makroekonomia
temat:
data: 19.03.2012
Krzywa Beveridge'a - opisuje zależność pomiędzy liczbą bezrobotnych a liczbą wolnych miejsc pracy (wakatów). Zależność ma charakter odwrotnie proporcjonalny.
Skutki bezrobocia:
Ekonomiczne:
Straty w produkcji (PKB, PNB) wytworzonej w gospodarce
- PRAWO OKUNA: Wzrost stopy bezrobocia o 1% powyżej naturalnej stopy bezrobocia powoduje spadek (lukę) PKB (PNB) o 2,5%
- Luka w PKB (PNB)- jest to różnica pomiędzy potencjalnym a rzeczywistym PKB na skutek niepełnego wykorzystania zasobów w gospodarce
- Polska:
Sb: 14%
Sbn: 8%
Luka PKB= -2,5*(Sb-Sbn)
Luka PKB= -2,5*(14-8)= -2,5*6= -15
Wniosek: Nadwyżka bezrobocia 6% powoduje spadek PKB o 15% (niższa produkcja, niższe dochody do budżetu państwa)
Straty w budżecie państwa- zwiększone wydatki z budżetu państwa na aktywne i pasywne programy ograniczające bezrobocie oraz zmniejszone wpływy do budżetu z tytułu podatków pośrednich i bezpośrednich
Dekwalifikacja bezrobotnych (utrata kwalifikacji na skutek niewykonywania zawodu)
Spadek dochodów gospodarstw domowych- obniżenie poziomu życia, mniejszy stopień zaspokajania potrzeb
Społeczne (psychologiczno- społeczne)
Jednostki, zbiorowości nie są aż tak wymierne
Pogorszenie zdrowia psychicznego i fizycznego osób bezrobotnych
Obniżenie poczucia własnej wartości, izolacja społeczna, utrata kontaktów z dotychczasowym kręgiem znajomych
Nasilenie się takich zjawisk jak: przestępczość, alkoholizm, narkomania i bezdomność
Metody przeciwdziałania bezrobociu:
Aktywna polityka rynku pracy- zwiększa rozmiary zatrudnienia i rozszerza potencjał wytwórczy gospodarki:
bezpośrednie metody interwencji państwa (specjalne instrumenty polityki zatrudnienia)
- szkolenie i przekwalifikowanie bezrobotnych (w tym stypendia szkoleniowe dla absolwentów)
- pośrednictwo pracy (ale firmy nie zawsze zgłaszają wolne miejsca pracy: 10/15% się zgłasza)
- prace interwencyjne
- roboty publiczne
- dotacje dla przedsiębiorstw na tworzenie nowych miejsc pracy
- dotacje dla bezrobotnych na rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej
metody pośrednio wpływające na wzrost zatrudnienia- zwane instrumentami polityki makroekonomicznej (instrumenty pieniężne i fiskalne) wpływają na całą gospodarkę i na bezrobocie też
Pasywna polityka rynku pracy (pasywne środki/ instrumenty rynku pracy)- ograniczają dopływ potencjalnych pracowników na rynek pracy oraz mają na celu materialne zabezpieczenie bezrobotnych
- system zasiłków dla bezrobotnych
- dodatkowe ubezpieczenia na wypadek bezrobocia
- odszkodowania w przypadku zwolnień grupowych
- obniżenie wieku emerytalnego
- wydłużenie okresu edukacji
- skracanie czasu pracy
- dzielenie pracy
Temat: inflacja w gospodarce rynkowej- geneza, przyczyny i skutki.
~ Podmioty gospodarcze nie zdają sobie sprawy z negatywnych skutków inflacji
Geneza inflacji:
Inflacja (inflatio- nadęcie, wzdymanie)
Wzrost ogólnego (przeciętnego) poziomu cen w gospodarce
Spadek siły nabywczej pieniądza w gospodarce
Ilość pieniądza w gospodarce przewyższa dostępną ilość dóbr i usług
Podaż pieniądza > Popyt na pieniądz
Inne zjawiska:
Deflacja- spadek ogólnego (przeciętnego) poziomu cen w gospodarce
Dezinflacja- coraz niższy poziom inflacji z okresu na okres;
np. 2000r. 10%; 2001r. 8%; 2002r. 2%
Stagflacja- stagnacji gospodarczej towarzyszy wzrost poziomu cen (w gospodarce występuje niski poziom produkcji, wysoki poziom bezrobocia i inflacja); Często jest to spowodowane przez wstrząsy podażowe np. gwałtowny wzrost cen ropy naftowej na rynku światowym (szoki cenowe)
Typologia procesów inflacyjnych:
Podział inflacji ze względu na tempo wzrostu cen w gospodarce- nasilenie inflacji (podział subiektywny oparty na sądach normatywnych)
Umiarkowana (pełzająca)- wzrost cen jest stosunkowo wolny i wyraża się wskaźnikiem jednocyfrowym tj. 4-5% w skali roku
Krocząca (biegnąca/ kłusująca)- 5-9%
Galopująca- 10-100%
Hiperinflacja- charakteryzuje się trzycyfrowym i wyższym wskaźnikiem wzrostu cen. Jest on nagły, gwałtowny, bardzo szybko przyspieszający: +100%
Najgwałtowniejsza inflacja miała miejsce w 1946r. i wyniosła prawie 13 biliardów% (miesięcznie?) z cenami podwajającymi się co każde 15,6 h.
Najwyższą inflację odnotowano w Polsce w tuż po II wojnie światowej. Pod koniec 1918r. 1 dolar amerykański wart był 9 marek polskich, podczas gdy na początku 1924r. już ponad 9 mln marek polskich. 1471% stopa inflacji w końcu 1923r.
Zimbabwe- 2007-2008r. 516 trylionów% rocznie; ceny podwajają się co 1,3 dnia dolar amerykański wyeliminował inflację
5
2