Zarys myśli polityczno społecznej

0x08 graphic

Zarys myśli polityczno-społecznej

Literatura

Prof. Dubel Lech - są 2 części albo Historia doktryn lub Doktryny
Prof. Sylwestrzak
Prof. Zmierczak i Chojnicka

Podstawą jest wykład i wykładnia wykładu. Egzamin ustny, wymagana dyscyplina wypowiedzi. Trzeba przeczytać jedną z lektur wywieszoną w gablotce, będzie o nią pytanie na egzaminie.

Dyżur wtorek 15.00 - 16.00.

Grecja

Starożytna Grecja była początkiem doktryn. Grecja okresu klasycznego to swoista mozaika różnych form ustrojowych to tam je właśnie opisano i sklasyfikowano. Stąd ta refleksja nad tą różnorodnością.

Greckie polis było wspólnotą mieszkańców, obywateli, która rządzi się w rozmaity sposób. Mamy tam klasyczną arystokrację jak Sparta, klasyczną oligarchię jak w Tebach, jest także tyrania w Syrakuzach i demokracja w Atenach.

Demokracja ateńska była zjawiskiem praktyki a nie teorii politycznej. Do naszych czasów zostało niewiele przekazów formujących jej teoretyczne założenia, podstawowe zasady znamy z pism jej przeciwników - jak Platon, Arystoteles czy Kselofen. Demokraci nie zostawili apologii ustrojowych za wyjątkiem mowy pogrzebowej Peryklesa nad grobem ofiar wojny Peloponeskiej. Zasady ateńskiej demokratycznej polis:

Zasada równości i dopełniająca ją reguła wolności obywateli w życiu publicznych ta grecka izonomia (równość wobec prawa) rozumiana była jak równość sytuacji w rozstrzyganych przez sądy sporów miedzy obywatelami - każdy obywatel bez względu na urodzenie i pozycie społeczną był traktowany tak samo. Ta równość oznaczała także równość szans w dostępie do pełnienia służby publicznej.
Isegoria - równość głosu dla zgromadzeniach ludowych - przysługuje każdemu obywatelowi. Równość to dla ateńczyków powszechna dostępność uczestniczenia w sprawowaniu rządów i współdecydowania o tworzonych prawach. Obywatel zatem jest aktywnym współtwórcą, nie zamyka się w sferze prywatnej, wykonywaniu zawodu lecz służy państwu.
Zasada rządów prawa, jednak nie w dzisiejszym znaczeniu. Chodzi o to że wszyscy (bez wyjątku) mieszkańcy polis podlegają prawu i dobrowolnie się mu podporządkowują, ponieważ sensem demokracji jest głosowanie większościowe, zatem trzeba się poddać większości. Tworzą prawo jako cześć eklezji (wspólnoty) i podlegają temu prawu.

