Zajęcia plastyczne rozwijające aktywność twórczą dziecka |
|
Charakterystyka adresata projektu czyli uczniów klas trzecich szkoły podstawowej
U dzieci w wieku wczesnoszkolnym bardzo dynamicznie powstają motywacje do działań twórczych, które należy chronić, podsycać i umacniać. W spontanicznej działalności plastycznej kształtuje się ich poznawczy, emocjonalny i kreacyjny stosunek do świata. Należy na tym etapie umacniać wrodzone predyspozycje w zakresie widzenia plastycznego, aby mogły przetrwać i rozwijać się w kolejnych okresach życia. Postawa twórcza, jaką wyrabiamy u dziecka podczas działań plastycznych uwidoczni się w przyszłości jako dociekliwość naukowa, zaangażowanie i aktywność.
Dzieci w klasie III posiadają już spory zasób wiedzy, w tym również na tematy przyrodniczo-ekologiczne. Potrafią również z dużym powodzeniem posługiwać się i przyswajać nowe techniki plastyczne. Są komunikatywne, potrafią budować ciekawe, pełne wypowiedzi. Potrafią dyskutować. Uzasadniają swoje pomysły, opinie, wyobrażenia. Dzieci już znają się trzeci rok, więc nie mają oporów do uzewnętrzniania się, do współpracy w grupie. Bardzo szybko potrafią stworzyć sobie warsztat pracy, zgromadzić potrzebne materiały do wykonania prac plastycznych. Są otwarte na różne propozycje i pomysły, tryskają energią twórczą, angażują się mocno w tematykę zajęć.
Pobudzanie wyobraźni i zaangażowania emocjonalnego, oddziaływanie na sferę emocjonalną i intelektualną dzieci w tym wieku staje się szansą budzenia i rozwijania pozytywnej postawy wobec przyrody i jej ochrony. Swój emocjonalny stosunek do świata przyrody i zagadnień ekologicznych dzieci wspaniale wyrażają językiem plastyki.
Charakterystyka zajęć oraz sposobu ich realizacji
Metody pracy
Podczas zajęć nauczyciel powinien stwarzać sytuacje zmierzające do jak najpełniejszego wykorzystania potencjału twórczego dzieci. Metody pracy na zajęciach opierają się na założeniach innowacyjnych metod stymulujących aktywność twórczą dziecka, np. trening twórczego myślenia, burza mózgów, synektyka (Limont 1994), metoda projektów, drama itp.
Metody te umożliwiają dzieciom prawidłowe rozwijanie twórczej sfery poznawczej, emocjonalnej i psychomotorycznej osobowości. Wykorzystywane powinny być zarówno: gry i zabawy, metafory, wolne skojarzenia, otwarte i prowokujące pytania, aktywne współuczestnictwo, wczuwanie się w różne obiekty, postacie oraz inne techniki.
Działania plastyczne dzieci powinny obejmować różne rodzaje technicznego wykonywania określonych zadań, a więc oprócz tradycyjnego rysowania i malowania również lepienie, składanie, konstruowanie z różnych materiałów - często odpadów, surowców wtórnych, materiałów przyrodniczych itp. Uczniowie często sami wybierają technikę plastyczną, tworzywo i materiał do wykonania pracy plastycznej. Należy zorganizować sprzyjające warunki do działalności plastycznej, aby dzieci mogły pracować, odczuwając pełną satysfakcję z dobrze wykonanego zadania i jednocześnie radość z tworzenia.
Oprócz czynności plastycznych podczas zajęć dzieci będą tworzyły różnego rodzaju wypowiedzi słowne - np. twórcze opowiadanie oraz pisemne, np. pisanie haseł itp. Często będą to wypowiedzi o dużym zabarwieniu emocjonalnym, dlatego bardzo ważne jest aby na zajęciach panowała atmosfera tolerancji, współpracy i aprobaty.
