28. Główne odmiany ideologii socjalistycznej /powszechnej/
socjaldemokracja - partie socjaldemokratyczne realizowały interwencjonizm państwowy w ramach gospodarki rynkowej; dużą wagę przywiązywały do demokracji, oraz polityki laickiej, upowszechnienia oświaty, pokojowej polityki międzynarodowej. Obecnie dużą rolę odgrywają w krajach europejskich, także w Kanadzie, Australii, Nowej Zelandii, Ameryce Łacińskiej, m.in SPD w Niemczech, Partia Pracy w Wielkiej Brytanii, Partia Pracy w Holandii.
demokratyczny socjalizm - partie na lewo od socjaldemokracji, krytykujące zarówno przesuwanie się w stronę centrum sceny politycznej głównych partii socjaldemokratycznych, jak i odcinające się od antydemokratycznego leninizmu. Najsilniejsze w Europie i Ameryce Południowej, m.in. Partia Lewicy w Szwecji, Socjalistyczna Partia Ludowa w Danii, Partia Lewicy w Niemczech, Blok Lewicy w Portugalii.
komunizm - partie komunistyczne wyznawały ideologię określaną jako marksizm-leninizm; ich program przewidywał budowę państwa o gospodarce planowej. Ruch komunistyczny uległ dalszym podziałom (trockizm, stalinizm, maoizm, eurokomunizm). Pod koniec XX wieku i na początku XXI wieku w obliczu fiaska komunizmu sowieckiego wiele partii komunistycznych przyjęło program socjaldemokratyczny.
(na stronie Bartyzela jest ponad 20 odmian socjalizmu…) http://www.legitymizm.org/ebp-socjalizm
Wikipedia + strona internetowa Prof. Bartyzela
29. Socjalizm a demokracja; sens ideowy pojęcia socjaldemokracja
Socjaldemokracja - lewicowy ruch społeczny wywodzący się z ruchu robotniczego, który za główny cel stawia sobie budowę ustroju i społeczeństwa socjalistycznego drogą demokratycznych reform.
Nazwa "socjaldemokracja" wiąże się z powstaniem w 1869 roku Socjaldemokratycznej Partii Robotniczej (SPR) w Niemczech, która uważała za swoja powinność wprowadzenie ustroju komunistycznego i pozostała pod marksistowskimi wpływami jej założycieli Wilhelma Liebknechta i Augusta Bebela oraz związku zawodowego Powszechnego Niemieckiego Związku Robotniczego. W 1889 wszystkie partie socjaldemokratyczne zrzeszała Międzynarodówka - międzynarodowa organizacja socjalistów i anarchistów (określanych w tedy jako wolnościowych socjalistów). Główną partią, która ukierunkowała inne europejskie partie była właśnie (SPR), to jej członkowie pełnili najważniejsze funkcje w Międzynarodówce. Wiele partii socjalistycznych do końca XIX wieku, posługiwało się wyłącznie tłumaczeniem programu niemieckiej poprzedniczki.
wikipedia
30. Marksizm a inne odmiany socjalizmu
Sztandarowe pojęcie marksizmu to walka klas. W skrócie - społeczeństwo rozwija się w wyniku permanentnego konfliktu klas społecznych. Za czasów Marksa były to arystokracja burżuazja, klasa robotnicza. Klasa panująca to ta, która aktualnie posiada środki produkcji. Ostatecznym celem rozwoju jest ogólnoświatowa rewolta, w wyniku której władzę i środki produkcji powinna przejąć klasa robotnicza.
Drugim ważnym pojęciem jest materializm dialektyczny, gdzie zakłada się, że nie tylko społeczeństwo, ale cała materia ma charakter ewolucyjny i dialektyczny, czyli polegający na ścieraniu się przeciwieństw, ale to ścieranie przeciwieństw jest ukierunkowane do postępu. Taki pogląd został zaczerpnięty z dzieł Hegla, do dziś uznanego filozofa ideologów lewicowych.
Pozostałe idee socjalizmu z pytanie nr 28 (przynajmniej ja tak to rozumiem)
socjaldemokracja - partie socjaldemokratyczne realizowały interwencjonizm państwowy w ramach gospodarki rynkowej; dużą wagę przywiązywały do demokracji, oraz polityki laickiej, upowszechnienia oświaty, pokojowej polityki międzynarodowej.
demokratyczny socjalizm - partie na lewo od socjaldemokracji, krytykujące zarówno przesuwanie się w stronę centrum sceny politycznej głównych partii socjaldemokratycznych, jak i odcinające się od antydemokratycznego leninizmu.
komunizm - partie komunistyczne wyznawały ideologię określaną jako marksizm-leninizm; ich program przewidywał budowę państwa o gospodarce planowej. Ruch komunistyczny uległ dalszym podziałom:
Trockizm: Podstawowe założenie trockizmu oparte jest na koncepcji permanentnej rewolucji. Według niej warunkiem skuteczności rewolucji nie jest ustanowienie komunistycznego porządku tylko w jednym kraju, lecz przeniesienie jej na wszystkie państwa kapitalistyczne. Z doktryny tej wynika koncepcja tzw. eksportu rewolucji, polegająca na międzynarodowej aktywności działaczy rewolucyjnych. W jej ujęciu partia jest świadomą elitą, która przewodzi masom w walce rewolucyjnej. Trockizm sprzeciwiał się więc stalinowskiej idei urzeczywistniania rewolucji w jednym kraju (ZSRR).
Stalinizm oznaczał panowanie aparatu partyjnego nad wszelkimi dziedzinami życia oraz przekształcenie państwa w dyktatorski reżim policyjny. Biurokracja partyjna, kontrolująca organizacje społeczne, administrację, gospodarkę, środki masowego przekazu, naukę, szkolnictwo, kulturę, siły zbrojne, milicję, stanowiła uprzywilejowaną warstwę stojącą najwyżej w hierarchii społecznej. Jednak nawet działacze partyjni poddani byli szczegółowej kontroli i inwigilacji przez podległy przywódcy państwa (w sposób bezpośredni lub pośredni) aparat bezpieczeństwa, tajną policję.
Maoizm: Zasadnicze tezy maoizmu: absolutyzacja przemocy jako metody działania, prymat działania nad myśleniem, nadrzędność polityki nad innymi sferami życia społeczeństwa i jednostki, utrzymywanie wysokiego poziomu rewolucyjnego napięcia (związane to było z przekonaniem, że społeczeństwo rozwija się poprzez fazy spokoju i ruchu - teoria sprzeczności). Maoizm uznawał chłopstwo, a nie warstwę robotniczą, za główną siłę rewolucyjną.
Pod koniec XX wieku i na początku XXI wieku w obliczu fiaska komunizmu sowieckiego wiele partii komunistycznych przyjęło program socjaldemokratyczny.
Wikipedia + strona Bartyzela + `Doktryny polityczne XIX i XX wieku” Chojnicka i Kozuba-Ciembroniewicz