Sprawdzian A: Polska w okresie II wojny światowej

Imię i nazwisko: ....................................

Data: ..........................., klasa: ...............

1. Masz przed sobą sprawdzian składający się z 20 zadań.

2. Rozwiązania zadań od 1. do 9. oraz od 11. do 17. zaznacz, zamalowując odpowiadające im kratki w karcie odpowiedzi na końcu sprawdzianu. Tylko jedno rozwiązanie jest poprawne. W przypadku pomyłki, błędne rozwiązanie otocz kółkiem i ponownie zamaluj inną kratkę. Rozwiązania zadań 10. oraz od 18. do 20. zapisz bezpośrednio pod poleceniem w wyznaczonym miejscu.

3. Zadania od 1. do 5. dotyczą tekstu źródłowego. Zadania od 6. do 10. dotyczą map.

4. Za cały sprawdzian można uzyskać maksymalnie 24 punkty.

Powodzenia!

Do rozwiązania zadań od 1. do 5. przeczytaj zamieszczony tekst źródłowy.

Sytuacja Polaków na ziemiach wcielonych

Na ziemiach „wcielonych” panuje bezwzględny terror wobec ludności polskiej, znacznie ostrzejszy aniżeli w „guberni generalnej”. Wywierane są bezwzględne represje w postaci rozstrzeliwania „winowajców” rzekomego terroru wobec mniejszości niemieckiej w okresie przedwojennym. Ustanowiono specjalne sądy powołane do tropienia i karania w trybie doraźnym wszelkich przestępstw i krzywd, których przedmiotem była ludność niemiecka w „okresie polskim”. Tam gdzie nie można wykryć „sprawców bezpośrednich”, rozstrzeliwuje się „odpowiedzialnych moralnie”: wybitniejszych obywateli danej miejscowości, przywódców stronnictw politycznych, polskich działaczy społecznych [...].

Na ziemiach „wcielonych” do Rzeszy masowe aresztowania są na porządku dziennym. [...] Niemcy wywierają bezwzględną zemstę na działaczach Związku Zachodniego i na powstańcach wielkopolskich, którzy są tropieni również na terenie Generalnego Gubernatorstwa, o ile zdołali się schronić przed represjami. W stosunku do ogółu ludności jest - na wielką skalę zakrojona - akcja wysiedlania, mająca na celu bardzo daleko idące osłabienie żywiołu polskiego [...].

Cały pozostawiony przez wysiedleńców majątek ulega konfiskacie. Wydalenia, które

początkowo dotyczyły miast, a zwłaszcza inteligencji i polskiego żywiołu gospodarczego, objęły również i mieszkańców wsi [...].

Na miejsce wysiedlonego żywiołu polskiego sprowadzają okupanci Niemców z państw bałtyckich, którzy opuszczają miejsca swego pobytu na mocy umowy z rządami tych państw. Akcję przesiedlenia Niemców bałtyckich zakończono w przeciągu dwu miesięcy, przenosząc na tereny okupowane od 60 do 70 tys. osób. Przybysze otrzymali mieszkania i warsztaty pracy po wysiedlonych Polakach. [...]

Oprac. na podst.: Raport gen. M. Tokarzewskiego z 9 I 1940 r.,

w: W. Pronobis, Polska i świat w XX wieku, Warszawa 1991, s. 237-238.

1. Czym Niemcy uzasadniali rozstrzeliwanie Polaków? (1 p.)

A. Niższością rasową Polaków.

B. Ustanowieniem specjalnych doraźnych sądów.

C. Koniecznością ukarania wszystkich przestępstw.

D. Rzekomymi prześladowaniami mniejszości niemieckiej.

2. Mienie po wysiedlonych Polakach, przejęte zostało przez (1 p.)

A. władze faszystowskie.

B. Niemców z państw bałtyckich.

C. innych, nie dotkniętych represjami Polaków.

D. niemiecki rząd.

3. Użyte w tekście wyrażenie „odpowiedzialny moralnie” (1 p.)

A. jest nieprawdziwe.

B. wystarczająco tłumaczy postępowanie Niemców.

C. dotyczy prawdziwej antyniemieckiej działalności polskiej ludności.

D. stanowiło pretekst do wysiedleń.

4. Jaki był główny cel przeprowadzenia przez Niemców akcji (1 p.)

wysiedlania ludności polskiej z ziem wcielonych?