Cele główne zajęć:
- rozwój twórczej aktywności plastycznej dzieci poprzez pobudzanie inwencji twórczych i wyobraźni, w tym również wyobraźni plastycznej
- doskonalenie znajomości i posługiwania się różnorodnymi technikami plastycznymi
- rozszerzanie horyzontów myślenia i odczuwania,
- głębsze przeżywanie i kształtowanie świata oraz refleksji nad nim poprzez wprowadzanie ich w tematykę przyrodniczo-ekologiczną
- umiejętność współpracy w grupie oraz wywiązywania się z powierzonych zadań
Tematyka zajęć plastycznych jest związana z zagadnieniami przyrodniczo-ekologicznymi, z różnego rodzaju świętami czy też akcjami ekologicznymi, w które włączają się uczniowie. Zajęcia często nawiązują do odbytych wcześniej wycieczek lub zajęć przyrodniczo-ekologicznych realizowanych w ramach programu nauczania. Są one wielką inspiracją dla plastycznej twórczości dzieci.
Forma, miejsce i czas realizacji projektu
Termin realizacji zajęć przewiduję od września do czerwca w roku szkolnym. Odbywać się będą w sali lekcyjnej raz w miesiącu. Wyjątkiem jest okres pomiędzy 21 marca a 21 kwietnia, kiedy to co tydzień odbywać się będą spotkania-konsultacje w ramach przygotowań do realizacji akcji - przedsięwzięcia prowadzonego metodą projektów "Ratujmy naszą planetę" w ramach obchodów Święta Ziemi.
Ramowy rozkład zajęć
WRZESIEŃ
"Akcja - sprzątanie świata"
Temat: "Segregujemy śmieci" - projektowanie i wykonanie ciekawych pojemników do surowców wtórnych.
Cele poznawcze:
- uczniowie znają sposoby segregowania odpadów i znają zasadę recyklingu
Cele plastyczne:
- uczniowie potrafią zaprojektować i wykonać pojemniki na odpady wykorzystując różnorodne materiały
Cele emocjonalno-motywacyjne:
- rozumieją konieczność segregacji śmieci starając się stosować ją w swoich domach zachęcając do tego swoje najbliższe otoczenie
PAŹDZIERNIK
"Święto drzewa"
Temat: "Gdyby drzewa mogły mówić, to..." - wykonanie przestrzennej formy wybranego drzewa. (Szczegółowy scenariusz zajęć w następnym punkcie)
LISTOPAD
"Ochrona wód"
Temat: "Życie w kropli wody" - wykonanie rysunku przedstawiającego fantastyczne stworki żyjące w kropli wody .
Cele poznawcze:
- uczniowie znają zasady krążenia wody w przyrodzie
- uczniowie znają problem braku wody pitnej
- znają zasady korzystania z mikroskopu
Cele plastyczne:
- uczniowie potrafią przedstawić za pomocą wybranej techniki plastycznej fantastyczne postacie żyjące w kropli wody
Cele emocjonalno-motywacyjne:
- uczniowie rozumieją konieczność oszczędzania wody oraz dbania o czystość wody pitnej
GRUDZIEŃ
" Zwierzęta zimą"
Temat: "Przytulny domek dla..." -projektowanie domku na zimę dla wybranego przez siebie zwierzątka.
Cele poznawcze:
- uczniowie znają różne rodzaje domów dla ludzi na całym świecie (Europa, Chiny, Afryka, Grenlandia itp.)
- uczniowie znają różne rodzaje "domków" zwierząt żyjących na wolności oraz domowych
Cele plastyczne:
- uczniowie potrafią z różnych materiałów wykonać "mini- domek" dla wybranego zwierzątka
Cele emocjonalno-motywacyjne:
- uczniowie potrafią docenić ważną rolę domu w życiu każdego człowieka
- uczniowie rozumieją, że nie można niszczyć "domków" zwierząt
STYCZEŃ
"Ginące gatunki zwierząt"
Temat: "Jak musiałyby zmienić się zwierzęta, gdyby musiały zamieszkać w mieście?" - praca plastyczna w wybranej technice.
