniony od tego
umiejętności mieszczących się w normie, które czy osiągnął normę wiekową, tworzy mu się
pozwolą radzić sobie w zwykłym środowisku dogodne warunki w środowisku lokalnym
Modele edukacji ucznia o specjalnych potrzebach edukacyjnych w Europie
�� Model  jednej ścieżki  nie ma podziału na szkoły integracyjne, wszyscy
idą do jednej szkoły w szczególnych przypadkach są ośrodki medyczne (Grecja, Hiszpania,
Włochy, Portugalia, Szwecja)
��  Model dwóch ścieżek  dwa odrębne systemy edukacji : edukacja
masowa i specjalna (Belgia, Mołdawia, Bułgaria, Rumunia, A
otwa)
�� Model  wielu ścieżek  wielość rozwiązań. Model łączy różne
rozwiązania dwóch poprzednich. (Danie, Niemcy, Francja, Luksemburg, Finlandia)
Modele edukacji ucznia o specjalnych potrzebach edukacyjnych w Polsce
Model wielu ścieżek
Edukacja specjalna Edukacja integracyjna Edukacja włączająca
Edukacja specjalna (segregacyjna)
�� Medyczny model niepełnosprawności, skupiony na definicjach osoby
�� Przekonanie, że nie da się w zwykłej szkole zaspokoić potrzeb dzieci z
niepełnosprawnościami
�� Nauczanie w szkołach i placówkach specjalnych odrębnych dla dzieci o
różnych rodzajach niepełnosprawności
Edukacja integracyjna
Integracja oznacza przede wszystkim  nie-segregację
Może ona oznaczać m.in.:
�� Umieszczenie dzieci niepełnosprawnych w klasie specjalnej szkoły
ogólnodostępnej  zapewniając w ten sposób tzw. Integrację przestrzenną
�� Umieszczanie dzieci niepełnosprawnych w klasie lub szkole integracyjnej
z zapewnieniem specjalnej pomocy
�� Nadreprezentacja liczby dzieci z niepełnosprawnościami w klasie
�� Szkoła integracyjna nie jest szkołą rejonową najbliższą miejsca
zamieszkania dziecka
Integracja jako proces wielowymiarowy
Proces  stan psychospołecznego zbliżenia pomiędzy społeczeństwem a podmiotami integrowanymi.
Proces ten jest determinowany wielością komponentów, czynników, które trudno poddają się
kontroli między innymi w obszarze administracyjno-prawnym
Cel  poszukiwanie takich metod, które mogą sprzyjać integracji. Wśród nich są takie, które będą
sprzyjać tolerancji, empatii
Problem społeczny  promowanie takich zmian w społeczeństwie, które wpływają pozytywnie na
akceptacje niepełnosprawności
Waniuel  zadanie  stworzenie warunków integracji poprzez likwidację separacji
Przyczyny edukacji integracyjnej
1. Instytucjonalne
�� Idea społeczna  ustawodawstwo prawne
�� System kształcenia nauczycieli  treści programowe
�� Oferty edukacyjne  infrastruktura przedszkoli i szkół
2. Interpersonalna
�� Gotowość nauczycieli i ich kompetencje (interpersonalne, poznawcze,
terapeutyczne)
�� Gotowość rodziców i dzieci
�� Gotowość przedstawicieli samorządów i twórców prawa edukacyjnego
3. Intrapsychiczna
�� Poziom empatii nauczycieli, dzieci, rodziców szeroko pojętej społeczności
�� Poziom zachowań tolerancyjnych, poziom wiedzy i doświadczeń z
osobami niepełnosprawnymi, poziom zachowań prospołecznych
v� Każda płaszczyzna jest dynamiczna i elastyczna
v� Reaguje na zmiany społeczne
v� Płaszczyzny nie są rozłączne choć każda z nich zawiera inne komponenty
v� Ich dynamika sprzyja budowaniu nowych ofert edukacyjnych
likwidujących bariery
10.12.2012
N/SPRA
SPRA
WNE
WNE
RODZICE
RODZICE
NAUCZYCIELE
SPOA
ECZNOŚĆ LOKALNA
Modele integracji
1. Model wg. Zasady
asymilacji  osoby niepełnosprawne przystosowują się do funkcjonowania w środowisku ludzi
pełnosprawnych, od których nie oczekuje się działań dostosowawczych
2. Model emergentny 
integracja jest tu zupełnie nową jakością zbudowaną na zasadzie równowagi partnerstwa.
