1.Czynniki wpływające na wartość pieniądza w czasie.

W praktyce zauważalny jest wyraźnie związek między wartością pieniądza i dynamiką ogólnego poziomu cen. W przypadku postępującej inflacji zmniejsza się siła nabywcza pieniądza a więc i jego wartość - występuje jego deprecjacja. W wyniku spadku ogólnego poziomu cen wartość pieniądza wzrasta, tj. występuje jego aprecjacja. Zmiany wartości pieniądza krajowego znajdują odpowiednie odbicie w kształtowaniu się kursów walutowych. Jeżeli zmiany takie dokonywane są z urzędu przez bank centralny, mamy do czynienia ze zjawiskiem dewaluacji (obniżenia wartości) lub rewaluacji (wzrostu wartości) pieniądza krajowego w stosunku do innych walut. Wartość pieniądza jest zmienna w czasie nie tylko pod wpływem różnych procesów inflacyjnych lub deflacyjnych. Jeżeli przyjąć, iż procesy takie nie występują, to i tak pieniądz stojący aktualnie do dyspozycji w formie gotówki ma większą wartość dla posiadacza niż analogiczna jego suma, która będzie zainkasowana w przyszłości (zostanie zwrócona w późniejszym okresie). Taki pieniądz może być bowiem już obecnie wykorzystany na działalność gospo­darczą, dającą szansę zysków, tj. na powiększenie posiadanych zasobów finansowych. Niekiedy umożliwia wcześniejszą konsumpcję, pozwalając na osiągnięcie większej satysfakcji, aniżeli ze spożycia w przyszłości. Natomiast pieniądz, który zostanie zainkasowany dopiero w przyszłości, jest przez pewien czas zamrożony, a więc nie może być zadysponowany na cele dające szansę wcześniejszych korzyści. Im dłuższy jest czas zamrożenia pieniądza, tym odleglejszy termin możliwości dysponowania nim, tym mniejsza wobec tego jest jego aktualna wartość.

2. Środki trwałe.Do środków trwałych zalicza się stanowiące własność lub współwłasność jednostki nieruchomości, maszyny i urządzenia, środki transportu oraz inne kom­pletne i zdatne do użytku w momencie przyjęcia do używania przedmioty, których przewidywany okres używania jest dłuższy niż l rok. Z punktu widzenia rodzaju środków trwałych można wyróżnić następujące grupy:

- grunty własne,

- budynki i budowle,

- urządzenia techniczne i maszyny,

- środki transportu,

- inne środki trwałe.

Rzeczowy majątek trwały obejmuje środki trwałe i inwestycje. Pojęcie środków trwałych możemy rozpatrywać w ujęciu ekonomicznym i księgowym. Środki trwałe w ujęciu ekonomicznym: Środki pracy, przez które rozumieć należy narzędzia pracy (maszyny i urządzenia, przyrządy) oraz obiekty umożliwiające prowadzenie działalności (obiekty sklepowe, magazynowe, biurowe). Odznaczają się one trwałością w użytkowaniu, tzn. w procesie eksploatacji nie zmieniają swej postaci materialnej, nie zużywają się jednorazowo, jak materiały czy opakowania, lecz są wykorzystywane przez dłuższy czas, przenosząc stopniowo swoją wartość na świadczone usługi handlowe. Środki trwałe w ujęciu księgowym to te elementy majątku przedsiębiorstwa handlowego, które:

• stanowią jego własność lub współwłasność - ale także środki trwałe dzier­żawione lub udostępnione przedsiębiorstwu w innym trybie, np. leasing; • są wykorzystywane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą (na własne potrzeby lub do dzierżawy, wynajmu czy innej formy odpłatnego udostępnienia); • przewidywany okres ich użytkowania jest dłuższy niż jeden rok;

