Wstęp. Co to jest pyłek pszczeli?
Jerzy Gala
Pyłek kwiatowy, to cudowne białko,
po nim wspaniałe robi mi się ciałko,
bo on zawiera te dla zdrowia cuda,
które naturze zgromadzić się uda.
Pyłek kwiatowy to męskie komórki rozrodcze produkowane przez kwiaty. Do wydania przez roślinę owoców,
nasion konieczne jest dostanie się pyłku z pylników na znamię słupka, następnie zapłodnienie i rozwój zarodka
nowej rośliny. Aby zwiększyć szansę na zapłodnienie, rośliny produkują pyłek w bardzo dużych ilościach.
Pyłek kwiatowy jest oprócz miodu podstawowym pokarmem pszczół. Miód to pokarm energetyczny, pyłek to
białko, tłuszcze, sole mineralne, witaminy, kwasy organiczne i hormony.
Pszczoły zbierają z kwiatów pyłek, mieszają z odrobiną miodu, nektaru lub śliny i w postaci uformowanych
kulek, obnóży przenoszą do ula w specjalnych koszyczkach na tylnych nogach. Pyłek w formie obnóży
nazywamy pyłkiem pszczelim.
Znoszony do ula pyłek przeznaczony jest na bieżące potrzeby pokarmowe, oraz tworzone są zapasy na okres
braku pyłku w przyrodzie. Świeży pyłek składany jest do komórek, ubijany, pokrywany miodem. Następuje
proces fermentacji (zbliżony do fermentacji kiszonej kapusty). Zakonserwowany pyłek to pierzga.
Pyłek pszczeli może być w części przechwytywany przez pszczelarza przy użyciu poławiaczy pyłku. Następnie
jest suszony, zamrażany lub w inny sposób konserwowany. Jest cennym produktem odżywczym i leczniczym.
Skład chemiczny pyłku
Właściwości odżywcze i terapeutyczne pyłku wynikają z bardzo bogatego składu chemicznego,
zidentyfikowano w nim ponad 250 różnych związków chemicznych. Są to: węglowodany, tłuszcze, białka,
składniki mineralne, witaminy, rutyna, olejki eteryczne, fitocydy, antybiotyki-inhybiny, hormony, enzymy,
kwasy organiczne, stymulatory wzrostu.
Węglowodany - to przede wszystkim fruktoza, glukoza, maltoza, oraz w mniejszej ilości: arabinoza, ryboza,
izomaltoza i wiele innych.
Tłuszcze. W pyłku wyodrębniono 12 kwasów tłuszczowych, między innymi: kwas palmitynowy, linolowy,
linoleowy, arachidonowy.
Białka W pyłku wykryto 32 aminokwasów. Są to: fenyloalanina, izoleucyna, leucyna, lizyna, metionina,
treonina, walina, alanina, prolina, seryna, histydyna, glicyna i inne. Zawartość aminokwasów w pyłku dochodzi
do 12%.
Składniki mineralne. Pyłek jest bogaty w wiele składników mineralnych: makroelementów i mikroelementów.
Wyodrębniono: potas, fosfor, wapń, magnez, sód, krzem, mangan, żelazo, miedz
, cynk, jod, selen i inne.
Witaminy. W pyłku pszczelim zidentyfikowano następujące witaminy: A, B1, B2, B3, E, C, B6, PP, P, D, H, B12,
kwas foliowy, inozytol, biotynÄ™, kwas pantotenowy, kwercytynÄ™.
Inne składniki. Enzymy: amylaza, inwertaza, fosfatazy, peroksydazy i inne, których stwierdzono 42. Kwasy
organiczne: jabłkowy, mlekowy, cytrynowy, winowy, szczawiowy, bursztynowy, i wiele innych.
Właściwości odżywcze i lecznicze pyłku pszczelego
Własności biologiczne pyłku wynikają z jego składu chemicznego.
"Pyłek jest bez wątpienia najwartościowszym odżywczym produktem roślinnym. Wszak to męskie komórki
płciowe roślin decydujące o ich budowie i rozwoju. W nich koncentrują się wszelkie składniki, podstawa
budowy organizmu przyszłej rośliny". -Cz. Bańskowoski ("Farmacja Polska")
Badania przeprowadzone nad pyłkiem pszczelim, szczególnie z ostatnich lat potwierdzają korzystny wpływ
pyłku na zdrowie człowieka.
Badania potwierdziły następujące właściwości pyłku:
·ð Odżywcze. PyÅ‚ek stanowi bardzo cennÄ… odżywkÄ™ uzupeÅ‚niajÄ…cÄ… dzienne racje żywnoÅ›ciowe w
aminokwasy, biopierwiastki, witaminy.
o wzmacnia apetyt, skutek widoczny już po kilku dniach przyjmowania,
o reguluje przemianę materii, doprowadza do normalizacji, spadku wagi osób otyłych,
o wzmacnia organizm, szczególnie zalecany osobom ciężko pracującym w szkodliwych
warunkach, dzieciom, osobom starszym, osłabionym, regeneruje,
o działa antyanemicznie (zwiększa liczbę czerwonych ciałek krwi), zwiększa poziom żelaza w
surowicy krwi.
