SEKULARYZM
Ideologia, system polityczny, program działania lub postawa człowieka postulujące, z jednej strony, działania zmierzające celowo do zubożenia, zagrożenia treści wiary, osłabienia więzi religijnych, w końcu do wyrugowania życia religijnego ze świadomości jednostek i ze społeczeństwa; z drugiej strony (w formie skrajnej) - odrzucenie wszelkiej rzeczywistości transcendentnej wobec świata jako szkodliwej dla człowieka i rozwoju ludzkości (sekularyzm jako ideologia ateistyczna).
Sekularyzm wiązał się dawniej przede wszystkim z laickimi ruchami ideologicznymi ( indywidualizm, liberalizm, komunizm), zmierzającymi do reform społecznych z pominięciem czynnika religijnego, zwalczającymi religijną wolność obywateli. Współcześnie sekularyzm wiąże się raczej z pewnym typem mentalności naukowo-technicznej i racjonalistycznym sposobem myślenia, lansującym obraz świata bez Boga, kwestionującym transcendentną wartość samego człowieczeństwa. Sekularyzm i związany z nim indyferentyzm stanowią podstawowe zagrożenie dla religii chrześcijańskiej i kultywowanych przez nią wartości. W łączności z sekularyzmem ateistycznym propaguje się na co dzień w różnych postaciach cywilizację konsumpcyjną, tj. hedonizm podniesiony do rangi najważniejszego dobra, wolę władzy i panowania oraz dyskryminację wszelkiego typu.
Sekularyzm i związana z nim cywilizacja konsumpcyjna, będące zaprzeczeniem ducha ewangelicznego, są wyraźnie odrzucone w nauczaniu społecznym Kościoła. W adhortacji Evangelii nuntiandi (1975) papież Paweł VI nazywa sekularyzm "nieszczęsną doktryną", podkreślając, że jest on taką koncepcją świata, według której tłumaczy się on sam bez potrzeby uciekania się do Boga, który staje się zbyteczny, a nawet przeszkadza (por. EN, 55). Według adhortacji Jana Pawła II Reconciliatio et paenitentia (1984), sekularyzm jako zespół poglądów i zwyczajów broniących humanizmu całkowicie oderwanego od Boga, wypaczonego przesytem konsumpcji i przyjemności, nie może nie sprowadzać utraty poczucia grzechu i tego, co obraża człowieka (por. RP, 18).
Nawet w społeczeństwach poddanych silnym wpływom sekularyzmu nie można zaprzeczyć istnienia pewnych punktów stycznych z chrześcijaństwem, a nawet elementów ewangelicznych, choćby w postaci przeżywania pustki i pragnienia dobra. Sekularyzm - przynajmniej pośrednio stawia pytania o wartości stojące ponad czy przed jednostkową autonomią, o wartości nie będące w dyspozycji większości członków społeczeństwa. Na pytanie o granice wolności i uzasadnienie wartości podstawowych sekularyzmu nie jest w stanie udzielić wyczerpującej odpowiedzi. Powodowana przez niego "próżnia sensu" domaga się odpowiedzi natury etycznej. Na tym tle potęguje się niekiedy tragiczne wołanie o ewangelizację świata.