K U R S
Odbiorniki radiowe retro
Regeneracja, uruchamianie i strojenie, część 14
Znaczna część starych odbiorników radiowych
trafiała na strychy lub do piwnic z powodu
niesprawności przynajmniej jednej lampy.
Podejmowane przez kolekcjonerów próby
uruchamiania starych odbiorników wiążą się
z nabyciem lamp oryginalnych (co w wielu
przypadkach jest nierealne) lub poszukiwaniem
lamp zastępczych.
Zasady doboru lamp triody: 6C4 (6F5), 6C4C,
zastępczych 6C5C (6C5), 6C6 (6B4G)
Aby uruchomić odbior- oraz triodę 6C1 o cokole
nik starszego typu można nowalowym. Można rów-
skorzystać z triod produk- nież wykorzystać jedną po-
cji rosyjskiej o cokole okta- łowę podwójnej triody, to
lowym serii E o napięciu jest lamp: 6H7C, 6H8C,
żarzenia 6,3 V. Nie wystę- 6H9C lub podwójne triody
pują one w asortymencie o cokole nowalowym: 6H2,
zbyt licznym w porównaniu 6H3, 6C8. Nachylenie
z pentodami, ale mają siat- charakterystyki tych lamp
ki wyprowadzone w cokole, nie różni się zbyt znacznie
jak dawne lampy. Polecam od nachylenia lamp daw-
e06dach_205x145_ElePrakt_PL 24.07.2006 11:00 Uhr Seite 2
components.systems.applications.automotive.wireless.mems.embedded.software.
Get the whole picture.
electronica 2006
Poznajcie Pacomponents systems applications
www.global-electronics.net
elektroniki: innowacyjne komponenty, opro-
gramowania, systemy i nowoczesne aplikacje.
Warto wykorzystaŹ wizyt9 na targach na
Polskie Przedstawicielstwo Targów w Monachium
rozmowy z wiodĘ%cymi na ł
wiecie oferentami 22. Ąwiatowe Targi Elektroniki
00-895 Warszawa
bran"!y elektroniki. Wi9 cej informacji na Nowe Tereny Targowe w Monachium
tel. [phone]
Elektronika15, fax (0-22) na 9/27806
Praktycz624 94 0
79
[e-mail] www.electronica.de/2006 14  17. 11. 2006
e
n
i
l
n
o
w
ó
t
e
l
i
b
e
i
n
a
i
w
!
a
y
m
z
a
d
z
9
i
i
n
a
e
j
i
c
p
a
i
r
t
s
u
s
e
j
a
e
z
R
c
Ź
ł

o
n
t
d
e
9
k
z
c
c
i
t
z
/
s
e
o
d
.
o
a
t
c
i
n
o
r
t
c
e
l
e
.
w
w
w
K U R S
m o g ą w y s t ą p i ć pracy lampy. Może w skraj- mocy najnowszej generacji
przy uruchamianiu nym przypadku nastąpić nie jest zbyt liczny. W tym
odbiornika, jeżeli zamiana detekcji siatkowej przypadku istnieje możli-
skorzystamy z triod na anodową w członie de- wość zastosowania pentody
serii heptalowej tekcyjnym, z jednoczesnym w układzie pracy triody. Tak
(siedmio-nóżkowej), pogorszeniem pracy układu są fabrycznie dostosowane
przykładowo takich reakcyjnego. W stopniu re- następujące lampy: EF96,
jak: EC 92, EC 93, akcyjnym nie można stoso- ECL6, 6F6G, EL 90, 6SJ7.
EC 95, itd. oraz wać detekcji anodowej, po- Do tego celu nadają się
lamp serii nowelo- nieważ konieczne do uzy- również dosyć popularne
wej ECC81, ECC82, skania tej detekcji położenie pentody mocy, które mają
ECC88. Znacznie punktu pracy zawsze spo- siatkę trzecią nie połączoną
lepsze parametry woduje wystąpienie twardej bezpośrednio z katodą (np.
tych lamp w po- reakcji. Jeżeli w odbiorniku EL34, E80L, EL81, E81L,
nych. Natomiast mają one równaniu z lampami starej zastosujemy pentodę napię- EL83).
większą oporność wewnętrz- generacji mogą powodować ciową i poprawnie zosta- Zastępowanie starszych
ną i współczynnik wzmoc- łatwe wzbudzanie się od- nie wybrany punkt pracy, typów lamp współczesnymi
nienia. Większa oporność �a biornika. to połączenie przez lampę lampami można dokonać
mniej tłumi obwód rezonan- W przypadku odbiorni- funkcji detektora siatko- przez zamianę podstawki
sowy, co poprawi selektyw- ków bateryjnych należy po- wego i stopnia reakcyjnego lampowej lub przez przeco-
ność odbiornika. stępować ostrożniej, ponie- będzie poprawne. Podczas kołowywanie.