·ð OdtruwajÄ…ce (detoksykacyjne). PyÅ‚ek eliminuje lub zmniejsza szkodliwe oddziaÅ‚ywanie szeregu
czynników chemicznych na organizm człowieka.
o pyłek osłania tkankę wątrobową przed zatruciem substancjami toksycznymi, a w przypadku
zatrucia ułatwia wydalanie toksyn,
o ułatwia odnawianie tkanki wątrobowej uszkodzonej innymi przewlekłymi chorobami,
przyjmowaniem dużej ilości leków,
o wspomaga leczenie choroby alkoholowej, uzupełnia niedobory bioelementów (będące wynikiem
choroby),
o pyłek podnosi odporność organizmu na zakażenia, zwiększa ilość limfocytów, zwiększa ilość
przeciwciał, przyspiesza leczenie zakażeń.
·ð Antydepresyjne, uspokajajÄ…ce. PyÅ‚ek pszczeli poprawia psychiczne samopoczucie czÅ‚owieka.
o zmniejsza nerwowość, rozdrażnienie, wzmacnia system nerwowy osłabiony na skutek stresu lub
przepracowania,
o wspomaga leczenie depresji, umożliwia obniżenie dawek preparatów antydepresyjnych,
o wspomaga także leczenie nerwic wegetatywnych,
o zwiększa ukrwienie tkanki nerwowej, podwyższa sprawność psychiczną, zwiększa koncentrację
układu nerwowego,
·ð Antyalergiczne. PyÅ‚ek pszczeli wspólnie z miodem może sÅ‚użyć do leczenia chorób alergicznych.
o stosowanie pyłku wspólnie z miodem skutecznie leczy katar sienny, astmę lub znacznie łagodzi
ich objawy.
·ð Przeciwmiażdżycowe. PyÅ‚ek ma wyraz
ne działanie przeciwmiażdżycowe.
o pyłek obniża poziom lipidów (trójglicerydów i cholesterolu), hamuje agregacje (zlepianie)
płytek krwi, wspomaga więc ograniczanie miażdżycy,
o wspomaga leczenie stanów pozawałowych,
o wspomaga leczenie nadciśnienia, zaburzeń krążenia obwodowego.
·ð Antybiotyczne. WyciÄ…gi z pyÅ‚ku kwiatowego majÄ… silne dziaÅ‚anie przeciwdrobnoustrojowe, dziaÅ‚ajÄ… na
bakterie, na grzyby.
o jest skuteczny w leczeniu stanów zapalnych jamy ustnej, szczególnie gdy jest użyty razem z
propolisem,
o w przewodzie pokarmowym pyłek niszczy lub wstrzymuje działalność bakterii
chorobotwórczych.
·ð RegulujÄ…ce trawienie. PyÅ‚ek jest stosowany przy rozstroju żoÅ‚Ä…dka.
o wspomaga leczenie silnych zaparć.
o przynosi poprawę w niektórych biegunkach,
o wspomaga leczenie choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy, zmniejsza krwawienia.
·ð Lecznicze schorzeÅ„ prostaty. WyciÄ…gi z pyÅ‚ku wykazujÄ… lecznicze dziaÅ‚anie w schorzeniach gruczoÅ‚u
krokowego.
o w początkowym stadium choroby hamuje ją, zmniejsza możliwość nawrotów,
o w przewlekłym zapaleniu wspomaga leczenie prostaty antybiotykami i fizykoterapią.
·ð WspomagajÄ…ce leczenie cukrzycy. WyciÄ…gi z pyÅ‚ku kwiatowego zwiÄ™kszajÄ… wydzielanie insuliny.
Pyłek spożywany przez chorych na cukrzycę skutecznie pomaga obniżyć poziom cukru we krwi.
·ð PoprawiajÄ…ce wzrok. PyÅ‚ek poprawia ostrość widzenia, jest to skutek dużej zawartoÅ›ci ryboflawiny
(wit. B2) i innych bioelementów w pyłku.
·ð Przeciwzapalne. PyÅ‚ek wspomaga leczenie wewnÄ™trznych stanów zapalnych organizmu.
·ð Kosmetyczne. OdżywiajÄ…ce, wzbogacajÄ…ce i odmÅ‚adzajÄ…ce skórÄ™.
Pierzga, czyli pszczele zapasy pyłku kwiatowego
Jerzy Gala
Pierzga wzmacnia nasze zdrowie,
osłabione po chorobie.
Ona siły nam przywraca,
stosować się ją opłaca.
