FUNKCJE PRAWA PROCESOWEGO
Funkcja porządkująca
Funkcja instrumentalna
Funkcja ochrony
Ad 1) Polega na wyznaczeniu przez przepisy kolejności podejmowanych czynności przez organy administracji i uczestników postępowania, co zapewnia ochronę praw podmiotowych adresatów działań administracji i ułatwia zapewnienie jednolitości tych działań w skali kraju niezależnie od sprawy administracyjnej
Ad 2) Wyraża się w wyznaczeniu najlepszej drogi zmierzającej do osiągnięcia celu procesu, czyli załatwienia indywidualnej sprawy konkretnego podmiotu w drodze decyzji administracyjnej
Ad 3) Polega na ochronie interesu indywidualnego i społecznego. Z chwilą wszczęcia postępowania między stroną a organem administracji powstaje stosunek proceduralny, w którym to są ściśle określone prawa i obowiązki organu i adresata działań organu.
KODYFIKACJE PRAWA PROCESOWEGO
Jest to ustawa z dnia 14.06.1960r, był on wiele razy nowelizowany, oto najważniejsze nowelizacje:
Ustawa z 31.01.1980r. O NSA i zmianie ustawy KPA → od 1922r działał w Polsce Najwyższy Trybunał Administracyjny, który zajmował się kontrolą legalności decyzji administracyjnych. Działał do 1939r. Po II wojnie nie reaktywowano działalności tego Trybunału. Pod koniec lat 70 sądy powszechne kontrolowały zgodność z prawem decyzji administracyjnych. Dopiero 31.01.1980r przywrócono sądownictwo administracyjne w Polsce.
24.05.1990r. - ustawa o zmianie ustawy KPA → wprowadzono wówczas Samorząd Terytorialny na szczeblu gminy. Trzeba było dostosować nazewnictwo, terminologię i znowelizowano w poważny sposób przepisy kodeksu.
2010r. → nowelizacja KPA, która weszła w życie 11.04.2011r.
ZASADY OGÓLNE KODEKSU POSTĘPOWANIA ADMINISTRACYJNEGO
Zasada praworządności - na organie prowadzącym postępowanie spoczywa nie tylko obowiązek podejmowania wyłącznie zgodnych z prawem działań, ale też obowiązek czuwania nad tym, aby wszyscy uczestnicy postępowania przestrzegali obowiązującego porządku prawnego. Odpowiedzialność za naruszenie prawa spoczywa na organie prowadzącym to postępowanie.
Zasada uwzględniania z urzędu interesu społecznego i słusznego interesu obywateli - nakłada na organ prowadzący postępowanie obowiązek załatwienia sprawy tak, aby oba te interesy nie zawsze ze sobą zbieżne w miarę możliwości zostały uwzględnione. Obowiązkiem każdego organu załatwiającego sprawę na podstawie uznania administracyjnego jest załatwienie sprawy zgodnie z żądaniem obywatela jeśli interes społeczny nie stoi temu na przeszkodzie.
Zasada prawdy obiektywnej - nakazuje organowi prowadzącemu postępowanie zebranie z urzędu lub na wniosek strony oraz rozpatrzenie całego materiału dowodowego w sposób pozwalający na ustalenie stanu faktycznego sprawy zgodnie z rzeczywistością.
Trzeba wyjaśnić okoliczności tak, aby można było rozstrzygnąć sprawę. Prawidłowe ustalenie stanu faktycznego sprawy stanowi warunek konieczny. Strona ma współdziałać z organem w celu ustalenia stanu faktycznego sprawy zgodnego z rzeczywistością.
Zasada prowadzenia postępowania w sposób budzący zaufanie uczestników tego postępowania do władzy publicznej - wskazuje na obowiązek takiego działania, aby wszyscy uczestnicy postępowania widząc, iż jest ono prowadzone w sposób rzetelny i neutralny i zgodny z prawem, nabierali zaufania zarówno do organu prowadzącego postępowanie jak i do innych organów państwa. Chodzi tutaj o harmonizowanie stosunków między administracją a obywatelem.
Zasada udzielania informacji faktycznej i prawnej - w stosunku do stron postępowania organ jest obowiązany udzielać zarówno na wniosek jak i z urzędu informacji o okolicznościach faktycznych i prawnych mających wpływ na wynik sprawy. Organ ma dbać, by strony nie poniosły szkody z powodu nieznajomości prawa.
Zasada czynnego udziału stron w postępowaniu - organ prowadzący postępowanie ma obowiązek zapewnienia stronie możliwości udziału w każdym stadium postępowania, strona powinna być zawiadomiona co najmniej 7 dni wcześniej o wszystkich istotnych czynnościach postępowania. Organ także jest zobowiązany umożliwić stronie wypowiedzenie się co do zebranych w sprawie dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań.
Zasada przekonywania - polega na wyjaśnieniu stronie, że adresowana do niej decyzja wynika z racjonalnych przesłanek i jest oparta na przepisach obowiązującego prawa i że w istniejącym stanie prawnym i faktycznym sprawy wydanie innej decyzji było niemożliwe. Istota tej zasady sprowadza się w praktyce do prawidłowego i wyczerpującego uzasadniania decyzji i postanowień.
Zasada szybkości i prostoty postępowania - na organie ciąży obowiązek podejmowania wszystkich czynności bez zbędnej zwłoki, aby wnikliwie i w jak najkrótszym czasie doprowadzić do rozstrzygnięcia sprawy.
Zasada załatwiania spraw spornych w drodze ugody - obowiązkiem organu jest dążenie, by sprawa załatwiona została w formie zawartej przez strony ugody. Rola organu prowadzącego postępowanie sprowadza się do skontrolowania legalności i prawidłowości uregulowania wzajemnych praw i obowiązków przez strony.
Zasada pisemności postępowania - z zasady wynika obowiązek zachowania pisemnej formy aktów kończących postępowanie, ewentualnie w formie dokumentu elektronicznego, jak i utrwalenia na piśmie w formie protokołu lub adnotacji wszystkich czynności mających znaczenie dla sprawy lub toku postępowania. Od zasady tej można odstąpić, jeżeli leży to w interesie strony i przepis prawny nie stoi temu na przeszkodzie.
Zasada dwuinstancyjności - wyraża prawo strony do domagania się, aby jej sprawa byłą przedmiotem dwukrotnego rozpoznania przez dwa różnej rangi organy. Organ odwoławczy nie może ograniczyć się tylko do kontroli decyzji organu I instancji. Zasada ta ,a zastosowanie do postępowania prowadzonego w trybie zwyczajnym i nadzwyczajnym.
Zasada trwałości decyzji ostatecznych - decyzją ostateczną jest każda decyzja organu II instancji wydana na skutek wniesienia odwołania czy też wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy oraz decyzja organu I instancji po bezskutecznym upływie terminu do wniesienia skargi(14dni). Jeśli upłynie ten termin, to decyzja organu I instancji otrzymuje przymiot ostateczności. Taką decyzję traktujemy jako zgodną z prawem i prawidłową tak długo, o ile nie zostanie ona uchylona bądź zmieniona. Wzruszanie decyzji ostatecznych trzeba traktować na gruncie KPA jako coś zupełnie wyjątkowego.
Zasada sądowej kontroli legalności decyzji administracyjnych - decyzje mogą być zaskarżane do sądu administracyjnego z powodu ich niezgodności z prawem, na zasadach i w trybie określonym w odrębnych ustawach. Sąd bada decyzję pod względem legalności, nigdy pod względem celowości.
ORGAN PROWADZĄCY POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE
Postępowanie administracyjne musi być prowadzone przez organ administracji publicznej w rozumieniu kodeksu, należy tu wymienić:
Ministrowie w rozumieniu kodeksu
Terenowe organy administracji rządowej
Organy jednostek samorządu terytorialnego
Funkcjonalne organy administracji publicznej
Ad 1) Chodzi o ministrów kierujących działem administracji rządowej, np. nauki, spraw zagranicznych, budownictwa. Zaliczamy tutaj także Premiera, a także kierownika urzędu centralnego, np. Komendanta Głównego Policji, Straży Granicznej, prezesa GUS.
Ad 2) Wyróżniamy tu terenowe organy administracji zespolonej(Wojewoda) i niezespolonej(Naczelnik Urzędu Skarbowego, Celnego).
Ad 3) Gmina - Wójt, Burmistrz, Prezydent. Powiat - Starosta. Dodatkowo także mamy tutaj Samorządowe Kolegia Odwoławcze.
Ad 4) Agencje państwowych osób prawnych czy samorządów zawodowych, np. Urząd dozoru technicznego
STRONA POSTĘPOWANIA ADMINISTRACYJNEGO
Jest to centralna postać postępowania, przedmiotem postępowania są prawa i obowiązki właśnie owej strony.
Gdy nie ma strony, nie ma postępowania.
Strona → każdy czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowania, albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek.
Są dwie teorie, które różnie określają stronę. Teoria subiektywna mówi, że stroną jest każdy, komu się wydaje, że postępowanie dotyczy jego interesu prawnego. Natomiast teoria obiektywna mówi, że stroną jest tylko ten, czyjego interes prawny istnieje w kategoriach obiektywnych. Mieć interes prawny to tyle co wskazać przepis prawa obowiązującego umożliwiający danej osobie wystąpienie z określonym żądaniem do organu bądź co najmniej przepis zobowiązujący do załatwienia określonej kategorii spraw. Można odmówić wszczęcia postępowania w sytuacji, gdy żądanie zostało wniesione przez osobę niebędącą stroną w sprawie
Stronami mogą być:
osoby fizyczne
osoby prawne
państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne i organizacje społeczne bez osobowości prawnej
W przypadku śmierci strony, gdy postępowanie jest w toku, to jeżeli przedmiotem postępowania są prawa osobiste, to postępowanie będzie podlegało umorzeniu. Jeśli jednak przedmiotem są prawa i obowiązki, które przechodzą na następców prawnych, to postępowanie toczy się dalej, a w miejsce strony, która zmarła w toku postępowania wstępują jej następcy prawni(spadkobiercy).