Powstaje nowa zbiorowość społeczna, które akceptuje różnice w stylu życia. Członkowie tej
społeczności mają równe szanse zaspokajania potrzeb
Edukacja integracyjna, a integracja społeczna
�� Integracja społeczna  to
efekt wielu różnorodnych oddziaływań zamierzonych i niezamierzonych, których celem jest
kształtowanie właściwych relacji interpersonalnych
�� Integracja edukacyjna 
jest częścią integracji społecznej. Jest ukierunkowana na rozwój i modelowanie relacji
pomiędzy rówieśnikami w grupach w przedszkolu
Formy integracji  wg. G.J Warnock
�� Lokalizacyjna 
umieszczenie dzieci niepełnosprawnych w szkole masowej, korzystanie z tych samych
środków edukacyjnych
�� Socjalna  dzieci pełno i
niepełnosprawne rozwijają wzajemnie kontakty/relacje
Formy integracji wg. Z. Janiszewskiej- Nieścionik
�� Pełna  wspólna
społeczność ludzi pełno i niepełnosprawnych
�� Niepełna  niektóre
dzieci niepełnosprawne w placówce masowej
�� Częściowa  integracji
poddane są dzieci z lekką niepełnosprawnością
�� Społeczna  kontakty
społeczne dzieci pełno i niepełnosprawnych
�� Programowa  dla obu
grup taka sama struktura nauczania
�� Psychologiczna  nauka
w ramach tego samego programu
�� Formalna  nie ma
bliskich kontaktów pomiędzy pełno i niepełnosprawnymi
�� Częściowa  sprawne
funkcjonowanie obok niepełnosprawne, ale mają oddzielne sale i nauczycieli
�� Indywidualna  dziecko
pełnosprawne uczy się w klasie placówki masowej
�� Grupowa  w szkołach
masowych tworzona jest klasa złożona tylko z dzieci niepełnosprawnych
Grupa integracyjna (20 uczniów, 3-5 niepełnosprawnych + 2 nauczycieli)
�� Sprzyja tolerancji,
empatii
�� Chroni przed
stygmatyzacją, odrzuceniem
�� Dzieci pełnosprawne
uczą się szacunku do swoich niepełnosprawnych rówieśników
�� Sprawne dzieci zaczynają
dostrzegać indywidualne cechy
�� Wzajemne rozwinięcie
się i uczenie
�� Rodzice dziecka
niepełnosprawnego uczą się akceptacji swojego dziecka
�� Dzieci pełnosprawne
stają się bardziej pracowite
Środowisko sprzyjające integracji
�� Likwidacja barier
urbanistyczno-architektonicznych
�� Poszerzenie drzwi do
budynku
�� Harmonizowanie barwy
pomieszczeń
�� Eksponowanie
aktualnych prac wszystkich dzieci
�� Zajęcia terapeutyczne
�� Komputery
�� Otwarta przestrzeń
Urządzenie Sali
�� Własna ławka, stolik,
krzesło
�� Stolik dopasowany do
parametrów budowy fizycznej ciała
�� Rotacyjny układ stolików,
który może być zmienny w zależności od prowadzonych zajęć
�� Kącik relaksacyjny
wyposażony w miękką pufe, materace, kanapę
�� A
agodne kanty mebli
UKA
AD PRACY UCZNIÓW
Styl Zalety Wady
W
�� ��
kszt auczyciel może poruszać się miedzy ylko dla mało licznych grup
ałcie ławkami
pod
��
kow
ozwala na indywidualną pomoc
y
��
ożliwość maksymalnej kontroli
Styl
�� ��
Bistr obry przy zajęciach warsztatowych łaby kontakt wzrokowy, tworzenie się
o jakiś podgrup
W
�� ��
kszt
ie ma pozycji szczytowej rudny kontakt wzrokowy