Naturalna pierzga, to zakonserwowany przez pszczoły pyłek kwiatowy. Spożywana jest przez pszczoły w
okresach braku pyłku w przyrodzie, jesień, póz
na zima, wczesna wiosna. Pszczoły po przyniesieniu pyłku do
ula układają go warstwami w komórkach, dodają wydzielinę gruczołów ślinowych, dopełniają komórki
miodem. W temperaturze ula ok. 30° C. dochodzi do fermentacji mlekowej pyÅ‚ku, zarazem jego
zakonserwowania.
Pierzga ma wyższą wartość spożywczą niż pyłek, lepszą przyswajalność i bogatszy skład chemiczny. Jest
pokarmem o dużej zawartości białka, witamin, składników mineralnych, substancji biotycznych. Podobnie jak
pyłek posiada dobre właściwości lecznicze, odtruwające. Zastosowanie pierzgi jest analogiczne jak pyłku.
Stosowanie pyłku pszczelego
Zaleca siÄ™ przyjmować pyÅ‚ek pszczeli 3 razy dziennie ½ godz. przed jedzeniem. Zaleca siÄ™ rozmieszać pyÅ‚ek z
miodem, serkiem, mlekiem, wodą lub sokiem owocowym. Dokładnie przeżuwać przed połknięciem dla
zwiększenia przyswajalności pyłku.
Dawki dzienne:
·ð dzieci 3-5 lat 10 gram pyÅ‚ku,
·ð dzieci 6-12 lat 15 gram pyÅ‚ku,
·ð dzieci powyżej 12 lat i doroÅ›li 20 gram pyÅ‚ku,
·ð doroÅ›li leczniczo 30-40 gram pyÅ‚ku.
A
yżeczka od herbaty zawiera około 5 gram pyłku.
Kuracje pyłkowe
Zaleca się stosować kurację pyłkową zażywając pyłek przez okres 1-3 miesięcy dwa razy w roku,
jesieniÄ… i wiosnÄ….
·ð jesieniÄ… uodparnia na zimowe przeziÄ™bienia, grypy, katary,
·ð wiosnÄ… wzmacnia organizm, uzupeÅ‚nia braki witamin i mikroelementów.
Przepisy z pyłkiem
Stosuje się wiele sposobów na sporządzanie odżywek, leków z udziałem pyłku pszczelego. Po
sporządzeniu leku odczekać kilka godzin, zanim zażyjemy. Przy dawkowaniu należy uwzględnić
obecność dodawanych składników.
Przed zastosowaniem określonego przepisu zachęcam do konsultacji z lekarzem, niektóre osoby
mogą być uczulone na pyłek kwiatowy.
1. PyÅ‚ek, obnóża. Do ½ szklanki letniej wody, mleka wsypać Å‚yżkiÄ™ obnóży pyÅ‚kowych i pozostawić na
kilka godzin. Następnie lekko podgrzać, dosłodzić miodem do smaku. Spożywać na czczo rano i
wieczorem. Zalecana długość kuracji 1-2 miesiące.
2. Pyłek sproszkowany. Sproszkować pyłek w młynku do kawy. Zażywać z dodatkiem napojów.
3. Krem pyłkowy. Wymieszać 20% pyłku z 80% miodu. Zamiast miodu może być użyty serek, dżem.
4. Pasta pyłkowa. Wymieszać 500 gram pyłku z 500 gramami miodu, przekręcić kilka razy przez
maszynkę do mięsa.
5. Pyłek przy alergii. Do 100 gram pyłku dodać 900 gram miodu, wymieszać. Trzytygodniową kurację
rozpocząć na 3-4 tygodnie przed przewidywanym atakiem kataru siennego, astmy. Zacząć od małych
dawek pyłku, codziennie zwiększanych do 11 dnia, następnie dawki stopniowo zmniejszamy.
6. Deser pyÅ‚kowy. Do ¾l Å›mietanki lub mleka dodać Å‚yżkÄ™ pyÅ‚ku kwiatowego. Odczekać kilka godzin,
dodać 2 łyżki miodu, 2 łyżki rozdrobnionych orzechów, wiórków kokosowych lub migdałów, następnie
zmiksować.
Pyłek pszczeli w kosmetyce
7. Maseczka 1. Wymieszać 1 łyżeczkę sproszkowanego pyłku z 1 żółtkiem. Można dodać łyżeczkę miodu.
Nanieść na twarz, pozostawić na ½ godz. WygÅ‚adza i odżywia skórÄ™.
8. Maseczka 2. Wymieszać dwie łyżeczki sproszkowanego pyłku w małej ilości wody dla uzyskania
papki. Nałożyć na twarz na 20 minut.
9. Maseczka 3. Wymieszać 2 łyżki pyłku, 2 łyżki miodu, 1 żółtko, 1 łyżkę twarogu. Nałożyć na twarz na
20 minut. Wzmacnia, upiększa skórę.