STRUKTURA ORGANIZACYJNA

I. Stanowisko organizacyjne - miejsce zajmowane przez pracownika w organizacji.

-zakres realizacji funkcji

-relacje w stosunku do innych stanowisk

-rodzaj i wielkość przydzielonego wyposażenia

II. Komórka organizacyjna - zespół ludzki składający się z kierownika i pracowników realizujące cel zadania zgodnie z celem danej organizacji.

III. Jednostka organizacyjna - zbiór komórek organizacji, które:

-realizują wspólnie pewne stałe określone funkcje

-znajdują się jako całość określonej zależności od innych składowych części organizacji

-są wyposażone w aparatury,

-zarządzane są przez własny człon kierowniczy

1.więzi organizacyjne

2.zależnośći organizacyjne - każda świadomie ukształtowana relacja między składnikami organizacji

-zależności typu funkcjonalnego - wynikające z podziału funkcji i zadań organizacji między wykonawców,

• informacyjne

• operacyjne

• doradcze

-zależności typu hierarchicznego -

• rozkazodawcze

• regulacyjne

IV. Dokumentacja przedsiębiorstwa:

-statut przedsiębiorstwa (organizacyjny)

• cel i przedmiot działania

• siedziba i region działania

• forma organizacyjno - prawna

• wykaz i zakres działania podstawowych organów przedsiębiorstwa

• zasady tworzenia i likwidacji poszczególnych jednostek org. Przedsiębiorstwa

-schemat organizacyjny - przedstawia w formie graficznej zasadnicze hierarchiczne zależności między głównymi jednostkami organizacyjnymi przedsiębiorstwa.

-stanowisko kierownicze

-stanowisko doradcze (sztabowe)

-stanowisko wykonawcze (liniowe)

-regulamin organizacyjny - zawiera przede wszystkim:

• opis zależności pomiędzy wyróżnionymi jednostkami przedsięb.

• podstawowe zasad funkcjonowania i zarządzania

• wzorcowe sposoby działania na poszczególnych stanowiskach organizacyjnych

-zakresy czynności (kart funkcji) - obejmują szczegółowe rejestry zadań, uprawnień i odpowiedzialności poszczególnych stanowisk organizacyjnych

-ramowe instrukcje organizacyjne - ustalają wzory działania i procedury postępowania niezbędne do prawidłowego wykonania zadań

V.Zasady budowania struktur organizacyjnych.

1.celowości- przewiduje konieczność jasnego określenia celu dla całej org. I poszczególnych elementów

2.podziału- celu ogólnego na cele cząstkowe

3.specjalizacji- jednostki org. należy grupować zgodnie według możliwie jednorodnych zadań wyodrębnionych w procesie podziału celu ogólnego

4.równowagi, zakresu zadań, uprawnień odpowiedzialności,

5.jedności rozkazodawstwa, jednoosobowego kierownictwa,

6.ustalania granic nadzoru - odnosi się do przestrzegania racjonalnej wielkości zespołu, jakim sprawnie może kierować 1 przełożony

VI.Struktura smukła- niska rozpiętość kierowania, mało osób w zespole, duża liczba szczebli hierarchicznych

Zalety: -możliwość operacyjnego kierowania zespołem bezpośrednich podwładnych,

Wady: -oddalenie kierownictwa wyższych szczebli,

-utrudnienie obiegu informacji,

-możliwość zniekształcenia informacji,

-wzrost kosztów zarządzania związanych z ilością

VII.Struktura płaska

VIII.Struktura liniowa- powstaje w wyniku powiązania wszystkich komórek organizacyjnych, których zależności funkcjonalne pokrywają się z hierarchicznymi

Zalety: -jednoosobowe kierownictwo,

-łatwe podejmowanie decyzji,

-indywidualna odpowiedzialność,

-łatwość przejrzystego ustalania zakresów kompetencji i odpowiedzialności

Wady: -mała elastyczność działania i wynikająca z tego sztywność organizacji

-stosunkowo duża centralizacja,

-trudność w opanowaniu przez kierowników całej wiedz o funkcjonowaniu organizacji

IX.Struktura funkcjonalna - dominacja zależności funkcjonalnej nad hierarchiczną. Istotą tego rozwiązania jest specjalizacja stanowisk kierowniczych w realizowaniu określonych funkcji

Cecha charakterystyczna -zerwanie z zasadą jedności rozkazodawstwa

Zalety: -zdolność do szybkiego reagowania

-możliwość korzystania przez wykonawców z kompetentnej rady kierowników funkcjonalnych,

Wady: -trudności w rozgraniczaniu zakresu kompetencji i odpowiedzialności kierowników funkcjonalnych,

-możliwość otrzymywania przez podwładnych sprzecznych poleceń,

-naruszenie zasady jedności rozkazodawstwa

X.Struktura liniowa -Oprócz stanowisk i komórek typowo liniowych występują w niej sztaby:

Zalety: -przestrzeganie zasady jednoosobowego kierownictwa,

-możliwość korzystania przez kierowników liniowych z opinii wysoko wykwalifikowanych

Wady: -możliwość utożsamiania się komórek sztabowych z kierownictwem liniowym,

XI.Struktura dywizjonalna: - wydzielenie dużych jednostek organizacyjnych - tzw. dywizji kierowanych przez kierowników mających dużą samodzielność działania.

• kryterium geograficzne

-grup odbiorców

-grup wyrobów

Całością zarządza centrala, zatrzymuje dla siebie kluczowe funkcje takie jak:

-gospodarowanie inwestycyjne,

-gospodarowanie kadrami kierowniczymi,

-badanie i rozwój,

-export, import,

XII.Struktura macierzowa: koncepcja budowy bazuje na zasadzie przedmiotowego grupowania jednostek organizacyjnych, jak i stanowisk pracy uprzednio łączonych według kryterium funkcjonalnego.

Zalety: -zapewnia organizacji elastyczność w dostosowywaniu się do zmian otoczenia,

-możliwość kompleksowego skupiania się na szczegółowym problemie .....

-zwiększenie odpowiedzialności kierownika odpowiedzialnego za przedsięwzięcie dzięki rozszerzaniu.....

-usprawnianie przepływu informacji,

Wady: -zerwanie z zasadą.....

-możliwość sporów między kierownikami funkcjonalnymi, a kierownikami przedsięwzięć,

-stawianie kierownikom i podwładnym trudnych zadań co stanowi trudności ze skompletowaniem grup zadaniowych,

-kosztowne wdrożenie,

-niepewność i zagrożenie towarzyszące kierownikom przedsięwzięć i pracownikom zespołu w chwili zakończenia przedsięwzięć,

Struktura liniowa

Struktura funkcjonalna

Struktura sztabowo - liniowa

Struktura dywizjonalna

Struktura macierzowa

---