PAWEA
ROJEK
Bibliografia do ćwiczeń
Rok akademicki 2008/09, wersja 1.
BIBLIOGRAFIA zawiera przede wszystkim teksty w języku polskim. Lista będzie stale uzupełniana - mile widziane
propozycje nowych tekstów. GWIAZDKA (*) oznacza teksty znajdujące się w czytelni IF w teczce  Ontologia Paweł Rojek .
TEKSTY stanowią moją prywatną własność, mo\
na je kserować, ale proszę nie zabierać do domu. KONTAKT:
[e-mail]
A. Podręczniki
Burkhardt, H., Smith, B. (red.), 1991, Handbook of Metaphysics and Ontology, t. I-II, München: Philosophia Verlag. Ksera
kilku haseł znajdują się w teczce. Reszta dostępna u prowadzącego ćwiczenia.
Cze\
owski, T., 2004, O metafizyce, jej kierunkach i zagadnieniach, Kęty: Antyk. Krótka historia metafizyki i przegląd
zagadnień. W dodatkach kilka wa\
nych artykułów autora.
KrÄ…piec, M. A., 1998, Metafizyka, Lublin: RW KUL. Synteza metafizyki klasycznej w wydaniu lubelskim.
Loux, M. J., 2006, Metaphysics. A Contemporary Introduction, London & New York: Routledge. Trzecie, poszerzone
wydanie bez wątpienia jednego z najlepszych podręczników do ontologii. Dostępny u prowadzącego ćwiczenia.
Stró\
ewski, W., 2003, Ontologia, Kraków: Aureus, Znak. Lektura obowiązkowa dla wszystkich studiujących filozofię na
UJ. A
ączy podejście tomistyczne, fenomenologiczne i - częściowo - analityczne. Godne polecenia  kapsułki .
Swie\
awski, S., 1999, Byt. Zagadnienia metafizyki tomistycznej, Kraków: Znak. Dobre wprowadzenie do metafizyki
klasycznej.
B. Antologie
Chwedeńczuk, B. (red.), 1995, Filozofia umysłu, Warszawa: Aletheia, Spacja. Klasyczne teksty z filozofii analitycznej.
Chwedeńczuk, B. (red.), 1997, Filozofia religii, Warszawa: Aletheia, Spacja. Zawiera m.in. teksty o dowodach na istnienie
Boga.
Górnicka-Kalinowska, J. (red.), 2001, Filozofia podmiotu, Warszawa: Aletheia. Zawiera klasyczne teksty dotyczące
to\
samości osobowej.
Gutowski, P., i Szubka, T. (red.), 1998, Filozofia brytyjska u schyłku XX wieku, Lublin: TN KUL.
Jadacki, J. J., Bigaj, T. i Lissowska, A. (red.), 1996, Co istnieje? Antologia tekstów ontologicznych z komentarzami, t. I-II,
Warszawa: Petit. Trudno dostępna antologia, zawiera głównie polskie teksty, niestety ze znacznymi skrótami i
pozbawione przypisów.
Knuuttila, S., Hintikka, J. (red.), 1986, The Logic of Being. Historical Studies, Dordrecht: D. Reidel. Zbiór znakomitych
prac (m.in. Ch. Kahna i J. Hintikki) poświęconych zagadnieniu bytu m.in. u Platona, Arystotelesa, św. Tomasza, Kanta
i Fregego. Zawiera sensacyjny pamiętnik Chimery! Dostępne w bibliotece głównej PAT.
Loux, M. J. (red.), 1976, Universals and Particulars. Readings in Ontology, Notre Dame-London: University of Notre
Dame Press. Antologia współczesnych tekstów o uniwersaliach i partykulariach. Dostępna u prowadzącego
ćwiczenia.
Mellor, D. H. i Oliver, A. (red.), 1997, Properties, Oxford: Oxford University Press. Antologia tekstów z filozofii analitycznej
dotyczących uniwersaliów. Dostępna w bibliotece IF.
Szubka, T. (red.), 1996, Metafizyka w filozofii analitycznej, Lublin: TN KUL. Zawiera m.in. prace dotyczÄ…ce antyrealizmu i
filozofii umysłu.
C. Pozostałe teksty
Ajdukiewicz, K., 1934,  W sprawie uniwersaliów , w Ajdukiewicz 1985, t. I, s. 196-210.
Ajdukiewicz, K., 1937,  Problemat transcendentalnego idealizmu w sformułowaniu semantycznym , w: Ajdukiewicz
1985, t. I, s. 264-277.
Ajdukiewicz, K., 1951,  W sprawie pojęcia istnienia , w: Ajdukiewicz 1985, t. II, s. 143-154.
Ajdukiewicz, K., 1985, Język i poznanie, t. I-II, Warszawa: PWN.
Angelelli, I, 1967, Studies on Gottlob Frege and Traditional Philosophy, Dordrecht: D. Reidel. Doktorat pod kierunkiem
J. Bocheńskiego. Wyczerpujące omówienie kwadratu ontologicznego.
Angelelli, I., 1991,  Accidents III: The Ontological Square , w: Burkhardt, Smith 1991, t. I, s. 12-13.*
Anscombe, G.E.M., Geach, P.T., 1981, Trzej filozofowie, przeł. B. Chwedeńczuk, Warszawa: PAX. Ksią\
ka o
Arystotelesie, Tomaszu z Akwinu i Fregem. Fatalnie przetłumaczona.
