Metylobenzen

Toluen; homolog benzenu, bezbarwna ciecz, krzepnie w temp. -95^oC, wrze w 111^oC. Nie rozpuszcza się w wodzie, rozpuszcza się w alkoholu, benzenie i eterze, jest palną cieczą. Otrzymywany w wyniku katalitycznego reformowania ropy naftowej lub frakcyjnej destylacji smoły pogazowej. Znajduje zastosowanie jako surowiec i rozpuszczalnik w wielu dziedzinach przemysłu organicznego, farmaceutycznego, tworzyw sztucznych, do produkcji: materiałów wybuchowych, barwników, detergentów i substancji zapachowych oraz jako składnik

wysokooktanowych paliw lotniczych.

Benzoesowy Kwas

Jest najprostszym aromatycznym kwasem karboksylowym. Krystalizuje w postaci igieł lub płatków, topi się w temp. 121,5^oC, sublimuje w temp. 100^oC, wrze w zatopionej rurze szklanej w temp. 249^oC. Jest trudno rozpuszczalny w wodzie, rozpuszcza się w rozpuszczalnikach

organicznych, lotny z parą wodną. Otrzymywany różnymi metodami z kwasu ftalowego lub toluenu. Stosowany w wielu dziedzinach przemysłu; farmaceutycznego, spożywczego (środki konserwujące - kwas benzoesowy E-210), produkcji barwników i środków zapachowych.

Aceton

Keton dimetylowy, propanon; najprostszy keton alifatyczny. Bezbarwna ciecz, temp. wrzenia 56,1^oC, temp. topnienia -94,3^oC, posiada charakterystyczny owocowo-eterowy zapach. Miesza się z wodą, alkoholem i eterem, jest łatwo palny. Na skalę przemysłową aceton jest otrzymywany przez katalityczną reakcję acetylenu z parą wodną, przez odwodornienie alkoholu izopropylowego, w metodzie kumenowej (obok fenolu) oraz (metody rzadziej stosowane) przez pirolizę octanu wapnia i suchej destylacji węgla. Jako nienormalny produkt przemiany materii tworzy się w organizmach chorych na cukrzycę. Jest doskonałym rozpuszczalnikiem wielu substancji organicznych, a zwłaszcza tłuszczów, olejów, żywic, nitrocelulozy. Stosowany do produkcji chloroformu, alkoholu izopropylowego oraz niektórych preparatów farmaceutycznych, np. sulfonalu.

ACETANILID

Będą nam potrzebne następujące odczynniki:

• Anilina 4 cm³

• Bezwodnik octowy 15 cm³

• Woda destylowana

• Węgiel aktywny

Opis:

4 cm³ technicznej aniliny wlewamy do kolby zawierającej 30 cm³ wody, a następnie podczas wstrząsania dodajemy porcjami 15 cm³ bezwodnika octowego w ciągu ok. 0.5 godz. W tym czasie następuje wytrącenie surowego acetanilidu. Wytrącony, surowy acetanilid krystalizujemyw tej samej kolby. Następnie dodajemy 100 cm³ wody destylowanej i ogrzewamy do rozpuszczenia zarówno osadu jak i oleju. Przed zakończeniem ogrzewania dodajemy do roztworu ok. 0.5 g węgla aktywnego. Węgla nie należy dodawać do wrzącego roztworu, bo może nastąpić silne spienienie. Roztwór po dokładnym zamieszaniu ogrzewamy łagodnie przez kilka minut, a następnie sączymy na gorąco. Po oziębieniu, wykrystalizowany osad zbieramy na lejku Büchnera, przenosimy na szkiełko zegarkowe i suszymy na powietrzu. Otrzymujemy ok. 4.5 g acetanilidu o temperaturze topnienia 114^oC.

KWAS ACETYLOSALICYLOWY

(ASPIRYNA)

Będą nam potrzebne następujące odczynniki:

• Kwas salicylowy 3,4g

• Kwas siarkowy

• Bezwodnik octowy 5g, d=1,089g|cm³

• Alkohol etylowy 100 cm³

^Opis:

W kolbie stożkowej o poj. 300 ml umieszcza się 3,4 g suchego kwasu salicylowego i 5 ml świeżo destylowanego bezwodnika kwasu octowego i dodaje krople kwasu siarkowego. Zawartość kolby miesza się i ogrzewa na łaźni wodnej do temperatury 50-60⁰C przez 15 min. Całość pozostawia się do oziębienia i miesza od czasu do czasu. Produkt oczyszcza się przez krystalizację. W tym celu produkt rozpuszcza się w 100 ml alkoholu etylowego, wprowadza się do 10 ml gorącej wody i pozostawia do powolnej krystalizacji, następnie sączy i suszy. Wydajność wynosi 4g.

KWAS BENZOESOWY

Będą nam potrzebne następujące odczynniki:

• Toluen 2,9 cm³

• Nadmanganian potasu 9,2g

• Kwas solny-UWAGA- kwas jest silnie żrący!!!

• Siarczyn sodowy

• Węgiel aktywny

Opis:

W kolbie dwuszyjnej umieszcza się 2,5g (2,9 cm³) toluenu, 125 cm³ wody i 9,2g nadmanganianu potasu. Ogrzewa się energicznie mieszając do łagodnego wrzenia tak długo, aż znikną w chłodnicy oleiste krople toluenu i roztwór odbarwi się (1,5 godz.), (uwaga 1).Podczas reakcji wydziela się brązowy osad dwutlenku manganu, który po ochłodzeniu mieszaniny odsącza się pod zmniejszonym ciśnieniem i przemywa dwoma porcjami po 15 cm³ gorącej wody. Przesącz umieszcza się w niskiej, szerokej zlewce i zatęża ogrzewając palnikiem do objętosci ok. 40 cm³. Po ochłodzeniu kwas benzoesowy wytrąca się z roztworu soli przez zakwaszanie stężonym kwasem solnym. Wydzielony puszysty osad odsącza się pod zmniejszonym ciśnieniem i krystalizuje z wody (uwaga 2 ). Otrzymuje się 2,5g bezbarwnego kwasu benzoesowego o temp. topnienia 119-121⁰C.

UWAGI ! :

1. Jeżeli roztwór nie odbarwi się, fioletowe zabarwienie nadmanganianu potasu usuwa się przez dodanie kilku ml. rozcieńczonego r-ru siarczynu sodowego. Jezeli natomiast roztwór odbarwi się, a pozostanie jeszcze nieutleniony toluen, należy dodać małą porcję nadmanganianu potasu i kontynuować ogrzewanie.
2.W przypadku zabarwionego osadu krystalizację nalezy przeprowadzić z dodatkim małej ilości węgla aktywnego (0,5g).

---