Legitymacja do złożenia skargi do NSA
Postępowanie przed NSA jest oparte wyłącznie na zasadzie skargowości. Ustawa o NSA konstruuje legitymację do złożenia skargi szeroko, nie ograniczając jej tylko do podmiotów, których interes prawny został działaniem organów administracji publicznej naruszony, ale została przyznana również prokuratorowi, RPO, organizacji społecznej.
każdy, kto ma interes prawny - osoba fizyczna, osoba prawna, jednostka organizacyjna nie mająca osobowości prawnej i mają zdolność procesową. Podmiot może wnieść skargę ze skutkiem prawnym tylko wtedy, gdy ma zdolność do czynności prawnych. W razie braku zdolności do czynności prawnych podmiot musi działać przez przedstawiciela ustawowego, który wnosi jego skargę do NSA. W sprawach dotyczących praw zbywalnych lub dziedzicznych, w razie zbycia prawa lub śmierci strony w toku postępowania na miejsce dotychczasowej strony wstępują jej następcy prawni i oni mają legitymację do złożenia skargi do NSA.
prokurator - legitymacja jego nie jest ograniczona przesłankami materialnoprawnymi, a zatem nie musi on wykazywać naruszenia prawa na niekorzyść interesu prawnego jednostki czy interesu społecznego.
Rzecznik Praw Obywatelskich - ustawa o NSA nie wprowadza ograniczeń materialnoprawnych.
organizacja społeczna - ma ona legitymację do złożenia skargi do NSA w 2 sytuacjach:
w okolicznościach, gdy organizacja społeczna powołuje się na swój interes prawny
w przypadku, gdy organizacja społeczna w zakresie jej statutowej działalności, występuje w sprawach dotyczących interesów prawnych innych osób.
Legitymacja do złożenia skargi w sprawach dotyczących samorządu terytorialnego - na podstawie ustaw samorządowych i ustaw odrębnych legitymację do złożenia skargi mają:
organ samorządu województwa , którego uchwała została uchylona; województwo w zakresie rozstrzygnięć nadzorczych; powiat lub związek powiatów, którego interes prawny, uprawnienie lub kompetencja zostały naruszone; gmina lub związek międzygminny, których interes prawny, uprawnienie lub kompetencje zostały naruszone.
organ nadzoru - na uchwałę organu powiatu, uchwałę organu gminy, związku, porozumień międzygminnych.
każdy podmiot, którego interes prawny lub uprawnienie zostało naruszone uchwałą samorządu terytorialnego lub bezczynnością samorządu terytorialnego w zakresie czynności nakazanych prawem lub gdy podejmowane czynności prawne lub faktyczne naruszają prawa osób trzecich.
inicjator referendum gminnego (obywat el, ich grupa, gminna organizacja polityczna lub społeczna) - na odmowną uchwałę rady albo odmowne postanowienie wojewódzkiego komisarza wyborczego oraz bezczynność w tym zakresie
prokurator - na niezgodną z prawem uchwałę organów samorządu terytorialnego
Legitymacja do złożenia skargi w sprawach dotyczących aktów prawa miejscowego organów administracji rządowej - legitymację do złożenia skargi ma każdy, czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone.
Legitymacja do złożenia skargi w sprawach dotyczących samorządu zawodowego - legitymację mają organy nadzoru nad samorządem zawodowym (np.: Minister Zdrowia i Opieki Społecznej w stosunku do samorządu lekarskiego ).
Legitymacja do złożenia skargi na inne czynności - prawo prasowe przyznaje legitymację redaktorowi naczelnemu do złożenia skargi do NSA na odmowę udzielenia informacji lub na formę odmowy, która nie spełnia przesłanek określonych w prawie prasowym.