Armstrong, D. M., 1986,  Czy naturalista mo\
e wierzyć w uniwersalia? , przeł. M. Hempoliński, Studia Filozoficzne 4.*
Odpowiedz
: tak, mo\
e.
Armstrong, D. M., 1982, Materialistyczna teoria umysłu, przeł. H. Krahelska, Warszawa: PWN, część I,  Teorie umysłu ,
s. 10-177. Krytyczne omówienie ró\
nych teorii umysłu.
Ayer, A., 1954,  The Identity of Indiscernibles , w: Loux 1976, s. 263-270.
Bambrough, R., 1961,  Universals and Family Resemblances , w: Loux 1976, s.107-124.
Bergson, H.,  Wstęp do metafizyki , w: H. Bergson, Materia i pamięć. Wstęp do metafizyki.
Biłat A., 2001,  Stan rzeczy ,  Stan rzeczy - negatywny , w: Nowak, Andrzej J., Sosnowski, Leszek (red.), Słownik pojęć
filozoficznych Romana Ingardena, Kraków: Universitas, s. 254-259.
 2
Black, M., 1976,  The Identity of Indiscernibles , w: M. J. Loux (red.), Universals and Particulars. Readings in Ontology,
Notre Dame-London: University of Notre Dame Press 1976, s. 250-262. śartobliwy dialog o wielkich czarnych
kulach. Istnieje polski przekład:  Identyczność nieodró\
nialnych , przeł. A. Straszecka, maszynopis
Bocheński, I. M., 1938,  Powszechniki jako treści cech w filozofii św. Tomasza z Akwinu , Przegląd Filozoficzny 41.*
Wyraz
nie powiedziane: u św. Tomasza nie ma wspólnych własności.
Bocheński, J. M., 1948,  O analogii , w: Bocheński 1993, s. 50-78. Jedna z najwa\
niejszych prac tzw. Koła
Krakowskiego. Zawiera nieprzyjazne formalizacje w języku Peano-Russella.
Bocheński, J. M., 1956,  Zagadnienie powszechników , w: Bocheński 1993, s. 79-105. W teczce znajduje się (lub
znajdowała się) kopia z poprawkami w formułach.
Bocheński, J. M., 1989,  Pięć dróg , w: Bocheński 1993, s. 469-503. Logiczna analiza dowodów św. Tomasza.
Bocheński, J. M., 1993, Logika i filozofia. Wybór pism, Warszawa: PWN.
Boecjusz, 2005,  Komentarz do Isagogi Porfiriusza. Druga redakcja, ks. I , przeł. T. Tiuryn, Studia Antyczne i
Mediewistyczne 3, s. 109-114.
Bradley, F. H., 1893, Zjawisko a rzeczywistość, przeł. J. Szymura, Toruń: Comer 1996. Regresy relacyjne omawiane są
w rozdz. II i III.
Burgoński, A., 2004,  Monadologia Leibniza a metafizyka Traktatu Wittgensteina. Próba opisowego porównania obu
stanowisk , PrzeglÄ…d Filozoficzno-Literacki 8, s. 157-170.
Carnap, R., 1995,  O formie zdań nale\
ących do logiki nauki , w: Logiczna składnia języka, przeł. B. Stanosz,
Warszawa: PWN, żż 72-81, s. 370-417.
Carnap, R., 1993,  Filozofia i składnia logiczna , w: H. Buczyńska-Garewicz, Koło wiedeńskie, Comer: Toruń 1993, s.
111-118.
Chrudzimski, A., 1999,  Metafizyczny nominalizm , Edukacja Filozoficzna 28, s. 220-235. * Zwięzły tekst prezentujący
współczesne kontrowersje dotyczące zagadnienia uniwersaliów.
Chisholm, R., 1991,  Co to jest argument transcendentalny? , przeł. J. Rabus, Principia IV, s. 23-46.* Tekst zawiera
wa\
ny komentarz J. Hartmana.
Churchland, P. M., 1995,  Problem umysłu i ciała , przeł. T. Baszniak, w: Chwedeńczuk (red.) 1995, s. 47-58.
Copleston, F.,1981, Filozofia współczesna. Bdania nad pozytywizmem logicznym i egzystencjalizmem, przeł. B.
Chwedeńczuk, Warszawa: PAX 1981. Zawiera rozdziały o weryfikacjonizmie (s. 48-62) i obronę metafizyki (s. 63-
77).
Cze\
owski, T., 1965,  O indywiduach oraz istnieniu , w: Cze\
owski 2004, s. 180-187.
Cze\
owski, T., 1977,  Transcendentalia - przyczynek do ontologii , w: Cze\
owski 2004, s. 188-192.
Cze\
owski, T., 2004, O metafizyce, jej kierunkach i zagadnieniach, Kęty: Antyk.
Davidson, D., 1991,  O schemacie pojęciowym , Literatura na Świecie 5, s. 100-119.