Cele poznawcze:
- uczniowie poznają niektóre chronione gatunki zwierząt zagrożone wyginięciem
- uczniowie poznają powody zagrożeń tych zwierząt, w tym ekspansywną działalność człowieka
Cele plastyczne:
- uczniowie potrafią narysować różne zwierzęta chronione a także dokonać ich plastycznych przeobrażeń zgodnie ze swoimi pomysłami
Cele emocjonalno-motywacyjne:
- uczniowie rozumieją potrzebę ochrony ginących gatunków zwierząt
LUTY
"Mróz i lód"
Temat: "Jestem kryształkiem lodu..."- kolaż
Cele poznawcze:
- uczniowie znają i rozróżniają sposoby zamarzania wody i pary wodnej: szron, szadź i lód
- uczniowie znają sposoby wykorzystania lodu w życiu codziennym (dodatek do soków, okład na stłuczenia, ochładzanie produktów spożywczych), jak też artystycznym- rzeźby z lodu
Cele plastyczne:
- uczniowie poznają technikę kolażu i potrafią ją wzbogacać swoimi pomysłami
- uczniowie potrafią za pomocą techniki kolażu przedstawić wyobrażoną sytuację i uczucia
Cele emocjonalno-motywacyjne:
- uczniowie potrafią wczuć się za pomocą metody synektyki w role kryształku lodu i opowiedzieć to, co czują i widzą swoimi "wewnętrznymi oczami"
MARZEC
"Świat ptaków"
Temat: "Czarodziejski ptak"- mozaika z różnorodnych materiałów
Cele poznawcze:
- uczniowie wzbogacają wiadomości nt. wybranych gatunków ptaków z różnych stron świata
- uczniowie rozpoznają niektóre odgłosy ptaków
- uczniowie potrafią układać zagadki
Cele plastyczne:
- uczniowie doskonalą technikę mozaiki z bardzo różnorodnych materiałów (koraliki, guziczki, nasionka, wstążki itp.)
- uczniowie potrafią wykonać wymyśloną postać ptaka
Cele emocjonalno-motywacyjne:
- uczniowie rozumieją konieczność ochrony ginących gatunków ptaków
- uczniowie doceniają piękno ptaków i ich rolę w środowisku przyrodniczym
KWIECIEŃ
"Święto Ziemi"
Temat: Organizujemy akcję pod hasłem "Ratujmy nasza planetę" - cykl zajęć prowadzonych metodą projektów
(Szczegółowy scenariusz zajęć w następnym punkcie)
MAJ
"Życie na łące - co piszczy w trawie?"
Temat: Łąka widziana z perspektywy biedronki, motylka, ślimaczka itp. - malowanie farbami plakatowymi na dużym formacie
Cele poznawcze:
- uczniowie poznają życie na łące - wybrane gatunki zwierząt żyjących na łące i ich zwyczaje
- uczniowie poznają podstawowe rośliny łąkowe
Cele plastyczne:
- uczniowie uczą się i doskonalą technikę uzyskiwania nowych barw poprzez mieszanie kolorów
Cele emocjonalno-motywacyjne:
- uczniowie doceniają urok i różnorodność barw i kształtów, odgłosów i zapachów łąki
- uczniowie doceniają prawo do życia nawet najmniejszych Stworzeń
CZERWIEC
"Piękno naszej planety"
Temat: "Najpiękniejsze miejsce na Ziemi" - praca plastyczna wykonana dowolną techniką
Cele poznawcze:
- uczniowie poznają wybrane parki narodowe w kraju i na świecie oraz ich najpiękniejsze miejsca
- uczniowie doskonalą technikę korzystania z internetu
Cele plastyczne:
uczniowie potrafią przedstawić piękno krajobrazu przyrodniczego za pomocą wybranej techniki plastycznej
Cele emocjonalno-motywacyjne:
- uczniowie doceniają piękno naszej planety i konieczność jej ochrony
- uczniowie potrafią dostrzegać piękno otaczającego świata i podejmują próby przedstawienia go za pomocą różnych środków plastycznych
Przykładowe scenariusze zajęć
PAŹDZIERNIK
"Święto drzewa"
Temat: "Gdyby drzewa mogły mówić, to..." - wykonanie przestrzennej formy wybranego drzewa z różnych materiałów papierniczych
Cele
Cele dydaktyczno-poznawcze
- uczniowie rozpoznają wybrane gatunki drzew
- uczniowie znają rolę drzew i lasów zarówno w życiu przyrodniczym jak też w życiu człowieka
Cele plastyczne
- uczniowie znają i rozpoznają wybrane rodzaje papieru i materiałów papierniczych
- uczniowie potrafią wykorzystać różne rodzaje papieru do wykonania przestrzennej formy wybranego drzewa
Cele emocjonalno-motywacyjne
- uczniowie rozumieją konieczność ochrony drzew i lasów, oszczędzania papieru oraz zbierania makulatury
- uczniowie doceniają piękno oraz rolą drzew życiu naszej planety
Metody i techniki pracy pokaz, pogadanka, trening twórczego myślenia, burza mózgów, synektyka - analogia personalna, działalność plastyczna dzieci w grupach
Przebieg zajęć
- Przypomnienie wycieczki do Szkoły Leśnej na Barbarce, podanie przez dzieci poznanych nazw drzew i wyszukiwanie ich liści zgromadzonych w klasie.
