STACJA WODOCIĄGOWA WE WRÓBLOWICACH

1. Lokalizacja stacji wodociągowej Wróblowice

Stację wodociągową „Wróblowice” położona jest na terenie miasta Bielsko-Biała a ujęcia wody częściowo w gminie Kozy.

Stacja wodociągowa składa się z zespół dwóch ujęć wody:

• „Małe Kozy” na potoku Pisarzówka w km 15+660

• „Wróblowice” na potoku Zimnym w km 0+111,

oraz

• Stacji Uzdatniania Wody w Bielsku Białej przy ul. Wróblowickiej.

2.1. Opis techniczny obiektów ujęć i stacji uzdatniania wody

2.1.1. Ujęcie wody „Małe Kozy”

Ujęcie wody powierzchniowej „Małe Kozy” na potoku Pisarzówka jest zlokalizowane na koronie w tym celu wybudowanego stopnia żelbetowego o długości 3,05 m i szerokości 1,04 m. Próg ujęcia wody znajdującego się na końcu uregulowanego w kształcie trapezu odcinka cieku o długości 9,7 m i średniej szerokości w dnie 3,40 m.

Umocnione kamieniem na zaprawie cementowej dno i brzegi koryta od góry zamknięte są zaporą przeciwrumowiskową wykonaną przez AQUA S.A. już po przejęciu obiektów ujęcia z belek żelbetowych podtrzymywanych konstrukcją stalową.

Na przelewie stopnia ograniczonego na brzegach ścianami pionowymi przechodzącymi w gurty znajduje się koryto prostokątne ujęcia o wymiarach 0,90 x 0,60 m przykryte siatką z drutu nierdzewnego o prześwicie 8 x 8 mm, rozpiętej na dwóch ramach wykonanych z kątownika stalowego 5 x 5 cm.. Koryto ujęcia połączone jest komorą czerpną o wymiarach 1,10 x 0,60 m czterema rurami PCV Φ 50 mm umieszczonymi ponad dnem koryta na wysokości 0,39 m. W komorze czerpnej znajduje się wlot rurociągu odpływowego Φ 150 mm zakończony koszem stalowym.

Poniżej progu, w celu wytracenia energii wody przy przepływach wezbraniowych, wykonano nieckę wypadową o wymiarach 3,05 x 2,77 m, zakończoną progiem betonowym o wysokości 0,24 m. Poniżej progu brzegi niecki wypadowej i koryta umocnione są płytami ażurowymi.

Z komory czerpnej woda grawitacyjnie dopływa do wstępnego filtra piaskowo-żwirowego wybudowanego na brzegu prawym poniżej ujęcia.

Zadaniem wstępnego filtra składającego się z dwóch komór o wymiarach 3,95 x 1,00 m, jest redukcja nadmiernej zawiesiny w okresie występowania przepływów wezbraniowych.

Warstwę filtracyjną stanowi warstwa wyselekcjonowanego drobnego żwiru o grubości ok. 70 cm, w której na wysokości 15 cm ponad dnem komory zainstalowano rury perforowane Φ 150 mm, odbierające wodę po wstępnej filtracji.

Przed filtrami znajduje się komora zasuw o wymiarach 2,50 x 1,70 m i wysokości 2,16 m. Otwarte dolne zasuwy umożliwiają tranzyt wody do Stacji Uzdatniani we Wróblowicach z pominięcie filtra wstępnego.

W obydwu komorach filtra wstępnego zainstalowano rurociągi przelewowe, które kierują nadmiar wody z powrotem do koryta potoku Pisarzówka i utrzymują napełnienie w komorach na stałym poziomie.

Połączony odpływ z filtra wstępnego w komorze końcowej o wymiarach 2,50 x 1,65 m i wysokości 2,16 m, kierowany jest do studzienki rewizyjnej o średnicy Φ 1,5 m zbudowanej z kręgów betonowych, w której zamontowano zawór zwrotny i redukcję rurociągu odpływowego do średnicy Φ 100 mm. Ze studzienki rewizyjnej woda grawitacyjnie odpływa do Stacji Uzdatniania Wody we Wróblowicach, gdzie jest poddana filtracji na filtrach powolnych i dezynfekowana podchlorynem sodu.

Ujęcie wody posiada wydzieloną strefę ochrony sanitarnej. Strefa ochrony bezpośredniej, w obrębie której znajduje się: ujęcie wody i filtr wstępny, jest ogrodzona i odpowiednio oznakowana.

Strefa pośrednia wewnętrzna i zewnętrzna położona jest na terenie zalesionym, co przy właściwej gospodarce leśnej powinno zapewnić odpowiednią ochronę zasobów wodnych.

Aktualnie teren ten położony jest w granicach Parku Krajobrazowego Beskidu Małego, gdzie użytkowanie reguluje rozporządzenie wojewody.