Degen, J. W., 1991,  Accidents IV: The Ontological Hexagon , w: Burkhardt, Smith 1991, t. I, s. 13-15.* Wariacja na
temat kwadratu ontologicznego.
Dummet, M., 1992,  Realizm , przeł. T. Placek i P. Turnau, Principia VI, s. 5-31.
Dummet, M., 1998a,  Realizm i antyrealizm , w: Gutowski, Szubka (red.), Filozofia brytyjska u schyłku XX wieku, Lublin:
TN KUL.
Dummet, M., 1998b,  Wstęp. Metafizyczne spory o realizm , w: M. Dummet, Logiczna podstawa metafizyki, przeł. W.
Sady, Warszawa: PWN, s. 7-35.
Florenski, P., 2008,  Sens idealizmu. Metafizyka rodzaju i oblicza , przeł. P. Rojek, Logos i Ethos 27, s. 141-164.
Interesująca analiza fragmentu Porfiriusza i wskazanie dwóch sensów uniwersalności - abstrakcyjnego i
konkretnego. Z komentarzem tłumacza.
Foster, J., 1998,  Świat dla nas: obrona idealizmu fenomenalistycznego , przeł. R. Majeran, w: Gutowski, Szubka (red.)
1998, s. 181-205.
Frank, S. L., 2007,  Z historii dowodu ontologicznego oraz  Dowód ontologiczny istnienia Boga , przeł. T. Obolevitch, w:
S. L. Frank, Dowód ontologiczny i inne pisma o wiedzy i wierze, Kraków: WN PAT, s. 29-107 oraz 109-154.
Znakomity przegląd zagadnienia pióra jednego z największych filozofów rosyjskich.
Frege, G., 1977a,  Pojęcie i przedmiot , w: Frege 1977, s. 45-59.
Frege, G., 1977b,  Funkcja i pojęcie , w: Frege 1977, s. 18-44 (techniczny fragment na s. 33-44 mo\
na pominąć).
Frege, G., 1977, Pisma semantyczne, przeł. B. Wolniewicz, Warszawa: PWN.
Gilson, E., 1948, Byt i istota, przeł. D. Eska, J. Nowak, Warszawa: PAX 2006.
Gogacz, M., 1976,  Zawartość problemowa traktatu «De ente et essentia Tomasza z Akwinu , w: Studia z problematyki
esse (Tomasz z Akwinu i Boecjusz) (Opera philosophorum medii aevi. Textus et studia, t. 1), Warszawa: Akademia
Teologii Katolickiej 1976, s. 9-108. Erudycyjny komentarz do klasycznego opusculum.
Grygianiec, M., 2000,  Leśniewski przeciwko powszechnikom , Filozofia Nauki 31-32, s. 109-125.
Grygianiec, M., 2001,  Kotarbiński przeciwko powszechnikom , Przegląd Filozoficzny 39, s. 95-114.
Grygianiec, M., 2005,  Incendium philosophiae , Filozofia Nauki 52, s. 103-112. Odpowiedz
na krytykę Wciórki (2005).
Grygianiec, M., 2007, Identyczność i trwanie. Studium ontologiczne, Warszawa: Semper.
Gut, A., 2005, Gottlob Frege i problemy filozofii współczesnej, Lublin: Wyd. KUL. Jedyna monografia o Fregem po
polsku. Rozdziały III i IV przedstawiają ontologię Fregego.
Hartman, J., 1997,  Problematyka istnienia - rekapitulacja , w: J. Hartman, Przez filozofię, Kraków: Aureus 2007, s.
497-507.
Heidegger, M., 1961,  Kanta teza o byciu , przeł. M. Poręba, w: Znaki drogi, Warszawa: Spacja 1999, s. 379-408.
Zaawansowana analiza stwierdzenia, \
e bycie nie jest rzeczowym orzeczeniem, lecz zakładaniem.
Heidegger, M., 1994, Bycie i czas, Warszawa: PWN, rozdz. I, s. 3-22.
Heil, J., 2001,  Funkcjonalizm, realizm i poziomy bytu , przeł. A. Frankowski, w: U. M. śegleń (red.), Pragmatyzm i
filozofia Hilarego Putnama, Toruń: Wyd. UMK 2001, s. 129-147.
Hick, J., 1994, Argumenty za istnieniem Boga, przeł. M. Kuniński, Kraków: Znak. Krytyczna analiza dowodów.
Hintikka, J., 1969,  O logice ontologicznego argumentu. Pewne elementarne uwagi , przeł. E. Nieznański, Miscellanea
logica 1 (1980), s. 439-449. Tekst dość techniczny.
 3
Honderich, T., 2001, Ile mamy wolności? Problem determinizmu, przeł. A. Florek, Poznań: Zysk i S-ka. Krótka i zwięzła
ksiÄ…\
ka.
Husserl, E., 2000, Badania logiczne, t. II, Badania dotyczące fenomenologii i teorii poznania, cz. I, przeł. J. Sidorek,
Warszawa: PWN, Badanie III  Z nauki o całościach i częściach , s. 275-366.
Ingarden, R., 1946,  Człowiek i czas , w: Ksią\
eczka o człowieku, Kraków: Wydawnictwo Literackie 1998, s. 39-69.
Klasyczne rozwa\
ania dotyczÄ…ce teorii czasu i trwania w czasie.