W takim kulturowym środowisku demokracji ateńskiej opartym na dyskursie publicznym, niezwykle przydatna była sztuka przemawiania do ludu - kto dobrze przemawia ten ma rację. Przekonania większości do swoich decyzji. Spory polityczne i wybory wygrywał ten, który opanował tę sztukę, jak np. Perykles. Sztuka oratorska traktowana jako niezwykle użyteczna umiejętność była w cenie, ważni byli nauczyciele - takim nauczycielami byli sofiści. Sofiści byli grupą o niejednolitych poglądach politycznych byli tam przeciwnicy i zwolennicy demokracji - czasem zalicza się do tego grona Sokratesa, pomimo faktu, iż walczył z sofistami. Głównym przedmiotem potępienia Sokratesa był przyjmowany przez softów moralny relatywizm - zasady moralne nie zawsze są takie same i jednakowe dla wszystkich. Sokrates wierzył w uniwersalne i absolutne zasady moralne oraz sprawiedliwość. Według Sokratesa dysput polityczny nie powinien służyć do przekonywania lecz do poszukiwania prawdy. Powinien doprowadzić do odkrycia najkorzystniejszego rozwiązania i postępowania sprawiedliwego. Cyceron mówił, że sprawiedliwości jest jedna, niezmienna i taka sama dla wszystkich. Sokrates uważał ze jego nauki są dla dobra wspólnego, a oskarżał sofistów, że nauczają tylko dla pieniędzy. To prawda jest celem poszukiwania wiedzy. Jednym z najstarszych sofistów był Protagoras z Abdery. Jako pierwszy zaczął pobierać opłatę za nauki, stosował sprytne „chwyty marketingowe” do napędzania koniunktury. Kładł on nacisk na skuteczność działania, wszelkie moralne dylematy odsuwając na dalszy plan. Miał coć wspólnego z Sokratesem bo oskarżono go o bezbożność i wygnano z Aten. Traktat o bogach - „o bogach nie mogę powiedzieć nic, ani to że istnieją, ani to że nie istnieją” - moralny relatywizm wyraźnie się tu ujawnia. Najsłynniejszym zdaniem tego filozofa było to że człowiek jest miarą wszechrzeczy - tylko człowiek decyduje co jest wartościowe a co jest nie wartościowe - nie zewnętrzne źródło tylko wewnętrzne. To człowiek pozostaje najwyższą miarą tego co wartościowe. To człowiek decyduje o tym co jest sprawiedliwe a co nie na podstawie jego aktualnych potrzeb. Także państwo stanowi twór człowieka. Genezę państwa wywodzi z mitu o Prometeuszu, ale z jego własnej wersji. Według tego mitu boskiemu słudze Eepimeteuszowi polecono wyposażenie w umiejętności istoty śmiertelne on rozdysponował cechy i zapomniał o ludziach wtedy to Prometeusz postanowił pomoc wykradając Hefajstosowi ogień i Atenie mądrość - mądrość polityczną pozwalającą łączyć się w państwo i egzystować. Wtedy to Zeus obdarzył ludzkość za pomocą Hermesa poczuciem wstydu i prawa. Wyposażeni w mądrość polityczną ludzie mogli sami tworzyć państwo. Mit ten wskazuje na konwencjonalne położenia państwa i wszystkich instytucji politycznych państwo i prawa są tworzone przez ludzi. Ważne jest to że myśl sofistów i ich krytyka była podstawą dwóch największych systemów: Platona i Arystotelesa.

Platon

Myśl Platona jest antydemokratyczna stąd wielu konserwatystów czerpie stąd wiele inspiracji. Platon był wyrafinowanym krytykiem demokraci, gdyż był arystokratą i dodatkowo uczniem Sokratesa - skazanego na śmierć bo nie lubił demokracji. Platon będąc uczniem Sokratesa nie mógł patrzeć przychylnie na ustrój który zamordował jego mistrza. To Platon formuje do dziś aktualną „Obronę Sokratesa” Platon demokracji zarzucał korupcję i kupczenie urzędami publicznymi. Demokracja to wyrywanie publicznego grosza do własnej kieszeni. Upadek obyczajów. Lud nie dba o to co ważne, tylko o to co jest dla niego. Platon wie że to nie większość decyduje ot tym co jest dobre sprawiedliwe i piękne bo są to wartość niezależne. Platon patrzy na Grecję na rzeczywistość Hellady końcówki wojny peloponeskiej i jest załamany, nie widzi ustroju, w którym dobro, prawda i piękno byłby pielęgnowane. Sparta się stacza, tak samo oligarchia, arystokracja i demokracja. Platon mówił o świecie idei i świecie materialnym, który kiedyś był odbiciem idei ale podlega procesowi ciągłej degeneracji. Świat idei można poznać tylko rozumem, a nie każdy ma odpowiedni poziom wiedzy. Filozofowie to ta nieliczna grupa zdolna przeniknąć tajemnice bytu, skoro tylko Ci nieliczni filozofie to wiedzą to tylko oni są wstanie zaaplikować te wartości.

Platon patrząc na ustroje dokonał podziału:

TIMOKRACJA - Pierwszą najbardziej pierwotna formą polis byłą timokracja - rządy odważnych, jeśli spojrzymy na Iliadę to na wojnie płynie arystokracja - zasługi wojenne są tytułem do sprawowania rządów - Menelaos, Achilles, Ajax, Odyseusz. W arystokracji wojennej tytułem do podziału władzy jest męstwo. Ponieważ wszystko podlega degeneracji tak samo podległa degeneracji timokracja. Odważni widzą, że mogą mieć korzyści.
OLIGARCHIA - Timokracja przekształca się w oligarchę, rządy bogatych. Chciwość jest istotna. Jeśli spojrzymy tam gdzie są bogaci i biedni a więcej jest biednych. To bogaci boją się, że biedni odbiorą im bogactwo wiec istnienie antagonizm. Skoro biednych jest więcej mogą obalić oligarchów.
DEMOKRACJA - Mamy zatem trzeci ustrój, czyli demokrację - rządy plebsu. Poświęcanie dobra wspólnego na ołtarzu partykularnych korzyści, ustrój jeszcze gorszy od oligarchii. Demokracji brakuje bezpieczeństwa, ale cały czas są Ci źli oligarchowie gdzieś tam. Pojawia się więc jednostka która mówi, że zapewni bezpieczeństwo.
TYRANIA - Pojawia się w ten sposób tyrania czyli ustrój najgorszy z możliwych. Zasadą władzy jest strach ale wśród tego zastraszonego ludu są nieliczni odważni i obalają oni tyrana.