A. Ukaranie Polaków za opór w pierwszych dniach wojny.

B. Zasiedlenie terenów Generalnego Gubernatorstwa.

C. Zmniejszenie liczby Polaków na tym obszarze.

D. Przejęcie majątków wysiedlonych osób.

5. Wybierz prawdziwe zdanie. (1 p.)

A. Okupant niemiecki szczególną opieką otoczył przedsiębiorców.

B. Przesiedlenia dotknęły ogółu ludności polskiej.

C. Represje wobec ludności polskiej w Generalnym Gubernatorstwie miały ostrzejszy charakter.

D. Akcja przesiedlania Niemców bałtyckich trwała trzy miesiące.

Do rozwiązania zadań od 6. do 8. wykorzystaj zamieszczoną mapę.

6. Wśród terenów opanowanych przez powstańców nie znalazł się obszar (1 p.)

A. Czerniakowa. B. Woli. C. Powiśla. D. Saskiej Kępy.

7. Dzielnica Ochoty została utracona przez powstańców (1 p.)

A. 30 IX. B. 2 IX. C. 11 VIII. D. 8 VIII.

8. Wybierz prawdziwe zdanie. (1 p.)

A. Linia frontu w połowie września przebiegała wzdłuż linii kolejowej.

B. Mosty na Wiśle zostały wysadzone we wrześniu 1944 r.

C. Oddziały Armii Krajowej z Natolina wsparły walczących powstańców na Żoliborzu.

D. I Armia Wojska polskiego przeprowadziła desant w rejonie Starego Miasta.

Do rozwiązania zadań od 9. do 10. wykorzystaj zamieszczoną mapę.

9. W której miejscowości znajdował się obóz zagłady? (1 p.)

A. Mauthausen. B. Zagrzeb. C. Bergen-Belsen. D. Chełmno.

10. Wypisz po trzy polskie miejscowości, w których utworzono getta i obozy zagłady. (2 p.)

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

11. Samodzielna Brygada Strzelców Karpackich (1 p.)

A. walczyła pod Arnhem.

B. broniła Tobruku.

C. brała udział w bitwie powietrznej o Anglię.

D. wyzwoliła Wilhelmshaven.

12. Do utworzenia Armii Krajowej doszło w (1 p.)

A. grudniu 1942 r. B. lutym 1942 r. C. maju 1941 r. D. czerwcu 1943 r.

13. Dowódcą 2. Armii Wojska Polskiego był (1 p.)

A. Zygmunt Berling.

B. Władysław Anders.

C. Tadeusz Komorowski.

D. Karol Świerczewski.

14. Wybierz prawdziwe zdanie. (1 p.)

A. Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego był legalną władzą polską.

B. Przewodniczącym PKWN została Wanda Wasilewska.

C. PKWN opowiadał się za odbudową Polski w granicach sprzed 1939 r.

D. W swym manifeście PKWN głosił hasła demokratyzacji i reformy rolnej.

15. Zbrodnia katyńska (1 p.)

A. została popełniona przez wojska niemieckie w 1941 r.

B. posłużyła Polakom za pretekst zerwania stosunków dyplomatycznych z ZSRR.

C. była zbrodnią dokonaną na polskich oficerach w 1940 r.

D. to mord na przedstawicielach inteligencji żydowskiej.

16. Celem „Żegoty” było v

A. niesienie pomocy ludności żydowskiej.

B. wspieranie planu holocaustu.

C. zwalczanie ugrupowań komunistycznych na ziemiach polskich.

D. zorganizowanie powstania w getcie warszawskim.

17. Plan „Burza” (1 p.)

A. był akcją zbrojną Armii Ludowej.

B. zakładał ataki na radzieckie placówki wojskowe.

C. zakładał wspólną z Rosjanami walkę przeciwko Niemcom.

D. zakończył się powodzeniem.

18. Wyjaśnij pojęcie „Wachlarz”. (2 p.)

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

19. Podaj dwa postanowienia układu Sikorski-Majski. (2 p.)

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

20. Rozwiń skrót ZPP. Następnie scharakteryzuj rolę tej organizacji. (2 p.)

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

Karta odpowiedzi

Nr zadania

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

Odpowiedź

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

D

D

D

D

D

D

D

D

D

D

D

D

D

D

D

D

Sprawdzian B: Polska w okresie II wojny światowej

Imię i nazwisko: ....................................

