Czy można patrzeć przez noktowizor w dzień? Czy noktowizor ulegnie uszkodzeniu?

Jest możliwe wykorzystywanie noktowizorów w dzień, ale tylko jeżeli zastosujemy specjalną optyczną przesłonę nakładaną na obiektyw noktowizora. Przesłona taka powinna mieć otwór nie zbyt dużej średnicy (1/4 średnicy obiektywu) z przyciemnionym filtrem. Stosowane są również przesłony, które nie mają przyciemnionego filtra, ale jedynie bardzo małej średnicy otwór. Te przesłony nie zalecane są do ciągłej pracy w dzień, raczej do sprawdzenia przyrządu.

Jeżeli noktowizor nie posiada tej przysłony, to po dłuższej chwili działania w jasnym świetle ulegnie uszkodzeniu.

Czy przez noktowizor będzie cokolwiek widać w absolutnych ciemnościach (np. zamknięte pomieszczenie)?

Noktowizor działa w oparciu o wzmacnianie światła. Jeśli całkowicie nie ma światła (w zamkniętych pomieszczeniach nie ma) to noktowizor nie ma czego wzmacniać i nic nie pokaże. Trzeba wtedy zastosować promiennik podczerwieni, który oświetli cel (ale tylko dla noktowizora ;) ).

Czy noktowizor może się sam wyłączyć pod wpływem jasnego światła?

Czy mogę patrzeć noktowizorem na jasne punkty?

Nowoczesne noktowizory, zwłaszcza o dużym wzmocnieniu wyposażone są w dwa elektroniczne systemy zabezpieczające przetwornik przed zniszczeniem. Pierwszy z tych systemów to Bright Source Protection (BSP) system, który pod wpływem zbyt mocnego światła odłącza zasilanie od przetwornika. Drugim systemem jest układ Automatic Brightness Control (ABC). Ten układ steruje przetwornikiem noktowizora zmniejszając napięcie zasilania wraz ze wzrostem poziomu oświetlenia. W konsekwencji noktowizor dostraja się do panujących warunków otoczenia i możemy patrzeć przez niego nawet na bardzo jasne punkty.

Dlaczego przez noktowizor widać na zielono i czy widok może być tylko w tym kolorze?

Patrząc przez okular noktowizora obserwujemy obraz wytworzony na ekranie elektroluminescencyjnym przetwornika elektrooptycznego. Fosfor stosowany w takim ekranie ma charakteryzować się wysoką czułością na impusly elektryczne. Takie cechy ma fosfor o poświacie zielonej. Dodatkowo należy zwrócić uwagę na fakt, że ludzkie oko reaguje najlepiej (rozpoznaje najwięcej odcieni szarości) w zakresie od 500 nm do 520 nm długości fali elektromagnetycznej, czyli koloru barwy niebiesko-zielonej pasma widzialnego. To dodatkowa zaleta stosowania ekranu o zielonej poświacie. Na poniższym rysunku widać tzw. "tęczę" czyli pasmo widzialne dla ludzkiego.

Istnieją również noktowizory o czerwonej poświacie ekranu fosforowego. Fosfor o czerwonej poświacie jest zdecydowanie mniej czuły od tego o poświacie zielonej. Dodatkowo ludzkie oko rozpoznaje mniej odcieni szarości dla barwy czerwonej. Dlaczego więc się je stosuje? Ludzkie oko dostosowuje się w pełni do mroku w czasie ok 20 minut. Jeżeli założymy na głowę noktowizor o zielonej poświacie, to w razie awarii urządzenia tracimy możliwość działania na minimum 10 minut (a to w decydującym momencie może okazać się tragiczne w skutkach). Światło koloru czerwonego nie zmusza natomiast ludzkiego oka do przestawienia się na tryb dziennego widzenia. Dlatego np. wojskowe latarki wyposażone są w filtry czerwone.

Jak "daleko widać" przez noktowizor?

Zasięg widzenia zależny jest od ogromnej liczby parametrów (nie tylko samego noktowizora) jak np.: oświetlenie zewnętrzne, kontrastowość cel/otoczenie, przejrzystość powietrza i.t.p. Zwykłej klasy noktowizorem I generacji podczas kwadry księżyca można rozpoznać postać człowieka w mundurze maskującym stojącego na polu z odległości około 100 m. Nie należy się sugerować oficjalnymi danymi producenta, często są one optymistycznie-nieprecyzyjne.

Jak "widać" przez noktowizor?

Przez noktowizor widać normalny obraz obserwowanego obiektu ze wszystkimi jego konturami i szczegółami. Patrząc na twarz człowieka widzimy dokładnie jego brwi, białka oczu i.t.d. Obraz jest jednak monochromatyczny (czyli w jednolitej barwie). Przez noktowizor nie widać ludzi i zwierząt jako "jasne plamy". Taki obraz daje jedynie termowizor.

Czy w noktowizorze "widać" ludzi jako jasne świecące plamy?

Nie, patrząc przez noktowizor na człowieka widać wyraźnie jego twarz ze wszystkimi szczegółami, wzory na ubraniu i.t.p.

Zdarza się jednak, w przypadku noktowizorów klasycznych (generacji 0), że obserwowany cel w okularze noktowizora wygląda jak jasna, silnie świecąca plama.

Dzieje się tak dlatego, że źle dobrany materiał maskujący jakim pokryty jest obiekt obserwacji (np. człowiek w mundurze) może silnie odbijać promieniowanie podczerwone emitowane przez noktowizor. W rezultacie dobrze zamaskowany w świetle widzialnym obiekt jest doskonale widoczny w paśmie bliskiej podczerwieni jako jasna plama.

Czy są jakieś parametry, które obiektywnie charakteryzują sprzęt noktowizyjny? Jakie parametry są ważne?

Parametrem jaki niewątpliwie najpełniej chharakteryzuje noktowizor jest stosunek sygnału do szumu (Signal to Noise Ratio - SNR). Naturalnie, jest to jeden z najrzadziej podawanych danych katalogowych. W bardzo dobrym noktowizorze III generacji parametr SNR dochodzi do wartości 21:1.

Drugim bardzo ważnym parametrem noktowizora jest jego rozdzielczość, przeważnie podawana w liniach na milimetr (lines per milimeter). Noktowizor pierwszej generacji, produkcji rosyjskiej, osiąga 25 l/mm, najlepszą rozdzielczość posiadają obecnie produkowane, amerykańskie noktowizory generacji II HD (high definition), bo aż 64 l/mm.

---