• są kompletne i zdatne do użytku w momencie przyjmowania ich do użytkowania 3. Zapasy Zapasy są to rzeczowe składniki majątku obrotowego, obejmujące: - materiały będące przedmiotami pracy zakupionymi celem ich prze­tworzenia w produkty pracy lub też używanymi na inne potrzeby (konserwacji i remontów maszyn, na utrzymanie czystości i higieny, na potrzeby administracji itp.) Materiały zużywają się całkowicie w jednym cyklu produkcyjnym (procesie gospodarczym), Materiały dzielą się na: - mat. podstawowe, mat. pomocnicze, paliwo, części zamienne maszyn i urządzeń, opakowania, odpady. - półprodukty i produkty w toku czyli niegotowe jeszcze produkty własnej produkcji oraz wykonane roboty, usługi itp. przed ich ukoń­czeniem.. Półprodukty to te produkty pracy, które przeszły określone etapy przetwarzania w danym podmiocie (ale nie wszystkie) i są składowane przejściowo przed przekazaniem ich do kolejnej fazy obróbki. Produkty w toku to ta część produktów pracy, która w danym mo­mencie znajduje się w pewnym nie zakończonym etapie przerobu i podlega dalszemu przetwarzaniu, - produkty gotowe to wyroby gotowe, zakończone usługi i roboty od­powiadające warunkom odbioru przez kupujących, Wyroby gotowe będące efektami procesu produkcyjnego to te pro­dukty pracy, które w danym podmiocie przeszły już wszystkie etapy przetwarzania. Stanowią one określoną wartość użytkową, są zma­gazynowane i przeznaczone do sprzedaży,

- towary handlowe- to rzeczowe składniki majątku nabyte w celu odsprzedaży.

4. Kapitały własne spółki akcyjnej.

Kapitałem zakładowym w spółce akcyjnej jest kapitał akcyjny. Na kapitale akcyjnym opiera się byt spółki i on stanowi fundusz zaspoko­jenia wierzycieli i podstawę zdolności kredytowej spółki. Podobnie jak w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością tak i tu jest to suma czyste­go majątku, którą spółka jest obowiązana utrzymać w całości i nie roz­dzielać między wspólników. W stadium zawiązywania spółki akcyjnej nie jest wymagana pełna wpłata kapitału akcyjnego, wystarczy pokrycie w gotówce ¼ części sumy nominalnej kapitału. W całości pokryte jednak muszą być przed zarejestrowaniem spółki akcje wydawane w zamian za wkłady rzeczowe (aporty). W całości przed zarejestrowaniem uiszczona musi być także nadwyżka między wartością emisyjną i wartością nominalną oraz należ­ność za dopłatę z tytułu akcji uprzywilejowanych (wpływają ona do kapitału zapasowego) kapitał zakłado­wy nie musi pochodzić wyłącznie od wspólników będących założycielami spółki lub później indywidualnie przyjętymi do spółki. Udział w spółce akcyjnej może być ferowany także osobom trzecim w drodze publicznej subskrypcji. W ten sposób spółka akcyjna może sku­piać większą liczbę wspólników, w tym także drobnych, uczestniczą­cych znacznie mniejszymi wkładami pieniężnymi lub aportami. Kapitał akcyjny dzieli się na akcje o równej wartości. Wartość ta określana mianem nominalnej jest - w zasadzie - miernikiem majątko­wych uprawnień wspólników, w szczególności podziału dywidendy i kwoty likwidacyjnej. Różni się ona zarówno od ceny emisji akcji (ta musi być wyższa od wartości nominalnej), jak też ich kursu (cena ryn­kowa akcji może być zarówno wyższa, jak i niższa od wartości nomi­nalnej akcji, jak również od jej ceny emisyjnej). W przypadku umorzenia akcji z czystego zysku wartość kapitału akcyjnego jest wyż­sza od iloczynu liczby wszystkich akcji przez jej wartość nominalną.

KAPITAŁ AKCYJNY podwyższenia: emisja akcji, przekształcenie kapitału udziałowego w kap akcyjny, obniżenia: pokrycie straty netto z kap akcyjnego, umorzenie akcji, przekształcenie kap akcyj w udziałowy.

