Składnia  wykład nr 5
Składnia predykatowo-argumentowa
SPA
Każde polskie zdanie realizuje następujący
schemat semantyczny:
MOD {P(X ref, Y ref), TEMP}
SPA
POR.:
Ojciec wrócił
Ojciec chyba wrócił
Wczoraj ojciec chyba wrócił
Poziomy informacyjne wypowiedzi
Predykacja
PREDYKAT  wyrażenie występujące
z argumentem  nazwą obiektu, które przekazuje
informacje o tym obiekcie (przypisuje mu jakąś
cechę)
PREDYKACJA  operacja przypisania cechy
obiektowi dokonana wraz z aktem wyrażenia
postawy intencjonalnej nadawcy (stwierdzenie,
hipoteza itp.). Sam akt przypisania nazywa się
atrybucją.
 Pada deszcz
PREDYKACJA
MODALNOŚĆ ATRYBUCJA
Nadawca ma pewność, że: obiekt  deszcz
jest w stanie  padania
Typy predykatów
Dwie klasyfikacje formalne:
1) Podział ze względu na stopień złożoności
(proste - złożone)
2) Podział ze względu na liczbę argumentów
(zero-  n-argumentowe)
Jan śpi.
Jan czyta książkę.
Jan przenosi stół z pokoju do kuchni.
Grzmi!
Konotacja a walencja
l�
Poważny problem sprawia ustalenie, które argumenty są
obowiązkowe, a które fakultatywne.
l�
Test redukcji:
Jan czyta książkę
Jan czyta (książkę)
Jan przenosi stół z pokoju do kuchni
Jan przenosi stół z pokoju (do kuchni)
Jan przenosi stół (z pokoju) do kuchni
Jan przenosi (stół) z pokoju do kuchni
Jan przenosi (stół z pokoju do kuchni)
Jan przenosi (stół z pokoju) do kuchni
Argumenty pełnią określone
role semantyczne
l�
Podstawowe role to:
AGENS PATIENS PROCESOR
MIEJSCE CZAS y
RÓDA
O
l�
Podmiot doznający (experiencer) a podmiot
gramatyczny
Mała się gniewa
Małej brakuje gniewu
W Małej jest gniew
Mała lubi Jerzego
Małej podoba się Jerzy
Semantyczne typy predykatów
(R. Grzegorczykowa, Wprowadzenie do semantyki językoznawczej, str. 107)