Sprawdzian A: Świat po upadku ZSRR

Imię i nazwisko: ....................................

Data: ..........................., klasa: ...............

1. Masz przed sobą sprawdzian składający się z 20 zadań.

2. Rozwiązania zadań od 1. do 9. oraz od 11. do 17. zaznacz, zamalowując odpowiadające im kratki w karcie odpowiedzi na końcu sprawdzianu. Tylko jedno rozwiązanie jest poprawne. W przypadku pomyłki, błędne rozwiązanie otocz kółkiem i ponownie zamaluj inną kratkę. Rozwiązania zadań 10. oraz od 18. do 20. zapisz bezpośrednio pod poleceniem w wyznaczonym miejscu.

3. Zadania od 1. do 6. dotyczą tekstu źródłowego. Zadania 7. do 10. dotyczą map.

4. Za cały sprawdzian można uzyskać maksymalnie 24 punkty.

Powodzenia!

Do rozwiązania zadań od 1. do 6. przeczytaj zamieszczony tekst źródłowy.

Porozumienie o utworzeniu Wspólnoty Niepodległych Państw

[...] Artykuł 4.

Wysokie Umawiające się Strony będą rozwijać równoprawną i wzajemnie korzystną współpracę swoich społeczeństw i państw w dziedzinie polityki, gospodarki, kultury, kształcenia, ochrony zdrowia, ochrony środowiska naturalnego, nauki, handlu, w dziedzinie humanitarnej i innych [...].

Strony uważają za nieodzowne zawarcie umów o współpracy w wymienionych dziedzinach.

Artykuł 5.

Wysokie Umawiające się Strony wzajemnie uznają i respektują swoją integralność terytorialną i nienaruszalność istniejących granic w obrębie Wspólnoty.

Gwarantują otwartość granic, swobodę poruszania się obywateli i przepływu informacji w obrębie Wspólnoty.

Artykuł 6.

Państwa członkowskie Wspólnoty będą współpracować w zapewnieniu pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego, wprowadzaniu w życie efektywnych środków redukcji zbrojeń i wydatków wojskowych. Dążą do likwidacji wszelkiej broni jądrowej, do powszechnego i całkowitego rozbrojenia pod ścisłą kontrolą międzynarodową. [...]

Artykuł 9.

Spory dotyczące wykładni i stosowania norm niniejszego Porozumienia podlegają rozstrzygnięciu na drodze rozmów między odpowiednimi organami, a w razie potrzeby

- na szczeblu szefów rządów i państw.

Artykuł 10.

Każda z Wysokich Umawiających się Stron zachowuje prawo zawieszenia działania niniejszego Porozumienia lub poszczególnych jego artykułów, powiadomiwszy o tym sygnatariuszy Porozumienia z rocznym wyprzedzeniem.

Postanowienia niniejszego Porozumienia mogą zostać uzupełnione lub zmienione w wyniku wzajemnego uzgodnienia Wysokich Umawiających się Stron. [...]

Oprac. na podst.: Porozumienie o utworzeniu Wspólnoty Niepodległych Państw z 8 XII 1991 r.,
w: Wiek XX w źródłach, oprac. M. Sobańska-Bondaruk, S. B. Lenard, Warszawa 1998, s. 360-362.

