Ginekologia i położnictwo

W 21.04.2006

Brak miesiączki

• Pierwotny brak miesiączki - u kobiet u których miesiączki nigdy nie było.

• Wtórny brak miesiączki - u kobiet, które miesiączkują i od 6 miesięcy tej miesiączki nie było.

Przyczyny wystąpienia braku miesiączki:

• defekty anatomiczne

• defekty jajników

• cykle bez owulacyjne

Defekty anatomiczne- wady związane z zaburzeniami w kariotypie chromosomów płciowych. Są to kobiety które mają krótkie szyje lub jej brak; mają skąpe owłosienie; niewykształcone brodawki sutkowe i narządy płciowe; mogą też być defekty w budowie macicy, pochwy.

Defekty jajników- niewrażliwe na działanie hormonów przysadki, niewrażliwość po chemioterapii lub reakcja immunologiczna.

Pierwotny brak miesiączki

• uwarunkowany genetycznie (np. zespół Turnera),

• wrodzone wady rozwojowe żeńskich narządów płciowych (np. zarośnięcie pochwy, macicy, brak pochwy i macicy)

• przyczyny psychogenne (np. jadłowstręt psychiczny)

Wtórny brak miesiączki

• fizjologicznie - ciąża, przekwitanie

• zaburzenia neuroendokrynologiczne - np. przedwczesne wygasanie czynności hormonalnej jajników

• przyczyny psychogenne

• przyczyny jatrogenne (po operacji, radioterapii, immunosupresji),

Ciąża pozamaciczna

• Ciąża pozamaciczna może rozwijać się do 5-6 miesiąca. Może zagnieździć się w jajowodzie (w bańce jajowodu, w cieśni jajowodu, w strzępie jajowodu, w odcinku śródmiąższowym jajowodu) , w jajniku, w jamie brzusznej, w szyjce macicy.

• Występuje bardzo duży krwotok.

• Może dojść do pęknięcia jajowodu (ciąża pozamaciczna w cieśni), w ujściu maciczno-jajowodowym masywne krwawienie występuje w 3 tygodniu. Zapłodniona komórka może się ronić do jamy brzusznej. Płód może być zmumifikowany.

• Jeżeli ciąża jest w ujściu szyjki macicy należy usunąć całą macicę.

• Ciąża pozamaciczna występuje najczęściej u kobiet, które przeszły stany zapalne jajowodów, poprzednie ciąże pozamaciczne, niedorozwój jajowodów. Uchyłki jajowodu, wczesne zabiegi na jajowodach oraz u kobiet, które używały wewnątrzmacicznych wkładek antykoncepcyjnych.

Podejrzenie ciąży pozamacicznej w wieku rozrodczym u młodych kobiet

Triada objawów: zatrzymanie miesiączki, ból w podbrzuszu, wyczuwalny guz w podbrzuszu.

• Brak miesiączki lub opóźnienie miesiączki są charakterystyczne dla objawów ciąży pozamacicznej.

• 10% zgonów przypada na nierozpoznaną ciąże pozamaciczną.

• Ból brzucha i jego tkliwość oraz miednicy mniejszej pojawiają się napadowo. Z czasem pojawiają się objawy.

• Jeżeli jest brzuch wzdęty, deskowaty i obfite krwawienie to diagnostyka jest prosta.

• Charakterystyczne są krwawienia z pochwy - plamienie i objawy krwawienia ze skrzepami.

Guz w jamie Duglasa - pomiędzy tylną ścianą macicy a odbytnicą. Można zbadać przez odbyt lub pochwę. Jeśli się go wyczuwa to robi się mini laparoskopię przez pępek lub USG dopochwową. Jeśli krew będzie w jamie brzusznej to może dojść do porażenia otrzewnej. Występuje wtedy objaw Cullena (zasinienie wokół pępka - objaw krwawienia do jamy brzucha) i bóle barku (promieniujące z otrzewnej).

• Postępowanie przy podejrzeniu ciąży pozamacicznej:

• położyć kobietę

• zmierzyć ciśnienie

• zrobić wkłucie

• ustalić grupę krwi i czynnik Rh,

• wyrównać ciśnienie płynowe

• zabrać do szpitala

Krwawienia w II i III trymestrze ciąży

Najczęściej spowodowane przez:

Łożysko przodujące - fragmenty łożyska rozwijają się w dolnej części macicy.

Łożysko przodujące klasyfikacja:

• łożysko przodujące całkowicie (pokrywa ujście wewnętrzne)

• łożysko przodujące częściowo

• łożysko przodujące brzeżnie

• łożysko przodujące bocznie

Przyczyny łożyska przodującego:

• zaawansowany wiek rodzącej, wielodzietność, wcześniejsze operacje na macicy, zmiany w endometrium: zapalne, atroficzne, zwyrodnieniowe, porody w krótkich odstępach czasu.

Łożysko przodujące - objawy:

• W przypadku łożyska przodującego pierwsze krwawienia nie są zwykle obfite i mogą występować podczas odpoczynku a nawet snu. Krwawienie jasno czerwona krwią,

wcześniejsze epizody krwawień w obecnej ciąży, nasilanie się krwawienia przy skurczach macicy.

Przedwczesne odklejenie łożyska - gdy łożysko odkleja się od doczesnej podstawowej później niż w III okresie porodu. Pojawia się krwawienie z dróg rodnych, czas krwawienia na zewnątrz jest nieznany lub go nie ma, bo krew gromadzi się za łożyskiem.

Patogeneza: nieprawidłowe unaczynienie łożyska.

Obraz kliniczny krwawień:

• nagły ból, krwawienie nie zawsze się pojawia, narastają objawy wstrząsu, wzmożone napięcie macicy. Jeśli jest ciąża donoszona wykonuje się cięcie cesarskie.

• jeśli ciąża jest w 5-7 miesiącu - krwawienie narasta to wówczas poród fizjologiczny.

Przedwczesne odklejenie łożyska - klasyfikacja:

• postać lekka

• postać średnia

• postać ciężka (oddzielenie więcej niż połowy łożyska)

Przyczyny:

• Wielodzietność, zmiany naczyniowe w endometrium, nadciśnienie tętnicze, przedwczesne odklejenie łożyska w poprzedniej ciąży, wiek rodzącej powyżej 35 r. ż., zbyt krótka pępowina, anemia (niedobór kwasu foliowego), zespół żyły próżnej dolnej, palenie papierosów, urazy.

Cięcie cesarskie ze wskazań lekarskich:

• wskazania okulistyczne

• wskazania neurologiczne

• psychoza

• nieprawidłowości anatomiczne

• przedwczesne odklejenie łożyska

• położenie poprzeczne płodu (zaniedbane0

• wypadnięcie pępowiny

• zaburzenie w tętnie płodu

• ciąża mnoga

• położenie miednicowe

® 2006 AŁ