TYPY INTERAKCJI MIĘDZY POPULACJAMI
SIEDLISKO I NISZA EKOLOGICZNA
Neutralizm: brak interakcji między gatunkami, są one obojętne względem siebie
STOSUNKI ANTAGONISTYCZNE
Amensalizm: jedna populacja jest ograniczana,a druga nie ulega zmianom, np. antybiotyki wytwarzane przez grzyby i promieniowce oddziałujące na bakterie
Konkurencja: interakcja organizmów ubiegających się o to samo, np.:przestrzeń życiową, pokarm, składniki mineralne, światło, działanie produktów metabolizmu, pasożytów i drapieżców; współzawodnictwo
jest tym intensywniejsza im bardziej pokrywają się nisze gatunków
Pasożytnictwo i drapieżnictwo: niesymetryczne związki antagonistyczne łączące pasożyta z żywicielem (drapieżcę z ofiarą), np.: splewka, pchły, kleszcze - ektopasożyty,; tasiemiec, motylica wątrobowa - endopasożyty,
w drapieżnictwie starty dla ofiary są większy niż zysk dla drapieżnika
INTERAKCJE DODATNIE
Komensalizm: jedna odnosi korzyści, druga nie podlega żadnemu działaniu, np. rośliny i osiadłe zwierzęta: kolonie gąbek z lokatorami (osłona od gospodarza), małe kraby w jamie płaszczowej mięczaków
Protokooperacja (mutualizm fakultatywny): działają na siebie korzystnie, ale ich związek nie jest konieczny np. kraby w środowisku morskim i ukwiały
Symbioza: ścisły, długotrwały związek partnerów należących do różnych gatunków, który jest korzystny dla obu stron, np.: symbioza obligatoryjna - termity i pierwotniaki
koprofagia: zjadanie przez organizmy własnych odchodów wprowadzając z nimi bakterie, które trawią witaminy
mikoryza: symbioza przyśpieszająca krążenie składników mineralnych i pobieranie pokarmu
SIEDLISKO I NISZA EKOLOGICZNA
Siedlisko: miejsce, w którym żyje organizm, można go tam znaleźć, składają się na nie inne organizmy oraz czynniki abiotyczne i biotyczne śodowiska np.:
pluskwiak grzbietopławek Notonecta zamieszkuje w płytkich partiach zbiornikłów wodnych porośniętych roślinnością
roślina Trillum w lasach liściastych
larwy ważek: Zygoptera (świtezianki), Anisoptera (żagnica) larwy znajdują się w zbiornikach wodnych, ale środowiskiem są wody przybrzeżne porośnięte roślinnością.
bylina piaskowa Artemisia rośnie na wielkich równinach w USA (piaskowa gleba)
Nisza ekologiczna: przestrzeń fizyczna, zajmowana przez jakiś organizm, a także funkcja tego organizmu w biocenozie (miejsce w łańcuchu pokarmowym) i zależność od takich czynników jak: temperatura, wilgotność, pH, zasolenie i inne warunki bytowania., można wyróżnić trzy aspelkty znaczniowe niszy ekologicznej:
nisza przestrzenna - siedliskowa
nisza troficznam (miejsce w łańcuchu pokarmowym)
nisza wieloczynnikowa - nisza fizjologiczno-przystosowawcza
w konkretnym przypadku nisza ekologiczna organizmu określa miejsce jego przebywania i sposób życia (sposób przetwarzania energii, zachowania się, przystosowania i wpływ jaki wywiera na fizyczne i biotyczne środowisko) oraz zależności od innych gatunków.
(Charles Elton) miejsce gatunku w środowisku biotycznym, a wyznaczają je interakcje tego gatunku z gatunkami, które stanowią jego pokarm i z jego wrogami.
(Mac Fayden) zbiór warunków ekologicznych, w zakresie których gatunek może eksploatować zasoby na tyle skutecznie, aby mógł rozmnażać się i kolonizować środowiska podobne.
(G.E. Hutchinson) przestrzeń wielowymiarowa, w obrębie której środowisko umożliwia utrzymanie się przy życiu osobnikowi lub gatunkowi, nisza jest więc zbiorem punktów w abstrakcyjnej przestrzeni n-wymiarowej, gdzie każdy punkt odpowiada stanowi środowiska, który pozwala przeżyć organizmowi.
podział
nisza jednowymiarowa (wyznaczana przez jeden czynnik)
nisza dwuwymiarowa
nisza trójwymiarowa
aby wyznaczyć niszę (miejsce organizmu w biocenozie) należy poznać:
sposób odżywiania się organizmu
źródła energii
szybkość przemiany materii
szybkość wzrostu
oddziaływanie na inne organizmy
czy potrafi wpłynąć na ważne procesy zachodzące w ekosystemie