Data: ..........................., klasa: ...............

1. Masz przed sobą sprawdzian składający się z 20 zadań.

2. Rozwiązania zadań od 1. do 9. oraz od 11. do 17. zaznacz, zamalowując odpowiadające im kratki w karcie odpowiedzi na końcu sprawdzianu. Tylko jedno rozwiązanie jest poprawne. W przypadku pomyłki, błędne rozwiązanie otocz kółkiem i ponownie zamaluj inną kratkę. Rozwiązania zadań 10. oraz od 18. do 20. zapisz bezpośrednio pod poleceniem w wyznaczonym miejscu.

3. Zadania od 1. do 5. dotyczą tekstu źródłowego. Zadania od 6. do 10. dotyczą map.

4. Za cały sprawdzian można uzyskać maksymalnie 24 punkty.

Powodzenia!

Do rozwiązania zadań od 1. do 5. przeczytaj zamieszczony tekst źródłowy.

Raport do gen. Sosnkowskiego

Od 9 lutego począwszy nastąpiło masowe wywożenie w głąb Rosji elementu pracującego dawniej nie tylko politycznie, ale i społecznie i gospodarczo. Inteligencję wywieziono już poprzednio. Wywożono całe rodziny, starców, kobiety i nawet najmniejsze dzieci, zostawiając pół godziny czasu na spakowanie się. O rozmiarach wysiedlenia może świadczyć fakt, że z pow. [powiatu] lidzkiego odszedł transport 300 wagonów towarowych nieogrzewanych. [...] Pozostałe mienie objęły pod swój zarząd miejscowe komitety komunistyczne. Wrażenie tego wysiedlenia bardzo duże, ale niekorzystne dla Sowietów, gdyż każdemu posiadaczowi ponad 5 ha ziemi grozi podobny los.

[...] Poza niezwykle minimalną ilością sympatyków komunizmu, przeważnie materialnie zainteresowanych, tak ludność polska jak i białoruska oczekują z utęsknieniem wskrzeszenia Polski; dawny element komunistyczny rozczarował się i wyrzekł komunizmu, dlatego wielu dawnych działaczów komunistycznych, organizatorów wiejskich komitetów i milicji siedzi dziś w kryminałach sowieckich; celem samoobrony w obawie przed wysiedleniem lub zaaresztowaniem ludność samorzutnie organizuje się i zakłada luźnie działające tajne organizacje, szykując się do działań partyzanckich mniej więcej od 15 kwietnia. Po doświadczeniach w wojnie fińsko-rosyjskiej prysły resztki uroku i wiary w potęgę militarną Sowietów, co na początku odgrywało dużą rolę w nastrojach [...].

Konfidenci. - Bolszewicy masowo wszędzie angażują konfidentów; niestety należy przyznać, że sporo ludzi poszło na tę podłą służbę. Dlatego na terenach bolszewickich swobodna rozmowa jest wykluczona [...]. Oprócz agentów płatnych jest wielu donosicieli z amatorstwa - załatwiają dawne porachunki pisząc „donosy”; niestety jest tego dużo.

Oprac. na podst.: Raport do gen. K. Sosnkowskiego z 17 III 1940 r.,

w: W. Pronobis, Polska i świat w XX wieku, Warszawa 1991, s. 239-240.

1. Majątek po wysiedlonych Polakach był przejmowany przez (1 p.)

A. chłopów.

B. zarządy.

C. poprzednich właścicieli.

D. komitety komunistyczne.

2. Donosiciele (1 p.)

A. to inaczej konfidenci lub agenci.

B. działali najczęściej z powodów ideologicznych.

C. rekrutowali się najczęściej z białoruskich działaczy partyjnych.

D. byli karani przez władze sowieckie.

3. Miejscowa ludność tworzyła tajne organizacje (1 p.)

A. aby odzyskać utracone mienie.

B. z inspiracji władz polskich.

C. w celu rozpoczęcia walki z okupantem.

D. gdyż obawiano się ataku Rosjan.

4. Wybierz prawdziwe zdanie. (1 p.)

A. Rosjanom nie udało się zwerbować wielu donosicieli z powodu patriotyzmu obywateli.

B. Bolszewicy wywieźli inteligencję w drugiej kolejności.

C. Wielu miejscowych komunistów zostało uwięzionych przez Sowietów.

D. Wojna radziecko-fińska potwierdziła potęgę wojskową Związku Radzieckiego.

5. Minimalna liczba sympatyków komunizmu wynikała z (1 p.)

A. pobudek materialnych.

B. uwięzienia działaczy komunistycznych.

C. konfliktów narodowościowych.

D. rozczarowania działaniami Rosjan.

Do rozwiązania zadań od 6. do 8. wykorzystaj zamieszczoną mapę.