PEŁNOMOCNIK STRONY
Strona może działać w postępowaniu osobiście lub przez pełnomocnika. Pełnomocnikiem może być każda osoba fizyczna posiadająca zdolność do czynności prawnych. Pełnomocnictwo powinno być udzielone na piśmie lub zgłoszone do protokołu. Do akt sprawy musi być dołączony odpis pełnomocnictwa.
Jeżeli strona jest nieobecna w kraju lub nie posiada zdolności do czynności prawnych, to obowiązkiem organu administracji jest wystąpienie do sądu o wyznaczenie przedstawiciela takiej osoby. Tym przedstawiciel jest kurator. W sytuacji niecierpiącej zwłoki sam organ administracji może wyznaczyć tymczasowego przedstawiciela, który będzie działał w postępowaniu do czasu wyznaczenia przedstawiciela przez sąd.
PODMIOTY NA PRAWACH STRONY
Są to podmioty nie posiadające legitymacji procesowej w danym postępowaniu(bo postępowanie to toczy się w cudzej sprawie), którym jednakże z mocy prawa przysługują wszelkie uprawnienia procesowe strony, tzn. wypływające z przepisów KPA. Pozycja tych podmiotów może wynikać z przepisów KPA lub przepisów ustaw szczególnych.
Podmiotami tymi są:
Organizacja społeczna
Prokurator
Rzecznik Praw Obywatelskich
Ad 1) Organizacja społeczna może w sprawie dotyczącej innej osoby żądać wszczęcia postępowania lub dopuszczenia jej do udziału w tym postępowaniu jeżeli jest to uzasadnione celami statutowymi tej organizacji i przemawia za tym interes społeczny.
Ad 2) Prokuratorska kontrola jest pod względem legalności, więc prokurator jest uprawniony do badania, czy postępowanie administracyjne i zapadłą w niej decyzja są zgodne z prawem.
Prokurator ma prawo:
wszczęcia postępowania administracyjnego w celu usunięcia stanu niezgodnego z prawem
udziału w toczącym się postępowaniu
weryfikacji decyzji ostatecznych
Żądanie prokuratora jest wiążące dla organu prowadzącego postępowanie.
Sprzeciw → nadzwyczajny środek prawny przysługujący tylko prokuratorowi. Jest to główny środek prokuratora. W przypadku wniesienia sprzeciwu organ prowadzący postępowanie ma obowiązek:
rozważenia czy nie ma konieczności wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji
wszczęcia postępowania z urzędu i powiadomienia o tym strony
rozpatrzenia sprzeciwu i wydania decyzji w terminie 30 dni od daty jego wniesienia
Prokurator może też żądać wydania decyzji w postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
KPA wprowadza zakaz równoczesnego wniesienia sprzeciwu i skargi do NSA z tych samych przyczyn. Jest zakaz dwutorowości postępowania w tej samej sprawie. Prokurator ma uprzywilejowaną pozycję procesową względem strony, gdyż:
żądania prokuratora są wiążące dla organu prowadzącego postępowanie
pewne uprawnienia procesowe przysłguują tylko prokuratorowi
do prokuratora nie mają zastosowania ograniczenia przewidziane przez kodeks, np. w postaci odmowy wglądu do akt.
Ad 3) Rzecznik praw obywatelskich może żądać wszczęcia postępowania administracyjnego, zaskarżać decyzje do sądu administracyjnego i uczestniczyć w tych postępowaniach na prawach przysługujących prokuratorowi.
Formalnie ma te same uprawnienia co prokurator, ale korzysta on z nich na innych zasadach. Wynika to z tego, że jest gwarantem przestrzegania praw i wolności obywatelskich, co powoduje że w sferze jego zainteresowania znajdą się jedynie te naruszenia, które godzą w prawa i wolności obywatelskie.
WŁAŚCIWOŚĆ ORGANÓW ADMINISTRACJI
To upoważnienie i obowiązek organu do załatwiania określonej kategorii spraw.
Właściwość ustawowa - wynika z przepisów obowiązującego prawa, dzielimy ją na 3 rodzaje:
Rzeczowa - określa się ją według przepisów o zakresie działania danego organu, np. ustawa o samorządzie gminnym, powiatowym, województwa, ustawa o Radzie Ministrów, o Wojewodzie.
Miejscowa - obowiązuje pewien schemat myślowy:
--- sprawy dotyczące nieruchomości - właściwość ustala się względem miejsca położenia nieruchomości
--- sprawy dotyczące zakładów pracy - decyduje miejsce, w którym zakład pracy jest, był lub będzie
--- wszystkie pozostałe sprawy - decyduje miejsce zamieszkania albo siedziby w kraju strony, następnie miejsce pobytu strony, następnie miejsce ostatniego zamieszkania lub pobytu, a jak nie można określić, to właściwy będzie ten organ, który rozciąga swoją właściwość na obszar dzielnicy śródmieście w mieście stołecznym Warszawie.
Instancyjna(funkcjonalna) - określenie, czy organ ma zajmować się sprawą w I instancji czy posiada kompetencje do rozpatrywania sprawy w charakterze organu II instancji(odwoławczego). Z reguły przepisy prawa wskazują, jaki organ jest właściwy w danej sprawie w II instancji. Jeśli przepisy jednak milczą, to kodeks wylicza cztery punkty organów odniesienia:
---w stosunku do organów jednostek ST - Samorządowe Kolegia Odwoławcze
---w stosunku do województw - właściwi w sprawie ministrowie
---w stosunku do organów administracji publicznej - odpowiednie nadrzędne organy lub ministrowie
---w stosunku do organów organizacji społecznych - organy wyższego topnia tych organizacji.
Właściwość delegacyjna - polega na powierzeniu sprawy do załatwienia przez jeden organ administracji drugiemu organowi w warunkach dopuszczalnych przez prawo.
Ma ona zastosowanie w dwóch sytuacjach:
Przepisy KPA uniemożliwiają konkretnemu organowi rozpoznanie danej sprawy - ma to miejsce w sytuacji wykluczenia organu, oraz gdy muszą nastąpić wznowienie postępowania administracyjnego, ale przesłanki tego wznowienia zaistniały z winy tego organu, który wydał decyzję w ostatniej instancji.
Porozumienie administracyjne - jeden organ powierza drugiemu organowi prowadzenie określonej kategorii spraw.
Z punktu widzenia rodzaju sporu, wyróżniamy 2 kategorie:
Spory pozytywne - dwa lub więcej organów uważa się jednocześnie za właściwe do rozpoznania sprawy
Spory negatywne - żaden z organów nie uważa się właściwym do załatwienia sprawy
Z punktu widzenia organów pozostających w sporze, wyróżniamy 3 rodzaje sporów:
Spory między organami administracji publicznej będącymi w tym samym pionie organizacyjnym, tzw. spory wewnątrz-administracyjne wewnętrzne.
Spory kompetencyjne - spory między organami jednostek ST a organami administracji rządowej,
np. pomiędzy wójtem a wojewodą.
Spory między organami administracji publicznej a sądami powszechnymi - kiedyś rozstrzygało je kolegium kompetencyjne, natomiast dziś obowiązuje zasada kto pierwszy ten lepszy, czyli jeżeli pierwszy sąd powszechny uzna się za niewłaściwy w sprawie, to przesądza tym samym o właściwości w tej konkretnej sprawie organu administracji i odwrotnie też tak to działa.
Wyłączenie pracownika i organu administracji
Wyłączenie pracownika od udziału w postępowaniu - czyli od udziału w podejmowaniu jakichkolwiek czynności merytorycznych we wszystkich stadiach tego postępowania, czyli poczynając od jego wszczęcia, poprzez postępowanie wyjaśniające, a kończąc na podejmowaniu rozstrzygnięcia w sprawie.
Wyłączenie pracownika następuje jako wyłączenie obligatoryjne oraz jako wyłączenie fakultatywne.
Wyłączenie obligatoryjne:
w sprawie, w której jest stroną albo pozostaje z jedną ze stron w stosunku prawnym, że wynik sprawy może mieć wpływ na jego prawa lub obowiązki
w sprawie swego małżonka, krewnych i powinowatych do 2 stopnia(wyłączenie po rozwodzie też trwa)
w sprawie osoby związanej z nim z tytuły przysposobienia, opieki, kurateli
w sprawie, w której był świadkiem lub biegłym lub przedstawicielem jednej ze stron
w sprawie, w której brał udział w wydaniu zaskarżonej decyzji
w sprawie z powodu której wszczęto przeciw niemu dochodzenie służbowe, postępowanie dyscyplinarne
w sprawie, w której jedną ze stron jest osoba pozostająca wobec niego w stosunku nadrzędności służbowej
Wyłączenie fakultatywne:
konkubinat
sąsiedztwo
znajomość z dawnych lat
Wyłączenie całego organu od załatwienia sprawy - polega na tym, że decyzji administracyjnej nie może wydać ani piastun funkcji organu, ani żaden pracownik organu działający z upoważnienia tego piastuna.