2.1.2. Ujecie wody „Wróblowice”

Ujęcie typu drenażowego (infiltracyjno poddennego) wykonane jest z 2 rur perforowanych o średnicy Φ 150 o długości po 4 m, ułożonych w korycie pod wstępnym złożem filtracyjnym, w korycie potoku Zimnego. Złoże to pełni rolę filtra wstępnego. Elementy stabilizujące dno potoku i ściany koryta wykonano z materacy siatkowo-kamiennych. W celu podpiętrzania wody wykonano stopień betonowy z ruchomą zastawką drewnianą.

W rejonie ujęcia znajduje się zbiornik żelbetowy o pojemności 4 m³, spełniający rolę przepływowego osadnika wstępnego. Zamykany włazem stalowym posiada w stropie wbudowany kominek wentylacyjny. Woda do zbiornika z ujęcia dopływa grawitacyjny rurociągiem o średnicy Φ 150 mm z PCV, na którym zainstalowano zasuwę odcinającą. Zbiornik posiada przelew zapobiegający nadmiernemu napełnieniu, wykonany z rur Φ 150 mm z PCV, którym woda kierowana jest z powrotem do potoku.

Woda ze zbiornika do Stacji Uzdatniania Wody we Wróblowicach odpływa rurociągiem Φ 150 mm z PCV, który na wlocie zabezpieczony jest koszem.

Ujęcie posiada drenaż opaskowy wyprowadzony poza obszar ogrodzonej strefy ochrony bezpośredniej ogrodzonej i oznakowanej odpowiednimi tablicami.

2.1.3. Stacja Uzdatniania Wody

Stacja uzdatniania wody składa się z filtrów powolnych i chlorowni. W budynku filtrów położonym w odległości 300 m od ujęć wody znajduje się komora pływakowa, dwukomorowy filtr powolny, komora zasuw, chlorownia, a także dwa pomieszczenia na podręczny sprzęt i narzędzia dla obsługi SUW.

Podstawowym obiektem Stacji Uzdatniania Wody jest dwukomorowy filtr powolny otwarty o powierzchni złoża 2 x 38 m². Maksymalna prędkość filtracji wynosi 0,2 m/h.

Złoże filtracyjne o objętości 2 x 102 m³ składa się z następujących warstw:

• warstwa pierwsza (górna) o grubości 0,6 m - woda surowa,

• warstwa druga grubości 0,7 m - piasek Φ 0,3 -1 mm,

• warstwa trzecia grubości 0,10 m - piasek Φ 1- 4 mm,

• warstwa czwarta grubości 0,25 m - żwir Φ 4 -16 mm,

• warstwa piąta (dolna) grubości 0,25 m - żwir Φ 16 - 64 mm,

Stacja wyposażona jest w:

• rurociąg żeliwny o średnicy Φ 100 mm doprowadzający wody z zasuwą odcinającą Φ 100 mm, na którym zainstalowano wodomierz sprzężony i zawór pływakowy Φ 100 mm,

• wodomierz sprzężony typ MZR 100/40 o nominalnym natężeniu przepływu 160/20 m³/h oraz górnej granicy zakresu roboczego 80 m³/h i dolnej 1 m³/h.

• dwa rurociągi perforowane rozprowadzające wodę (oddzielnie do każdej komory filtrów) z zasuwami odcinającymi Φ 100 mm,

• rurociąg spustowy Φ 100 mm z komory pływakowej z zasuwą odcinającą,

• rurociąg odpływy wody przefiltrowanej o średnicy Φ 100 mm z zasuwami odcinającymi,

• rurociągi spustowe z komór filtracyjnych z zasuwami Φ 100 mm,

Dla obsługi stacji filtrów zainstalowano suwnicę z napędem elektrycznym, o udźwigu do 250 kG,

Elementem wyposażenia SUW jest komora neutralizująca ścieki z chlorowni.

Stacja Uzdatniania wody we Wróblowicach posiada strefę ochrony sanitarnej, która jest ogrodzony płotem siatkowym wyznaczającym granicę strefy ochrony bezpośredniej i oznakowany odpowiednimi tablicami informacyjnymi.

2.1.4. Chlorownia

Dezynfekcja wody prowadzona jest za pomocą podchlorynu sodu w wydzielonym pomieszczeniu zamkniętym z oddzielnym wejściem z zewnątrz budynku.

W skład układu dezynfekcji wody wchodzą:

• dwa chloratory C-52 (roboczy + rezerwowy) o wydajności 60 -11400 cm³/h i ciśnieniu maks. 0,6 Mpa produkcji POWOGAZ - Poznań,

• zbiornik o pojemności V = 500 dm³ PE do przygotowania roztworu,

• wentylator dachowy do wentylacji wymuszonej o możliwości 6-krotnej wymiany powietrza w ciągu 1 godz.