Odpowiedź Platona jest radykalna - wszystkie ustroje są złe - trzeba wymyślić nowy. Rządzić mają filozofie, uczynimy z króla filozofa albo z filozofa króla. Musimy się odwołać do platońskiej nauki o duszy, która składa się z 3 części i 3 cnót kardynalny:

Z duszy mężnej i cnoty męstwa
Z duszy rozumnej i cnoty mądrości
Z duszy pożądliwej i cnoty powściągliwości

Państwo idealne także powinno się składać z takich części. Mam duszę rozumną czyli filozofów, Ci którzy rządzą. Dusza mężna to wojownicy, którzy mają państwa bronić, w końcu rzemieślnicy którzy mają państwo utrzymywać. Żadna nie jest ważniejsza od drugiej wszystkie są sobie potrzeba. Oratores, belatores, lablatores - piramida. Taką strukturę powinno mieć idealne państwo. Platon wykazuje kilka niebezpieczeństw degenerujących ustrój, wykazując dwa czynniki: np. mamy rodziców filozofów, którzy pchają głupie dziecko do bycia filozofem, wiec pozbyć się trzeba rodziny. Timokracja zdegenerował się w oligarchie bo wojownicy zajęli dobra materialne, więc w dwóch najwyższych grupach trzeba znieść własność prywatną. Dwa rozwiązania radykalnie lekceważą ludzką naturę. Rozbudowany i opisany w „Państwie” system wychowania dzieci, które mają być odebrane rodzicom i wychowane przez państwo w wieloletnim procesie wychowawczym. Takie państwo zdaniem Platona dla realizacji celów bardzo głęboko ingeruje w życie obywateli, są państwu podporządkowani, stąd prawo powinno obejmować wszystkie dziedziny życia. Prawodawca czuwa nad łączeniem małżeństw i prokreacją, roztacza pieczę od urodzenia aż do śmierci. Odpowiedź Platona jest odpowiedzią radykała. Platon nie szuka w odpowiedzi w rzeczywistości on się od niej odwraca i szuka odpowiedzi w swych rozważania i dywagacjach - to klasyczny idealizm obiektywny - jeśli świat nam się nie zgadza to musimy go przykroić od naszych wzorców. Platon może być inspiracja dla konserwatystów gdy mówią o nierówności. Może być też paralelą dla totalitaryzmów współczesnych. Ta kwestia platońska była podstawą krytycznej analizy którą sformułował Arystoteles

Arystoteles

Arystoteles był największym uczniem Platona. Ważne jest jak czasem rzeczy małoistotne z życia decydują o osobie, ojciec jego był lekarzem - który ogląda i szuka w świecie odpowiedzi jak empiryk. Człowiek jest istotą społeczną, zwierzęciem społecznym. Bytem predestynowanym do życia we wspólnocie. Człowiek nie ma atrybutów zwierzęcia jak pazury do egzystencji potrzebuje innych ludzi. Te tendencje do łącznia się we wspólnotę są człowiekowi przyrodzone, nie jest on bytem samowystarczalnym. Wspólnoty:

Dom rodzinny - łączą się kobiety z mężczyznami tworząc rodziny. Rodzina zapewnia podstawę przetrwania, przedłużenia gatunku i życia. Nie
Rodziny tworzą gminę wiejską - zaspokaja potrzeby wychodzące poza dzień dzisiejszy, w jej ramach następuje wymiana i ochrona terytorium lecz i ona nie zaspokaja wyższych potrzeb.
Potrzeby duchowe i ochrona jest możliwa tylko w polis. Człowiek nie może funkcjonować poza państwem, kokonem (wspólnotą samowystarczalną). Człowiek jest stworzony do życia w państwie, kto żyje poza państwem jest nędznikiem albo ponadludzką istotą.
Państwo zaspokaja wszystkie ludzkie potrzeby jest więc wspólnotą samowystarczalną i doskonałą. Nie ma wyższego tworu od państwo. Państwo jako twór konieczny i najdoskonalsza forma wspólnoty stanowi ostateczny cel wszelkiego ludzkiego rozwoju. Inne mniejsze wspólnoty muszą się państwu podporządkować. Dobro wspólne góruje nad dobrem poszczególnych jednostek, wiec państwo może domagać się poświeceń w tym życia.

Celem państwa jest szczęśliwe życie a reszta to środki ku temu wiodące. Państwo jest gwarantem szczęścia. Człowiek może czuć się wolny i szczęśliwy tylko w ramach wspólnoty. Bywa, że kategoria dobra wspólnego pozwala na stworzenie przez Arystotelesa podziału storn, dla Arystotelesa nie jest istotne kto rządzi ale jak władza jest sprawowana. Dzieli wiec ustroje na właściwe i niewłaściwe, dobre i zdegenerowane.

Ustroje dobre, właściwe	Ustroje złe, zdegenerowane
Królestwo - władza jednostki dla dobra wspólnego	Tyrania - władza jednostki dla dobra własnego
Arystokracja - władza grupy dla dobra wspólnego	Oligarchia - władza grupy dla dobra własnego
Politea - władza większości dla dobra wspólnego	Demokracja - władza większości dla dobra własnego

Właściwe formy mogą się łatwo zdegenerować. Z uwagi na pewne specyficzne procesy społeczne. Mamy dwie kategorie jedni są bardzo bogaci, i to bogactwo jest degeneracją. Biedni są zdegenerowani przez biedę. Jedni wyniośli inni radykalni. Jak wygrają bogaci będzie oligarcha jak biedni demokracja. Jest jeszcze 3 grupa, tych którzy nie są ani bogaci ani biedni. To klasa średnia jest siedzibą cnót obywatelskich. Jeśli jest silna to jest buforem miedzy bogatymi i biednymi bo bogaci i biedni nie zjednoczą się przeciw „średnim”. Jeśli największy jest stan średni to on wtedy rządzi - politea. Mądry prawodawca powinien wspierać rozwój stanu średniego bo jest on podstawą stabilnego państwa.

Spór o to czy wpierw jest myśl czy wpierw empiria to spór miedzy Platonem a Arystotelesem.

SAMODZIELNIE PRZYGOTOWAĆ STOIKÓW, CYNIKÓW I EPIKUREJCZYKÓW

Rzym

W Rzymie powstała idea republiki. Rzymianie to naród cholernie patetyczny, naród prawników i żołnierzy. Mało tam dywagacji.

Ustrój republiki rzymskiej był ustrojem, który w oczach rzymian a także ludów pobitych był źródłem ich wielkiego powodzenia. Sami rzymianie mało o sobie pisali. Ustrój rzymski znamy z pism greka Polibiusza. Polibiusz wyróżnił 3 czyste formy rządów: monarchię, arystokrację i demokrację. Monarchia przybiera dwie formy dobrą królewska i złą tyranię. Arystokracja może przejść w oligarchię. Natomiast demokracja w ochlokrację - rządy biednych. Łatwo może się degenerować. Źródłem potęgi Rzymu jest ustrój mieszany łącząc najlepsze elementy każdego ustroju. Elementy monarchii to władza dwóch konsulów, senat to arystokracja, a demokracja to komitia ludowe. To Rzym łącząc te najlepsze formy osiągnął szczyt doskonałości. Polibiusz zmarł w 218 kiedy wszystko było stabilne. Pół wieku p.n.e. Rzym wygląda nieciekawie, narasta konflikt między optymatami (Sulla) i popularami (Mariusz i Cezar). W okresie kiedy te walki w Rzymie szarpią republikę, Marek Tulisz Cyceron pragnie znaleźć rozwiązania. Ostatni wielki piewca republiki rzymskiej. Był prawnikiem, także konsulem pretorem, kwestorem. Punktem wyjścia jest zaczerpnięcie z Arystotelesa, iż człowiek jest istotą społeczną. Pęd do życia zbiorowego, wrodzony i niezależny od woli. Zdarzają się istoty ludzkie pozbawiane tej cechy lecz są to odszczepieńcy. Człowiek istnieje tylko w państwie. Ludzki popęd społeczny wiąże się z tendencją do działania na rzecz dobra wspólnego. Zdolny do obrony społeczności poświęcając nawet życie. Przejawem tej natury człowieka jest udział w życiu politycznym i aktywność polityczna. Uczestniczenie w życiu publicznym jest powinnością obywatela. Tym obowiązkiem w szczególnym stopniu są obciążeni ludzie obdarzeni odpowiednimi przymiotami, czyli arystokracja.

