Fizyka:
ad1). Dynamika punktu materialnego.
I zasada. Jeżeli na ciało nie dział żadna siła lub siły się równoważą to ciało pozostaje w spoczynku lub porusza się ruchem jednostajnym prostoliniowym.
II zasada. Pod wpływem siły ciało porusza się ruchem prostoliniowym jednostajnym
,
III zasada.(zasada akcji i reakcji).
Jeżeli ciało A działa na ciało B siłą to ciało B działa siłą na ciało A tylko odwrotnie zwróconą.
Siła
może być funkcją położenia ciała, prędkości tego ciała i czasu.
Podstawowe zagadnienia w dynamice: znając siłę działającą na ciało określić ruch tego ciała. Znając siłę
oraz tzw. warunki początkowe (położenie ciała i prędkość w jakieś chwili czasu np. t=0) znaleźć ruch tego ciała czyli np.: odtworzyć prędkość i tor tego ciała:
ponieważ:
ad1)
rysunek w notatkach
-wektor wodzący
-
prędkość ruchu
a)prędkość średnia:
b)prędkość chwilowa
W układzie kartezjańskim
=[vx,vy,vz]
vx=
, vy=
, vz=
przyśpieszenie
[ax,ay,az]
ax=
, ay=
, az=
ax=
-druga pochodna
ad2)
Klasyfikacja ruchów ze względu na:
a)tor:prostoliniowe i krzywoliniowe
b)prędkość: jednostajne (v-const.) i zmienne
c)przyśpieszenie: jednostajnie zmienne (a-const), niejednostajnie zmienne
ad3)
a=const.
W chwili t=0 prędkość wynosi v0
vk-v0=a
, vk-v0 =at
, vk-v0 =at-a0, vk-v0 =at, vk=v0 +at
droga:s=
,s=
=
=v0
+a
=v0t+a
s=v0t+a
ad4)
Przyśpieszenie styczne - opisuje zmianę wartości prędkości v.
Przyśpieszenie normalne(prostopadłe do tor). Opisuje zmianę kierunku wektora prędkości.
Ad6)
Rysunek w notatkach
Ruch po okręgu.
W czasie Δt, R zakreśla kątΔα
Δα=
prędkość kątowa
v=Rω
Ad9)
X=
, y=y' ,z=z', t=
x'=
, y'=y , z'=z , t'=
Ad10)
Konsekwencje transformacji Lorentza są następujące:
a)dylatacja czasu czyli czas w układzie poruszającym się
t0-czas właściwy,mierzony w układzie spoczywającym t>t0
b) skrócenie długości (skrócenie Fitzgeralda)
L0 = x2-x1
L= L0
L>L0 Jeżeli v<<c, to
0 i tr.L.
trans. Galieusza.
Ad16)
II zasada dynamiki
Jeżeli w chwili t=0 ciało posiada pręd.v0
to po czasie t
Lewa strona nazywa się popędem siły
POPĘD SIŁY = PRZYROSTOWI PĘDU CIAŁA.
Ad 18)
Zasada zachowania pędu z II zasady dynamiki N.
jeżeli
,to
13.(Zas.Newtona).
1.Zas.Jeżeli na ciało nie działa żadna siła lub siły działające wzajemnie się równoważą to ciało jest w spoczynku lub porusza się ruchem jednostajnie prostoliniowym.(Ciało nie zmienia stanu ruchu).
2.Zas.Pod wpływem siły przyśpieszenie jest wprost proporcjonalne do siły ciała, a odwrotnie proporcjonalne do masy.
3.Zas.akcji i reakcji.
Jeżeli na ciało A działa ciało B to ciało B oddziaływuje na ciało A tylko przeciwnie zwrócone.
.Siła F może być funkcją
, gdzie
t-czas,v-prę.cziła,r-położenie ciała.
11.Dylatacja czasu.
Czas w ukł. poruszającym się:
gdzie:
t0-czas własny zdarzenia, t-czas mierzony w ukł.spoczywającym.
12.Skruceniu dł. Fitzgeralda podlegają tylko wymiary równoległe do osi x, natomiast y i z nie ulegają zmianie.
14.Oscylator.
k-stała sprężystości
v=1/t-częstotliwość ruchu
19.Siła centralna. Kierunek działania jest wzdłuż prostej łączącej dwa ciała a wart. Zależy od odległości między ciałami.
Przykłady sił cen.
a)siła spręrzystości(powoduje ruch harmoniczny).
b)siła grawitacji-prawo powszechnego ciążenia.
Każde dwie masy przyciągają się siłą wprost proporcjonalną do iloczynu masy, a odwrotnie proporcjonalnie do kwadratu odległości między tymi masami.
c)siła działająca między ładunkami elektrycznymi.
Prawo Coulomba-Każde dwa ładunki różno imienne przyciągają się a jedno imienne odpychają z siłą wprost proporcjonalną do iloczynu ładunku i odwrotnie proporcjonalnie do kwadratu odległości między nimi.
-przenikalność elektryczna próżni
-względna przenikalność elektryczna ośrodka w którym znajdują się ładunki
Wspólną cechą tych sił jest zal.
20.