Od podziału, z mocy samego prawa, wyłączona jest część zysku przeznaczonego na fundusz zapasowy w wysokości co najmniej 8 % zysku netto, dopóki fundusz ten me osiągnie 1/3 kapitału akcyjnego. Kapitał zapasowy zasilany jest ponadto z nad­wyżki osiągniętej przy sprzedaży akcji powyżej wartości nominalnej, pozostałej po pokryciu kosztów wydania akcji, z dopłat akcjonariuszy, wnoszonych w zamian za przyznanie szczególnych uprawnień ich ak­cjom i innych dopłat.

KAPITAŁ ZAPASOWY podwyższenia: odpis z zysku do podziału, nadwyżka powstała z wydania akcji powyżej ich wartości nominalnej, dopłaty za uprzywilejowanie akcji, inne dopłaty na cele ściśle określone. Obniżenia: pokrycie straty bilansowej, zwrot dopłat, inne cele zgodne ze statusem spółki i decyzją zgromadzenia akcjonariuszy.

5. Rodzaje kredytów.Podział ze względu na czas trwania u-mowy kredytowej zakłada wyodrębnienie kredytów krótkotermino­wych i długoterminowych, co zgodne jest z generalnym podziałem zobowiązań na krótkoterminowe i długoterminowe. Do kredytów krót­koterminowych zalicza się te, których okres spłaty nie przekracza jed­nego roku, kredytami długoterminowymi są kredyty o okresie spłaty przekraczającym jeden rok, przy czym w tej grupie często wyodrębnia się jeszcze kredyty średnioterminowe o okresie spłaty dłuższym aniżeli jeden rok, ale nie przekraczającym pięciu lat. Kryterium przedmiotu kredytowania kojarzy się z wyodrębnianiem kredytów obrotowych (przeznaczonych na finansowanie bieżącej działalności eksploatacyjnej -jak wskazuje nazwa chodzi o finansowa­nie majątku obrotowego) oraz kredytów inwestycyjnych (przeznaczone są na tworzenie nowych oraz powiększanie i moderniza­cję istniejących już zasobów majątku trwałego o charakterze material­nym, jak również na finansowanie przedsięwzięć inwestycyjnych o charakterze niematerialnym, np. zakup papierów wartościowych, po­większanie kapitału udziałowego, finansowanie patentów i badań). Kredyty bankowe wyodrębnione według sposobu zabezpieczenia to m.in. kredyty wekslowe, lombardowe i hipoteczne. Kredyt może być udzielony w walucie krajowej lub zagranicznej. Ze względu na spo­sób uruchomienia wyróżnia się kredyty prowadzone na rachunku bie­żącym (kredyt otwarty i kasowy) oraz prowadzone na rachunku kredytowym (kredyt docelowy, na wymagalne zobowiązania, kasowy, sezonowy, linia kredytowa). Kredyt na rachunku bieżącym jest nieroze­rwalnie związany z uprzednim posiadaniem przez kredytobiorcę ra­chunku bieżącego w banku i powstaniem debetu na tym rachunku. Z kolei kredyt na rachunku kredytowym wiąże się z otwarciem odrębnego rachunku przeznaczonego do rejestracji operacji związanych z konkret­nym kredytem.

Bank udziela kredytu dyskontowego, obciążając rachunek „kredytu dyskontowego" danego kredytobiorcy, który złożył weksel do dyskonta oraz uznaje rachunek bieżący tego kredytobiorcy kwotą zdyskontowanych weksli (pomniejszoną o odsetki dyskontowe). Spłata kredytu dyskontowego następuje poprzez wykupienie weksla, wówczas zainkasowaną kwotę przelewa się na dobro rachunku „kredyt dyskontowy". W przypadku nie wykupienia weksla, z braku środków, weksel przekazuje się do protestu. Protest upoważnia bank do przymusowego egzekwowania należności w uproszczonym trybie i bez procesu sądowego. Egzekucja może być skierowana do każdej z osób podpisanych na wekslu. Kredyt lombardowy udziela się pod zastaw lub zabezpieczenie papierów wartościowych, towarów i przedmiotów wartościowych. Istotną cechą lego kredytu jest posiadanie przez bank przedmiotu zastawu, przy czym właścicielem jest nadal kredytobiorca. Maksymalna wysokość tego kredytu nie przekracza wartości zastawu. Kredyt hipoteczny przybiera najczęściej postać kredytu średnio lub długoterminowego na cele inwestycyjne. Hipoteczne zabezpieczenie zwrotności kredytu wiąże gwarancję jego spłaty z określoną nieruchomością. Jest to stosunkowo wygodna dla banku forma kredytu ze względu na to, że pozwala bankom na zaspokojenie roszczeń z tej nieruchomości, mimo zmiany właś­ciciela, a także zapewnia bankowi pierwszeństwo przed wierzycielami kolejnych właścicieli nieruchomości. Należy podkreślić, że banki nie mogą udzielać kredytu hipotecznego przedsiębiorstwom państwowym i innym państwowym osobom prawnym oraz spółkom z udziałem Skarbu Państwa przewyższającym 50% kapitału założycie­lskiego, gdyż nie można obciążyć nieruchomości stanowiących własność Skar­bu Państwa.

