Jesteś tu: Bossa.pl Edukacja Strategie Efektywność
Analiza Efektywności Inwestycji
To znacznie bardziej złożony proces, który może pomóc w ocenie i wyborze odpowiedniej inwestycji,
z jednym poważnym zastrzeżeniem. Każda tego typu analiza odbywa się na podstawie informacji, które
już miały miejsce. Nie ma zaś żadnej gwarancji, że zarządzający podobne wyniki uzyska w przyszłości.
Może się bowiem zdarzyć, że dotychczasowe fantastyczne stopy zwrotu, były wyłącznie pochodną hossy
na rynku (i szczęścia zarządzającego) lub w ramach instytucji zmieni się osoba odpowiedzialna za
inwestycję, lub w końcu zmieni się na tyle charakter rynku, że metody, które dotychczas prowadziły do
dobrych wyników ulegną wyczerpaniu.
Dobra analiza wyników portfela pozwala bardzo często znalez
ć "słabe punkty" inwestycji, ze
szczególnym zwróceniem uwagi na to, czy dobre wyniki, jakie osiąga zarządzający mają szansę się
powtórzyć, czy też są przypadkowym wynikiem.
Analiza stóp zwrotu jest dopiero pierwszym etapem w całej ocenie inwestycji. Etapem, po którym
możemy powiedzieć, czy warto dalej zajmować się analiza danej inwestycji, czy też ją zakończyć.
Podstawowe informacje, jakich potrzebujemy to statystyki dotyczące uzyskiwanych stóp zwrotu.
Podstawą jest, że wyniki ocenia się na bazie miesięcznych stóp zwrotu. Te same metody mogą być
z powodzeniem wykorzystywane do danych dziennych, tygodniowych, czy nawet kwartalnych.
Oczywiście im większy interwał, tym nasza analiza będzie mniej dokładna, jednak część inwestycji - na
przykład fundusze nieruchomości - wyceniane są raz na kwartał.
Dane dzienne zwykle są zbyt "czułe" i w większości przypadków nie ma powodu by, aż tak dokładnie
sprawdzać co za nimi stoi, choć czasem, szczególnie przy inwestycjach cechujących się wyjątkowo dużą
zmiennością, warto będzie zajrzeć głębiej do środka, żeby sprawdzić, czy dane miesięczne (jako te
bazowe) nie fałszują nieco rzeczywistości.
Jak istotne mogą być różnice pokazuje diagram.
Na wykresie pierwszym mamy wykres jednostki funduszu akcji w ujęciu miesięcznym. Na drugim
w ujęciu dziennym. Oba wykresy obejmują ten sam okres: lata 2005-2006.
Niebieską strzałką zaznaczono obszar największego historycznie spadku wartości jednostki. Z wykresu
miesięcznego wynika, że spadek ten wyniósł 10,4 procent. Sporo, ale uwzględniając wcześniejsze
wzrosty wciąż wygląda atrakcyjnie. Jeśli jednak spojrzymy na dane dzienne okazuje się, ze w badanym
okresie faktyczny spadek wyniósł 23,2 procent. Ponad dwukrotnie więcej. Wszystko dlatego, że w danych
miesięcznych "nie widać" tego co było w trakcie.
Należy o tym pamiętać, że analizując dane miesięczne nie widzimy części ryzyka, które ponosi
zarządzający portfelem.
Z dostępem do danych dziennych nie powinniśmy mieć problemów w przypadku zdecydowanej
większości otwartych funduszy inwestycyjnych działających w Polsce, tworzonych przez siebie
systemów transakcyjnych oraz oczywiście własnego portfela inwestycyjnego (w którym decyzje mogą
być podejmowane nie koniecznie na podstawie precyzyjnych sygnałów).
Pozostałe rodzaje inwestycji - fundusze hedge, programy inwestycyjne, wyniki działów zarządzania
prezentują swoje dokonania w większości, w ujęciu miesięcznym.
Zestawienie wyników
Najczęściej spotykany sposób prezentacji wyników wygląda, tak jak w tabeli niżej. Stopy zwrotu
z inwestycji rozbite zostają na wyniki w poszczególnych miesiącach. Na końcu mamy podsumowanie
rocznych stóp zwrotu
Na podstawie tych danych jesteśmy w stanie uzyskać już najważniejsze informacje opisujące daną
inwestycję pod kątem relacji ryzyko/zysk.
Naturalnie im większa liczba informacji, tym większa wiarygodność naszej analizy, a tym samym
prawdopodobieństwo, że dotychczas uzyskane wyniki, nie są przypadkowe. Trzy lata aktywności
wystarczy zwykle by wyrobić sobie zdanie o danym programie inwestycyjnym. Zwykle w takim okresie
mamy do czynienie i ze spadkiem koniunktury i wzrostem, czyli można próbować ocenić, jak zachowuje
się zarządzający w każdej sytuacji rynkowej. W przypadku mniejszej liczby informacji należy brać pod
uwagę fakt, że np. dobre wyniki mogą być przede wszystkim pochodną hossy na rynku, a nie
umiejętności menadżera.
