21.10.05r.

Organizacja i prowadzenie wycieczek

Metodyka organizacji wycieczek

Definicja wycieczki

• grupowa podróż lub wędrówka zorganizowana w celu wspólnego poznawania środowisk w jednej lub więcej miejscowościach w kraju lub za granicą , odbywającej się wg określonego programu realizowanego pod nadzorem osoby ( kierownika wycieczki) reprezentującej organizatora programu. Wycieczki cechują wspólne trasy dla całej grupy uczestników i krótkie pobyty w poszczególnych odwiedzanych miejscowościach

• wycieczki są formami pracy dydaktyczno-wychowawczej szkoły, umożliwiającymi bezpośrednie poznanie środowiska lokalnego, własnego regionu, kraju bądź też innych krajów, ich charakterystyk geograficznych, historycznych, etnicznych, kulturowych lub gospodarczych ( Okoń 1981)

• każde celowe i zorganizowane wyjście z codziennego otoczenia ( Denda 1997)

Cechy charakterystyczne wycieczek:

- wyrażnie określone cele

- zorganizowane formy

- przebycie i sprawdzenie ustalonej uprzednio trasy

Geneza wycieczek

Wycieczki znane już były w starożytności, w prawie rzymskim wojaże obowiązywały osoby z wyższym wykształceniem. W średniowieczu wycieczki związane były z poznaniem świata , granic zasięgu krajów. Słynna wyprawa MARCO POLO (1271r.) dotarł do Chin a relacje umieścił w dziele „ Opisanie świata”

Renesans- odnowienie, odbudowanie zainteresowań podroży w różnych celach

XVII, XVIII - znaczenia nabrały podróże do wód, wycieczki odbywane w celach zdrowotnych

XVII, XIX w - pojawiają się wycieczki szkolne, w 1918r. zostają one wpisane w krajoznawczy program szkoły

Pierwsza osoba, która zaczęła propagować wycieczki szkolne to Jean Jack Russo

We współczesnych czasach wycieczki są bardzo popularne, otwarcie granic umożliwia wyjazdy, jest tylko jedna bariera: FINANSOWA

Rodzaje wycieczek:

1. Kryterium merytoryczne

1. wycieczki przedmiotowe:

- wycieczki biologiczne

- wycieczki botaniczne

- wycieczki geograficzne

- wycieczki historyczne

- wycieczki plastyczne

2. wycieczki interdyscyplinarne- są najbardziej twórcze ( kompleksowe, zintegrowane, wieloprzedmiotowe)

2. Kryterium ilości uczestników

- indywidualne

- grupowe

- zespołowe ( wycieczki szkolne)

3. Kryterium wg środka lokomocji

- autobusowe

- kajakowe

- kolarskie

- kolejowe

- piesze( nizinne, górskie)

4. Kryterium miejsca zamieszkania

- wycieczki bliższe ( trwające krotko)

- wycieczki dalsze (więcej czasu przeznacza się na nie)

5. Kryterium poziomu edukacyjnego

- wycieczki dla uczestników przedszkola

- wycieczki dla uczestników szkół podstawowych

- wycieczki dla uczestników gimnazjum

- wycieczki dla uczestników szkół średnich

- wycieczki dla uczestników szkół wyższych

6. Kryterium wg czasu trwania wycieczek

- wycieczki krótkotrwałe (weekendowe, tzw. małe formy krajoznawstwa i turystyki)

- wycieczki dłuższe

7. Kryterium wg organizatora wycieczki i środowiska, z którego pochodzą uczestnicy

- wycieczki ogólnodostępne (oferowane na zasadzie rynkowej przez organizacje turystyczne)

- wycieczki zakładowe( organizowane dla pracowników)

- wycieczki szkolne lub studenckie

8. Kryterium wg celu i charakteru organizowanej wycieczki

- wycieczki ogólno krajoznawcze

- wycieczki okolicznościowe (patriotyczne, gospodarcze)

A.

- wycieczki terenowe

- wycieczki krajoznawczo-przyrodnicze

- wycieczki naukowo-badawcze

- wycieczki społeczne

B.

- wycieczki krajoznawcze (dominuje czynnik poznawczy)

- wycieczki turystyczne (kwalifikowane, wycieczki piesze, kolarskie)

- wycieczki wypoczynkowe( zawierają element profilaktyki zdrowotnej)

- wycieczki towarzyskie

- wycieczki szkoleniowe

9. Kryterium zasięgu terytorium wycieczek

- wycieczki krajowe

- wycieczki zagraniczne

10. Kryterium wg sposobów uprawiania turystyki

- wycieczki turystyki popularnej (dostępne dla każdego, nie wymaga przygotowanie)

- wycieczki turystyki kwalifikowanej (wymagające odpowiedniego przygotowania)

Znaczenie wycieczek

• poznawcze, krajoznawcze- umożliwia świadome zdobywanie informacji na temat krajów, regionów, obiektów