6. Generalne Gubernatorstwo obejmowało takie miasta, jak: (1 p.)

A. Warszawa, Radom, Ciechanów.

B. Lublin, Kraków, Częstochowa.

C. Białystok, Kielce, Rzeszów.

D. Siedlce, Rzeszów, Pińsk.

7. Związek Radziecki uzyskał miasta (1 p.)

A. Wilno i Grodno. B. Brześć i Lublin. C. Kowel i Mińsk. D. Łuck i Lwów.

8. Wybierz prawdziwe zdanie. (1 p.)

A. W 1939 r. Królewiec wchodził w skład Rzeczpospolitej.

B. Przed wojną Kowno należało do Litwy.

C. Wrocław należał do ziem wcielonych do państwa niemieckiego.

D. Słowacja uzyskała nabytki terytorialne w okolicach Przemyśla.

Do rozwiązania zadań od 9. do 10. wykorzystaj zamieszczoną mapę.

9. Oddziały Armii Krajowej i Gwardii Ludowej wsparły powstanie od strony (1 p.)

A. ulicy Żelaznej. B. Cmentarza Powązkowskiego. C. linii kolejowej. D. ulicy Okopowej.

10. Zapisz pięć nazw ulic, wzdłuż których znajdowały się bunkry powstańców. (2 p.)

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

11. Samodzielna Brygada Strzelców Podhalańskich brała udział w (1 p.)

A. obronie miasta Tobruku.

B. ataku na klasztor na Monte Cassino.

C. walkach o Narwik.

D. wyzwoleniu Wilhelmshaven.

12. Do zawarcia układu Sikorski-Majski doszło (1 p.)

A. 18 V 1942 r. B. 22 VII 1943 r. C. 30 VII 1941 r. D. 4 VII 1943 r.

13. Komendantem Głównym Armii Krajowej w latach 1944-1945 był (1 p.)

A. Leopold Okulicki.

B. Emil Fieldorf.

C. Marceli Nowotko.

D. Aleksander Wilk-Krzyżanowski.

14. Wybierz prawdziwe zdanie. (1 p.)

A. Krajowa Rada Narodowa została utworzona po sformowaniu

Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego.

B. PKWN był reprezentacją polskiego państwa podziemnego.

C. Manifest PKWN został ogłoszony 12 VII 1944 r.

D. PKWN ogłosił się tymczasową legalną władzą w Polsce.

15. Władysław Sikorski (1 p.)

A. zginął w katastrofie lotniczej pod Gibraltarem w 1942 r.

B. pełnił obowiązki Naczelnego Wodza.

C. był wicepremierem polskiego rządu.

D. był niechętnie nastawiony do współpracy z aliantani zachodnimi.

16. Delegatura Rządu Na Kraj (1 p.)

A. sprawowała nadzór cywilny nad polskim państwem podziemnym.

B. powstała pod nadzorem Stalina.

C. prowadziła akcje zbrojne na tyłach wojsk niemieckich.

D. dokonała zamachu na generale SS Franzu Kutscherze.

17. Volkslista była (1 p.)

A. spisem osób wyznaczonych do wysiedlenia.

B. innym określeniem na holocaust.

C. niemiecką lista narodową.

D. sposobem na uniknięcie służby w wojsku niemieckim.

18. Wyjaśnij pojęcie Szare Szeregi. (2 p.)

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

19. Podaj dwie przyczyny wybuchu powstania warszawskiego. (2 p.)

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

20. Rozwiń skrót PPR. Następnie scharakteryzuj rolę tej organizacji. (2 p.)

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

Karta odpowiedzi

Nr zadania

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

Odpowiedź

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

A

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

C

D

D

D

D

D

D

D

D

D

D

D

D

D

D

D

D

---