- Próby podania przez dzieci powodów, dla których w październiku obchodzone jest Święto Drzewa (burza mózgów).
Czy drzewa są potrzebne człowiekowi? Dlaczego?
Przykłady odpowiedzi: mamy drewno na budowę domów, do robienia mebli i do innych drewnianych przedmiotów, do produkcji papieru, możemy się na nie wspinać, dają nam cień w upalne dni itp.
Drzewa produkują tlen!!!
Czy drzewa potrzebne są zwierzętom? Dlaczego?
Przykładowe odpowiedzi: w ich gałęziach ptaki mają gniazda, są schronieniem dla innych zwierząt, liście są pożywieniem np. dla gąsienic motyli, itp. Zwierzęta również potrzebują tlenu!!!
- Problem ochrony drzew
Czy należy chronić drzewa przed masowym wycinaniem? Dlaczego?
Czy wyobrażacie sobie świat bez drzew? Jak może wyglądać? Czy w takim świecie będziemy szczęśliwi?
Co możemy zrobić, żeby do tego nie doszło?
Przykładowe odpowiedzi: np. oszczędzać papier, zbierać makulaturę.
- Poznanie rodzajów papieru: tektura, pergamin, bibuła, karton, brystol, gazety, papier toaletowy, szary papier.
- "Gdyby drzewa mogły mówić..." - Synektyka - analogia personalna
Wyobraź sobie, że jesteś pięknym, dużym drzewem. Rośniesz na słonecznej polance w lesie. W twoich gałęziach śpiewają ptaki a wiaterek muska twoje zielone listki. Oddychasz świeżym powietrzem i produkujesz dużo tlenu. Jak się czujesz? Czujesz jakieś zapachy? Słyszysz coś? Co chciałbyś powiedzieć innym? Wypowiedzi dzieci, n-l zapisuje je na tablicy.
A teraz wyobraź sobie, że jesteś innym drzewem. Już nie rośniesz na polance w lesie, lecz przy autostradzie. Czy czujesz się tak jak wcześniej? Co się zmieniło w twoim otoczeniu? Czy odgłosy i zapachy się zmieniły? Jak się czujesz? Jak wyglądasz? Tak samo jak wcześniej? Co chciałbyś powiedzieć ludziom? Wypowiedzi dzieci - n-l zapisuje je na tablicy.
Teraz jesteś jeszcze innym drzewem. Rośniesz na podwórku, gdzie bawią się dzieci, które nie szanują przyrody. Czy jesteś szczęśliwym, pięknym drzewem? Jak wyglądasz? Jakie masz gałęzie, korę i liście? Co chciałbyś powiedzieć tym dzieciom? Wypowiedzi dzieci, n-l zapisuje je na tablicy.
