KARIERA
ROZWIJAJĄCA SIĘ SEKWENCJA DOŚWIADCZEŃ ZAWODOWYCH DANEJ OSOBY
MODELE KARIERY
1. model cyklu życia (karierę wyznacza biologiczny i społeczny rozwój człowieka)
obiektywne fazy cyklu życia człowieka
wyrywanie korzeni
rozwój i stabilizacja
kryzys wieku średniego
prowizoryczna dorosłość
osobista dojrzałość
2. kariera w perspektywie rozwoju zawodowego w przedsiębiorstwie
3. indywidualny wzorzec kariery
podstawą dynamiki kariery są indywidualne decyzje i preferencje pracownika
rozwój karier - narzędzia
warsztaty kariery ( uczą samooceny, planowania karier itp.)
doradztwa (centra kariery - informacja na temat możliwości zawodowych w korporacji, doradzanie w sprawie karier, mentoring)
ścieżki kariery i procedury planowania karier
pomoce (testy potencjału zawodowego
nowy typ pracownika:
orientacja na rozwój zawodowy i uczenie się
uniwersalne kwalifikacje
elastyczność
koniec pewności zatrudnienia
nowa wizja karier: indywidualizacja karier i inwestowanie w siebie
nowy typ wymiany pomiędzy pracownikiem i pracodawcą: inicjatywa za możliwości (a nie: stabilność zatrudnienia za posłuszeństwo, lojalność i pracowitość)
deficyt pracy w dobie robotyzacji i informatyzacji
Nowe spojrzenie na karierę
1. zmierzch nadziei łączonych z jednym pracodawcą
2. spojrzenie na karierę z punktu widzenia reputacji i przydatności zawodowej
3. rozwój sieci (network employment arrangements)
3 indywidualizacja karier - większa odpowiedzialność pracownika w budowaniu kariery. Psychologiczne dostosowanie się do niepewności związków z organizacją - oddzielenie własnej tożsamości od pracy wykonywanej na danym stanowisku
5. nowe kryterium kariery - nie hierarchiczna lokalizacja lecz zbior wiedzy, postaw, doświadczeń i sieci stosunków międzyludzkich
znaczenie posiadanych kompetencji na rynku pracy
reputacja, stopień spójności i zintegrowania poszczególnych doświadczeń zawodowych
nowe sposoby wykorzystania kompetencji
większe znaczenie przywiazywane jest do powiązania kariery z relacjami pomiędzy organizacjami, a nie wewnątrz jednej organizacji
NOWE WYMAGANE KOMPETECNJE jednostki (powiązane z kompetencjami niezbędnymi dla przedsiębiorstwa)
powiązane z kulturą (know-why): postawy, motywacje, tożsamość (nie identyfikowanie się z pracodawcą lecz branżą lub profesją)
częste zmiany organizacji niszczą struktury mentalne tworzone przez stabilne struktury organizacyjne
kompetencje techniczne potrzebne do wykonywania zadań na poziomie przyjętych standardów wyników pracy (know-how)
sieć kontaktów (know-whom)
Szkolenia
umiejętności
wiedza
postawy
zachowania
Typy szkoleń:
przygotowujące do pracy na danym stanowisku pracy
likwidacja „luki kwalifikacyjnej”, będącej konsekwencją dezaktualizowania się kwalifikacji zawodowych
poszerzanie kompetencji, np. w celu awansu lub poszerzenia obowiązków
przekwalifikowanie zawodowe - zmiana zawodu
szkolenie rozwiązujące różne problemy, np. stagnacja zawodowa;
Braki systemu edukacyjnego w Polsce :
kształcenie w trybie zamkniętym, odznaczające się małą podatnością na zmiany zachodzące w otoczeniu
izolacja systemu edukacyjnego w stosunku do organizacji (m.in. wewnętrzne kryteria przydatności wiedzy)
nacisk na cele indywidualne studentów, a nie cele/potrzeby organizacji
nacisk na treści, a nie umiejętności (np. samodzielnego pozyskiwania nowej wiedzy).
Lekceważenie umiejętności interpersonalnych
Określenie potrzeb szkoleniowych:
na poziomie organizacji
na poziomie komórki
na poziomie stanowiska pracy
na poziomie osobowym.
na poziomie organizacji
wskaźniki ogólne produktywności pracy
stopień realizacji celów przedsiębiorstwa
bilans zasobów ludzkich - planowanie potrzeb kadrowych
klimat i kultura organizacji (podstawowy problem: jak zmienne kontekstowe wpływają na przekształcanie inwestycji w kształcenie na rzeczywiste zachowania produkcyjne
np. niekorzystny klimat i brak poparcia kierownictwa może owocować marnowaniem nowej wiedzy pracowników
cele strategiczne, dynamika otoczenia
organizacja jako system uczący się
na poziomie stanowiska pracy
na poziomie osobowym
kryteria kierowania pracowników na szkolenia:
związane z motywacją do rozwoju
z potencjałem pracownika
sytuacją życiową pracownika
potrzebnymi nakładami
przewidywanymi korzysciami
Metody określenia potrzeb:
ankietowanie, wywiady z pracownikami
Assessment Centre (centra oceny)
Dyskusje grupowe
Oceny okresowe
Opinie kadry kierowniczej
Testy umiejętności
Obserwacja zachowań
Zapewnienie gotowości do uczenia się pracownika
poczucie skuteczności w działaniu
pomoc w zrozumieniu korzyści płynących ze szkolenia
rozumienie potrzeby ciągłego uczenia się
planowanie kariery
Tworzenie uczącego się otoczenia
Obserwacja, że uczą się inni i osiągają efekty
Przełożenie wiedzy na zachowania
Ocena efektywności szkolenia
Wyniki szkolenia:
reakcja
uczenie się
zachowania
rezultaty
Ad a) reakcja: są uczestników szkolenia na temat treści, kompetencji szkolących
Ad b) uczenie się: rzeczywisty przyrost wiedzy (czy nastąpił, czy jest równomierny itp.)
Ad d) rezultaty: schematy z grupą kontrolną, badania w odstępach czasu (badanie trwałości efektów szkolenia)