Węglowodory aromatyczne, areny, węglowodory zawierające w cząsteczce sześcioczłonowy pierścień aromatyczny (lub układ skondensowanych pierścieni aromatycznych), do którego mogą być przyłączone podstawniki alkilowe lub arylowe.
Ciecze lub ciała stałe, trudno rozpuszczalne w wodzie, rozpuszczają się w eterze, benzynie, tetrachlorku węgla. Węglowodory aromatyczne otrzymuje się głównie z ropy naftowej, smoły pogazowej, gazu ziemnego.
Stanowią składniki paliw, służą też jako surowce do otrzymywania innych związków organicznych: polimerów, barwników, leków, detergentów, materiałów wybuchowych i in.
Do najważniejszych węglowodorów aromatycznych należą: benzen, toluen, naftalen, antracen, fenantren, piren.
WĘGLOWODORY AROMATYCZNE [areny]
Węglowodory o budowie pierścieniowej, w których cząsteczkach między atomami węgla występują wiązania zdelokalizowane
Budowa cząsteczki benzenu
Budowa cząsteczki płaska
Obecność w cząsteczce wiązania zdelokalizowanego zbudowanego z sześciu elektronów (sekstetu elektronowego), Tworzy ono chmurę elektronową nad i pod pierścieniem.
Struktury Kekulego benzenu:
Rozmieszczenie elektronów w cząsteczce jest wypadkową obu struktur granicznych i nie może być zapisane tylko za pomocą jednego wzoru.
Właściwości fizyczne benzenu:
bezbarwna, lotna ciecz o charakterystycznym zapachu,
nie rozpuszczalna w wodzie, jest dobrym rozpuszczalnikiem niektórych związków organicznych.
Właściwości chemiczne benzenu:
A) benzen spala się kopcącym płomieniem, pary benzenu tworzą z powietrzem mieszaninę wybuchową.
B) benzen nie reaguje z wodą bromową i roztworem nadmanganianu potasu w zwykłych warunkach
(wykazując podobieństwo do alkanów)
C) ulega reakcji podstawienia w pierścieniu aromatycznym. (podobieństwo do alkanów) - reakcja z bromem lub chlorem w obecności katalizatora.