Cholinolityki / parasympatykolityki
Leki te są antagonistami receptora muskarynowego, nie pozwalają na kontakt ACh czy parasympatykomimetyków z receptorem M hamując pobudzenie układu cholinergicznego.
Mamy parasympatykolityki naturalne i syntetyczne
Parasympatykolityki naturalne
Atropina - antagonista receptora M, łatwo się wchłania z przewodu pokarmowego i tkanki podskórnej, przenika do mózgu i pobudza oun, w małych dawkach działa na układ krążenia ujemnie chronotropowo, w dużych dodatnio chronotropowo, wykazuje synergizm w działaniu z lekami uspakajającymi, przeciwbólowymi i spazmolitykami
Skopolamina - hioscyna - działa podobnie jak atropina, szybciej przenika do mózgu, hamuje oun w przeciwieństwie do atropiny,
bromowodorek hioscyny - blokuje receptory M, szybko przenika do mózgu działając psychodepresyjnie, hamuje gruczoły wewnątrzwydzielnicze, działa słabiej na układ krążenia i słabiej spazmolitycznie na układ krążenia
butylowodorek hioscyny - silnie spazmolityczne działanie na układ pokarmowy
parasympatykolityki syntetyczne
nieprzenikające do mózgu - antagoniści receptorów N i M, działają spazmolitycznie na przewód pokarmowy, mięśnie macicy, dróg moczowych, dróg żółciowych, narządów płciowych, działa także słabo kurartnopodobnie: oksyfenonium, adyfenina, pirenzepina, ipratropium
przenikające do mózgu - stosowane w parkinsonizmie, blokują receptory N i M w oun: biperiden, benzatropina, tryheksifenidyl
działanie farmakologiczne cholinolityków
rozkurcz zwieracza źrenicy i m. rzęskowego - zaburzenia akomodacji
rozkurcz mięśni gładkich jelit, pęcherza, oskrzeli, macicy, dróg moczowych
skurcz naczyń krwionośnych - wazokonstrykcja
zmniejszenie wydzielania gruczołów ślinowych, łzowych, śluzowych układu pokarmowego, oddechowego, kwasu solnego
początkowo bradykardia, w większych dawkach tachykardia
zaburzenia pamięci krótkotrwałej, pobudzenie lub hamowanie psychiczne
zastosowanie cholinolityków
stany skurczowe mięśni gładkich - przewód pokarmowy, oskrzela, pęcherz, macica, drogi żółciowe,
biegunki - hamują perystaltykę
choroba wrzodowa - zmniejszają wydzielanie kwasu solnego - pirazepina blokuje H1
skurcze dróg oddechowych - ipratropium
diagnostyka okulistyczna - badanie tarczy wzrokowej, rozszerzenie źrenicy - atropina
premedykacja przedoperacyjna - zapobiega bradykardii i hipotensji, hamują wydzielanie śluzu
choroba lokomocyjna - przeciwwymiotne działanie
choroba Parkinsona - benzatropina
zatrucia lekami cholinomimetykami, pestycydami - atropina
zatrucie- sucha, gorąca, czerwona skóra, zaburzenia widzenia, tachykardia, pobudzenie