Ingarden, R., 1972, Z teorii języka i filozoficznych podstaw logiki, Warszawa: PWN. Fragmenty dotyczące rzekomej
sprzeczności przedmiotów ogólnych:  Pytania esencjalne , ż 11  O ideach (s. 366-376),  Dodatek. W sprawie
istnienia przedmiotów idealnych (s. 483-507).
Ingarden, R., 1960a, Spór o istnienie świata, Warszawa: PWN,  Wstęp do I Księgi i  Podstawowe pojęcia
egzystencjalne , s. 75-146 (mo\
na pominąć dygresję o przyczynowości w ż 12, s. 106-126) (Uwaga! Wydanie
póz
niejsze ma inną numerację stron i paragrafów).
Ingarden, R.,1960b, Spór o istnienie świata, Warszawa: PWN 1960, ż 43  Klasowa koncepcja przedmiotu
indywidualnego i jej krytyka , s. 462-472.
Jackson, F., 1977,  Statements about Universals , w: Mellor i Oliver 1997, s. 89-92. Bardzo krótki tekst formułujący
klasyczne zarzuty przeciwko skrajnemu nominalizmowi ( Czerwień jest kolorem itd.).
Jadacki, J. J., 1998,  Analizy intencjonalne Romana Ingardena , w: Orientacje i doktryny filozoficzne. Z dziejów myśli
Polskiej, Warszawa: Wydział Filozofii i Socjologii UW, s. 293-375. Zawiera zwięzłe omówienie poglądów Ingardena.
Kalinowski, A., 1991-1992,  Dowody na nieistnienie przedmiotów ogólnych , Roczniki Filozoficzne XL, z. 1. Tomistyczny
punkt widzenia.
Koj, L., 1987,  Reizm , w: Filozofia a nauka. Zarys encyklopedyczny, Wrocław: Ossolineum, s. 576-584.
Kołodziejczyk, S. T., 2006, Granice pojęciowe metafizyki, Wrocław: FNP. Praca poświęcona interpretacji
transcendentaliów ( pojęć granicznych ).
Kotarbiński, T., 1949,  O postawie reistycznej, czyli konkretystycznej , w: Kotarbiński 1961, s. 492-503.
Kotarbiński, T., 1956,  Pojęcie istoty rzeczy , w: Kotarbiński 1961, s. 481-492.
Kotarbiński, T., 1958,  Fazy rozwojowe konkretyzmu , w: Kotarbiński 1961, s. 504-514.
Kotarbiński, T., 1961, Elementy teorii poznania, logiki formalnej i metodologii nauk, Wrocław: Ossolineum.
Krąpiec, M. A., 1966,  Wstęp do Metafizyki Arystotelesa , w: (i) M. A. Krąpiec, T. A. śelez
nik, Arystotelesa koncepcja
substancji, Lublin: TN KUL 1966 (jako  Arystotelesa koncepcja substancji ), (ii) M. A. KrÄ…piec, Arystotelesowska
koncepcja substancji, Dzieła t. VI, Lublin: KUL 2000, (iii) Arystoteles, Metafizyka, Lublin: RW KUL 2000, t. I, s. V-CIII.
Kripke, S., 1988, Nazywanie a konieczność, przeł. Bohdan Chwedeńczuk, Warszawa: IW PAX.
Kripke, S., 1995,  Identyczność a konieczność , w: Szubka (red.) 1995, s. 95-125.
Krzysztofiak W., 1991,  Negatywne sytuacje w świetle ontologii Romana Ingardena , w: M. Omyła (red.), Szkice z
semantyki i ontologii sytuacji, Warszawa.
Krzysztofiak J., 1990,  Romana Ingardena koncepcja negatywnych stanów rzeczy , Ruch Filozoficzny 47, nr 2, s. 144-
146.
Leibniz, G. W.,  Zasady filozofii, czyli monadologia , żż 1-10. Sformułowanie zasad ontologii kombinacyjnej.
Leśniewski, S., 1994,  Próba dowodu ontologicznej zasady sprzeczności , Filozofia Nauki 6.
Lewis, D., 1970,  Anzelm i rzeczywistość , w: B. Chwedeńczuk (red.), Filozofia religii, Warszawa: Spacja-Aletheia 1997,
s. 123-138. Analiza argumentacji Anzelma i wa\
ne uwagi na temat okazjonalnej teorii rzeczywistości.
Lewis, D., 1986,  Modal Relism at Work: Properties , w: Mellor i Oliver 1997, s. 173-187. Jest to fragment z pracy On
The Plurality of Worlds, Oxford: Blackwell 1986.
Lewis, D., 1996,  Åšwiaty mo\
liwe , w: Szubka (red.) 1996, s. 127-135.
Lobkowicz, N., 1996,  Od substancji do refleksji. O drodze zachodniej metafizyki , w: Czas kryzysu, czas przełomu,
przeł. G. Sowinski, Kraków: Znak-WAM, s. 109-132. Piękny tekst wprowadzający w problematykę metafizyki.
Loux, M. J., 1978, Substance and Attribute. A Study in Ontology, Dorderecht: D. Reidel.
