Pielęgniarstwo Gr III
Karolina Idaszak
Agnieszka Gemza
Stomia jest to połaczenie swiatła jelita grubego ( kolostomia), cienkiego (ileostomia) lub
moczowodu (urostomia) ze skóra. Somie jelitowa wykonuje sie najczesciej w przypadku
nowotworu jelita grubego ( okre!nicy, odbytnicy), przewlekłych schorzen jelita grubego (np.
wrzodziejace zapalenie jelita grubego), w przypadku polipowatosci rodzinnej jelita grubego
lub w nastepstwie urazów okre!nicy i /lub odbytnicy.
Wyró_niamy stomie :
• Stomie czasowe - wyłaniane na okreslony czas potrzebny do zagojenia jelita,
np.wyłoniona stomia po urazie jamy brzusznej przebiegajacym z rozerwaniem
jelita grubego.
• Stomie stałe - wyłaniane docelowo
• Stomie jednolufowe - bez połaczenia z odbytem
• Stomie dwulufowe - posiadajace komunikacje z odbytem
Rozpoznać powikłanie
Mając stomię,powinniśmy nie tylko znać podstawowe
zasady jej pielęgnacji, ale również systematycznie
ją obserwować. Przy każdej wymianie
sprzętu stomijnego musimy dokładnie
sprawdzić, czy nie pojawiły się jakiekolwiek niepokojące
zmiany świadczące o powikłaniach
w obrębie przetoki. Im wcześniej zauważymy, że
ze stomią dzieje się coś niedobrego, tym szybciej
będziemy mogli zareagować, zmieniając sposób
pielęgnacji bądź szukając pomocy u lekarza lub
pielęgniarki stomijnej.
Pielęgnacja stomii nie jest trudna. Bardzo ważne jest dbanie o skórę wokół stomii. Jest ona narażona na kontakt z treścią jelitową, dlatego też powinna być utrzymywana w nienagannej czystości. Przy zmianie worka należy umyć skórę wokół stomii wodą z dodatkiem mydła o pH zbliżonym do pH skóry. Można do tego celu użyć gąbki lub wacika. Nie wolno stosować spirytusu ani benzyny. Do oczyszczania skóry można także używać specjalnych kosmetyków stomijnych, są dostępne na przykład specjalne gaziki do zmywania skóry. Pozwalają one skutecznie usunąć wszystkie zanieczyszczenia, pozostałości przylepca płytki.
Aby uniknąć tego problemu, można stosować worki stomijne z filtrem węglowym. Pomocne jest także wrzucenie do worka stomijnego tabletki aspiryny. Ważne jest, aby pacjenci unikali spożywania pokarmów i płynów, które są odpowiedzialne za powstawanie dużej ilości gazów. Powinno się ograniczyć spożywanie takich pokarmów, jak: fasola, groch, kapusta, czosnek i cebula. Polecane jest spożywanie jogurtu, kefiru, maślanki, albowiem zmniejszają one ilość produkowanych gazów oraz niwelują ich zapach
Wydalanie kału z ileostomii jest całkowicie niekontrolowane (niezależne od woli), ponadto stolec wydobywający się z niej zawsze jest płynny lub półpłynny, stąd konieczne jest stałe zaopatrzenie przetoki w specjalne woreczki ileostomijne, naklejane na skórę, do których zbiera się kał. Wyróżniamy sprzęt dwuczęściowy (płytka naklejana na skórę + worki, które nakleja się na płytkę i wymienia dowolnie często bez konieczności odrywania płytki od skóry) oraz jednoczęściowy (woreczki naklejane bezpośrednio na skórę). Firmy produkujące sprzęt stomijny (ConvaTec, Coloplast, B Braun, Dansac) oferują wiele jego rodzajów, co umożliwia dobranie (najlepiej przez pielęgniarkę stomijną) optymalnego, najlepszego dla danego pacjenta typu.
Worek stomijny nakleja się na dokładnie oczyszczoną i wysuszoną skórę wokół stomii. Bardzo ważne jest uprzednie jak najdokładniejsze dopasowanie (wycięcie) otworu w części samoprzylepnej worka (zwanej przylepcem) do rozmiaru i kształtu stomii - zbyt duży otwór powoduje dostawanie się żrącej treści jelitowej między ileostomię a brzeg przylepca, a w efekcie podrażnienia skóry i przeciekanie bądź odklejanie się worka stomijnego. Skórę wokół stomii należy myć jedynie czystą wodą, ewentualnie z dodatkiem szarego mydła. Bardzo przydatne w pielęgnacji skóry wokół ileostomii są rozmaite środki pomocnicze, dostępne w ramach limitu na sprzęt stomijny:
gaziki ułatwiające czyszczenie skóry z treści jelitowej i resztek sprzętu stomijnego
pasty, kremy, pudry, gaziki gojące podrażnienia
pasty uszczelniające, kleje tzw. "druga skóra", gaziki zwiększające przyczepność worków stomijnych
Worki ileostomijne mają tę zaletę w porównaniu z kolostomijnymi, że są otwierane u dołu, dzięki czemu gdy woreczek wypełnia się, można go opróżniać bez konieczności wymiany na nowy. Teoretycznie można stosować przy ileostomii również worki kolostomijne (zamknięte), jednak jest to niepraktyczne, gdyż ileostomia wydziela dużo więcej treści jelitowej niż kolostomia (woreczek wypełnia się bardzo szybko).
Ileostomicy, w przeciwieństwie do pacjentów z kolostomią, nie mogą wykonywać irygacji, które pozwalają na częściową regulację wypróżnień.
W razie problemów z pielęgnacją stomii i doborem odpowiedniego sprzętu stomijnego, należy skontaktować się z pielęgniarką stomijną bądź chirurgiem
Zagadnienia dotyczące seminariów z patofizjologii.
POŁOZNICTWO- studia stacjonarne, I STOPNIA, LICENCJAT (2008-2009
II rok studiów- semestr zimowy
Seminarium: Patofizjologia krwi i zaburzeń krzepnięcia
Niedokrwistości (anaplastyczna, hemolityczne, niedoborowe); skutki systemowe niedokrwistości. Nadkrwistość. Skazy krwotoczne (naczyniowe, osoczowe, płytkowe) Nadkrzepliwość krwi.
Seminarium: Patofizjologia przewodu pokarmowego oraz wątroby i trzustki
Choroba wrzodowa przewodu pokarmowego. Zaburzenia wchłaniania. Biegunki. Niewydolność trzustki. Niewydolność wątroby.
Seminarium: Patofizjologia zaburzeń układu wewnątrzwydzielniczego.
Zaburzenia pierwszorzędowe, drugorzędowe i trzeciorzędowe układu
wewnątrzwydzielniczego (przykłady). Niedoczynność i nadczynność tarczycy.
Patofizjologia cukrzycy.
Seminarium: Patofizjologia gospodarki wapniowo- fosforanowej
Hipokalcemia, hiperkalcemia, hipofosfatemia, hiperfosfatemia- mechanizmy i nastepstwa.Osteoporoza.
Seminarium: Patofizjologia nerki
Białkomocz, zespół nerczycowy. Ostra i przewlekła niewydolność nerek