Wyłączenie to następuje po łącznym spełnieniu 2 przesłanek:
przedmiotowa - przedmiotem postępowania jest sprawa najszerzej rozumianych interesów majątkowych. Do takiej kategorii spraw będzie można zaliczyć np. wydanie zezwolenia na sprzedaż detaliczną napoi alkoholowych
podmiotowa - stroną postępowania(adresatem przyszłej decyzji) jest kierownik organu, który ma tę decyzję wydać, np. wójt, starosta, wojewoda bądź któraś z jego osób bliskich.
TERMINY W POSTĘPOWANIU ADMINISTRACYJNYM
Kodeks posługuje się pojęciem termin w 2 znaczeniach:
jako ściśle określony przedział czasu przeznaczony na dokonanie określonej czynności, np. 14 dniowy termin do wniesienia odwołania, 7 dniowy termin do wniesienia zażalenia.
Jako konkretnie oznaczona data czy godzina czynności, np. termin rozprawy, termin przesłuchania świadka
Gdy chodzi o sposób ustalania terminu, wyróżniamy:
terminy ustawowe - wynikające z przepisów prawa, np. dla wniesienia odwołania czy zażalenia
terminy wyznaczone - wyznaczone przez organ prowadzący postępowanie, np. termin rozprawy
Gdy chodzi o skutki niedochowania terminu, wyróżniamy:
terminy instrukcyjne - uchybienie im nie ma żadnego wpływu na skuteczność czynności dokonanej uchybieniem terminu, np. miesięczny termin na wydanie przez organ administracyjny decyzji od wszczęcia postępowania
terminy zawite(prekluzyjne) - uchybienie im powoduje bezskuteczność czynności dokonanej z uchybieniem terminu, np. 14 dniowy termin do wniesienia odwołania.
Terminy instrukcyjne odnoszą się do czynności organu, natomiast zawite do czynności strony.
Zasady obliczania terminów:
Jeżeli początkiem terminu jest pewne zdarzenie, to przy obliczaniu go w dniach nie uwzględnia się dnia, w którym to zdarzenie miało miejsce. Końcem terminu będzie upływ ostatniego z wyznaczonych dni, czyli będzie to o północy ostatniego dnia.
Gdy chodzi o terminy określone w tygodniach, to termin ten kończy się z upływem tego dnia w ostatnim tygodniu, który nazwą odpowiada początkowemu dniowi terminu
Terminy liczone w miesiącach, termin upływa z końcem tego dnia w ostatnim miesiącu, który odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było, to w ostatnim dniu tego miesiąca, np. miesięczny termin od 6 grudnia upłynie 6 stycznia kolejnego roku
Jeżeli koniec terminu przypada na dzień ustawowo wolny od pracy, za ostatni dzień terminu uważa się najbliższy następny dzień powszedni.
Termin uważa się za zachowany, jeżeli przed jego upływem pismo zostało:
wysłane w formie dokumentu elektronicznego do organu administracji, a nadawca otrzymał urzędowe poświadczenie odbioru
nadane w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego
złożone w polskim urzędzie konsularnym
złożone przez żołnierza w dowództwie jednostki wojskowej
złożone przez członka załogi statku morskiego kapitanowi statku
złożone przez osobę pozbawioną wolności w administracji zakładu karnego
W razie uchybienia terminu należy go przywrócić na prośbę zainteresowanego, jeżeli uprawdopodobni on, że uchybienie terminu nastąpiło bez jego winy. Nie ma mowy, by organ przywrócił termin z urzędu. Następuje to tylko na wniosek zainteresowanego. Zainteresowany musi okoliczności powodujące uchybienie terminu uprawdopodobnić, ale nie musi udowadniać. O braku winy w uchybieniu terminu można mówić tylko wtedy, gdy zainteresowany wykaże, że nawet przy dochowaniu należytej staranności w zakresie prowadzenia własnych spraw terminu dochować nie mógł.
Aby przywrócić termin, muszą być spełnione 2 przesłanki:
Wniosek taki musi być złożony najpóźniej w całkowicie nieprzywracanym 7dniowym terminie od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu oraz razem z nim musi być dokonana czynność, dla której był ów termin wyznaczony.
O przywróceniu terminu postanawia właściwy w sprawie organ administracji publicznej. Od postanowienia o odmowie przywrócenia terminu służy zażalenie. Przed rozpatrzeniem prośby o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania lub zażalenia organ administracji publicznej na żądanie strony może wstrzymać wykonanie decyzji lub postanowienia.
DORĘCZENIA
Doręczeniu podlegają pisma kierowane przez organ prowadzący postępowanie do uczestników postępowania. Nie ma znaczenia, czy adresat pisma zapoznał się z jego treścią. Znaczenie ma wyłącznie to, czy nastąpiło doręczenie zgodne z przepisami KPA. Podstawowym sposobem doręczania pism jest doręczenie za pokwitowaniem przez pocztę, pracowników organu lub inne upoważnione osoby lub organy. Można oczywiście doręczyć pismo drogą elektroniczną, ale może to doręczenie nastąpić tylko wtedy, gdy strona postępowania wystąpi do organu o taki sposób doręczania pism i organ wyrazi na to zgodę.
Wyróżniamy 2 rodzaje doręczeń:
doręczenie właściwe
doręczenie zastępcze
Ad 1) Gdy chodzi o osoby fizyczne, polega ono na doręczeniu pisma do rąk własnych adresata, a jeżeli adresat ustanowił pełnomocnika - na doręczeniu pisma do rąk własnych pełnomocnika. Gdy ustanowiony jest pełnomocnik, to doręczenie pisma bezpośrednio stronie, nie wywoła skutku prawnego.
Miejsca, w których doręczenie może nastąpić:
mieszkanie lub miejsce pracy adresata, ale do rąk własnych
lokal siedziby organu administracji, jeżeli tej formy doręczenia nie wyłącza przepis prawa
w każdym miejscu, gdzie się adresata zastanie, ale muszą być spełnione wtedy przesłanki takie jak niemożność doręczenia w inny sposób tego pisma, nagła, konieczna potrzeba, poszanowanie sfery prywatności adresata.
Ad 2) Gdy nie można doręczyć w formie właściwej i doręczenie zastępcze polega na doręczeniu pisma do rąk dorosłego domownika, sąsiada lub dozorcy za pokwitowaniem, pod warunkiem, że osoby te podjęły się oddania pisma adresatowi. Dodatkowo trzeba pozostawić w oddawczej skrzynce pocztowej pokwitowanie, że to sąsiad czy dozorca ma pismo, a gdy nie ma skrzynki, to na drzwiach mieszkania adresata. Domownikiem jest ta osoba, która wspólnie z adresatem prowadzi gospodarstwo domowe.
Drugi rodzaj doręczenia zastępczego to doręczenie przy pomocy podwójnego awizo. Pismo pozostawia się na okres 14 dni na poczcie. Stosuje się to wtedy, gdy niemożliwe jest doręczenie właściwe i doręczenie zastępcze omówione wcześniej. Zawiadomienie o pozostawieniu pisma na poczcie lub w urzędzie gminy, zawierające informację o możliwości odbioru pisma w terminie 7 dni pozostawia się w oddawczej skrzynce pocztowej, a w razie jej braku, na drzwiach adresata lub w innym widocznym miejscu. Jeżeli adresat odbierze pismo, datą doręczenia jest faktyczna data odbioru. Jeżeli adresat nie odbiera pisma, przyjmuje się fikcję prawną, że doręczenie nastąpiło z upływem ostatniego dnia okresu, w którym adresat mógł to pismo odebrać.
Istnieje możliwość doręczenia pism poprzez publiczne ogłoszenie. Rzecz dotyczy tych postępowań, które toczą się z udziałem dużej ilości stron ok. 30-50. Ze względu na koszty doręczeń, nie zawsze precyzyjnie określony krąg stron postępowania, można zawiadomić strony o decyzjach i innych czynnościach organu administracji poprzez obwieszczenie lub inny zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości sposób.
WEZWANIA
Instytucja związana z informowaniem stron i innych uczestników postępowania o różnych czynnościach postępowania, w których udział stron czy uczestników byłby pożądany. Osoba, która nie zrealizuje wezwania i nie stawi się na wezwanie, może zostać ukarana grzywną do 50zł, a w razie powtórnego niestawiennictwa grzywną do 200zł. Ukaranie następuje w drodze postanowienia, na które służy zażalenie. Wezwanie może przewidywać udział w konkretnych czynnościach podejmowanych w sprawie osobiście lub przez pełnomocnika. Możliwe jest również w przypadku wezwania strony lub innego uczestnika do złożenia wyjaśnień, aby takie wyjaśnienia były złożone na piśmie. Organ wzywa uczestników postępowania do stawienia się w jego siedzibie. Wyjątkiem jest, że osoba wezwana może nie stawić się z powodu kalectwa, choroby etc. W takich przypadkach organ sam może przyjść do miejsca pobytu takiej osoby i przyjąć wyjaśnienie.
Rekwizycja - organ prowadzący postępowanie zwraca się do organu właściwego ze względu na miejsce zamieszkania lub pobytu strony o to, by wezwał stronę, przesłuchał ją, sporządził protokół z tego przesłuchania i nadesłał go organowi prowadzącemu postępowanie.