Natężenie pola grawitacyjnego-nazywamy stosunek siły grawitacyjnej do wielkości masy:
Dla pola grawitacyjnego pochodzącego od pojedyńczej masy M:
ag-przyśpieszenie grawitacyjne
Dla pola grawitacyjnego ziemi, gdy r=Rz:
Energia potencjalna masy m w polu M:
Potencjał pola grawitacyjnego-stosunek energii potencjalnej punktu materialnego, umieszczonego w danym punkcie pola do masy:
Natężeniem pola elektrostatycznego-naz. stosunek siły Fe do wielkości tego ładunku q:
q-próbny ładunek dodatni
Z prawa Coulomba:
Gdzie:
Q-żródło pola
Energia potencjalna w tym polu:
Potencjałem pola elektrostatycznego-naz. stosunek Ep do ładunku q:
Różnica potencjałów nazywa się napięciem:
Ładunek elementarny:
7.Transf.Galileusza.
Względność ruchu polega na obserwacji obiektu P przez dwóch obserwatorów, jeden względem ukł.spoczywającego a drugi względem ukł.poruszającego się. Każdy ruch jest względny, gdyż wymaga ukł.odniesienia. Układ s'porusza się z prędk.
względem układu spoczywającego s.Ruch punktu P opisany jest w układzie s:
układzie s':
Wzory transf.Galileusza:
x'=x-Vxt
y'=y-vyt
z'=z-Vzt
t'=t
W szczególnym przypadku:
x'=x-Vxt
y'=y
z'=z
t'=t
Transf.Galilleusza-prędkość:
po zróżniczkowaniu:
Pytanie 21.
Pole grawitacyjne i elektrostatyczne jest zachowawcze, tzn. że wartość pracy w polu grawitacyjnym i elektrostatycznym nie zależy od drogi, lecz jedynie od współrzędnych radialnej r początkowego i końcowego, między którymi została wykonana praca.
Praca w polu grawitacyjnym:
c=Gm1m2 WAB= Gm1m2(1/r1-1/r2)
gdy r2 > r1 WAB > 0
Praca w polu elektrostatycznym:
gdy r2 > r1 i q1 i q2 różnoimienne
WAB > 0
Pytanie 22.
Energia potencjalna-odnosi się tylko do pól zachowawczych.
Energią potencjalną punktowej masy (ładunku) w polu grawitacyjnym (elektrostatycznym) - nazywamy pracę jaką muszą wykonać siły pola, aby przenieść ładunek (masę) z danego punktu do nieskończoności.
(*)Energia pot. w polu elektrostatycznym:
Energia pot. w polu grawitacyjnym:
Pytanie 23.
Związek między pracą, a energią potencjalną:
Związek między siłą, a energią potencjalną:
Z definicji pracy:
Ze związku między pracą , a energią potencjalną:
Porównując funkcje podcałkowe:
Pytanie 24.
Własności sił centralnych postaci F(r)=C/r2:
1.Praca przy przemieszczaniu ciała z pkt. A do pkt. B
2. Energia potencjalna w polu siły F(r)=C/r2 jest odwrotnie proporcjonalna do r (* wstaw wzory z pytania 22).
3. Ciała działające na siebie siłą F(r)=C/r2 poruszają się w jednej płaszczyźnie, a ich tory są krzywymi stożkowymi.
Pytanie 25.
Załóżmy, że na ciało o masie spoczynkowej m0 i prędkości v=0 zaczyna działać stała siła
. Praca tej siły będzie równa Ek tego ciała. Elementarna praca wykonywana przez
przy przesunięciu ciała o
:
Szybkość wykonywania tej pracy wynosi:
Z II zasady dynamiki
stąd
=>
=>
, stąd wynika równość
gdzie W0 - jest stałą. Ponieważ W=Ek , Ek=0 dla v=0
=> 0=m0c2+W0 => W0 = - m0c2
Zatem energia kinetyczna relatywistyczna wyraża się wzorem:
Więc: Ek=E-E0 => E=Ek+E0 gdzie E0 = m0c2 jest energią spoczynkową.
Całkowita energia ciała:
E=mc2 ,gdzie m jest masą relatywistyczną
Pytanie 26.
Gdy ciało znajduje się na poziomie odniesienia takim, że Ep=0, wówczas E=mc2 . Związek ten wyraża zasadę równoważności masy i energii, według której każdej masie m przypisuje się energię mc2 i każdej energii E przypisuje się pewną masę : m=E/c2 . Zasada ta łączy zasadę zachowania energii i zasadę zachowania masy w jedną ogólną zasadę zachowania energii (lub ogólną zasadą zachowania masy).
Pytanie 27.
Bryła sztywna może wykonywać:
a) ruch postępowy - opisujemy go podobnie jak ruch punktu materialnego. W szczególności obowiązuje II zasada dynamiki
środek
masy
b) ruch obrotowy - zależy od rozkładu masy względem osi obrotu
Pytanie 28.
Moment bezwładności I bryły sztywnej:
Jednostka [kg*m2].
W układzie współrzędnych Δmj posiada współrzędne (xj ;yj ;zj). Wówczas I - jest tensorem 2-go stopnia, czyli jest opisany przez 9 współrzędnych:
Jest to tensor symetryczny Ixy=Iyx, Ixz=Izx, Iyz=Izy
Do ciągłego rozkładu masy:
,gdzie r- odległość elementarnej masy od osi obrotu
a) moment bezwładności jednorodnego pręta:
b) moment bezwładności pełnego walca:
c) moment bezwładności kuli:
d) moment bezwładności obręczy:
ad8)M i M:
prędkość światła jest stała i nie zależna od ruchu układu odniesienia.począwszy od roku 1881M. i M. wykonali za pomocą