Konspekt analizy tekstu pobocznego z „Wesela” S. Wyspiańskiego

I. Rozpoznanie:

• Tekst poboczny- didaskalia

• 1900 r.- odbyło się wesele Lucjana rydla z Jadwigą Mikołajczykówną, w Bronowicach w chacie Włodzimierza Tetmajera

• Nie wymieniona zastała miejscowość, w której odbywa się wesele

• Większość postaci została pozbawiona cech paszportowych

• Wesele jest realne / nierealne

• Postaci reprezentują wszystkie warstwy społeczeństwa

• Wesele inteligenta z chłopka to pojednanie warstw społecznych dotychczas skłóconych.

II. Czas:

• Wieczór, noc listopadowa

• Ślub odbył się rano w Krakowie

• W treści brak roku i daty- uogólnienie treści wesela

• Wniosek- noc listopadowa to aluzja do powstania listopadowego, powstanie było nieudane ponieważ zabrakło więzi między ludźmi (brak pojednania to przyczyna klęski).

III. Miejsce:

• Chata wiejska, polska (świadczą o tym obrazy Matejki i wizerunki Matek Boskich- Ostrobramskiej i Częstochowskiej).

• To nie jest zwykła chata, jest ona symbolicznym obrazem Polski (zebrana jest w niej cała historia polski, jej klasyczny model)

IV. Bohaterowie:

• Chata (symboliczny wizerunek naszego kraju)- świetlica w chacie (miejsce oświetlone, w którym społeczeństwo będzie oświecone przez Wernychorę myślą o zjednoczeniu i późniejszej walce o wolność)

• Weselnicy (ludzie)- chłopi ( Dziad to źródło informacji historycznych i obecnych), Żydzi (mieszczanie, Rachael- inteligencja), duchowieństwo (Ksiądz), mieszczaństwo.

• Dwie Matki boskie- symbol zjednoczenia.

• Wniosek- w chacie (w Polsce) spotykają się wszystkie warstwy społeczeństwa.

V. Scenografia, rekwizyty, symbole:

• Taniec- wszyscy tańczą „koło” w rytm oberka- połączenie, zjednoczenie ludzi, taniec dookoła

• Pawie pióra- dostojeństwo, bogactwo (na wsi), diable oko pawiego pióra

• Róża + chochoł- róża bez okrycia zginie i długo trzeba będzie czekać na jej odrodzenie (nawiązanie do sytuacji Polski)

• Okrągły stół- jedność, równość, krąg ludzi wtajemniczonych

• Ostatni taniec- taniec zniewolenia

• Krąg godzin- koło, czas, polska historia (cykl), zegar

VI. Środki artystyczne:

• Symbole- występują w pierwotnym, realnym znaczeniu- główny środek wyrazu, zwykłe realia, rekwizyty

• Wniosek- wykorzystanie koncepcji Wagnera (muzyka) i Craiga (nie ma niepotrzebnych elementów w wyposażeniu)

VII. Podsumowanie:

Symbole nie są tylko zwykłymi symbolami. W świecie realnym każdy z nich ma określona funkcje i przeznaczenie.

Opracowała Daria Kaniewska

---