Wezwanie powinno zawierać:
nazwę i adres organu wzywającego
imię i nazwisko wzywanego
wskazanie w jakiej sprawie i w jakim charakterze i celu zostaje wezwany
informacja o tym czy wezwany powinien się stawić osobiście lub przez pełnomocnika
termin, do którego żądanie powinno być spełnione
skutki prawne niezastosowania się do wezwania
W wyjątkowych sytuacjach, wezwania można dokonać telefonicznie.
PROTOKOŁY I ADNOTACJE
Protokół - sporządzany jest z czynności postępowania, która ma istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy(decyzja administracyjna). Protokół sporządzany jest z każdej czynności, która może wywrzeć bezpośredni wpływ na treść decyzji
Jeśli przy dokonywaniu takich czynności nie będzie sporządzony protokół, to nie wywrze ona skutku w postępowaniu administracyjnym:
przyjęcie wniesionego ustnie podania
przesłuchania strony, świadka, biegłego
oględziny i ekspertyzy dokonywane przy udziale organu
rozprawy
ustne ogłoszenie decyzji i postanowienia
Protokół podpisuje urzędnik, który go sporządza oraz osoby, które uczestniczą w danej czynności, z której ów protokół jest sporządzany.
Adnotacja - sporządzana jest z czynności postępowania, które mają znaczenie dla sprawy bądź toku postępowania, ale nie dla rozstrzygnięcia(nie dla treści decyzji). Adnotacja może być odrębnym dokumentem(w gwarze urzędniczej nazywana notatką służbową) albo dopiskiem na już istniejącym dokumencie.
WSZCZĘCIE POSTĘPOWANIA ADMINISTRACYJNEGO
Jest to faza postępowania, a nie jednostkowa czynność, w której organ administracji musi zbadać:
Swoją właściwość w sprawie - postępowanie może być wszczęte:
*** z urzędu - oznacza to wszczęcie postępowania z inicjatywy organu. Ma to miejsce wtedy, gdy chodzi o nałożenie na stronę obowiązków.
*** na wniosek - ma najczęściej na celu przyznanie stronie określonych uprawnień
Datą wszczęcia postępowania na żądanie strony jest data wpływu podania do organu. W przypadku daty wszczęcia postępowania z urzędu, to przyjmuje się, że datą jest dzień pierwszej czynności procesowej zewnętrznej organu administracji, pod warunkiem, że o czynności tej zawiadomiono stronę.
Gdy żądanie wszczęcia postępowania zostało wniesione przez osobę nie będącą stroną lub z innych uzasadnionych przyczyn postępowanie nie może być wszczęte, organ administracji publicznej wydaje postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania.
Swoją bezstronność w sprawie - organ musi zbadać czy nie zachodzą przyczyny wyłączenia całego organu bądź czy nie zachodzą przyczyny wyłączenia poszczególnych pracowników
Czy podanie o wszczęcie postępowania spełnia minimum formalnych wymagań uzasadniających nadanie mu dalszego biegu
Podania mogą być wnoszone:
pisemnie
telegraficznie
za pomocą telefaksu
ustnie do protokołu
za pomocą elektronicznej skrzynki podawczej organu administracji publicznej
Minimum wymagań każdego podania:
wskazanie osoby od której pochodzi
adres wnioskodawcy
żądanie o które wnioskuje
powinno czynić zadość innym wymaganiom, np. złożenie podania na urzędowym formularzu, konieczność uiszczenia opłaty skarbowej, obowiązek dołączenia załączników.
Podanie musi być podpisane przez osobę wnoszącą. Jeżeli osoba nie umie lub nie może się podpisać, podanie podpisuje za nią inna osoba uprawniona, czyniąc o tym stosowną wzmiankę(osoba ta podpisuje swym podpisem) Jeżeli podanie zawiera braki formalne, organ wzywa wnoszącego podanie do tego, aby uzupełnił braki formalne w terminie 7 dni z pouczeniem, że jeżeli tego nie uczyni podanie zostanie pozostawione bez rozpoznania.
Z oczywistych względów nie można tego uczynić, jeśli w podaniu nie wskazano adresu, a organ nie może ustalić adresu osoby składającej podanie.
POSTĘPOWANIE WYJAŚNIAJĄCE
Postępowanie wyjaśniające obejmuje postępowanie dowodowe, ale także normy prawa materialnego i zinterpretowanie tej normy. Aby wydać prawidłową decyzję administracyjną, organ musi ustalić stan faktyczny.
Dowodem może być wszystko, co ma szansę przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem.
Dwa warunki dopuszczalności dowodu:
przyczynienie się dowodu do wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy
niesprzeczność z prawem
Środki dowodowe nazwane:
dokumenty
zeznania świadków
opinie biegłych
oględziny
dowód z oświadczenia strony
dowód z przesłuchania strony
Dowody nienazwane:
eksperyment dowodowy
Dokument urzędowy
Sporządzony we właściwej formie przez powołane do tego organu państwowe w zakresie ich działania. Ma szczególną moc dowodową. Polega on na tym, że jest on dowodem zupełnym na okoliczność stwierdzoną w tym dokumencie. Dopuszczalne jest przeprowadzenie dowodu przeciwko dokumentowi urzędowemu, np. w drodze opinii biegłego, ale tak długo jak taki dowód nie zostanie przeprowadzony, trzeba dawać wiarę dokumentowi urzędowemu.
Dokument prywatny - sporządzony przez inny podmiot niż organ władzy publicznej. Taki dokument stanowi dowód na to, że jego wystawca twierdzi to, co zostało w tym dokumencie stwierdzone. Ten dokument podlega analizie w dalszym toku postępowania jak każdy inny dowód.
Dowód z zeznań świadka
Świadkiem w postępowaniu jest osoba, która posiada zasób wiedzy na temat stanu faktycznego sprawy niezbędny do podjęcia przez organ administracji decyzji administracyjnej.
W zakresie dowodu z zeznań świadka, kodeks reguluje cztery podstawowe kwestie:
Świadkami nie mogą być osoby niezdolne do postrzegania i komunikowania swych spostrzeżeń
Świadkami nie mogą być osoby zobowiązane do zachowania tajemnicy informacji niejawnych
Świadkami nie mogą być duchowni na okoliczności objęte tajemnicą spowiedzi
prawo odmówić zeznań w charakterze świadka ma małżonek strony, wstępni, zstępni, rodzeństwo, powinowaci, osoby powiązane ze stroną tytułem przysposobienia, opieki, kurateli.
Świadek ma być poinformowany o prawie odmowy składania zeznań, prawie odmowy odpowiedzi na poszczególne pytania i o odpowiedzialności za składanie fałszywych zeznań.
Dowód z opinii biegłego
Biegły to osoba mająca fachową wiedzę niezbędną dla wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy. Czasami nazywany ekspertem, specjalistą. Powołanie biegłego do postępowania następuje w drodze postanowienia, na które nie przysługuje zażalenie. Osoba powołana na biegłego, nie może odmówić tej funkcji. Opinia biegłego nie jest wiążąca dla organu.
Dowód z oględzin(wizji lokalnej)
chodzi tu o konieczność obejrzenia na miejscu nieruchomości lub rzeczy ruchomej, a nawet osoby po to, by naocznie stwierdzić jakimi cechami się one charakteryzują. Często dowód z oględzin przeprowadzany jest łącznie z dowodem z opinii biegłego.
Dowód z przesłuchania strony
ma on szczególny charakter, mówi się o nim jako o dowodzie uzupełniającym, czasami także jako o dowodzie ostatecznym, gdyż jego przeprowadzenie możliwe jest dopiero wtedy, gdy organ wyczerpał inne środki dowodowe, a wciąż pozostały niewyjaśnione okoliczności istotne dla wydania decyzji administracyjnej. Niedopuszczalnym jest to, że dowód z przesłuchania mógłby być jedynym dowodem jaki został przeprowadzony w toku postępowania dowodowego.
Istotą tego postępowania jest dowodzenie na podstawie określonych dowodów o pewnych faktach oraz prawdziwości lub jej braku w stosunku do określonych twierdzeń.
Formy postępowania wyjaśniającego:
Postępowanie gabinetowe
Rozprawa administracyjnego
Ad 1) Jest prowadzone w zaciszu gabinetu, a poszczególne dowody przeprowadza się w pewnych odstępach czasowych.
Ad 2) Przypomina rozprawę sądową. Jest tu koncentracja w jednym miejscu i w jednym czasie wszystkich dowodów, co w większym zakresie pozwala na ustalenie stanu faktycznego.
Zasady postępowania wyjaśniającego:
organ prowadzący postępowanie musi zebrać i rozpatrzyć cały materiał dowodowy
strona ma prawo żądać przeprowadzenia określonych dowodów jeśli mają one znaczenie dla sprawy
storna ma prawo brania czynnego udziału w przeprowadzaniu dowodów
organ ocenia określony dowód przez pryzmat całego materiału dowodowego zebranego w toku postępowania.
ZAWIESZENIE POSTĘPOWANIA ADMINISTRACYJNEGO
Polega na przerwaniu tego postępowania i przerwany zostaje wówczas bieg terminów przewidzianych w kodeksie. Postępowanie należy podjąć z chwilą ustąpienia przyczyn uzasadniających zawieszenie.
Zawieszenie postępowania może mieć charakter obligatoryjny i fakultatywny.