- Wykonanie dużej przestrzennej formy wybranego drzewa - z polanki leśnej, z autostrady, z podwórka. Praca w grupach.
dzieci wykorzystują różne rodzaje papieru - przeważa szary papier, tektura, gazety, papier toaletowy
pomalowanie farbami wg uznania (niekoniecznie)
zapisywanie wybranych wypowiedzi z tablicy danego drzewa na papierowych liściach i umieszczenie ich na drzewach
- Papierowy las
umieszczenie wykonanych drzew na korytarzu szkoły pod wymyślonym przez dzieci hasłem
- Podsumowanie zajęć - ewaluacja
"Drzewo wiedzy i radości"
Nauczyciel na tablicy rysuje drzewo z gołymi sześcioma gałęziami. Na każdej gałęzi jest umieszczony inny napis:
wiadomości o roli drzew
wiadomości o ochronie drzew
wiadomości o rodzajach papieru
nasze papierowe drzewo
nasz papierowy las
mój nastrój
Uczniowie przyczepiają na gałęziach liście (od 1 do 4), w zależności od tego, w jakim stopniu są zadowolone z poszczególnych wiadomości, swoich działań plastycznych, działań plastycznych pozostałych grup oraz własnego nastroju.
KWIECIEŃ
"Święto Ziemi"
Temat: Organizujemy akcję z okazji Dnia Ziemi pod hasłem "Ratujmy nasza planetę" - cykl zajęć prowadzonych metodą projektów
Czas trwania projektu: od 21 marca do 21 kwietnia
Cele projektu:
dydaktyczno-poznawcze
- uczniowie poznają najpoważniejsze zagrożenia środowiska naturalnego na naszej planecie
- uczniowie poznają sposoby likwidacji lub zminimalizowania ilości zagrożeń degradacji środowiska naturalnego oraz rozumieją rolę ludzi w tych działaniach
- uczniowie potrafią znajdować i wykorzystywać różne źródła wiedzy
emocjonalno-motywacyjne
- uczniowie zdobywają większą motywację do zachowań proekologicznych i czują potrzebę sygnalizowania problemu konieczności ratowania naturalnego środowiska społeczności szkolnej i lokalnej
- uczniowie potrafią współpracować w grupie i wywiązywać się z powierzonych zadań
plastyczne
- uczniowie potrafią za pomocą różnych technik plastycznych wykonać plakaty o tematyce proekologicznej, transparenty oraz ulotki
- uczniowie potrafią stworzyć na holu szkoły wystawę swoich prac oraz zdjęć z przemarszu "Ratujmy naszą planetę"
Formy pracy - zróżnicowane - indywidualne i grupowe
Podział pracy - praca grupowa
Charakterystyka działań - badawczo-poznawcze, działania plastyczne, projekt - przedsięwzięcie (przemarsz, rozdawanie ulotek)
Źródła, z których uczniowie mogą korzystać przy realizacji projektu:
- zasoby biblioteki szkolnej - pomoc bibliotekarza
- wiadomości zaczerpnięte z Internetu - pomoc nauczyciela informatyki
- informacje z Miejskiego Ośrodka Edukacji Ekologicznej w Toruniu
- inne
Terminy konsultacji - na bieżąco i w trakcie kolejnych spotkań
Zasięg - szkolny, lokalny - toruńska Starówka
HARMONOGRAM DZIAŁAŃ, JEGO REALIZACJA I SPOSÓB PREZENTACJI
ETAP I
Spotkanie I - zainicjowanie projektu.
- Sformułowanie tematu: Organizujemy akcję z okazji Dnia Ziemi pod hasłem "Ratujmy naszą planetę"
- Podział na cztery grupy i przydzielenie I zadania:
Grupa A: Zdobycia informacji nt. zanieczyszczenia powietrza na Ziemi, dziury ozonowej i efektu cieplarnianego oraz sposobom zapobiegania tym zjawiskom. Przyniesienie na następne spotkanie jak największej ilości informacji i materiałów źródłowych. Przygotować prezentację zdobytych wiadomości.
Grupa B: Zdobycie informacji nt. problemu ginących lasów, ich roli dla życia na naszej planecie oraz sposobom zapobiegania temu zjawisku. Przyniesienie na następne spotkanie jak największej ilości informacji i materiałów źródłowych. Przygotować prezentację zdobytych wiadomości.