Państwo jest dla Cycerona tworem naturalnym koniecznym dla przetrwania bytu ludzkiego. Nie oznacza to że człowiek powinien się podporządkować każdej władzy. Państwo które nie zapewnia szczęśliwości nie jest państwem. I nie trzeba mu się podporządkować.

Definicja państwa Cycerona

Państwo czyli res publica to rzecz ludu res populi, ludzie to nie każde zbiorowisko ludzi skupionych dowolnym sposobem, lecz wierna jej gromada ……….

Integralnym elementem państwa jest uznawanie przez wszystkich tego samego prawa. Skoro państwo jest tworem natury to prawo, które łączy członków wspólnoty też musi być tworem natury. Mowa tu o prawie naturalnym. Istotą prawa naturalnego jest sprawiedliwość. Sprawiedliwość jest cnotą zbiorową, czynnikiem bez którego żadna wspólnota nie może pokojowo egzystować, istotą sprawiedliwości jest urzeczywistnianie wspólnego dobra a jej treścią oddanie tego co się komu należy.

Cyceron mówi, że władza jest wtórna wobec wspólnoty politycznej i tej wspólnocie powinna służyć. Władza służy wspólnocie w drodze do osiągnięcia dobra wspólnego, nie powinna eksploatować władzę dla dobra własnego, gdyż rodzi się tyrania i powinna zostać wtedy obalona.

Cyceron powtarza to co pisał Arystoteles o ustrojach. Różni się afirmacją ustroju mieszanego, którego bronił. W momencie kiedy Cyceron głosił swe poglądy, siła była przy tych którzy ich nie słuchali - pierwszy i drugi triumwirat, wojny o władzę. Z chwilą przejęcia władzy przez Oktawiana kończy się epoka republiki. Ale nie do końca Rzym wkracza w epoka pryncypatu.

Każdy wiedział, że Oktawian jest władzą Rzymu ale był on mistrzem „PR” i manipulacji. W roku 27 p.n.e. po zwyciężcie pod Akcjum zrzekł się władzy na rzecz ludu. W rezultacie otrzymał ją powrotem od ludu. Senat przyznał mu szereg funkcji i tytułów, stały się one podstawą władzy cesarskiej. Istota, która co prawda zachowała instytucje republikańskie, ale większość urzędów była skupiona w ręku Oktawiana i jego następców. System, który wprowadził oznacza system monarchiczny, monarcha - princeps pierwszy obywatel Rzymu, przy pozornym zachowaniu systemu republikańskiego sprawuje rządy. Władca piastuje urząd konsula, prokonsula i cenzora. Podstawę rządów cezara stanowią formalnie przyznane przez senat uprawnienia imperium prokonusaren, władze trybuna i urząd najwyższego kapłana - pontifex maximus.

Imperium daje władze w prowincjach i dowództwo nad wojskiem i sprawami zagranicznymi. Cesarze nie przyjmowali tytułu króla tylko tytuł imperatora. Wcześniej imperator miał najwyższą władzę wojskową. Cesarz ma władzę trybuna, co daje mu to nietykalność, prawo zwoływania senatu i przewodzenia mu. Jako kapłan ma zwierzchnictwo nad wszystkim kapłanami i religią. Co rok odnawiano mu władze. Ten system przetrwał ponad 300 lat zmiana system mu miejsce za czasów Dioklecjana, który dokonuje głębokich reform społecznych. Dominat - od nowego tytułu cesarza, to nie jest już pierwszy obywatel Rzymu to pan i władca, prawie boski tytuł. Ustrój Rzymu przyjmuje postać podobną do wschodnich despocji, cesarz nosi wieniec i padają przed nim na twarz. Władza cesarza staje się absolutna, pełnia władzy wojskowej i religijnej. Elementy republikańskie są likwidowane bądź zmniejszane do minimum. W takim Rzymie, w państwie o takim kształcie instytucjonalnym na jego peryferiach rodzi się Jezus Chrystus , który wywraca do góry nogami cały zachodni świat, a nas interesuje to jak powstanie chrześcijaństwa wpłynęło na refleksję polityczną.