Przesłanki obligatoryjnego zawieszenia postępowania:
Śmierć strony lub jednej ze stron w sprawach dotyczących praw dziedzicznych
Utrata przez stronę lub jej ustawowego przedstawiciela zdolności do czynności prawnych
Śmierć przedstawiciela ustawowego strony
Gdy rozpatrzenie sprawy i wydanie decyzji zależy od wcześniejszego rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez sąd. Zagadnienie wstępne do kwestia prejudycjalna. Jej istota polega na tym, że określonej kwestii prawnej nie może rozstrzygnąć organ prowadzący postępowanie.
Zawieszenie postępowania z tej przyczyny uzasadnione jest wówczas, gdy zostały spełnione łącznie 3 przesłanki takie jak:
- postępowanie administracyjne jest zawisłe(jest w toku)
- zagadnienie wstępne nie zostało jeszcze rozstrzygnięte
- od rozstrzygnięcia tego zagadnienia przez inny organ lub sąd zależy rozstrzygnięcie zawisłej sprawy administracyjnej.
Kwestia prejudycjalna nie musi istnieć w dacie wszczęcia postępowania, bo może ona pojawić się dopiero w jego toku.
Fakultatywne zawieszenie postępowania:
następuje, gdy z żądaniem zawieszenia występuje strona na wniosek której zostało ono wszczęte, a inne strony się temu nie sprzeciwiają i nie zagraża to interesowi społecznemu
Zawieszenie postępowania oraz jego podjęcie następuje w drodze postanowienia. Na postanowienie w sprawie zawieszenia postanowienia albo odmowy jego podjęcia stronie służy zażalenie. W okresie zawieszonego postępowania organ administracji władny jest jedynie podejmować działania niezbędne dla usunięcia przeszkody do dalszego jego prowadzenia lub też działania przeciwdziałające negatywnym skutkom dla życia lub zdrowia ludzkiego oraz interesu społecznego.
UMORZENIE POSTĘPOWANIA ADMINISTRACYJNEGO
Polega na przerwaniu tego postępowania, uchyleniu wszystkich czynności dokonanych w jego toku oraz orzeczeniu o dalszym nie prowadzeniu. Możliwe jest w całości lub w części i związane zawsze z bezprzedmiotowością. Decyzja umarzająca postępowanie nie jest decyzją rozstrzygającą o istocie sprawy, lecz ma charakter procesowy. Umorzenie postępowania może być obligatoryjne lub fakultatywne.
Obligatoryjne umorzenie postępowania - następuje, gdy postępowanie stało się bezprzedmiotowe. Bezprzedmiotowość jest wtedy, gdy brak jest podmiotu postępowania, przedmiotu postępowania albo podstawy prawnej dla jego prowadzenia.
Postępowanie należy umorzyć następujących przypadkach:
w razie śmierci strony, gdy sprawa dotyczy praw i obowiązków niedziedzicznych i nieprzechodzących na następców prawnych
gdy w toku postępowania okaże się, że osoba na wniosek której wszczęto postępowanie nie posiada interesu prawnego
gdy decyzja będąca przedmiotem postępowania odwoławczego wygasła z mocy prawa (przesłanka ta ma miejsce wtedy, gdy decyzja została opatrzona terminem ważności)
gdy w sprawie przestanie istnieć przedmiot
gdy sprawa nie podlega rozpatrzeniu w drodze decyzji administracyjnej, a postępowanie takie zostało wszczęte na wniosek „strony”
gdy w dniu wydawania decyzji przestały obowiązywać przepisy o załatwieniu sprawy w drodze decyzji administracyjnej, a przepisy międzyczasowe (przejściowe, inter-temporalne) nie nakazują do spraw wszczętych i niezakończonych stosowania przepisów dotychczasowych bądź takich przepisów międzyczasowych nie ma
gdy na gruncie obowiązujących przepisów nie ma takiego, który pozwalałby przyznać żądane przez stronę uprawnienia
Fakultatywne umorzenie postępowania - ma miejsce wtedy, gdy z żądaniem takim występuje strona na wniosek której wszczęto postępowanie, a inne strony się temu nie sprzeciwiają oraz nie jest to sprzeczne z interesem społecznym. W tej sytuacji umorzenie nie jest podyktowane bezprzedmiotowością, lecz wynika z braku zainteresowania strony w dalszym prowadzeniu sprawy i jej rozstrzygnięciu. O umorzeniu postępowania rozstrzyga się w drodze decyzji administracyjnej, jest to decyzja wydawana w I instancji i przysługuje od niej, co do zasady, odwołanie.
AKTY KOŃCZĄCE POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE
Decyzja administracyjna
Ugoda administracyjna
Postanowienia wydawane w toku postępowania
Ad 1) Decyzja administracyjna to każdy akt indywidualny, wydany na podstawie przepisów powszechnie obowiązującego prawa, władczy i jednostronny, kształtujący prawa, względnie obowiązki strony postępowania w konkretnej sprawie.
Znaczenie materialne decyzji administracyjnej - decyzja to jednostronny, władczy akt organu administracji rozstrzygający konkretną sprawę indywidualnego podmiotu, nie wykraczającą z organizacyjnego lub służbowego podporządkowania organowi, który go wydał, niezależnie od nazwy nadanej w przepisach temu aktowi.
Procesowe znaczenie decyzji administracyjnej - decyzja rozstrzyga sprawę co do istoty, w całości lub w części bądź w inny sposób kończy sprawę w danej instancji. Zasadą jest rozstrzyganie sprawy w całości, może się jednak zdarzyć, że decyzja uczyni to w części, szczególne jest to w przypadkach, gdy:
z przyczyn obiektywnych organ nie może rozstrzygnąć sprawy w całości, ale może orzec o jednym z kilku zagadnień podlegających rozstrzygnięciu
gdy organ po prostu się pomylił
Składniki decyzji administracyjnej:
Oznaczenie organu, który wydał decyzję
Data wydania decyzji
Oznaczenie strony lub stron postępowania
Powołanie podstawy prawnej
Rozstrzygnięcie(sentencja,osnowa)
Uzasadnienie faktyczne i prawne
Klauzula odwołalności(informacja o przysługujących środkach zaskarżenia)
Podpis
Inne składniki decyzji:
Termin - wskazanie przedziału czasu, w którym decyzja ma obowiązywać(np. Pozwolenie na budowę)
Warunek (zawieszający - decyzja wywołuje skutki po spełnieniu warunku, rozwiązujący - skutki decyzji ustają po wystąpieniu warunku)
Zlecenie - nałożenie na stronę obowiązku wykonania dodatkowych czynności, których wykonanie nie wpływa na ważność decyzji, np. w prawie wodnym dokonywanie pewnych okresowych pomiarów stanu, jakości wód
Rygor natychmiastowej wykonalności
Rektyfikacja decyzji:
Po podpisaniu decyzji mamy do czynienia z faktyczną decyzją, która nie wywołuje jednak jeszcze skutków prawnych. Dopiero chwila doręczenia stronie lub ogłoszenia decyzji powoduje, że organ jest tą decyzją związany, tzn, nie może dokonywać w niej zmian, ani poprawek poza przypadkami wskazanymi w KPA.
KPA zna 2 rodzaje takich wyjątkowych przypadków
auto-weryfikacja decyzji(autokontrola)
rektyfikacja decyzji - obejmuje ona 3 kwestie:
# Uzupełnienie decyzji - strona może w terminie 14 dni od dnia doręczenia wnieść o jej uzupełnienie co do rozstrzygnięcia lub klauzuli odwołalności.
# Sprostowanie oczywistych błędów i omyłek
# Wykładnię decyzji
Decyzja administracyjna wywiera dwojakiego rodzaju skutki:
materialno-prawny - polega na powstaniu, zmianie, wygaśnięciu konkretnego stosunku prawnego, którego treścią są prawa, względnie obowiązki strony
procesowy - polega na zakończeniu sprawy w danej instancji, a więc następstwem wydania decyzji jest rozwiązanie stosunku jaki łączył stronę i organ administracji publicznej.
Ad 2) Ugoda administracyjna
Sprawy, w których uczestniczą strony o spornych interesach mogą być załatwione w drodze ugody sporządzonej przed organem administracji publicznej. Organ powinien podejmować czynności skłaniające strony do zawarcia ugody. Ugoda może być zawierana tylko w sprawach decyzyjnych, które podlegają załatwieniu w drodze wydania decyzji administracyjnej. Decyzyjna forma załatwienia sprawy musi mieć podstawę prawną. Ugoda administracyjna jest zawierana między stronami postępowania, a nie między stroną a organem prowadzącym postępowanie. Nie jest dopuszczalne zawarcie ugody z podmiotem na prawach strony, np. z organizacją społeczną.
Ugodę administracyjną definiuje się jako porozumienie stron zawarte przed organem administracji publicznej, które reguluje wzajemne uprawnienia i obowiązki stron w sprawie indywidualnej, będącej przedmiotem postępowania administracyjnego.
Przesłanki zawarcia ugody administracyjnej:
Może być zawarta tylko w sprawie zawisłej - to sprawa, w której toczy się postępowanie od momentu jego wszczęcia do momentu wydania decyzji w II instancji
Może być zawarta tylko gdy charakter sprawy za tym przemawia
Nie może sprzeciwiać się przepis szczególny
Zawarcie ugody powinno przyczynić się do uproszczenia lub przyspieszenia postępowania
Organ jest uprawniony do odmowy zatwierdzenia zawarcia ugody, gdy:
narusza ona prawo
jest sprzeczna z interesem społecznym
sprzeczna ze słusznym interesem stron
nie uwzględnia stanowiska innego organu administracji, które jest wymagane przez przepisy prawa materialnego
Przed organami administracji zawierane są też ugody cywilnoprawne. Realizacja postanowień takiej ugody jest dopuszczalna po zatwierdzeniu jej w drodze decyzji. Ugody cywilnoprawne są zawierane poza postępowaniem administracyjnym i podlegają różnym formom kontroli ze strony administracji. Nie stosuje się do nich przepisów KPA o ugodzie, tylko przepisy kodeksu cywilnego i przepisy prawa administracyjnego.