ałcie
��
kwa
la większych grup
drat
u
W
�� ��
kszt
iększa aktywizacja ymaga dużo miejsca,
ałcie
��
jode
worzenie się podgrup
łki
Z &
�� ��
stoli owolne ustawienie krzeseł iewygodny dla osób leworęcznych
kam
i
Zasady rekrutacji do przedszkoli, szkół integracyjnych
�� Obowiązuje zasada
pełnej tolerancji zarówno pod względem schorzeń jak i stopnia uszkodzenia
�� Ostateczną decyzję o
zakwalifikowaniu dziecka do grupy integracyjnej na podstawie orzeczenia o p.k.s podejmuje
zespół do spraw integracji składający się z pedagoga specjalnego, psychologa oraz innych
specjalistów dobranych ze względu na rodzaj niepełnosprawności
�� Organizowane też jest
spotkanie informacyjne z rodzicami i dziećmi na których przybliża się idee integracji
podkreślając korzyści i mocne strony
�� dla nowo przyjętych
uczniów okres adaptacji, podczas którego rodzice mogą przebywać z dzieckiem podczas zajęć
�� liczebność grupy
integracyjnej to 15-20 osób w tym do 5 uczniów z orzeczeniem o p.k.s (chyba potrzebie
kształcenia specjalnego; D)
17.12.2012
Gotowość Nauczyciela do edukacji integracyjnej
Czynniki warunkujące brak gotowości
�� brak wiedzy i doświadczeń
�� odporność psychiczna
�� dużego wymagania integracji
�� brak cierpliwości
�� napięcie emocjonalne
�� lęk przed niepełnosprawnością
Czynniki warunkujące gotowość do integracji
�� chęć niesienia pomocy
�� chęć poznania problemów niepełnosprawnych
�� praca daje dużą satysfakcję
Cechy nauczyciela edukacji integracyjnej
�� cierpliwość, wytrzymałość, wyrozumiałość
�� wiedza o zaburzeniach oraz metodach i formach pracy
�� empatia
�� tolerancja
�� opanowanie
�� umiejętność współpracy
�� spokój
�� umiejętność podejmowania decyzji
Zakres kompetencji nauczyciela
1. kompetencje poznawcze
�� wiedza z zakresu pedagogiki specjalnej, rewalidacyjnej, psychologii klinicznej. Byłaby
zatem : wiedza o różnych rodzajach niepełnosprawności ich etiologii, różnych
objawach i wynikających z nich specjalnych potrzebach edukacyjnych
�� znajomość przepisów prawnych dotyczących edukacji dziecka niepełnosprawnego,
właściwe ich interpretowanie
�� znajomość metod i form, środków niezbędnych do pracy z dzieckiem
niepełnosprawnym
�� umiejętność indywidualizowania oddziaływań wychowawczo-dydaktycznych
2. kompetencje interpersonalne
�� cierpliwość
�� wytrwałość
�� wyrozumiałość
�� opanowanie
�� spokój
�� empatia
3. kompetencje terapeutyczne
�� umiejętność konstruowania diagnozy pedagogicznej wraz z prognozą
�� opracowanie pedagogicznego stadium indywidualnego przypadku
�� umiejętność doboru treści programu kompensacyjnego, reedukacyjnego
�� znajomość wielu technik terapeutycznych
�� umiejętność negocjacji
�� umiejętność negocjacji czynnej
�� konstruowanie IPET
�� włączanie rodziców do współpracy
4. kompetencje organizacyjne
Metodyka pracy w klasach integracyjnych -> jest 2 nauczycieli : wiodący i wspierający
Zadanie:
�� wychowawcze
�� edukacyjne
�� integrujące
Zadanie nauczyciela wspierającego :
�� diagnoza wstępna dziecka z niepełnosprawnością ( orzeczenie o potrzebie kształcenia
specjalnego )
�� opracowanie i realizowanie wspólnie z innymi specjalistami planu terapii indywidualnej
�� ustalenie sposobu współpracy z rodziną dziecka w zakresie:
�� rozpoznania i rozumienia specyfiki niepełnosprawności
�� pomocy w interpretacji zachowania dziecka
Wskazania praktyczne dla nauczyciela wspierającego:
�� obserwowanie stosunków między uczniami
�� wyjaśnienie przyczyny zaburzonej sprawności kolegów
�� uwrażliwienie dzieci pełnosprawnych na przeżycia związane z niepełnosprawnością
�� eksponowanie możliwości dziecka
�� zachęcanie dzieci do uczestnictwa w różnych czynnościach
�� eksponowanie osiągnięć przede wszystkim dzieci niepełnosprawnych
�� prowadzenie rozmów
Sytuacje trudne wg. T. Tomaszewskiego
1. Deprywacja  podmiot pozbawiony czegoś co potrzebne jest do zaspokojenia jakiejś
podstawowej potrzeby
2. Przeciążenia  trudność, zadanie jest na granicy możliwości fizycznych lub psychicznych
podmiotu (nieprawidłowo dobrany zespół klasowy)
3. Konflikt  podmiot znajduje się w polu działania sił przeciwstawnych
4. Utrudnienia  możliwość wykonania zostaje zmniejszona wskutek pojawienia się elementów
zbędnych lub nieobecności elementów potrzebnych
5. Zagrożenia  istnieje zwiększone prawdopodobieństwo naruszenia jakiejś wartości cenionej
przez podmiot
Zmiany sugerowane przez nauczyciela
�� Reorganizacja doboru uczniów
�� Poprawa warunków pracy
7.01.2013
Edukacja włączająca jako proces
�� zmienny proces  rozwija każdy podmiot procesu
�� proces dynamiczny
21.01.2013
Wybierz z 4 określeń najbliższe pojęciu edukacja włączająca
�� Radykalna próba usposobienia procesu kształcenia uczniów niepełnosprawnych i sprawnych
poprzez zmianę funkcjonowania szkoły
�� Edukacja włączająca  dziecko niepełnosprawne uczy się w szkole rejonowej najbliżej miejsca
zamieszkania
�� Szkoła integracyjna  nie jest szkołą rejonową
�� Szkoła włączająca  jest szkołą rejonową
�� Docenianie i wspieranie różnorodności wszystkich uczniów  edukacja dla wszystkich
�� Włączanie  wymaga przekonstruowania systemu szkolnego, tak by stworzyć wszystkim
uczniom niezależnie od rodzaju niepełnosprawności, poczucie przynależności do zbiorowości
Edukacja włączająca
�� O włączeniu w edukacji ciekawie traktuje Mitler :  włączanie jest procesem, pewną podróżą
raczej niż punktem przekształcenia .  Jakkolwiek dobrze zarządzana
�� Proces wspólnego kształcenia wg. J. Głodkowskiej  warunkiem efektywności tego procesu
jest zapewnienie poczucia przynależności do społeczności szkolnej oraz takiego wsparcia
psychospołecznego, metodycznego, organizacyjnego, technicznego które pozwoli na
zaspokojenie ich specjalnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych wynikających z ich
indywidualnego rozwoju.