Loux, M. J., 1991,  Substance , w: Burkhardt, Smith 1991, t. I, s. 870-873.*
Lubowiecki, 1994,  Przedmiot w ontologii Traktatu logiczno-filozoficznego , Principia VIII-IX, s. 247-270.
A
ukasiewicz, J., 1997, O zasadzie sprzeczności u Arystotelesa, Warszawa: PWN.
A
ukasiewicz, J., 1961,  O determinizmie , w: J. A
ukasiewicz, Z zagadnień logiki i filozofii. Pisma wybrane, Warszawa:
PWN, s. 114-126.
MacDonald, S., 2002,  The Esse/Essentia Argument in Aquinas s De ente et essenita , w: B. Davies (red.), Thomas
Aquinas. Contemporary Philosophical Perspectoves, Oxford: Oxford University Press 2002, s. 141-157.*
Mackie, J. L., 1997, Cud teizmu. Argumenty za istnieniem Boga i przeciw istnieniu Boga, przeł. B. Chwedeńczuk,
Warszawa: PWN. Kompetentna krytyka dowodów na istnienie Boga.
Malcolm, N., 1960,  Argumenty ontologiczne Anzelma , przeł. M. Szczubiałka, w: B. Chwedeńczuk (red.), Filozofia religii,
Warszawa: Spacja-Aletheia 1997, s. 101-121. Obrona rozumowania św. Anzelma, krytyka krytyki Kanta.
Marciszewski, W., 1987,  V. Deskrypcje określone , w: Logika formalna. Zarys encyklopedyczny z zastosowaniem do
informatyki i lingwistyki, Warszawa: PWN, s. 61-71.
Meinong, A., 1994,  O teorii przedmiotu , przeł. T. Lubowiecki i J. Mizera, Principia VIII-IX, s. 171-212.
Moisiejew, W. I., 2004,  Ontologia Leśniewskiego i logika wszechjedności , przeł. P. Rojek, Kwartalnik Filozoficzny t.
XXXII, z. 1, s. 101-126. Próba skonstruowania rachunku logicznego dla wyra\
enia idei W. Sołowjowa. Tekst dość
techniczny.
Moisiejew, W. I., 2007,  Idee i perspektywy filozofii wszechjedności , przeł. P. Rojek, w: L. Augustyn, W. Rydzewski
(red.), Granice Europy, granice filozofii. Filozofia a to\
samość Rosji, Kraków: Wyd. UJ 2007, s. 167-178. Świe\
e
spojrzenie na teoriÄ™ analizy i syntezy.
Nagel E., Newman J. R., 1966, Twierdzenie Gödla, Warszawa: PWN.
Nieznański, E., 2007, Sformalizowana ontologia orientacji klasycznej, Warszawa: Wydawnictwo UKSW.
Nowaczyk, A., 2002,  Carnap i Heidegger o metafizyce , Przegląd Filozoficzny 1. Wskazanie na podobieństwa między
krytyką metafizyki u obu skłóconych filozofów.
 4
Nowaczyk, A., 2004,  Czy istnienie jest predykatem? , Kwartalnik filozoficzny XXXII, z. 1, s. 37-51.
Nowak, A. J., Sosnowski, L. (red.), 2001, Słownik pojęć filozoficznych Romana Ingardena, Kraków: Universitas.
O Connor, 1954,  The Identity of Indiscernibles , w: Loux 1976, s. 271-280.
Omyła, M. (red.), 1991, Szkice z semantyki i ontologii sytuacji, Warszawa: Polskie Towarzystwo Semiotyczne.
Orenstein, A., 1999,  Zdania egzystencjalne , w: Klawiter, Nowak, Przybysz (red.), Umysł a rzeczywistośc. Pozańskie
Studia z Filozofii Humanistyki, 5 (18), s. 383-392. Analiza logicznych trudności związanych z jednostkowymi
zdaniami egzystencjalnymi ( Pegaz istnieje ) i sposobami ich usunięcia.
Parfit, D., 1995,  To\
samość nie jest wa\
na , przeł. M. Iwanicki, S. Judycki, T. Szubka, w: P. Gutowski, T. Szubka (red.),
Filozofia brytyjska u schyłku XX wieku, Lublin: TN KUL 1998, s. 437-466.
Parfit, D., 2001,  To\
samość osobowa , przeł. R. Wieczorek, w: Górnicka-Kalinowska (red.) 2001, s. 65-91.
Perzanowski, J., 1989,  Logiki modalne a filozofia , w: J. Perzanowski (red.), Jak filozofować? Studia z metodologii
filozofii, Warszawa: PWN 1989, s. 333-346; tak\
e jako Logiki modalne a filozofia. Rozprawy habilitacyjne nr 156,
Kraków: Wyd. UJ. Fragment poświęcony analizie pojęć Ingardena, alternatywnej wobec ujęcia J. Woleńskiego.
Perzanowski, J., 1994,  Teofilozofia Leibniza , w: G. Leibniz, Pisma z teologii mistycznej, Kraków: Znak, s. 243 -353.
Znakomite wprowadzenie nie tylko do filozofii Leibniza, lecz tak\
e do wszelkiej ontologii kombinacyjnej.
Perzanowski, J., 1988a,  Byt , Studia Filozoficzne 6-7, s. 63-85. Wnikliwa analiza pojęcia bytu.