Zajmijmy się na początku najprostszymi parametrami.
Średnie stopy zwrotu
To co uderza od początku w pierwszym przypadku to duża rozpiętość rocznych stóp zwrotu. Maksymalny
roczny wynik to 55,4 proc, zaś najgorszy -12.5 proc. Podczas 8 lat branych pod uwagę do analizy,
dwukrotnie w okresie rocznym inwestycja zaliczyła stratę. Można więc powiedzieć, że mamy do
czynienia z inwestycją wysokiego ryzyka. W rzeczywistości są to wyniki funduszu Arka Akcji
(FUNDUSZ1).
Podczas ośmiu lat fundusz zarobił 412,1 procent, co daje średnioroczną stopę zwrotu 22.65%. Wynik
bardzo atrakcyjny jednak pamiętajmy o dwóch latach spadkowych, w dalszej części spróbujemy
odpowiedzieć na pytanie co wówczas się wydarzyło.
Druga tabela wygląda zupełnie inaczej. Uderzają niemal identyczne roczne stopy zwrotu, z jednym
wyjątkiem - niedużą stratą w 2005 roku (sygnał ostrzegawczy). Wynik w ciągu ośmiu lat to 91.0 proc.,
a średniorocznie 8.43 proc, co jest bardzo podobne do faktycznie uzyskiwanych rocznych wyników,
w przeciwieństwie do Arki. Ale też "stabilność" rocznych zwrotów w tym wypadku jest znacznie
większa. Na podstawie tych tabel wiemy, że jest to fundusz o znacznie mniej agresywnej polityce
inwestycyjnej. W tym wypadku mamy do czynienia z funduszem hedge ACE Multi Arbitrage Fund-EUR
(FUNDUSZ2), którego strategia opiera się na transakcjach arbitrażowych.
Odchylenie standardowe
Przejdz
my teraz na "ciemną stronę" księżyca i spójrzmy, co na podstawie danych możemy powiedzieć
o ryzyku obu tych inwestycji.
Klasyczną miarą zmienności jest odchylenie standardowe stóp zwrotu. W przypadku Arki Akcji jego
roczna wartość to 20.53 procent, zaś dla funduszu ACE Multi Arbitrage 2.90 procent. Teoretycznie
możemy uprościć sprawę i powiedzieć, że im wyższe odchylenie standardowe, tym większym ryzykiem
charakteryzuje się inwestycja. Ale porównując na przykład tak odmienne fundusze nie będzie to zbyt
wartościowe spostrzeżenie. Nawet w przypadku dwóch inwestycji o podobnym profilu i podobnych
wartościach odchylenia standardowego może się okazać, że jedna z nich jest znacznie bardziej atrakcyjna.
Odchylenie standardowe mówi nam, o ile mogą odchylać się wyniki funduszu (czyli faktycznie, o ile
odchylały się w przeszłości) od jego średniej stopy zwrotu. Wartość jednego odchylenia pokazuje, że 68
proc. wyników mieści się w tym zakresie, zaś 2 odchylenia standardowe pokazują, że w 95,5 procentach
przypadków wyniki będą mieściły się w danym przedziale (przy trzech odchyleniach mamy
prawdopodobieństwo 99,7 proc.)
Na wykresach widzimy jak wygląda rozkład wyników dla obu typów inwestycji. Obszary ograniczone
niebieskimi liniami pionowymi pokazują, gdzie mieści się 68 procent wyników, zaś liniami
pomarańczowymi 95,5 proc. wyników. Już na tej podstawie możemy powiedzieć, ze w przypadku Ace
Multi Arbitrage, większość wyników powinna być dodatnia. Nie jest tak jednak w przypadku funduszu
Arka Akcji, gdzie istnieją spore szanse uzyskiwania rocznych strat nawet w wysokości 18.41 procent.
Potencjalny inwestor musi odpowiedzieć sobie na pytanie, czy w zamian za możliwość zarabiania około
22 procent (a nawet 63,7 %), zaakceptuje prawdopodobieństwo pojawienia się strat w wysokości 18
procent. Naturalnie straty (ale i zyski) w przyszłości mogą być znacznie większe. Tu rozpatrujemy
jedynie prawdopodobne rozkłady wyników.
Arka Akcji - rozkład prawdopodbnych rocznych stóp zwrotu
ACE Multi Arbitrage Fund - rozkład prawdopodobnych rocznych stóp zwrotu
Proszę zwrócić uwagę na fakt, że gdyby fundusz akcji miał znacznie wyższe średnie stopy zwrotu przy
podobnych odchyleniach (a nawet nieco większych), mogłoby się okazać, że obszar dwóch odchyleń
standardowych nie musi obejmować wartości ujemnych. Wówczas taka inwestycja powinna być
rozpatrywana jako bardziej atrakcyjna. Oba omawiane przykłady nie są próbą porównania tych inwestycji
- ich profil jest radykalnie różny - tylko zaprezentowania, jak mogą wyglądać różne wyniki.
Ale już na tym etapie można odpowiedzieć sobie, czy dana inwestycja ma profil ryzyka do zysku dla nas
atrakcyjny.