Ad 3) Postanowienia wydawane w toku postępowania
Postanowienie jest indywidualnym aktem administracyjnym. Wystarczającą podstawą prawną do wydania postanowień są przepisy prawa procesowego, czyli przepisy KPA i ordynacji podatkowej. Są one wydawane wtedy, gdy zachodzi potrzeba rozstrzygnięcia kwestii wynikłej w toku postępowania. W wielu przypadkach ustawa procesowa przewiduje konieczność rozstrzygnięcia danej kwestii w drodze postanowienia.
Podział dychotomiczny postanowień:
Postanowienia niekończące postępowania w sprawie
Postanowienia kończące postępowanie w sprawie
Kończą postępowanie w sprawie, a nie przysługuje zażalenie na następujące postanowienia:
o odmowie przywrócenia terminu do wniesienia odwołania
stwierdzające niedopuszczalność odwołania
stwierdzające uchybienie terminu do wniesienia odwołania
Różnice między decyzjami i postanowieniami:
Decyzje rozstrzygają sprawę co do istoty, postanowienia nie
Podstawą prawną decyzji musi być przepis prawa materialnego, a postanowienia przepis prawa procesowego
Adresatami decyzji są nie tylko strony, ale i podmioty na prawach strony, świadkowie, biegli, uczestnicy rozprawy administracyjnej
Co do zasady, wszystkie decyzje administracyjne wymagają uzasadnienia - postanowienia wymagają uzasadnienia tylko gdy służy na nie zażalenie lub skarga do sądu administracyjnego.
POSTĘPOWANIE PRZED ORGANEM ii INSTANCJI
W postępowaniu administracyjnym są 2 tryby postępowania:
Postępowanie główne
Postępowanie nadzwyczajne
Przedmiotem postępowania głównego jest rozpoznanie i rozstrzygnięcie sprawy administracyjnej.
W ramach postępowania głównego wyróżniamy:
Postępowanie toczące się przed organem I instancji
Postępowanie toczące się przed organem II instancji, w razie wniesienia odwołania przez uprawnione podmioty
Cele i przedmiot postępowania przed organem I i II instancji są takie same, w obu organ rozstrzyga sprawę administracyjną co do istoty.
Drugi tryb to postępowania nadzwyczajne. Ich przedmiotem nie jest rozstrzygnięcie sprawy co do istoty, lecz przeprowadzenie weryfikacji decyzji wydanej w postępowaniu głównym.
Postępowanie przed organem II instancji wszczyna wniesienie odwołania od decyzji lub wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy rozstrzygniętej decyzją. Postępowanie przed organem odwoławczym może być też uruchomione wskutek wniesienia zażalenia na postanowienie.
Zwyczajne środki zaskarżania:
Odwołanie
Wniosek o ponowne rozpatrzenie
Zażalenie
Nadzwyczajne środki zaskarżenia:
wniosek o wznowienie postępowania
wniosek o stwierdzenie nieważności decyzji lub postanowienia
wniosek o uchylenie lub o zmianę decyzji
sprzeciw prokuratora
skarga do WSA
Środki prawne zwyczajne służą kwestionowaniu rozstrzygnięć nieostatecznych, natomiast środki prawne nadzwyczajne służą od rozstrzygnięć ostatecznych.
Tryby zwyczajne:
Odwołanie - zwyczajny środek prawny i w istocie jest to żądanie ponownego rozpatrzenia sprawy przez organ II instancji. Wniesienie odwołania powoduje obowiązek organu odwoławczego do powtórnego rozpoznania sprawy w jej całokształcie i obowiązek wydania stosownego rozstrzygnięcia. Organ odwoławczy nie może się ograniczyć do zbadania odwołania, ani też do zarzutów podniesionych w odwołaniu. Celem postępowania odwoławczego nie jest sama kontrola poprawności rozstrzygnięcia podjętego w I instancji, tylko ponowne rozpoznanie sprawy. Organ odwoławczy nie może działać z urzędu. Dopiero wniesienie odwołania powoduje, że organ odwoławczy może korzystać z uprawnień przewidzianych w KPA i ordynacji podatkowej. Odwołanie jest odformalizowanym środkiem prawnym. Z odwołania musi wynikać, że strona nie jest zadowolona z wydanej decyzji. Odwołanie nie wymaga uzasadnienia. Każde odwołanie musi spełniać minimum wymagań stawianych podaniu, tzn. musi wskazywać osobę od której pochodzi, jej adres, żądanie i podpis. Odwołanie należy wnieść do właściwego organu odwoławczego, ale za pośrednictwem organu, który wydał zaskarżoną decyzję.
Jest to tzw. tryb pośredni wniesienia odwołania. Strona pozyskuje informację co do właściwego organu odwoławczego z pouczenia, jakie powinno być zawarte w doręczanej stronie decyzji.
Odwołanie należy wnieść w terminie 14 dni od daty doręczenia decyzji lub od daty ogłoszenia decyzji. Termin do wniesienia odwołania jest terminem procesowym i zawitym, tzn. wniesienie odwołania po terminie jest bezskuteczne, chyba że zostanie przywrócony termin do wniesienia odwołania.
Po wniesieniu odwołania, organ który wydał decyzję powinien rozważyć dokonanie samokontroli decyzji. W ramach tej samokontroli organ, który wydał decyzję, może uchylić lub zmienić decyzję, jeśli uzna, że odwołanie zasługuje na uwzględnienie w całości, a ponadto jeśli odwołanie wniosły wszystkie strony bądź wniosła je jedna strona, ale pozostałe strony wyraziły zgodę na zmianę lub uchylenie decyzji. Organ I instancji ma 7 dni na dokonanie samokontroli. Jeśli tego nie dokona, ma obowiązek przekazania odwołania wraz z z aktami sprawy do organu wyższego stopnia.
Wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy - organem odwoławczym w świetle KPA jesr organ wyższego stopnia, ale nad niektórymi organami administracji nie ma już organu wyższego stopnia, np. SKO, ministrowie w rozumieniu KPA. Nie ma więc możliwości wniesienia odwołania. Ustawodawca dla zachowania dwuinstancyjności postępowania przewidział możliwość składania wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, ale tylko wtedy, gdy decyzję w I instancji wydał minister w rozumieniu KPA lub SKO. Decyzją wydawaną w I instancji przez ministra będzie np. koncesja na wydobywanie soli, węgla, brylantów. Będzie to też decyzja o przyznaniu lub pozbawieniu kogoś uprawnień kombatanckich.
W przypadku.
Zażalenie - środek służący zwalczaniu bezczynności organów prowadzącym postępowanie administracyjne ogólne i zwalczaniu przewlekłego prowadzenia postępowania(w ordynacji podatkowej odpowiednikiem jest ponaglenie). Druga grupa zażaleń to zażalenie na postanowienie, które służy tylko wtedy, gdy ustawa tak stanowi, np. na postanowienie o odmowie umożliwienia stronie przeglądania akt sprawy. Są postanowienia, które są niezaskarżalne w drodze zażalenia, np. postanowienai dowodowe. Podmiotem uprawnionym do wniesienia zażalenia jest adresat postanowienia, może nim być strona, podmiot na prawach strony, świadek, biegły. Termin do wniesienia zażalenia wynosi 7 dni od daty doręczenia postanowienia adresatowi. Organem właściwym do rozpatrzenia zażalenia jest organ odwoławczy. Organ, który wydał postanowienie, może skorzystać z samokontroli. Wniesienie zażalenia nie wstrzymuje wykonania postanowienia z mocy samego prawa. Organ, który wydał postanowienie, może wstrzymać wykonania postanowienia, gdy uzna to za zasadne. Zażalenie wnosi się w trybie pośrednim.
Postępowanie odwoławcze
Powody, dla których odwołanie wnosi się za pośrednictwem organu, który wydał decyzję w I instancji:
organ I instancji posiada akta sprawny(powód mniej ważny)
organ I instancji posiada uprawnienie do dokonania autokontroli(auto-weryfikacji) wydanej przez siebie decyzji(powód bardzo ważny).
Warunki dokonania autokontroli to:
odwołanie muszą wnieść wszystkie strony
organ I instancji musi uznać, że odwołanie zasługuje w całości na uwzględnienie
W ramach autokontroli organ wydaje nową decyzję I - instancyjną. Od tej decyzji też służy odwołanie. Na dokonanie autokontroli organ ma termin instrukcyjny 7 dni. Jeśli w ciągu 7 dni nie dokona autokontroli, zobowiązany jest przekazać odwołanie wraz z aktami sprawy do organu wyższego stopnia.
Organ odwoławczy może wydać jedną z następujących decyzji:
Decyzja, w której organ odwoławczy utrzymuje w mocy zaskarżoną decyzję organu I instancji
Decyzja reformacyjna(reformatoryjna) - organ II instancji uchyla decyzję zaskarżoną w całości lub w części i w tym zakresie rozstrzyga co do istoty sprawy.
Decyzja, w której organ odwoławczy uchyla zaskarżoną decyzję i umarza postępowanie w I instancji w całości lub w części - określana czasem kasacją właściwą.