Grupa C: Zdobycie informacji nt. zanieczyszczenia wód w morzach i oceanach, coraz mniejszych zasobów pitnej wody na naszej planecie oraz sposobów zapobiegania tym zjawiskom. Przyniesienie na następne spotkanie jak największej ilości informacji i materiałów źródłowych. Przygotować prezentację zdobytych wiadomości.
Grupa D: Zdobycie informacji nt. problemu rosnących wysypisk śmieci na naszej planecie, segregacji śmieci, recyklingu. Przyniesienie na następne spotkanie jak największej ilości informacji i materiałów źródłowych. Przygotować prezentację zdobytych wiadomości.
Czas wykonania zadania - 1 tydzień
ETAP II
Spotkanie II
- Przedstawienie zdobytych wiadomości przez poszczególne grupy na forum całej klasy - występy nagradzane oklaskami
- Zapoznanie uczniów przez nauczyciela z idą oraz tradycją obchodów Dnia Ziemi na naszej planecie
- Przydzielenie zadania drugiego poszczególnym grupom:
Przyniesienie na następne zajęcia różnorodnych materiałów plastycznych, z których grupy będą wykonywać według własnego pomysłu plakat nawołujący do ochrony odpowiednio: gr. I - powietrza, gr. II - lasów, gr. III - wody, gr. IV - do segregacji śmieci i recyklingu. Przedyskutowanie w grupach pomysłów na plakat. Wymyślenie hasła na plakat.
Czas wykonania zadania - 1 tydzień
ETAP III
Spotkanie III
- Każda grupa wykonuje plakat wg wspólnego pomysłu z przyniesionych materiałów
- Przedstawienie plakatów pozostałym grupom - dyskusja nad ich pomysłowością, dzielenie się uwagami
- Przydzielenie grupom zadania trzeciego - wymyślenie dwóch haseł na tematy ekologiczne, przyniesienie materiałów do wykonania dwóch transparentów, przygotowanie małych ulotek z tymi hasłami (ok. 20 sztuk)
- Zadanie dla nauczyciela - poinformowanie lokalnych mediów o planowanym przemarszu w ramach Dnia Ziemi na terenie Starówki (gazeta "Nowości", Telewizja Toruń)
Czas wykonania - 1 tydzień
ETAP IV
Spotkanie IV
- Dzień Ziemi - akcja "Ratujmy naszą planetę"
- każda grupa wykonuje dwa transparenty z ułożonymi wcześniej hasłami
- przemarsz z plakatami i transparentami po terenie szkoły oraz ulicą Szeroką połączony z rozdawaniem ulotek przechodniom na długości pomiędzy szkołą (ul. W. Garbary) a Starym Rynkiem
- wykonywanie pamiątkowych zdjęć, udzielanie wywiadów poinformowanym dziennikarzom
ETAP V - podsumowanie akcji - (ewaluacja)
Spotkanie V
- zorganizowanie wystawy plakatów, transparentów, zdjęć oraz notatek prasowych nt. przeprowadzonej akcji na holu szkoły
- dzielenie się swoimi przeżyciami i uwagami
- podziękowania ze strony nauczyciela oraz dyrektora szkoły dla wszystkich uczniów ze szczególnym wyróżnieniem najbardziej zaangażowanych
- rozdanie wszystkim dyplomów i odznak "Przyjaciel Ziemi"
- wykonanie pamiątkowego zdjęcia na tle zorganizowanej Wystawy
Metody ewaluacji
Metody ewaluacji zajęć są różnorodne tak samo, jak różnorodne są sposoby ich prowadzenia. W klasach nauczania początkowego nie występuje ocenianie uczniów klasycznymi stopniami. Tym bardziej nie występuje tutaj ocenianie wytworów plastycznych dzieci przez nauczyciela. Istotna jest obserwacja pracy uczniów podczas zajęć oraz analiza ich wytworów plastycznych. Dopuszczana jest ocena przebiegu zajęć, atmosfery na zajęciach, samoocena własnych prac plastycznych oraz wytworów własnej grupy, innych grup lub dzieci. Ewaluacja bierze pod uwagę stopień zadowolenia dzieci z wytworów własnych i innych. Brane jest pod uwagę to, czy dzieci dowiedziały się czegoś podczas zajęć zarówno z dziedziny przyrodniczo-ekologicznej, plastycznej jak też o sobie samym i swoich rówieśnikach lub nauczycielu.