Perzanowski, J., 1988b,  Ontologie i ontologiki , Studia Filozoficzne 6-7, s. 87-99.
Plantinga, A., 1995, Bóg, wolność i zło, przeł. K. Gurba, Kraków: Znak. Interesujące zastosowanie koncepcji światów
mo\
liwych do zagadnień filozofii religii. W rozdziale poświęconym dowodowi ontologicznemu (s. 125-161)
omówiono modalną wersję argumentu i krytykę Kanta.
Plantinga, A., 1970,  World and Essence , w: Loux 1976, s. 353-386.
Plantinga, A., 1996,  Dwie koncepcje modalności: modalny realizm i modalny redukcjonizm , przeł. T. Szubka, w: T.
Szubka (red.), Metafizyka w filozofii analitycznej, Lublin: TN KUL, s. 217-256.
Poczobut, R., 1995, Romana Ingardena fenomenologia bytu idealnego, Lublin: Wyd. UMCS. KsiÄ…\
ka porównuje
poglÄ…dy Ingardena z tradycjÄ… arystotelesowsko-tomistycznÄ….
Poczobut, R., 2000, Spór o zasadę niesprzeczności, Lublin: TN KUL. Rozdział IV.1 zawiera dyskusję dotyczącą
niesprzeczności przedmiotów ogólnych.
Popper, K. R., 1992,  Logika, fizyka i historia , w: K. R. Popper, Wiedza obiektywna. Ewolucyjna teoria
epistemologiczna, Warszawa: PWN, s. 363-406.
Porfiriusz, 1975,  Wstęp do Kategorii Arystotelesa (Isagoga) , w: Arystoteles, Kategorie i Hermeneutyka z dodaniem
Isagogi Porfiriusza, przeł. K. Leśniak, Warszawa: PWN, s. 87-115 (zwłaszcza Wstęp);
Przełęcki, M., 1984,  Argumentacja reisty , Filozofia Nauki 2-3, 1993, s. 347-364. Elegancka krytyka reizmu.
Przełęcki, M., 1982,  Zasada wyłączonego środka a zagadnienie idealizmu , Filozofia Nauki 2-3, 1993, s. 335-346.
Krytyka tezy Ajdukiewicza (1937).
Putnam, H., 1981,  Mózgi w naczyniu , w: Putnam 1998, s. 295-324. Nie jesteśmy mózgami w naczyniu. Do tej
pocieszajÄ…cej konkluzji prowadzi bardzo wysublimowana argumentacja.
Putnam, H., 1975,  Znaczenie wyrazu «znaczenie , w: Putnam 1998, s. 93-184. Wersja teorii sztywnego odniesienia.
Putnam, H., 1998a,  Wiele twarzy realizmu , w: Putnam 1998, s. 325-369.
Putnam, H., 1998, Wiele twarzy realizmu i inne eseje, Warszawa: PWN.
Quine, W. V. O., 2000,  O tym, co istnieje , w: W. V. O. Quine, Z punktu widzenia logiki, Warszawa: Aletheia, s. 29-48;
Rogalski, A. K., 1955, Z zastosowań Ontologii Stanisława Leśniewskiego. Analiza ujęcia Desmonda P. Henry ego,
Lublin: RW KUL.
Rorty, R., 1982,  Czy istnieje problem fikcjonalnego dyskursu? , w: Konsekwencje pragmatyzmu. Eseje z lat 1972-1980,
przeł. Cz. Karkowski, Warszawa: Wyd. IFiS PAN 1998, s. 154-183. Przegląd stanowisk dotyczących wypowiedzi o
przedmiotach fikcyjnych i ich konsekwencji.
Rorty, R., 1995,  Identyczność ciała i umysłu , w: Chwedeńczuk (red.) 1995, s. 215-244.
Rosiak, M., 2003, Spór o substancjalizm. Studia z ontologii Ingardena i metafizyki Whiteheada, A
ódz
: Wyd. UA
. Zawiera
zwięzłe omówienie poglądów Ingardena.
Russell, B., 1905,  Denotowanie , w: J. Pelc (red.) Logika i język. Studia z semiotyki logicznej, Warszawa: PWN 1967, s.
253-275. Klasyczny tekst filozofii analitycznej.
Russell, B., 1912, Problemy filozofii, przeł. W. Sady, Warszawa: PWN 1995, rozdz. 9-10( Świat powszechników ,
 Nasza wiedza o powszechnikach ), s. 101-122. Klasyczny tekst dotyczący realizmu w kwestii uniwersaliów.
Rygalski, A., 1995,  Leśniewski i Ingarden o uniwersaliach , w: Perzanowski, Pietruszczak, Gorzka (red.),
Filozofia/logika: filozofia logiczna, Toruń.
Rygalski, A., 2006,  Krytyka dowodu ontologicznego w ujęciu Kanta i Fregego , w: J. Miklaszewska, P. Spryszak (red.),
Kant wobec problemów współczesnego świata, Kraków: Wyd. UJ, s. 353-362.
Salamucha, J., 1946,  Z historii jednego wyrazu (istota) , w: J. Salamucha, Wiedza i wiara. Wybrane pisma filozoficzne,
Lublin: TN KUL 1997, s. 71-82. Krytyka klasycznego pojęcia istoty.