1. Zgodnie z artykułem 6. (1 p.)

A. państwa członkowskie zniszczą broń jądrową w ciągu dziesięciu lat.

B. zapowiada się redukcję zbrojeń.

C. odrzuca się międzynarodową kontrolę procesu rozbrojeniowego.

D. zagwarantowana została samodzielność w dziedzinie bezpieczeństwa narodowego.

2. Spory, wynikające ze stosowania Porozumienia, mają być rozstrzygane (1 p.)

A. drogą umów między państwami członkowskimi.

B. przez szefa rządu rosyjskiego.

C. w trakcie rozmów premierów państw.

D. według prawa międzynarodowego.

3. Postanowienia tego porozumienia (1 p.)

A. nie mogą ulec zmianie.

B. mogą zostać anulowane w drodze jednostronnej decyzji, bez powiadomienia innych państw.

C. może zawiesić jedno z państw.

D. można zawiesić jedynie w wyjątkowych sytuacjach.

4. Powyższy tekst zatwierdza (1 p.)

A. równouprawnienie umawiających się stron.

B. relacje między organami władzy poszczególnych państw.

C. uprzywilejowanie jednej ze stron Porozumienia.

D. pomoc humanitarną dla innych krajów.

5. Porozumienie (1 p.)

A. narusza integralność państw członkowskich.

B. gwarantuje kontrolę przemieszczania się obywateli.

C. ingeruje w kształt granic umawiających się stron.

D. gwarantuje swobodę przepływu informacji we Wspólnocie.

6. O konieczności zawarcia umów między państwami członkowskimi wspomina (1 p.)

A. artykuł 10. B. artykuł 4. C. artykuł 5. D. artykuł 6.

Do rozwiązania zadań 7. i 8. wykorzystaj zamieszczoną mapę.

7. Władza komunistyczna na Łotwie obalona została w (1 p.)

A. grudniu 1989 r.

B. marcu 1990 r.

C. sierpniu 1992 r.

D. maju 1991 r.

8. Wybierz prawdziwe zdanie. (1 p.)

A. Władze komunistyczne w Bułgarii i Rumunii obalone zostały w 1990 r.

B. Węgry i Ukraina powstały po rozpadzie ZSRR.

C. Komunistyczne władze Czechosłowacji i Rumunii obalono w tym samym miesiącu.

D. Komunistyczny rząd węgierski obalono miesiąc po podobnych wydarzeniach w NRD.

Do rozwiązania zadania od 9. do 10. wykorzystaj zamieszczoną mapę.

9. Austria była krajem, który (1 p.)

A. tworzył Europejską Wspólnotę Gospodarczą w 1958 r.

B. nie przyłączył się do Unii Europejskiej.

C. został przyłączony do UE w latach 1973-1975.

D. włączono do Unii w 2004 r.

10. Wymień pięć państw włączonych do Unii Europejskiej w latach 1973-1995. (2 p.)

Następnie wypisz trzy z krajów przyłączonych w 2004 r.

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

11. Zburzenie muru berlińskiego miało miejsce (1 p.)

A. we wrześniu 1988 r. B. w listopadzie 1989 r. C. w marcu 1991 r. D. w listopadzie 1990 r.

12. Apartheid (1 p.)

A. był powodem nałożenia na RPA sankcji przez ONZ.

B. to nazwa doktryny komunistycznej w Afryce.

C. zniesiono oficjalnie w RPA na początku lat 80.

D. został obalony w wyniku krwawych starć z władzami Senegalu.

13. Początek rozpadu Jugosławii to (1 p.)

A. wojna w Kosowie.

B. secesja Słowenii i Chorwacji.

C. wojna w Bośni i Hercegowinie.

D. wystąpienie z Jugosławii Macedonii.

14. Na konferencji „2+4” (1 p.)

A. zdecydowano o rozbrojeniu ZSRR.

B. dokonano podziału Czechosłowacji na Czechy i Słowację.

C. obradowały państwa Europy Środkowej.

D. postanowiono zjednoczyć Niemcy.

15. Pod koniec lat 80. w Chinach (1 p.)

A. znacjonalizowano zagraniczne koncerny.

B. rozpoczął się proces demokratyzacji życia publicznego.

C. doszło do porozumienia protestujących studentów z władzami.

D. zaczęto wprowadzać reformy gospodarcze.

16. Rozmowy w Genewie i Rejkiawiku w 1986 r. (1 p.)

A. prowadzone były przez Ronalda Reagana i Borysa Jelcyna.

B. miały na celu redukcję arsenału rakietowego USA i ZSRR.

C. dotyczyły pomocy humanitarnej głodującym w Afryce.

D. doprowadziły do udzielenia pomocy gospodarczej ZSRR.

17. Jedno z najważniejszych międzynarodowych porozumień o redukcji emisji (1 p.)

szkodliwych gazów do atmosfery podpisano w

A. Tokio w 1997 r. B. Moskwie w 1990 r. C. Kioto w 1997 r. D. Hong Kongu w 1999 r.

18. Wyjaśnij pojęcie pierestrojka. (2 p.)

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

19. Scharakteryzuj fundamentalizm islamski. Następnie podaj jeden jego przejaw. (2 p.)

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

20. Napisz, kim był Vaclav Havel. (2 p.)

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

Karta odpowiedzi

Nr zadania

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

Odpowiedź

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

D

D

D

D

D

D

D

D

D

D

D

D

D

D

D

D

Sprawdzian B: Świat po upadku ZSRR

Imię i nazwisko: ....................................

