Nadmierna eksploatacja zasobów odnawialnych
Najważniejszymi zasobami odnawialnymi na ziemi są powietrze, gleby, zbiorowiska roślinne i lasy, wodę, łowiska i zasoby ryb, zasoby genetyczne i gatunki dziko żyjące oraz krajobraz o wysokich walorach naturalnych i kulturowych, występujący szczególnie na obszarach chronionych. Są to wszystko elementy przyrody, które posiadają zdolność regeneracji.
Dzięki racjonalnemu użytkowaniu zasobów odnawialnych mieszkańcy Ziemi mieliby możliwość korzystania z nich w nieograniczonej perspektywie czasowej. Podczas mądrego korzystania z żywych zasobów przyrody nie tylko nie niszczylibyśmy środowiska przyrodniczego, ale wręcz sprzyjalibyśmy jego odnowie.
Niestety! Naukowcy oceniają, że przy obecnym tempie i sposobie zużycia naturalnych zasobów naturalnych ziemi jesteśmy na drodze do „ekologicznego bankructwa”. Wg. pisma „Proceedings of the National Academy of Science” w 1961 roku ludzie spożytkowali 70% rocznego naturalnego potencjału produkcyjnego ziemi, w roku 1999 wykorzystano już 120%, a obecnie jest to już około 125%! A zatem ziemia potrzebowałaby 15 miesięcy by odtworzyć zasoby naturalne zużyte przez człowieka w ciągu zaledwie 1 roku.
Bogate zasoby oceaniczne, które kiedyś uważane były za niewyczerpalne, dziś już wcale takie nie są. Nowoczesna technika i postęp tak podniosły wydajność połowów, że wielkie obszary dna oceanu ogołacane są w zastraszającym tempie. Z badań wynika, że na skutek nieracjonalnych połowów ludzie wytępili tysiące gatunków, co doprowadziło do morskiej apokalipsy na wielką skalę. Skuteczne polowania na duże morskie zwierzęta, mięczaki i skorupiaki doprowadziły do przerwania łańcuch pokarmowego i zmiany mórz na zawsze.
Z kolei zjawisko degradacji gleb dotyczy obecnie już ponad jednej trzeciej wszystkich terenów rolniczych na ziemi. Naukowcy przedstawiają przerażające wyniki badań: tracimy 24 miliardy ton ziem bezpowrotnie każdego roku. Nadmierna eksploatacja gleby (w połączeniu z anomaliami klimatycznymi) jest przyczyną zjawiska pustynnienia. 65% terenów Afryki to wyschnięte pustynie. W Europie, Azji, Australii i Amerykach również coraz więcej obszarów dotkniętych jest pustynnieniem. Zjawisko to pociąga za sobą zakłócenia w obiegu węgla, wody i substancji spożywczych, co jest poważnym zagrożeniem dla ludzkości.
***
Gospodarowanie zasobami odnawialnymi wymaga troski, respektowania zasad zrównoważonego rozwoju, przeciwdziałania ich degradacji i ubożeniu, a także powinno opierać się na rozważnym i oszczędnym ich wykorzystywaniu. Używanie zasobów odnawialnych powinno zapewniać osiągnięcie efektu ekonomicznego przy jednoczesnym zmniejszaniu szkodliwego oddziaływania na środowisko. Osiągnięcie wysokiej efektywności gospodarowania zasobami powinno być głównym celem polskiej polityki ekologicznej.