Dwa rodzaje ewaluacji zostały przedstawione w powyższych scenariuszach na s. 17 i 20. Pierwszą z nich była forma "Drzewa wiedzy i radości", gdzie dzieci na gałęziach drzewa umieszczały listki od jednego do czterech wskazujące stopień zdobycia przez siebie nowej wiedzy a także stopień zadowolenia ze swojej pracy i przebiegu zajęć.
Drugim rodzajem ewaluacji przedstawionej wcześniej było spotkanie podsumowujące akcję w ramach obchodów Święta Ziemi. Wspólnie z dziećmi zorganizowano wystawę wykonanych plakatów, transparentów, ulotek, zdjęć z przemarszu, wycinków z prasy. Nagrodzono również uczestników dyplomami i odznakami. Wystawy prac są bardzo pozytywną formą przedstawienia dokonań plastycznych dzieci, które są dumne, że ich wytwory są oglądane przez szeroką widownię. Oczywiście każdy twórca musi wyrazić zgodę na umieszczenie jego pracy na wystawie. Jeżeli chce pozostać anonimowym wykonawcą należy uwzględnić jego życzenie.
Inną metodą ewaluacji godną polecenia jest metoda "Kosza i walizki". Na tablicy umieszczone są rysunki kosza i walizki. Uczniowie otrzymują karteczki samoprzylepne w dwóch kolorach. Na jednych piszą to, co chcieliby wyrzucić do kosza, czyli zapomnieć o tym, co usłyszeli, robili lub czego byli częścią na zajęciach. Na drugich piszą to, co chcieliby zachować w pamięci, co im się podobało. Karteczki przyklejają na kosz lub walizkę. Daje to wskazówki nauczycielowi pokazując, jakie formy zajęć, ich treści oraz techniki plastyczne są bardziej lub mniej akceptowane przez uczniów.
Następną metodą, którą polecam jest "Tarcza". W tej metodzie uczniowie otrzymują samoprzylepne "cenki sklepowe". Przyklejają je na tarczę strzelecką podzieloną na kilka pól w zależności od tego, ile aspektów lekcji nauczyciel chce poddać ocenie uczniów. Mogą to być np. atmosfera, temat zajęć, współpraca z kolegami, stopień zadowolenia ze swojej pracy plastycznej itp. W zależności od tego, ile było "strzałów w dziesiątkę" i całkiem "chybionych" nauczyciel ma obraz odbioru zajęć przez uczniów.
Bardzo popularną metodą ewaluacji są testy i ankiety. Uważam, że niektóre z zajęć plastycznych proponowanych przeze mnie również mogą być poddane ewaluacji takimi metodami.
Chciałabym zwrócić uwagę na stopień wiarygodności wypowiedzi uczniów na temat zajęć. Nauczyciel powinien uczniów uczulić na szczerość ich wypowiedzi. Powinien wyjaśnić, że chce prawdziwych opinii. Często uczniowie wiedzą, co im się nie podobało na zajęciach lecz obawiając się reakcji nauczyciela (np. nie chcą mu robić przykrości) nie sygnalizują swoich uwag.
Dlatego ważne jest prowadzenie ewaluacji w sposób niekrępujący uczniów, nie naciskając ich. Uważam że warto dowiedzieć się prawdy o tym, co nie podoba się naszym uczniom na zajęciach i to skorygować, niż tkwić w niewiedzy i prowadzić zajęcia w sposób, który nie cieszy się ich aprobatą. Twórczy nauczyciel z pewnością zauważy, że zajęcia wyglądają inaczej jak wstępnie sobie założył. Jednak uczniowie powinni czuć się w pewnym stopniu współtwórcami tych zajęć i wiedzieć, że mają wpływ na ich kształt i przebieg.
18