Searle, J. R., 1999, Umysł na nowo odkryty, przeł. T. Baszniak, Warszawa: PIW, rozdz. I-II, s. 15-89. Omówienie
dyskusji w filozofii umysłu.
Schlick, M., 1993,  Prze\
ycie, poznanie, metafizyka , w: H. Buczyńska-Garewicz, Koło wiedeńskie, Comer: Toruń 1993,
s. 99-109.
Sikora, P., 2004, Słowa i zbawienie. Dyskurs religijny w perspektywie filozofii Hilarego Putnama, Kraków: Universitas
2004. Rozdział  Język i znaczenie (s. 167-191) zawiera omówienie filozofii języka Putnama.
Simons, P., 1995,  Kategorie i sposoby istnienia , przeł. J. Makota, w: W. Stró\
ewski, A. Węgrzecki (red.), W kręgu
filozofii Romana Ingardena, Warszawa-Kraków: PWN, s. 63-77. Doskonały artykuł porównujący analizę kategorialną
(Arystoteles), semantycznÄ… (Ockham) i egzystencjalnÄ… (Ingarden). *
Smith, B., 1997,  On Substances, Accidents and Universals. In Defence of a Constituent Ontology , Philosophical
Papers 27, s. 105-127, http://ontology. buffalo.edu/smith//articles/greensboro.html. Tekst zawiera m.in. analizÄ™
 kwadratu ontologicznego .
 5
Soin, M., 2005,  Wittgenstein o negacji , Przegląd Filozoficzny 53, s. 175-186. Polemika z tezą o autonomiczności
negacji u Wittgensteina, zawartą w Ontologii W. Stró\
ewskiego.
Stalnaker, R. C., 1996,  Åšwiaty mo\
liwe , w: Szubka (red.) 1996, s. 137-154.
Stein, E., 1936, Byt skończony a byt wieczny, przeł. I. J. Adamska, Poznań: W drodze 1995. Dzieło porównujące
metafizykę św. Tomasza z fenomenologią.
Stępień, A. B., 1995,  Romana Ingardena ontologia egzystencjalna. Kilka uwag , w: W. Stró\
ewski, A. Węgrzecki (red.),
W kręgu filozofii Romana Ingardena, Warszawa-Kraków: PWN, s. 57-61. Krytyka Ingardena i porównanie jego
koncepcji istnienia z tomizmem.
Stępień, A. B., 1995,  Teorie relacji: filozoficzne i logiczna , w: Zagadnienie punktu wyjścia w filozofii. Teorie relacji:
filozoficzne i logiczna, Lublin: TN KUL.
Strawson, P. F., 1995, Byt i identyczność, w: Szubka (red.) 1995, s. 53-77.
Strawson, P. F., 1980, Indywidua, Warszawa: PAX,  Wstęp i rozdz. I  Ciała , s. 7-55.
Stró\
ewski, W., 1987,  Trzy koncepcje istnienia , w: Stró\
ewski 1994, s. 49-72. Porównanie koncepcji istnienia
Parmenidesa, Heraklita-Hegla-Heideggera i Tomasza.
Stró\
ewski, W., 1964,  Z problematyki negacji , w: Stró\
ewski 1994, s. 373-395.
Stró\
ewski, W., 1994, Istnienie i sens, Kraków: Znak.
Stuchliński, 1994,  Pragmatyczno-logiczna zasada sprzeczności , Filozofia Nauki 5.
Suszko, R., 1968,  Ontologia w «Traktacie L. Wittgensteina , Studia Filozoficzne 1, s. 97-121. Tekst zaÅ‚o\
ycielski
polskiej ontologii sytuacji i logiki niefregowskiej.
Swinburne, R., 1974,  Identyczność osoby , przeł. S. Stecko, w: J. Górnicka-Kalinowska (red.), Filozofia podmiotu,
Warszawa: Aletheia 2001, s. 329-345. Argumentacja za pierwotnością pojęcia to\
samości.
Swinburne, R., 1995, Spójność teizmu, przeł. T. Szubka, Kraków: Znak. Analityczna filozofia Boga. Zawiera zwięzłą
krytykę weryfikacjonizmu (rozdz.  Warunki spójności (1) , s. 41-63) i analizę modalności ( Rodzaje konieczności , s.
313-337).
Szubka, T., 1995, Metafizyka analityczna P. F. Strawsona, Lublin: RW KUL.
Szubka, T., 1998,  Trzy formy współczesnego antyrealizmu , Kwartalnik Filozoficzny, t. XXVI, z. 1.
Szubka, T., 2001, Antyrealizm semantyczny. Studium analityczne, Lublin: RW KUL.
Szymura, J., 1990a, Relacje w perspektywie absolutnego monizmu F. H. Bradleya, Kraków: Wyd. UJ 1990. Ksią\
ka
zawiera rzadką w polskiej literaturze dyskusję na temat relacji wewnętrznych i zewnętrznych oraz analizę
konkretnych uniwersaliów.