�� Wg. Dokumentu UNESCO  to proces na różnorodność ludzką m.in. kulturowej, społecznej,
dysfunkcyjnej. W tej edukacji należy stosować różnorodne formy nauczania dostosowane do
potrzeb dzieci . Całościowe wsparcie. Model społeczny
Uczestnictwo w powszechnym systemie kształcenia oznaczać powinno:
�� Właściwe przygotowanie nauczyciela
�� Aktywne zaangażowanie nauczyciela w proces dydaktyczny, którego przebieg musi być dla
nich zrozumiały
�� Wspieranie rodziców oraz kształtowanie w nich postaw prospołecznych
�� Wytwór skutecznych metod nauczania uzwględniające alternatywne ścieżki kształcenia
�� Wypracowanie zespołowego systemu działania
�� Dobór takiego sposobu oceniania, który wspiera proces uczenia
Cechy edukacji włączającej
�� Uczęszczanie do szkół w pobliżu miejsca zamieszkania tzw. Rejonowość
�� Uczniowie sprawni i niepełnosprawni w normalnej czyli ogólnodostępnej grupie
przedszkolnej, czyli klasie szkolnej
�� Wspólna podstawa programowa dla wszystkich uczniów nie tylko niepełnosprawnych
�� Otrzymywanie wsparcia w ramach klas ogólnodostępnych
�� Praca w grupach o zmiennym składzie
�� Zerwanie z nauczaniem frontalnym na rzez nauczania otwartego
�� Ocenianie kształtujące, opisowe
�� Obecność drugiej osoby dorosłej nie koniecznie pedagoga specjalnego do pomocy
praktycznej
�� Ciężar odpowiedzialności spoczywa na nauczycielu, a nie na pedagogu specjalnym co oznacza
że osoby niepełnosprawne przestają być kształceni w sposób specjalny, a zaczynają korzystać
z ograniczonej pomocy specjalnej
�� Nauczyciel wspomagający pośrednio wspomaga nauczyciela klasowego. Nie jest on
przypisany do konkretnej klasy i nauczyciela, nie powinno się zwracać uwagi na różnice
dysfunkcyjne
Włączająca przestrzeń edukacyjna
�� skoncentrowana na osobie
�� wzmacniająca, dynamizująca
�� kompleksowa
�� plastyczna
�� poszukująca
�� permanentna
�� zapraszająca
�� profesjonalna
�� optymistyczna
Cechy nauczyciela edukacji włączającej
�� wiedza
�� ciekawość/ cierpliwość
�� umiejętność współpracy
�� wyrozumiałość
�� chęć udzielania pomocy
�� empatia
�� spokój
�� tolerancja
Specjalne potrzeby edukacyjne
�� wprowadzone w 1978 w Wielkiej Brytanii w raporcie Warnock
�� upowszechnione w Deklaracji z Salamanki opublikowanej przez UNESCO w 1994
�� to wszystkie dzieci, 2 grupy ; dzielą się na
�� specjalne trudności w uczeniu się  odnoszą się do uczniów z zaburzeniami i
odchyleniami rozwojowymi o zróżnicowanej etiologii, którzy wymagają zastosowania
specjalnej organizacji procesu edukacyjnego. Grupa ta obejmuje uczniów
niewidomych, słabowidzących, niesłyszących, z chorobami przewlekłymi, z
chorobami psychicznymi, z niepełnosprawnością ruchową, z autyzmem, z
upośledzeniem umysłowym
�� specyficzne trudności w uczeniu się  odnoszą się do uczniów w normie
intelektualnej, którzy mają trudności w przyswajaniu treści dydaktycznych
Specjalne potrzeby edukacyjne D i M
Wynikają z zindywidualizowanego sposobu nabywania wiedzy i umiejętności w procesie uczenia się ,
określone specyfiką ich funkcjonowania poznawczo-percepcyjnego. Odnoszą się one zarówno do
grupy dzieci i młodzieży mającej trudności w uczeniu się, jak i uczniów zdolnych. Ich rozpoznanie
pozwala na właściwy dobór metod, środków i oddziaływań