KORZYŚCI I KOSZTY ZWIĄZANE Z FUNKCJONOWANIEM MONOPOLU PEŁNEGO
KOSZTY MONOPOLIZACJI GOSPODARKI: 1. Monopolista wytwarza mniejszą wielkość produkcji, 2. Produkty są sprzedawane po wyższych cenach, 3. Redystrybucja dochodów od konsumentów na rzecz monopolisty, 4. Nieefektywność wykorzystania zasobów która wynika z: a) niepełnego wykorzystania posiadanych czynników wytwórczych (utrzymywanie tzw. Rezerwowych mocy produkcyjnych - naturalna bariera ograniczająca dostęp konkurencji), b) monopolista nie dąży do minimalizacji kosztów produkcji jak ma to miejsce w warunkach konkurencji doskonałej w długim okresie czasu, 5. Koszty administracyjne (ustawodawstwo antymonopolowe urzędy do spraw kontroli działań monopoli, koszty postępowań sądowych), 6. Niekorzystne wpływy o charakterze politycznym.
KORZYŚCI WYNIKAJĄCE Z ISTNIENIA STRUKTURY MONOPOLOWEJ: 1. Możliwość uzyskania większego poziomu zysków niż w warunkach konkurencji doskonałej (korzyści dla akcjonariuszy, współwłaścicieli przedsiębiorstwa), 2. Inwestowanie środków w badania i rozwój nowych produktów technologii.
INTERPRETACJA RZĄDU NA RYNKU MONOPOLU PEŁNEGO - STRATEGIE INTERWENCJI: OPODATKOWANIE ZYSKÓW MONOPOLOWYCH - ingerencja państwa poprzez opodatkowanie zysków monopolowych stosowana do cen ograniczenia skutków w sferze podziału (redystrybucji). Wysokie opodatkowanie zmniejsza zyski monopolowe. Podniesienie podatku może wpłynąć na: 1. Ograniczenie produkcji, 2. Podniesienie ceny rynkowej wytwarzanego produktu w ten sposób część podatku obciążającego zyski monopolisty zostanie przerzucona na konsumentów. REGULACJA CEN - USTALANIE CEN MAKSYMALNYCH 1. W przypadku kontroli cen przez instytucje rządowe krzywa UM traci ciągłość na odcinku A i B, 2. Zmniejsza się poziom ceny (obniżenie kosztów redystrybucyjnych), 3. Większy poziom produkcji rynkowej oznacza większy stopień zaspokojenia potrzeb społecznych. NEGATYWNE ASPEKTY REGULACJI CEN: 1. Występowanie okresowych niedoborów towarów np. ropy czy gazu, 2. Koniecznością dotowania działalności ze strony państwa, władz lokalnych, 3. Odpływu kapitału poza granice kraju w którym obowiązują wysokie podatki. WŁASNOŚCI PANSTWA. POLITYKA ANTYMONOPOLOWA - 1. Poprawa efektywności funkcjonowania rynku poprzez eliminowanie porozumień monopolistycznych dyskryminujących podmioty pozostające poza porozumieniem, 2. Zakaz nadużywania pozycji dominującej gdy skutki tego zachowania zniekształcają ograniczają lub hamują rozwój konkurencji, 3. Niedopuszczenie do połączeń firm w wyniku których nowy podmiot posiadałby taką władzę rynkową ze mógłby ograniczać produkcję i podnosić ceny. USTAWODAWSTWO ANTYMONOPOLOWE W POLSCE: 1. Ustawa o przeciwdziałaniu praktykom monopolistycznym z 24.02.1990, 2. Urząd antymonopolowy obecnie URZĄD OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW który pełni dwojakie funkcje: strukturalne i regulacyjne.