Data: ..........................., klasa: ...............

1. Masz przed sobą sprawdzian składający się z 20 zadań.

2. Rozwiązania zadań od 1. do 9. oraz od 11. do 17. zaznacz, zamalowując odpowiadające im kratki w karcie odpowiedzi na końcu sprawdzianu. Tylko jedno rozwiązanie jest poprawne. W przypadku pomyłki, błędne rozwiązanie otocz kółkiem i ponownie zamaluj inną kratkę. Rozwiązania zadań 10. oraz od 18. do 20. zapisz bezpośrednio pod poleceniem w wyznaczonym miejscu.

3. Zadania od 1. do 6. dotyczą tekstu źródłowego. Zadania 7. do 10. dotyczą map.

4. Za cały sprawdzian można uzyskać maksymalnie 24 punkty.

Powodzenia!

Do rozwiązania zadań od 1. do 6. przeczytaj zamieszczony tekst źródłowy.

Zjednoczenie Niemiec

Republika Federalna Niemiec, Niemiecka Republika Demokratyczna, Republika Francuska, Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Stany Zjednoczone Ameryki, [...] zdecydowane - zgodnie z ich zobowiązaniami wynikającymi z Karty Narodów Zjednoczonych - na rozwijanie przyjacielskich stosunków między narodami [...], pomne podstawowych zasad podpisanego w Helsinkach Aktu końcowego Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, [...] uznając, że poprzez ten fakt i w następstwie zjednoczenia Niemiec jako demokratycznego i pokojowego państwa prawa i odpowiedzialność czterech mocarstw wobec Berlina i Niemiec jako całości stracą swoje znaczenie, [...] uzgodniły, co następuje:

Artykuł 1. (1) Zjednoczone Niemcy będą obejmować terytorium Republiki Federalnej Niemiec, Niemieckiej Republiki Demokratycznej i całego Berlina. [...]

(3) Zjednoczone Niemcy nie mają żadnych roszczeń terytorialnych wobec innych państw i nie będą takich roszczeń wysuwać także w przyszłości. [...]

Artykuł 2. [...] Rządy Republiki Federalnej Niemiec i Niemieckiej Republiki Demokratycznej oświadczają, że zjednoczone Niemcy nigdy nie użyją żadnego z posiadanych

rodzajów broni, a jeśli tak, to zgodnie z własną konstytucją i Kartą Narodów Zjednoczonych.

Artykuł 3. (1) Rządy Republiki Federalnej Niemiec i Niemieckiej Republiki Demokratycznej podkreślają swoją rezygnację z produkcji, posiadania i rozporządzania bronią atomową, biologiczną i chemiczną. [...]

Artykuł 6. Niniejszy układ nie narusza prawa zjednoczonych Niemiec do przynależności do sojuszów wraz ze wszystkimi wynikającymi z tego prawami i obowiązkami. [...]

Oprac. na podst.: Układ mocarstw z państwami niemieckimi w sprawie statusu zjednoczonych Niemiec,
podpisany w Moskwie 12 IX 1990 r., w: Wiek XX w źródłach, oprac. M. Sobańska-Bondaruk, S. B. Lenard, Warszawa 1998, s. 355-359.