Punkt pracy dla lampy waż dawne lampy miały ża- uruchamiania odbiornika Przecokołowywanie pod-
należy wybrać na prostoli- rzenie 2 V, a najnowszej ge- łatwo jest odróżnić reakcję stawek lampowych i dobie-
niowej części charakterysty- neracji lampy bateryjne serii  twardą od  miękkiej na ranie zastępczych pentod
ki, zarówno dla lampy pra- D 1,2 lub 1,4 V. Problema- słuch, ponieważ podczas mocy pracujących w od-
cującej jako wzmacniacz w. tyka związana z częściową zbliżania cewek do siebie biornikach wyposażonych
cz., jak również dla lampy zamianą niektórych typów reakcja twarda objawi się w głośnik dynamiczny
detekcyjnej z reakcją lub bez lamp i dostosowania ich do jako wyraz
ne stuknięcie z transformatorem głośniko-
reakcji. Czy uzyskamy reak- nowych warunków zasilania w głośniku. Jest to spowo- wym będzie przedstawione
cję miękką zależy głównie obwodu żarzenia został opi- dowane gwałtowna zmianą w następnym artykule.
od położenia punktu pracy sana w publikacji [6]. prądu anodowego w wyniku Mieczysław Laskowski
lampy na charakterystyce W odbiornikach pro- detekcji szybko zjawiających
prądu anodowego lampy. stych, pochodzących z dru- się drgań własnych o dużej Polecana literatura
Powinien on się znajdować giej połowy lat trzydzie- amplitudzie. 1. W. L. Lebiediew  Urzą-
na odcinku o największym stych, powszechnie sto- Najlepiej pamiętać, że dzenia radioodbiorcze.
nachyleniu charakterystyki. sowano pentody o cokole nie wszystkie lampy w ra- PWSZ Warszawa 1952
Drugim czynnikiem decydu- boczno-stykowym serii A, mach jednej serii można 2. M. Rajewski. Wyznacza-
jącym o pracy obwodu reak- C, E i stosunkowo rzadko V. wzajemnie zastępować. Na nie punktu pracy wzmac-
cyjnego jest wartość oporni- Dobieranie dla tych lamp przykład AF3 przez AF7 niacza oporowego. Radio-
ka upływowego R w obwo- typów zastępczych będzie lub EF11 przez EF12, po- amator nr 7/1952
g
dzie detekcyjnym. W przy- szczegółowo przedstawione nieważ lampy AF3, EF11 3. Cz. Klimczewski  Odbior-
padku trudności z uzyska- w następnym artykule doty- są pentodami regulacyjny- nik  DKE na lampach
niem reakcji o charakte- czącym odbiorników super- mi. Pentody regulacyjne serii U lub E. Radioama-
rystyce  miękkiej należy heterodynowych, ponieważ są powszechnie stosowane tor nr 6/1953
zmniejszyć rezystancję rezy- w tych odbiornikach były w odbiornikach superhetero- 4. W. I. Siforow  Radiowe
stora Rg w obwodzie siatki one powszechnie stosowane. dynowych. urządzenia odbiorcze. WK
sterującej lampy detekcyjnej. Chciałbym podkreślić, że Ostatnim zagadnieniem Warszawa 1957
Zbyt mała jej wartość spo- nie należy stosować w od- jest zastępowanie triod na- 5. M. Maruszewska, J. Sa-
woduje pogorszenie jakości biornikach prostych pentod pięciowych i mocy (głośni- wicki  Radiomechanika.
odbioru, ponieważ zmieni regulacyjnych, ponieważ kowych) lampami najnow- PWSZ Warszawa 1958
się jednocześnie stała czaso- mogą wystąpić znaczne szej generacji. Triody mocy 6. J. Fijałkowski  Sto-
wa detektora, która general- zniekształcenia podczas pra- w najstarszych typach od- sowanie lamp zastęp-
nie nie powinna być mniej- cy odbiornika spowodowa- biorników współpracowały czych. Radioamator nr
sza od wartości 0,02 s. ne przesunięciem charakte- z głośnikiem typu magne- 3/1959
Dodatkowe trudności rystyki w nieliniowy zakres tycznego. Asortyment triod
Elektronika Praktyczna 9/2006
80