Wykład 2 02.03.2010 - nieobecność

Wykład 3 09.03.2010

Myśl polityczna renesansu

Renesans nie był taki całkiem „fajny”, był to wielki rewers do średniowiecza. Nie wolno mówić o jednym średniowieczu i wrzucać do jednego worka 1000 lat historii. Większym uproszczeniem jest przypisywanie średniowieczu wad i patologii. One z największym nasileniem występowały pod koniec tego okresu kiedy pojawiły się pierwsze symptomy renesansu. Renesans jest najlepszym przykładem fałszywości większości sądów o wiekach średnich. Większość faktów mówi, że renesans był regresem a nie postępem podług średniowiecza. Średniowiecze było epoką twórczą natomiast renesans odtwórczą. Wbrew temu co się powszechnie mówi średniowiecze chętnie sięgało do antyku. Średniowiecze czerpało z oświecenie tylko to co nakazywał zdrowy rozsadek, czerpało w sposób twórczy tylko to co właściwe. W działach autorów średniowiecznych mamy nawiązania do autorów antycznych. To właśnie średniowiecze przechowywało tę antyczną tradycje. Renesans ograniczył się do ślepego naśladownictwa, często posuniętego do stref głupoty i absurdu. Wszystko co stworzono w średniowieczu renesans uznał za byle jakie a wszystko co antyczne to piękno i doskonałość. Zamiast uznania, że są to skarby do wykorzystania jak w średniowieczu to renesans tylko naśladował. Skoro uznano, że antyk był szczytem doskonałości to najlepiej się zbliżyć do tej doskonałości i tego co pozostawili starożytni.