1. Zgodnie z układem zjednoczone Niemcy (1 p.)

A. wykluczają zastosowanie posiadanego arsenału broni.

B. uzależniają użycie broni od decyzji Narodów Zjednoczonych.

C. w wypadku konfliktu zdają się na arbitraż ONZ.

D. mogą zastosować posiadaną broń.

2. Sygnatariuszem układu nie jest (1 p.)

A. Irlandia. B. Francja. C. ZSRR. D. Wielka Brytania.

3. O rezygnacji Niemiec z broni masowego rażenia traktuje (1 p.)

A. artykuł 2. B. artykuł 1. C. artykuł 6. D. artykuł 3.

4. Porozumienie (1 p.)

A. nakłada odpowiedzialność wobec losów Niemiec na strony układu.

B. określa ustrój zjednoczonych Niemiec.

C. gwarantuje Niemcom pomoc finansową w procesie jednoczenia.

D. zezwala na korekty granic obszaru Niemiec.

5. Powyższy układ (1 p.)

A. nie zezwala Niemcom na przystąpienie do wybranego sojuszu.

B. musi zostać przyjęty w ciągu roku od podpisania.

C. nie określa, do jakich układów mogą przystąpić zjednoczone Niemcy.

D. wyklucza ratyfikację porozumienia przez NRD.

6. Na jaki dokument powołują się strony układu? (1 p.)

A. Pakt Unii Europejskiej.

B. Akt Konfederacji Bezpieczeństwa.

C. Karta Narodów Zjednoczonych.

D. Karta Atlantycka.

Do rozwiązania zadań 7. i 8. wykorzystaj zamieszczoną mapę.

7. Miasta Mińsk i Taszkient to stolice (1 p.)

A. Litwy i Białorusi.

B. Białorusi i Azerbejdżanu.

C. Białorusi i Uzbekistanu.

D. Turkmenistanu i Białorusi.

8. Wybierz prawdziwe zdanie. (1 p.)

A. Aszchabad jest stolicą Kazachstanu.

B. Azerbejdżan sąsiaduje z Kirgistanem.

C. Turkmenistan graniczy z Uzbekistanem.

D. Gruzja należała do WNP w 1992 r.

Do rozwiązania zadań 9. i 10. wykorzystaj zamieszczoną mapę.

9. Dania jest państwem, które (1 p.)

A. pozostaje neutralne do dzisiaj.

B. przyłączono do Unii Europejskiej w tym samym okresie co Szwecję.

C. należało do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej w 1958 r.

D. wstąpiło do Unii w 2004 r.

10. Wymień pięć państw tworzących Europejską Wspólnotę Gospodarczą (2 p.)

w 1958 r. Następnie podaj trzy z krajów europejskich, które pozostają

poza strukturami Unii Europejskiej.

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

11. Litwa, Łotwa i Estonia ogłosiły swoją niepodległość w (1 p.)

A. 1991 r. B. 1989 r. C. 1992 r. D. 1990 r.

12. Podział świata na Północ i Południe (1 p.)

A. polega na podziale na biedną północ i uprzemysłowione południe.

B. nie dotyczy krajów tzw. Trzeciego Świata.

C. prowadzi do zmniejszenia się ludności na południu.

D. wynika ze zróżnicowania gospodarczego tych obszarów.

13. Konflikt między Rosją a Ukrainą zakończył się w (1 p.)

A. 1997 r. B. 1992 r. C. 2000 r. D. 1991 r.

14. Rozpad Czechosłowacji na Czechy i Słowację (1 p.)

A. został zatwierdzony na konferencji „2+4”.

B. poprzedzono rozdziałem instytucji państwowych.

C. przebiegał burzliwie i prawie doprowadził do wojny.

D. był spowodowany procesem jednoczenia Niemiec.

15. Na placu Tienanmen (1 p.)

A. chińscy studenci zostali zmasakrowani przez siły porządkowe.

B. w 1989 r. władze chińskie proklamowały wprowadzenie przemian ustrojowych.

C. doszło do rokowań władz Chin z opozycją.

D. Tybetańczycy domagali się przemian gospodarczych w swoim kraju.

16. Do wojny w Czeczenii w latach 90. doszło, ponieważ (1 p.)

A. prezydent Dżohar Dudajew wydał rozkaz ataku na jednostki rosyjskie.

B. miasto Grozny ogłosiło autonomię.

C. Rosjanom zależało na swobodnym dostępie do Kaukazu.

D. Czeczeni ogłosili przejęcie źródeł ropy naftowej.

17. Porozumienie z Dayton zawarto w (1 p.)

A. 1999 r. B. 1995 r. C. 1998 r. D. 1992 r.

18. Wyjaśnij pojęcie aksamitna rewolucja. (2 p.)

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

19. Podaj dwa przykłady dominującej pozycji Stanów Zjednoczonych w świecie. (2 p.)

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

20. Napisz, kim był Michaił Gorbaczow. (2 p.)

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

Karta odpowiedzi

Nr zadania

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

Odpowiedź

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

D

D

D

D

D

D

D

D

D

D

D

D

D

D

D

D

---