6. Podatek dochodowy od osób prawnych. (co jest podst. opodat. i zwolnienia.)

Do osób prawnych zaliczyć można:
• przedsiębiorstwa państwowe;

• spółki prawa handlowego, z wyjątkiem spółek jawnych i komandytowych, utworzone na podstawie art. 171 i 335 kodeksu handlowego;

• ubezpieczycieli działających na podstawie ustawy o działalności ubezpieczeniowej w formie: a) spółek akcyjnych, w tym z udziałem kapitału zagranicznego,

b) towarzystw ubezpieczeń wzajemnych,

c) przedstawicielstw ubezpieczycieli zagranicznych oraz Izbę ubezpieczeniową

• towarzystwa funduszy powierniczych na podstawie ustawy o obrocie papierami wartościowymi i funduszach powierniczych,

• spółdzielnie na mocy ustawy prawo spółdzielcze. Nieograniczony obowiązek podatkowy dotyczy podatników, którzy mają siedzibę lub zarząd na terytorium Polski. Podatnicy ci podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, a także od dochodów osiąganych poza granicami Polski. Istnieje wyjątek, polegający na tym, że wyłączone zostały z opodatkowania podatkiem dochodowym w Polsce dochody uzyskiwane za granicą, jeżeli podlegają one w obcym państwie podatkowi tego samego rodzaju, a państwo to postępuje według zasad wzajemności. W celu uniknięcia podwójnego opodatkowania państwa zawierają między sobą umowy o zapobieganiu podwójnemu opodatkowaniu..

Ograniczony obowiązek podatkowy dotyczy podatników nie mających na terytorium Polski siedziby lub zarządu. Podatnicy ci podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów osiągniętych w Polsce, bez względu na rodzaj źródła przychodów. Ograniczony obowiązek podatkowy obejmuje także osoby zagraniczne nie mające na terytorium Polski siedziby lub zarządu - uzyskujące w Polsce dywidendy, dochody z tytułu udziałów w zyskach osób prawnych, odsetki od udzielonych pożyczek i inne dochody.

Zwolnieniami (podmiotowymi) objęte są m.in.: • Skarb Państwa;

• Narodowy Bank Polski;

• jednostki budżetowe.

Jednostki budżetowe są to państwowe jednostki organizacyjne i jednostki gmin, których gospodarka finansowa uregulowana jest przepisami prawa budżetowego.Poza państwowymi i gminnymi jednostkami budżetowymi z podatku dochodowego nie są zwolnione podmiotowe formy działalności pozabudżetowej, lecz wyłącznie środki specjalne tych jednostek budżetowych i część ich gospodarstw pomocniczych. Zwolnienie to uzależnione jest od przekazani;: środków ze zwolnień na:

a) dochody środków specjalnych funkcjonujących w tych jednostkach budżetowych, a celem działalności tych środków specjalnych jest finansowanie poprawy warunków lub wyżywienia w określonych jednostkach; b) zwiększenie środków obrotowych gospodarstw pomocniczych; c) rachunek finansowania inwestycji, z przeznaczeniem na inwestycji gospodarstwa pomocniczego; d) fundusze celowe utworzone na podstawie odrębnych ustaw (chyba, że przepisy tych ustaw stanowią inaczej); e)przedsiębiorstwa międzynarodowe i inne jednostki gospodarcze utwo­rzone przez organ administracji państwowej z innymi państwami na podstawie porozumienia lub umowy (chyba, że porozumienia te lub umowy stanowią inaczej).

