L A B O R A T O R I U M OBRÓBKI CIEPLNEJ
Imię i nazwisko: Rękas Karolina	Grupa: ZP-4	Wydział: BMiZ	Kierunek: ZiIP	Rok: 2	Semestr: 3
		Temat: Hartowność
Prowadzący: dr inż. Michał Kulka		Data: 16.12.2008		Ocena:

1. Obrabiane materiały

1. Stal C45 - niestopowa, średniowęglowa, do ulepszania cieplnego

Temperatura - 850°C

Łączny czas grzania - 25 min

Chłodzenie - natrysk wodny (od czoła)

2. 
   Stal C45

Temperatura (austenityzowania) - 850°C ULEPSZENIE CIEPLNE

Łączny czas grzania - 25 min -hartowanie objętościowe w wodzie

Wysokie odpuszczenie - 520°C przez 30 min

3. Stal 100Cr6 - stal łożyskowa

Temperatura - 850°C

Łączny czas grzania - 25 min

4. 
   Stal 100Cr6 ULEPSZENIE CIEPLNE

Temperatura - 850°C -hartowanie objętościowe w oleju

Łączny czas grzania - 25 min

Wysokie odpuszczenie - 520°C przez 30 min

2. Badanie hartowności stali

1. Metodą Jominie'go - ad 1a

x [mm]	HRC
1	56
1,9	54
2,7	54
3	52
3,4	51
4,5	50
5,1	44
5,8	37
6,5	33

Szukam takiej odległości od czoła, dla której HRC = 43.

Odległość ta wynosi 5,2 mm . Na podstawie wykresu D₅₀ = 30 mm .

2. Metoda obliczeniowa Grossmana

Gatunek: C45

Nr ziarna: 6

C: 0,46%

Cr: 0,15%

Mn: 0,65%

Si: 0,27%

Mo: 0,0%

Ni: 0,15%

Współczynnik intensywności chłodzenia: 6

Idealna średnica węglowa

D_IC: 6,26mm

K_Cr: 1,19

K_Mn: 3,08

K_Si: 1,2

KMo: 1

K_Ni: 1,14

Idealna średnica stali z dodatkami: D_I=31,35mm

Średnica rzeczywista: D_R=27,23mm

Obliczam idealną średnicę dla minimalnej (MIN) i maksymalnej (MAX) zawartości danych pierwiastków

• MIN

Gatunek: C45

Nr ziarna: 6

C: 0,46%

Cr: 0,0%

Mn: 0,5%

Si: 0,17%

Mo: 0,0%

Ni: 0,0%

Współczynnik intensywności chłodzenia: H=6

Średnica idealna: D_I=18,35mm

Średnica rzeczywista: D_R=14,50mm

• MAX

Gatunek: C45

Nr ziarna: 6

C: 0,46%

Cr: 0,3%

Mn: 0,8%

Si: 0,37%

Mo: 0,0%

Ni: 0,3%

Współczynnik intensywności chłodzenia: H=6

Średnica idealna: D_I=52,35mm

Średnica rzeczywista: D_R=47,73mm

Zakres średnicy rzeczywistej: 14,5 ÷ 47,43

Obliczona średnica: 27,23mm

3. Badanie hartowności stali C45 (ad 1b) i 100Cr6 (ad 1d) po hartowaniu objętościowym i wysokim odpuszczeniu

Gatunek	Hartowanie	Ulepszenia
C45	57 HCR	25 HCR
100Cr6	63 HCR	39 HCR

Należy pamiętać o zapewnieniu dobrej skrawalności - ograniczyć górną wartość twardości po ulepszeniu cieplnym.

4. Wnioski

• Stal stopowa jest bardzo odporna na odpuszczające działanie temperatury

• Na hartowność stali wpływają m.in. :

• skład chemiczny stali

• wielkość ziarna austenitu

• nierozpuszczone cząsteczki

• ad 1a -> w miarę oddalania się od czoła- maleje twardość, czyli maleje zdolność stali do tworzenia struktury martenzytycznej

• Obliczona średnica mieści się po środku zakresu, więc mamy do czynienia z mieszanym składem chemicznym stali

1

---