2.1.5. Zbiornik wyrównawczy

W sąsiedztwie budynku filtrów wybudowano dwu komorowy zbiornik wyrównawczy o łącznej pojemności roboczej 70 m³. Każda z komór posiada rurociąg zasilający, odprowadzający, spustowy z zasuwami odcinającymi i przelewowy, każdy o średnicy Φ 100 mm, a ponadto właz stalowy i kominek wentylacyjny.

3. Schemat technologiczny ujęcia i uzdatniania wody

Całość procesu ujmowania wody, jej uzdatniania i przesyłania do sieci odbywa się bez udziału pomp na zasadzie przepływów grawitacyjnych.

Na ujęciu Wróblowice” woda piętrzona jest przez betonowy stopień na potoku Zimnym i przedostaje się przez warstwy filtracyjną w korycie do drenażu ułożonym na dnie, a następnie przewodem Φ 150 mm z PCV płynie do osadnika wstępnego. Rurociąg przesyłowy wyposażony jest w zasuwę Φ 150 mm w obudowie ulicznej w celu umożliwienia zamknięcia dopływu wody do osadnika. Osadnik ma charakter przepływowy, a prędkość przepływu jest zmienna i podyktowana wielkością rozbioru wody uzdatnionej. Maksymalne napełnienie osadnika kontrolowane jest przelewem Φ 150 PCV odprowadzający nadmiar wody do potoku. Odpływ wody następuje rurociągiem Φ 150 mm z PCV, którego końcówka w osadniku zakończona jest koszem uniemożliwiający przedostanie się do rurociągu technologicznego większych zanieczyszczeń. Rurociąg poza osadnikiem wyposażony jest w zasuwę klinową Φ 150 mm w obudowie ulicznej. Przed wejściem przewodu do bloku filtrów jego średnica została zredukowana na Φ 100 mm.

Na ujęciu progowym „Małe Kozy” woda z koryta wbudowanego w koronę stopnia poprzez komorę zasuw dopływa do filtra wstępnego. Dwukomorowy filtr wstępny, który pełni podobną funkcję jak warstwa filtracyjna w korycie na ujęciu „Wróblowice” zbudowano poza korytem potoku Pisarzówka.

Z obydwu ujęć woda dopływu przewodem wyposażonym w zasuwę odcinającą Φ 100 mm i wodomierz MZR Φ 100/40 do komory pływakowej. Wielkość dopływu regulowana jest zaworem pływakowym Φ 100 mm zabudowanym na końcówce rurociągu zasilającego. W przypadku małych rozbiorów poziom wody w całym układzie podnosi się, a pływak powoduje zamknięcie dopływu aż do momentu obniżenia poziomu wody. Przed zasuwą znajduje się odgałęzienie Φ 20 mm wody dla chlorowni i umywalki.

Z komory pływakowej wyprowadzone są dwa perforowane rurociągi rozprowadzające Φ 100 mm do każdej z komór filtra, wyposażone w zasuwy odcinające Φ 100 mm.

W komorze pływakowej na poziomie dna znajduje się rurociąg spustowy zasuwą Φ 100 mm, który umożliwia opróżnienie komory. Z komory pływakowej woda dopływa do dwóch komór filtrów powolnych, gdzie przepływając przez złoże z góry na dół, podlega procesowi filtracji i odbierana jest perforowanymi rurociągami zbiorczymi ułożonymi na dnie komór filtrów.

Przewody te wyprowadzone są do komory zasuw, gdzie każdy z nich wyposażony jest w zasuwy odcinające Φ 100 mm. Rurociągi łączą się w jeden przewód zasilający zbiornik wyrównawczy. Do tego rurociągu ponadto podłączona jest rurka Φ 15 mm z PE, podająca roztwór podchlorynu sodu przygotowany wcześniej w chlorowni. Roztwór dezynfekujący dozuje jeden z 2 chloratorów C-S2. Roztwór przygotowywany jest w zbiorniku z PE o pojemności przez pracownika obsługującego SUW.

Każda komora filtrów posiada możliwości opróżnienia rurociągiem spustowym Φ 100 mm wyposażonym w dwoma zasuwami.

Do komory zasuw wyprowadzone są również rurociągi przelewowe Φ 100 mm i spustowe Φ 100 mm, wyposażone w dwie zasuwy klinowe. Łączą się one w jeden przewód Φ 200 mm z PCV, który przez studzienkę rewizyjną odprowadza nadmiar wody do potoku Pisarzówka.

W komorze zasuw na rurociągu zasilającym znajduje się kurek Φ 20 mm do pobierania próbek wody.

Woda uzdatniona zasila sieć wodociągową przewodem Φ 100 mm z PCV, wyposażonym poza terenem S.U.W Wróblowice w zasuwę odcinającą Φ 100 mm.

---