Przedmiot opodatkowania. podatkiem tym nie są objęte: • przychody z działalności rolniczej, z wyjątkiem dochodów z działów specjalnych produkcji rolnej, którymi są: uprawy w szklarniach ogrzewanych, tunelach foliowych, uprawy grzybów i ich grzybni, uprawy roślin „in Vitro", formowa hodowla i chów drobiu rzeźnego i nośnego, hodowla zwierząt futerkowych, hodowla dżdżownic i entomofagów, hodowla jedwabników, prowadze­nie pasiek oraz hodowla i chów innych zwierząt poza gospodarstwem rolnym, • przychody z gospodarki leśnej, które podlegają opodatkowaniu podat­kiem leśnym; • przychody wynikające z czynności, które nie mogą być przedmiotem pra­wnie skutecznej umowy; czynnościami tymi są m.in.: oszustwo, paserstwo, przemyt itp.

Podstawa opodatkowania i wysokość podatku. Wszystkie osoby prawne mogą odliczać z podstawy opodatkowania:

• Kwoty darowizn na cele naukowe, naukowo-techniczne, oświatowe, oświatowo-wychowawcze, kulturalne, kultury fizycznej i sportu, ochrony zdrowia i pomocy społ. inwalidów, a także wspierania inicjatyw społecznych w zakresie budowy dróg i sieci telekomunikacyjnej na wsi oraz zaopatrzenia w wodę - łącznie do wysokości nie przekraczającej 15% dochodu. • Kwoty darowizn na cele kultu religijnego i na działalność charytatyw­no-opiekuńczą, bezpieczeństwa publicznego, obrony narodowej, ochrony środowiska, dobroczynne, a także na cele związane z budownictwem mieszkaniowym dla samorządu terytorialnego i na budowę strażnic jednostek ochrony przeciwpożarowej oraz ich wyposażenie i utrzymywanie - łącznie do wysokości nie przekraczającej 10% dochodu.

• Kwoty, o które została obniżona podstawowa opłata eksploatacyjna za wydobywanie kopalin. • Wydatki na budowę własnego domu mieszkalnego wielorodzinnego, przeznaczeniem znajdujących się w nim lokali na wynajem oraz wydatków na zakup działki pod budowę tego budynku. Po dokonaniu przysługujących odliczeń od dochodu podlegającego opo­datkowaniu, osiągniętego w roku podatkowym otrzymana kwota stanowi podstawę opodatkowania, od której ustala się podatek dochodowy. Należny podatek, który jest iloczynem podstawy opodatkowania i stawki podatku, obniża się o kwotę ulgi podatkowej z tytułu zatrudnienia co najmniej 7% osób niepełnosprawnych w ogólnej liczbie zatrudnionych, nie mniejszej niż 50 osób.

Ulgi inwestycyjne

Z ulg mogą korzystać tylko ci podatnicy, którzy płacili w poprzednim roku podatki i osiągnęli pewną rentowność, a więc:

• podlegali opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym albo • osiągnęli wskaźnik udziału dochodów w przychodach nie niższy niż 4%, gdy była to działalność w zakresie przetwórstwa rolno-spożywczego albo świadczenia usług w zakresie budownictwa mieszkaniowego oraz działalność w zakresie żeglugi i rybołówstwa, działalność w zakresie turystyki i wypoczyn­ku, a także w zakresie produkcji i sprzedaży towarów objętych urzędowymi renami lub marżami, i nie niższy niż 8% - w odniesieniu do wszystkich innych rodzajów działalności;

• ponadto podatnicy, którzy mają korzystać z ulg, muszą mieć uregulowa­ne zobowiązania podatkowe, wobec ZUS-u i Funduszu Pracy. Ulga inwestycyjna polega na odliczeniu całości lub części wydatków inwestycyjnych od dochodu przed opodatkowaniem lub obniżeniu o te wydatki /ryczałtowanego podatku dochodowego

---