Tarnowski, K., 1995,  Zagadnienie Boga w «Sporze o istnienie Å›wiata Romana Ingardena , w: A. WÄ™grzecki (red.),
Roman Ingarden a filozofia naszego czasu, Kraków: PTF, s. 63-80, tak\
e w: K. Tarnowski, Bóg filozofów, Tarnów:
Biblos 2000, s. 35-59. Praca stanowi interesujące, ogólne spojrzenie na całe dzieło Ingardena.
Tuchańska, B., 2001,  Fregowskie odró\
nienie Sinn i Bedeutung , Principia XXX-XXXI, s. 81-89.
Tugendhat, E., 1992,  Heideggera pytanie o bycie , przeł. J. Sidorek, w: Ernst Tugendhat, Bycie. Prawda. Rozprawy
filozoficzne, Warszawa: Oficyna Naukowa 1999, s. 123-154. Rzetelna krytyka poglądów Heideggera.
Wciórka, W., 2005,  Argument Mariusza Grygiańca za niepoprawnością definicji przedmiotu ogólnego , Filozofia Nauki
52, s. 83-101.
Wieczorek, R., 2001, Modele i rzeczywistość. Argument H. Putnama na rzecz odrzucenia realizmu metafizycznego,
Filozofia Nauki 35, s. 101-111.
Williams, C. J., 1999,  Być i istnieć , przeł. S. T. Kołodziejczyk, Kwartalnik filozoficzny XXVII, z. 3, s. 160-200. Zawiera
komentarz tłumacza i wywiad z autorem.
Williams, B., 1999,  Ile wolności powinna mieć wola? , przeł. T. Baszniak, w: Ile wolności powinna mieć wola i inne
eseje z filozofii moralnej, Warszawa: Aletheia, s. 171-196.
Wittgenstein, L., 2002, Tractatus logico-philosophicus, przeł. B. Wolniewicz, Warszawa: PWN. Tezy 1-2.063 formułują
zasady ontologii kombinacyjnej.
Wojtysiak, J., 1995,  Wiele czy jedna odmiana istnienia? Tomistyczna krytyka Ingardenowskiego pluralizmu
egzystencjalnego , w: A. Węgrzecki (red.), Roman Ingarden a filozofia naszego czasu, Kraków: PTF, s. 81-90.
Wojtysiak, J., 2005, O słowie BYĆ. Z teorii wyra\
eń egzystencjalnych i ich filozoficznego zastosowania, Lublin: TN KUL.
Woleński, J., 1990,  Momenty bytowe i modalności , w: Woleński 1996, s. 72-83. Krytyczna analiza pierwotności-
pochodności, polemika z J. Perzanowskim.
WoleÅ„ski, J., 1992,  «Byt i byt , w: WoleÅ„ski 1996, s. 109-124. Rozprawa z filozofiÄ… klasycznÄ… -  byt , tak samo jak
 nic , to synkategoremat!
Woleński, J., 1993,  Dwie koncepcje transcendentaliów , w: Woleński 1996, s. 147-158. Analiza utrzymana w duchu
Cze\
owskiego.
Woleński, J., 1996, W stronę logiki, Kraków: Aureus. Zbiór artykułów, w tym tak\
e dotyczących zagadnień
ontologicznych.
Woleński, J., 1993, Metamatematyka a epistemologia, Warszawa: WN PWN. Rozdział IX o realizmie zawiera analizę
poglądów Ajdukiewicza.
Wolniewicz, B., 1968, Rzeczy i fakty. Wstęp do pierwszej filozofii Wittgensteina, Warszawa: PWN. Doskonałe
wprowadzenie do pierwszego Wittgensteina.
Wolniewicz, B., 1985, Ontologia sytuacji. Podstawy i zastosowania, Warszawa: PWN. Doskonała logiczno-filozoficzna
analiza i rozwinięcie pierwszego Wittgensteina. Uwaga! Zaawansowane środki logiczne.
Wójtowicz, A., 2007, Znaczenie nazw a znaczenie zdań. W obronie ontologii sytuacji, Warszawa: Semper.
Podsumowanie badań nad ontologią sytuacji i logiką niefregowską.
Wright, C., 1996,  Realizm, znaczenie i prawda , w: Szubka (red.) 1996, s. 295-325. Tekst trudny, wymaga min.
dwukrotnej lektury.
Wszołek, S., 1997, Nieusuwalność metafizyki. Logiczno-lingwistyczne aspekty debaty Rudolfa Carnapa z Ludwigiem
Wittgensteinem i Karlem R. Popperem, Kraków-Tarnów: Biblos.
 6
Wszołek, S., 2008,  Metafizyka i język. Spór Carnapa z Heideggerem , w: R. J. Woz
niak, Metafizyka i teologia. Debata u
podstaw, Kraków: WAM 2008, s. 93-108.
śegleń, U. M. (red.), 2006, Teoria znaczenia Michaela Dummeta i jej konsekwencje metafizyczne, Toruń: Duet. Szkice
A. Derry i T. Szubki oraz esej Dummeta  Znaczenie i uzasadnienie .
śegleń, U. M. (red.), 2001, Pragmatyzm i filozofia Hilarego Putnama, Toruń: Wyd. UMK. Zawiera teksty Putnama, jego
\
ony (?) oraz polskich i zagranicznych komentatorów.