• filozoficzno-humanistyczne (poznawania kultur, tradycji, aspekt tolerancji)

• wychowawcze

PRZEWODNIK I PILOT WYCIECZEK

Cechy osobowe, którymi powinni charakteryzować się przewodnicy i piloci wycieczek:

• serdeczny

• wyrozumiały

• przyjacielski

• życzliwy

• traktujący podmiotowo i partnersko swych podopiecznych

• rzetelnie i sumiennie wywiązujący się z podjętych zobowiązań

• dotrzymujący przyrzeczeń

• przestrzegający ustalonej linii postępowania

• odpowiedzialny

• dobry organizator

• aktywny krajoznawczo- turystycznie

• posiadający wesołe usposobienie i poczucie humoru

• szerokie zainteresowania

• stosujący różne metody i formy działalności

• ciekawy i przejrzysty sposób przedstawiania wiedzy w tym poprawność językowa

• cechujący się dużym profesjonalizmem

• perfekcyjnie i fachowo sprawujący funkcje przewodnika

Cechy osobowe, którymi nie powinni charakteryzować się przewodnicy

• brakiem znajomości wiedzy merytorycznej, brakiem umiejętności organizacji i kierowania zespołami uczestników

• lenistwem

• nieodpowiedzialnością

• złośliwością

• egoizmem

• zarozumiałością

• brakiem inicjatywy i zdyscyplinowania

• apodyktyczny

• nietolerancja

• wybuchowością

• arogancja

• niecierpliwością

• niesumiennością

• kapryśnością

• roztargnieniem

• wygodnictwem

• niedbałym wyglądem zewnętrznym

• niepunktualnością

Prace przygotowawcze obejmują:

• dobór tras, miejscowości i obiektów uzależniony od celów i zadań do zrealizowania , czasu i wieku uczestników

• zaznajomienie się z terenem na podstawie autopsji i literatury

• dobór materiałów kartograficznych dokumentów źródłowych( mapy, przewodniki, literatura naukowa, popularno-naukowa i krajoznawczo-turystyczna, legendy. podania), obrazy( przezrocza i filmy)

• podział uczestników na zespoły zainteresowań ( mogą dot. wycieczek szkolnych)

• organizacja wycieczki( transport - wygodny!!!, noclegi, wyżywienie, ekwipunek, przewodnicy, rezerwacja biletów do muzeów, teatrów) w tych pracach mogą pomagać uczestnicy.

Opieka i bezpieczeństwo uczestników

Kierownik wycieczki jest odpowiedzialny za stworzenie warunków do poznawania i bezpieczeństwo uczestników. Kierownikami i opiekunami wycieczek mogą być osoby posiadające odpowiednie przygotowanie.

wycieczki przedmiotowe i krajoznawczo-turystyczne bez środka lokomocji

1 osoba 30 uczestników

dalsze wycieczki przedmiotowe i krajoznawczo-turystyczne korzystające ze środka lokomocji

1 osoba15 uczestników

wycieczki turystyki kwalifikowanej

1 osoba10 uczestników ( niepełnoletnich)

Przykładowy rozkład dnia wycieczek szkolnych:

6.30- 6.40 pobudka

6.40- 6.50 gimnastyka

6.50- 7.20 czynności higieniczne, sprzątanie pomieszczeń

7.20-7.50 śniadanie

7.50-8.00 przygotowanie do wyjazdu

8.00-13.00 przebywanie na trasie wycieczki (przyjazd , wędrówka, zwiedzanie)

13.00-13.45 obiad

13.45-14.15 czas do dyspozycji uczestników

14.15-18.00 przebywanie na trasie wycieczek (przejazdy, wędrówka., zwiedzanie)

18.00-18.30 czynności higieniczne

18.30-19.00 kolacja

19.00-21.30 spotkania, teatr, opera, ognisko

21.30-21.45 podsumowanie dnia i omówienie programu na dzień następny

21.45-22.00 przygotowanie do snu

22.00- 6.30 odpoczynek nocny

Przed wyruszeniem w drogę sprawdzamy czy posiadamy:

• dokładnie opracowany program wycieczki( zespoły wycieczkowe, sformułowane tematy)

• niezbędne środki finansowe

• zarezerwowane przejazdy, noclegi ,wyżywienie, bilety wstępu

• nawiązane kontakty z osobami , osobami którymi planujemy się spotkać

• właściwy ekwipunek uczestników

• podręczna apteczka- znamy zastosowanie leków i umiemy udzieli pierwszej pomocy

• polisy ubezpieczeniowe od następstw nieszczęśliwych wypadków

• znamy przepisy prawne odnoszące się do wycieczek

Skład osobowy wycieczek

• nie powinno się organizować wycieczek powyżej 50 osób

• uczestników dzieli się na zespoły nie przekraczające 10 osób

---