Decyzja o umorzeniu postępowania - pozostaje w obrocie prawnym decyzja organu I instancji
Decyzja kasacyjna polegająca na uchyleniu decyzji i przekazaniu sprawy do ponownego rozpatrzenia prze z organ I instancji
Decyzja o uchyleniu decyzji organu I instancji i zobowiązaniu tego organu do wydania decyzji określonej treści
Zakaz zmiany na gorsze:
Konstrukcja prawna, która stwarza stronie odwołującej się od decyzji gwarancję, że w razie wniesienia odwołania sytuacja prawna strony nie pogorszy się. Organ odwoławczy nie może wydać decyzji na niekorzyść strony odwołującej się, chyba że zaskarżona decyzja rażąco narusza prawo lub interes społeczny.
Zakaz ten nie wiąże, jeśli zaskarżona decyzja rażąco narusza prawo i interes społeczny
Zakaz zmiany na gorsze nie działa, jeśli w postępowaniu występowała więcej niż jedna strona, strony miały sprzeczne interesy i obie wniosły odwołanie.
Tryby nadzwyczajne:
Wznowienie postępowania administracyjnego
Postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji,postanowienia
Postępowanie w sprawie zmiany lub uchylenia decyzji niewadliwej lub dotkniętej wadą nieistotną.
Ad 1) Wznowienie postępowania administracyjnego
Instytucja polegająca na ponownym przeprowadzeniu postępowania w sprawie zakończonej decyzją ostateczną, w celu sprawdzenia, czy któraś z kwalifikowanych wad postępowania nie miała wpływu na treść decyzji.
Ta instytucja jest niezbędna w istnieniu, gdyż po wydaniu decyzji ostatecznej może ujawnić się wadliwość postępowania albo mogą pojawić się okoliczności pozbawiające znaczenia przesłanki wydania decyzji.
Istnieje możliwość wznowienia postępowania zakończonego decyzją ostateczną zarówno organu I czy II instancji.
Przyczyny wznowienia postępowania:
Dowody, na podstawie których ustalono istotne dla sprawy okoliczności faktyczne okazały się fałszywe, np. przyjęto na studia osobę, która miała fałszywą maturę
Decyzja została wydana w wyniku przestępstwa, np. wydano decyzję po uprzednim przyjęciu korzyści majątkowej
Decyzja została wydana przez pracownika lub organ, który podlegał wyłączeniu
Strona bez własnej winy nie brała udziału w postępowaniu
Wyszły na jaw istotne dla sprawy nowe okoliczności faktyczne lub nowe dowody istniejące w dniu wydania decyzji, a nie znane organowi, który wydał decyzję
Decyzja została wydana bez uzyskania stanowiska innego organu, wymaganego przez prawo
Zagadnienie wstępne zostało rozstrzygnięte odmiennie przez właściwy organ lub sąd od oceny przyjętej przy wydaniu decyzji
Decyzja została wydana w oparciu o inną decyzję lub orzeczenie sądu, które zostało następnie uchylone lub zmienione
TK orzekł o niezgodności z konstytucją, ustawą aktu, na podstawie którego została wydana decyzja
Zostało wydane orzeczenie stwierdzające naruszenie zasady równego traktowania
Tryby wszczęcia wznowionego postępowania:
Z urzędu
Na wniosek(są 3 wyjątki, kiedy można właśnie na wniosek):
- strona bez własnej winy nie brała udziału w postępowaniu
- TK orzekł o niezgodności aktu normatywnego z konstytucją(...)
- zostało wydane orzeczenie stwierdzające naruszenie zasady równego traktowania
Termin wznowienia postępowania:
Możliwość złożenia skutecznego wniosku o wznowienie postępowania jest ograniczona terminem miesięcznym, który zaczyna swój bieg w różnych momentach.
Organ właściwy do wznowienia postępowania:
Chodzi o organ, który wydał decyzję w ostatniej instancji.
Wznowienie postępowania następuje w formie postanowienia, na które nie służy zażalenie. Odmowa wznowienia postępowania następuje w formie postanowienia, na które służy zażalenie.
Postanowienie o wznowieniu postępowania wszczyna postępowanie co do przyczyn jego wznowienia i co do merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy administraycjnej.
Postanowienie o odmowie wznowienia postępowania można wydać, jeżeli:
wniosek o wznowienie postępowania pochodzi od osoby niebędącej stroną lub jej przedstawicielem
wniosek o wznowienie postępowania został złożony po upływie miesięcznego terminu
we wniosku o wznowienie postępowania strona nie powołała się na żadną z ustawowych podstaw (przyczyn) wznowienia postępowania
Po wydaniu postanowienia o wznowieniu postępowania organ administracji publicznej musi zbadać czy przesłanka wznowienia w rzeczywistości wystąpiła w danej sprawie. Jeśli potwierdzi się istnienie przyczyny wznowienia, wówczas organ ponownie rozpoznaje sprawę administracyjną co do istoty, biorąc pod uwagę stan faktyczny i stan prawny obowiązujący w dacie podjęcia rozstrzygnięcia.
W wyniku wznowienia postępowania dochodzi do wydania decyzji.
Może to być jedna z trzech rodzajów decyzji:
Decyzja o odmowie uchylenia decyzji dotychczasowej
Decyzja o uchyleniu decyzji dotychczasowej i rozstrzygnięciu sprawy co do istoty
Decyzja stwierdzająca wydanie dotychczasowej decyzji z naruszeniem prawa i wskazaniem okoliczności, z powodu których organ nie uchylił dotychczasowej decyzji
Decyzja wydana w wyniku wznowienia postępowania jest decyzją wydaną w I instancji, wobec czego służy od niej odwołanie albo wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy.
STWIERDZENIE NIEWAŻNOŚCI DECYZJI
Decyzji administracyjnej służy domniemanie legalności, czyli zgodności z prawem. Decyzja pozostaje w obrocie prawnym dopóki nie zostanie z niego wyeliminowana. Wyeliminowanie może nastąpić w drodze innej decyzji bądź wyrokiem sądowym. Niektóre decyzje są dotknięte ciężki wadami, tak ciężkimi, że ustawodawca nakazuje stwierdzenie ich nieważności ze skutkiem wstecznym(ex nunc). Nieważność decyzji może stwierdzić sąd administracyjny, ale może też to uczynić organ administracji publicznej w trybie nadzwyczajnym, w postępowaniu w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji. Ma ono na celu ustalenie, czy decyzja jest dotknięta kwalifikowaną wadą prawną, pociągającą za sobą sankcję nieważności. Stwierdzenie nieważności decyzji nie musi dotyczyć tylko decyzji ostatecznych.
Można stwierdzić nieważność decyzji nieostatecznej w 2 przypadkach:
organ stwierdzi nieważność decyzji z urzędu w terminie 14 dni od daty doręczenia jej stronie, pod warunkiem, że strona nie wniosła odwołania
organ może stwierdzić nieważność decyzji nieostatecznej na żądanie strony, jeśli w terminie 14 dni od daty doręczenia decyzji strona zgłosi nie budzący wątpliwości wniosek o stwierdzenie nieważności decyzji z powołaniem się na wadę.
Nie można stwierdzić nieważności decyzji, gdy minie 10 lat od daty doręczenia lub ogłoszenia decyzji. Gdy jednak minie to 10 lat, to w przypadkach, gdy decyzja została wydana z naruszeniem przepisów o właściwości, gdy decyzja dotyczy sprawy już poprzednio rozstrzygniętej inną decyzją ostateczną, gdy decyzja została skierowana do osoby nie będącej stroną w postępowaniu i gdy decyzja zawiera wadę pociągającą za sobą sankcję nieważności, to nie można stwierdzić nieważności takiej decyzji mimo upływu właśnie tych 10 lat.
Wady pociągające za sobą sankcję nieważności:
Wydanie decyzji z naruszeniem przepisów o właściwości
Decyzja została wydana bez podstawy prawnej
Decyzja została wydana z rażącym naruszeniem prawa
Decyzja dotyczy sprawy już poprzednio rozstrzygniętej inną decyzją ostateczną
Skierowanie decyzji do osoby nie będącej stroną w sprawie
Decyzja była niewykonalna w dniu jej wydania i niewykonalność decyzji ma charakter trwały
Decyzja w razie jej wykonania wywołałaby czyn zagrożony karą
Tryby wszczęcia postępowania → z urzędu lub na wniosek
Organem właściwym do stwierdzenia nieważności decyzji jest organ wyższego stopnia nad organem, który wydał decyzję, chyba że decyzję wydał minister lub SKO. W tych przypadkach o nieważności decyzji organ może orzec dopiero po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego. Ocena zgodności z prawem decyzji wydanej w postępowaniu w trybie zwykłym powinna być przeprowadzona w świetle przepisów obowiązujących w chwili jej wydania w trybie zwykłym.
Postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji może się zakończyć trojako:
Decyzją o odmowie stwierdzenia nieważności decyzji wydanej w trybie zwykłym
Decyzją stwierdzającą nieważność dotychczasowej decyzji
Decyzją stwierdzającą wydanie dotychczasowej decyzji z naruszeniem prawa i wskazującą negatywną przesłankę stwierdzenia nieważności decyzji.
