27. Obliczyć redukcję i anomalię grawimetryczną jeśli dane są...
Każdą anomalię grawimetryczną można obliczyć ze wzoru:
Rodzaj anomalii zależy wyłącznie od rodzaju zastosowanej redukcji.
Przyspieszenie normalne na elipsoidzie GRS 80 może być podane, ale równie dobrze może być obliczone ze wzoru:
Redukcja wolnopowietrzna
Anomalia wolnopowietrzna:
Redukcja Fay’a
Stanowi sumę redukcji wolnopowietrznej i poprawki topograficznej (której mam nadzieję nie będzie trzeba samemu obliczać)
Poprawka topograficzna
Ewentualne wzory na tą poprawkę
sk – to liczba stref, na które został podzielony obszar wokół punktu
Redukcja Bouguera
Anomalia Bouguera
Redukcja Poincarego-Preya
Redukcję tę można również zapisać pomijając redukcje terenowe (poprawki topograficzne)
28. Jakie dane są potrzebne i jakie obliczenia należy wykonać w celu wyznaczenia:
a) składowe odchylenia linii pionu w strefie centralnej metodą grawimetryczną
Bezpośrednio do obliczenia składowych odchylenia linii pionu potrzebne są wartości anomalii wolnopowietrznej na czterech punktach rozmieszczonych południkowo i równoleżnikowo w odległości nie większej niż 5 km, musimy znać promień strefy centralnej oraz odległości między punktami na podstawie których wykonujemy obliczenia.
Pośrednio potrzebne są:
- do obliczenia anomalii wolnopowietrznej - wartość anomalii Bouguera i anomalii wysokości
- do obliczenia anomalii Bouguera – pomierzona wartość przyspieszenia siły ciężkości, wysokość punktu, gęstość mas ziemi, przyspieszenie normalne na elipsoidzie GRS 80
- do obliczenia anomalii wysokości – gęstość mas ziemi, wysokość punktu
b) pływowej poprawki niwelacyjnej
Bezpośrednio – współczynnik sprężystości (elastyczności) skorupy ziemskiej (dla Polski 0,8) oraz wartość poprawki lunosolarnej
Pośrednio – do obliczenia poprawki lunosolarnej:
- wyniki pomiarów niwelacji precyzyjnej,
- data i średni czas pomiaru (WTC),
- dane z rocznika astronomicznego dotyczące rektascensji i deklinacji słońca i księżyca oraz czasu GMST0 na datę pomiaru,
- długość i szerokość geograficzna punktów sieci niwelacyjnej
Tok obliczeń:
- obliczenie czasu gwiazdowego grynickiego na średni moment pomiaru GMST
- obliczenie czasu gwiazdowego miejscowego ST = GMST + λ
- obliczenie momentu czasu TT = WTC + 64sek
- interpolacja rektascensji słońca i księżyca na średni moment pomiaru wzorem Stirlinga
- obliczenie kąta godzinnego na średni moment pomiaru
- obliczenie deklinacji Słońca i Księżyca na średni moment pomiaru (tak samo jak dla rektascensji)
- obliczenie kąta zenitalnego Słońca i Księżyca (z trójkąta paralaktycznego)
- obliczenie azymutu Słońca i Księżyca (wzorem sinusowym z trójkąta paralaktycznego)
- obliczenie poprawki lunosolarnej
- obliczenie niwelacyjnej poprawki pływowej
c) odstępu quasigeoidy od geoidy
Potrzebne dane: współrzędne geodezyjne (szerokość i długość geograficzna), wysokości normalne punktów, wartości przyspieszenia siły ciężkości, gradient pionowy przyspieszenia siły ciężkości, wartości poprawki topograficznej, wartości gęstości wierzchniej warstwy skorupy ziemskiej
Tok obliczeń:
- obliczenie anomalii Fay’a na geoidzie dla przyspieszenia siły ciężkości na elipsoidzie GRS 80
- obliczenie wartości anomalii Bouguera na elipsoidzie
- obliczenie wartości trzech składników wzoru na odstęp quasigeoidy od geoidy (najpierw składniki 1+2, potem obliczenie odstępu, obliczenie składowej 3, obliczenie ostatecznej wartości odstępu)
d) poprawki geopotencjalnej, ortometrycznej, normalnej
Poprawka geopotencjalna – potrzebna średnia wartość rzeczywistego przyspieszenia siły ciężkości na odcinku niwelacji AB, pomierzone przewyższenie między A i B
Poprawka otrometryczna – potrzebna średnia wartość przyspieszenia na każdym odcinku niwelacyjnym, wartość przyspieszenia normalnego dla równoleżnika 45°, przeciętna wartość rzeczywistego przyspieszenia siły ciężkości dla punktu początkowego A oraz końcowego B, wysokości punktów
Poprawka normalna – potrzebna przeciętna wartość przyspieszenia normalnego dla środka odcinka niwelowanego AB, średnia wartość przyspieszenia na każdym odcinku niwelacyjnym, wartość przyspieszenia normalnego dla równoleżnika 45°.
Więcej w dołączonych pdfach.
29. Na czym polega trudność obliczenia niwelacyjnej poprawki ortometrycznej
Do określenia poprawki ortometrycznej niezbędne jest wyznaczenie gradientu pionowego przyspieszenia w polu siły ciężkości. Wymagany jest bezpośredni pomiar pionowego gradientu przyspieszenia ziemskiej siły ciężkości, a nie zastosowanie jego wartości normalnej.
30. Dane są wyniki pojedynczego pomiaru grawimetrycznego metodą profilową. Oblicz dryft i różnice
Dane: czas pomiaru, odczyty z działki grawimetru, stała grawimetru, wartość poprawki pływowej na punktach pomiaru.
Stała grawimetru k = 8,2348 mGal
Nr | Czas t | Odczyt z graw. Og | Pop. pływ. dg |
---|---|---|---|
3 | 9:32:07 | 19,4350 | 0,137 |
4 | 9:48:11 | 20,0365 | 0,136 |
7 | 10:00:00 | 20,3630 | 0,134 |
4 | 10:11:41 | 20,0420 | 0,132 |
3 | 10:25:21 | 19,4507 | 0,128 |
Obliczenia:
Nr | g′ = Og • k |
g = g′ + dg |
Δg |
Δt |
Δt2 |
---|---|---|---|---|---|
3 | 160,0433 | 160,180 | - | - | - |
4 | 164,9966 | 165,133 | - | - | - |
7 | 167,6852 | 167,819 | - | - | - |
4 | 165,0419 | 165,174 | 0,041 | 23,50 min | 552,25 min2 |
3 | 160,1726 | 160,301 | 0,121 | 53,20 min | 2830,24 min2 |
Suma: | 3382,49 min2 |
Obliczenie dryftu: $d = \frac{\Sigma(\text{Δg} \bullet \Delta t)}{\Sigma\text{Δt}^{2}} =$ 0,0022 [mGal/min]
d= 0,13 [mGal/h]
Nr | δt = ti − t0 |
Δgd = −d • δt |
gd = g + Δgd |
Δt |
---|---|---|---|---|
3 | 0,00 min | 0 | 160,180 | |
4 | 16,07 min | -0,0022*16,07=-0,035 | 165,098 | |
7 | 27,88 min | -0,061 | 167,759 | |
4 | 39,57 min | -0,086 | 165,088 | |
3 | 53,33 min | -0,116 | 160,185 |
Nr | δgd = gdi + 1 − gdi |
Δgs |
---|---|---|
3 | 0 | - |
4 | 4,917 | 4,190 |
7 | 2,661 | 2,666 |
4 | -2,671 | - |
3 | -4,903 | - |