Pozostałe tryby nadzwyczajne dotyczą decyzji prawidłowych, czyli zgodnych z prawem, oraz dotkniętych wadami niekwalifikowanymi:
Uchylenie lub zmiana decyzji ostatecznej za zgodą strony
Uchylenie lub zmiana decyzji ostatecznej, na mocy której żadna ze stron nie nabyła prawa
Uchylenie lub zmiana decyzji ostatecznej w warunkach nadzwyczajnych bądź w stanie wyższej konieczności administracyjnej
Uchylenie decyzji na skutek niedopełnienia określonych czynności przez stronę
Uchylenie lub zmiana decyzji ostatecznej na mocy przepisów odrębnych
Stwierdzenie wygaśnięcia decyzji
Ad 1) decyzja ostateczna na mocy której strona nabyła prawo, może być w każdym czasie za zgodą strony uchylona lub zmieniona przez organ, który ją wydał, o ile przepisy szczególne nie sprzeciwiają się uchyleniu lub zmianie i przemawia za tym interes społeczny i słuszny interes strony
Ad 2) np. decyzje odmowne dla wszystkich stron postępowania, decyzje cofające w całości uprzednio przyznane uprawnienie, decyzje stwierdzające wygaśnięcie uprawnienia oraz decyzje nakładające obowiązek w maksymalnym dopuszczalnym przez prawo wymiarze obowiązku.
Ad 3) te warunki oznaczają, że nie można w inny sposób niż przez uchylenie lub zmianę decyzji usunąć stanu zagrażającego życiu lub zdrowiu albo zapobiec poważnym szkodom dla gospodarki lub interesów państwa. Zagrożenie musi być realne, obiektywne i wykazane.
Ad 4) organ administracji, który wydał decyzję w I instancji jest umocowany do uchylenia jej, jeśli decyzja została wydana z zastrzeżeniem dopełnienia określonych czynności, a strona nie dopełniła ich w wyznaczonym terminie
Ad 5) Przepisy szczególne pozwalająwyodrębnić3 grupy przesłanek uchylenia lub zmiany decyzji ostatecznej:
zmiana okoliczności faktycznych i istotnych
okoliczności wskazujące na nieprawidłowe korzystanie z praw nabytych z decyzji przez stronę
wstąpienie zagrożenia dóbr szczególnie chronionych na skutek dalszego wykonywania decyzji
Ad 6) decyzje wygasają po upływie terminu ich ważności. Decyzja może być opatrzona terminem ważności tylko wtedy, gdy przepis szczególny tak stanowi. W przypadku, gdy decyzja jest opatrzona terminem ważności, nie wydaje się decyzji stwierdzającej wygaśnięcie decyzji zawierającej termin ważności. Decyzja może wygasnąć:
* gdy stała się bezprzedmiotowa, a jej wygaśnięcie leży w interesie społecznym lub strony
* gdy stała się bezprzedmiotowa a jej wygaśniecie nakazuje przepis prawa
POSTĘPOWANIE W SPRAWACH WYDAWANIA ZAŚWIADCZEŃ
Postępowanie to prowadzą organy administracji, a mogą w nim uczestniczyć osoby ubiegające się o wydanie zaświadczenia potwierdzającego zaistniałe już wcześniej określone fakty lub prawa. Jest to postępowanie uproszczone, ponieważ opiera się ono przede wszystkim na prowadzeniu różnych ewidencji, rejestrów lub innych dokumentów, rzadko natomiast zachodzi potrzeba wszczęcia postępowania wyjaśniającego. Zaświadczenie jest dokumentem urzędowym, potwierdzającym określony stan faktyczny lub stan prawny. Zaświadczenie nie tworzy nowych stosunków prawnych. Nie rozstrzyga ani o prawach, ani o obowiązkach jednostek. Często jednak spełnia ważną rolę przy ustalaniu praw i obowiązków jednostek. Zaświadczenie jest bowiem typowym przykładem dokumentu urzędowego.
Zaświadczenie powinno być wydane nie później niż w terminie 7 dni od daty doręczenia żądania wydania zaświadczenia organowi.
Na postanowienie o odmowie wydania zaświadczenia w ogóle bądź zaświadczenia o określonej treści służy zażalenie.
Organy administracji publicznej wydają zaświadczenia:
na żądanie zainteresowanego, gdy urzędowego potwierdzenia określonych faktów czy sytuacji prawnej wymaga przepis prawa
na żądanie osoby ubiegającej się o zaświadczenie, która ma w uzyskaniu zaświadczenia interes prawny
Odmowa wydania zaświadczenia następuje:
w przypadku braku interesu prawnego osoby ubiegającej się o zaświadczenie
w przypadku niewłaściwości organu, do którego skierowano żądanie
gdy spełnienie żądanie co do treści zaświadczenia jest niedopuszczalne
POSTĘPOWANIE W SPRAWACH SKARG I WNIOSKÓW ORAZ PETYCJI
Jest to postępowanie uproszczone i stosuje się je przede wszystkim organami państwowymi, samorządowymi każdego rodzaju i w każdym przypadku, gdy zostanie wniesiona skarga, a więc jeśli ktokolwiek wyrazi swoje niezadowolenie z działalności tych jednostek organizacyjnych, albo gdy ktokolwiek wniesie wniosek, tzn. złoży propozycję ulepszenia tej działalności. Skargi i wnioski można wnosić we własnym interesie i w interesie społecznym, w imieniu własnym, a w imieniu innej osoby za zgodą tej osoby. Przepisy o postępowaniu skargowym znajdują zastosowanie tylko wtedy, gdy merytorycznie mamy do czynienia ze skargą lub wnioskiem. Skarga stanowi wyraz niezadowolenia z działalności organów państwowych, organów samorządowych i społecznych lub z działań ich pracowników. Wniosek zawiera propozycję zmian w organizacji lub działaniu organów państwowych, organów samorządowych i społecznych lub ich pracowników. Skarga służy więc krytycznej ocenie pewnych zdarzeń lub sytuacji, które miały już miejsce, a wniosek, wychodząc z oceny teraźniejszego stanu rzeczy, wybiega w przyszłość propozycją zmian lub ulepszeń.
Petycja jest kojarzona z wystąpieniem zbiorowym, w interesie ogółu.
Petycja ma formę bardziej uroczystą, czyli solenną, ale ze względu na treść jest albo skargą, albo wnioskiem.
Postępowanie skargowe jest jednoinstancyjne. Nie ma w nim środków zaskarżenia. Załatwienie skargi lub wniosku, które budzi niezadowolenie daje podstawę do wniesienia skargi i w takim przypadku skarga powoduje wszczęcie nowego postępowania skargowego. Czynności w postępowaniu w sprawie skarg i wniosków nie podlegają kontroli sądowej, czyli sąd administracyjny nie wypowiada się co do zgodności.
SĄDOWA KONTROLA LEGALNOŚCI INDYWIDUALNYCH AKTOW ADMINISTRACYJNYCH
W zakresie kompetencji sądów administracyjnych mieści się kontrola legalności(zgodności z prawem) aktów administracyjnych, innych czynności z zakresu administracji publicznej i bezczynności organów administracji publicznej. Sąd administracyjny kontrolując czynności z zakresu administracji publicznej nie rozstrzyga spraw merytorycznie, lecz orzeka o tym, że określona czynność jest zgodna albo jest niezgodna z prawem. W przypadku stwierdzenia niezgodności z prawem, sąd eliminuje zaskarżony akt lub czynność z obrotu prawnego, a w przypadku bezczynności, sąd nakazuje podjęcie wymaganego prawnie działania. Nawet wtedy, gdy sąd administracyjny orzeka co do uprawnień lub obowiązków skarżącego, rozstrzyga jedynie o prawie, o wykładni prawa w sprawie. Sąd bada kwestie prawne na podstawie stanu faktycznego i prawnego ustalonego w postępowaniu administracyjnym. Skarga do sądu administracyjnego ma więc na celu obalenie zaskarżonego aktu lub czynności, albo zwalczenie bezczynności administracji publicznej. Podstawowy cel skarżącego którym jest podjęcie żądanej czynności, działania może być osiągnięty dopiero w trybie postępowania administracyjnego.
Dla sądu powszechnego, który ustawowo w określonych przypadkach sprawuje bezpośrednią kontrolę administracji publicznej, kontrola legalności zaskarżonych czynności jest także charakterystyczna. Każdy sąd jest organem kontroli legalności. Kontrolę administracji sprawowanej przez sądy powszechne wyróżnia jednak to, że podejmują one rozstrzygnięcia o charakterze merytorycznym.
RÓŻNICE MIĘDZY POSTĘPOWANIEM ADMINISTRACYJNYM A POSTĘPOWANIEM PODATKOWYM
W postępowaniu podatkowym nie ma zasady uwzględniania z urzędu interesu społecznego i słusznego interesu obywatela
W postępowaniu podatkowym, by została nam udzielona informacja, trzeb złożyć o to wniosek
W postępowaniu podatkowym nie ma zasady sądowej kontroli decyzji administracyjnych
W postępowaniu podatkowym jest bardziej udana regulacja dotycząca sporów o właściwość organów podatkowych
W postępowaniu podatkowym, pełnomocnikiem strony może być osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych
Ordynacja podatkowa określa datę wszczęcia postępowania z urzędu
Ordynacja podatkowa precyzuje też formy pozostawienia podania bez rozpoznania w przypadku, gdy podanie zawiera braki formalne
Ordynacja podatkowa wymiera więcej środków dowodowych niż KPA
W ordynacji podatkowej dolegliwości finansowe nazywane są karami porządkowymi, a w KPA grzywną
W postępowaniu administracyjnym mamy ponaglenie, a w KPA zażalenie
W ordynacji podatkowej sobota jest traktowana na równi z dniem ustawowo wolnym od pracy