Renesans powiela zamiast przecierać nowe horyzonty. Jednym ze skutków takiego pojęcia była daleko idąca deklecjacjia dorobku poprzedniej epoki. Im bardzie lekceważono średniowiecze tym mniej czasu mu poświęcano. Nas interesuje najbardziej sfera polityki. Taką samą degenerację jaką przeszła estetyka i kultura dotknęła także sfery władzy. Zamiast zdecentralizowanego systemu feudalnego nastała centralizacja i wzmocnienie władzy państwa. Dziś głosi się teorie, że średniowiecze ograniczało jednostkę i koncentrowało władze w ręku monarchy - lecz to dziedzictwo renesansu. W porównaniu z renesansem średniowiecze było bardziej wolnościowe i autonomiczne. Stało się takie po wiekach rzymskiego - cesarskiego centralizmu doby dominatu. Zamiast dawnej jednolitej władzy cesarza w średniowieczu istniała cała mozaika porządków polityczno-prawnych. Po upadku Rzymu nastał okres chaosu - wieki ciemne. Wtedy powstał system feudalny. Na systemie feudalnym zyskiwały obie strony: wasal i suweren. Wasal zyskiwał opiekę a suweren pomoc ze strony wasala. Władztwo feudalne miało ograniczony zasięg i miało charakter regionalny. Każde władztwo było rządzone przez kogo innego i na inny sposób. Nie ma jednego wzorca władzy. Monarcha był tylko czynnikiem symbolicznym integrującym państwo - monarchy można było nie widzieć całe życie. Prerogatywy królewskie były ograniczone, np. monarcha Francuski miał niewielki skrawek ziemi. System polityczny średniowiecza to system dalece zdecentralizowany brak jednego ośrodka władzy, który narzucał by jedne zasady i wartości. Król jest tylko jednym z panów feudalnych, słaba pozycja monarchy nakazuje mu zachowanie równowagi pomiędzy wasalami oraz miedzy nimi a sobą. Monarcha średniowieczny nie może wszystkiego. W średniowieczu monarcha nie tworzył prawa, odkrywano istniejące już prawo zwyczajowe. A jeżeli monarcha okazywał się wg wasali tyranem, mógł zostać ograniczony - tak np. powstała wieka karta swobód. Pod koniec średniowiecza pojawiają się pierwsze oznaki nowego systemu. Renesansowe nowinki oznaczają naśladownictwo centralistycznych wzorów rzymskich. Prawo rzymskie cieszy się wielką popularnością, bowiem prawo to daje ogromne nieznane w średniowieczu prerogatywy. Zamiast dawnej władzy feudalnej nowinki proponują powstanie władzy wyizolowanej, centralistycznej, nie liczące się z odmiennościami prawnymi poszczególnych fragmentów państwa. To tu powstaje biurokratyczna warstwa. Państwo dostaje prawa kosztem wolności poddanych. Triumfalny powrót prawa rzymskiego skutkował usztywnieniem ról rodziny. Średniowiecznego ojca - opiekuna, zastąpił pater familia - pan życia i śmierci. Zamiast egalitaryzmu w średniowiecznej rodzinie mamy do czynienia z tyranią ojca - władcy. Renesans kobietę sprowadza do roli żywego inwentarza. Kobieta staje się dobrem gromadzonym przez mężczyzn. Dzieci w średniowieczu uznawano za dojrzałych kilkunastolatków. Ojciec w renesansie miał władze nad potomstwem, która byłą sprawowana nawet po 30 i więcej lat. Kobiety straciły na nowych porządkach w średniowieczu były szanowane i mogły pełnić prestiżowe role. W renesansie stają się istotami ubezwłasnowolnionymi. Na nowych porządkach renesansowych stracili Ci, którzy byli trochę na bakier z dominującą rzeczywistością. Średniowiecze dawało większe pole manewru - dało nonkonformistów. Dopiero w renesansie zachodzą na tym odcinku daleko idące zmiany, na to co kiedyć przymakano oko zazęto traktować jako niewybaczalna zbrodnia. Tropienie wszelkich odstępców począwszy od wieku XIII Rosinie ingerencja włądzy w życie zbirowosci io jenostek. Inkwyzycjia ma miejsca w renesansie. W średniowieczu kocioł dawał ochronę dla outsiderów. Opłacanło się być przestępcą sądzonym przez sądy kościelne a nie świeckie. W renesansie nasila się obsesja na punkcie domniemanych czarów i procesów czarownic. W średniowieczu wiele tego typu działań czy zachować było lekceważone, w renesasniei czary zaprzątają kumysy najwybitniejszych ludzi - sam Jakub I Stuart brał udział w badaniu domniemanych czarownic. Zaczyna nasilać się reformacja. Do tej pory procesy robią dominkanie - elita intelektualna kościała. Lecz palenie czaronic to doemnta krajów protestnajckich - rzeszy i Skandynawii. Najwieksyz kontrast miedzy śrdnowieczem a renesansem dotyczy problemu traktowaiana człowieka przez człowieka mając wyraz w niewolnictwa. W średniowieczu przez działność Kościła nie dopuszczało niewolnictwa, do któ®ego wraz z powortem do tradycji rzymskich nstępuje w renesansie nawrót. Życie chłopa w średniowieczu nie było sielanką, gdyż był wiązany zależnościami do swego pana. Jednakze ta egzystenacjai była lepsza niż pośrednio wiecznych niewolników. W średniowieczu pan i chłop byli ludzimi. To relacjie miedzy panem a chłopem w rensasnie to relacjia człowieka i zwierzęcia. Przywiązanie człowieka do ziemi wiaze się z renesansem. Handel nieolonikami, np. Kidy Hiszpanie pojawili się w nowym świecie powstał problem czy Indianie mają duszę (bo jeśli nie mają duszy są zwierzętami i można ich tak traktować). Średniowiecze było zupełnie inną epoką, w renesansie mamy rozwój kultury materialnej, lecz w kwestii wolności jednostki renesans był regresem do średniowiecza. Renesans do góry nogami wywaraca uiwesum, w średniowieczu w centrum swiata był Bóg, natomiast w renesansie człowiek. Ten wstęp pozwoli nam na właściwą percepcję, dwóch osó© - Nicolo Machawiellgo i Jean Monet,.

Nicolo Machiavelli - powszechnie uważa się za twórcę pierwszej nowożytnej koncepcji politycznej. Myśl Machiavellego jest oparta na dwóch filarach - badaniach empirycznych i badaniach historycznych. To co jest nowum machaiveliego to że kwestię władzy nie stanowią zainteresowania filozofii ogólnej czy jakiej innej nauki humanistycznej lecz nauki politycznej. Do czasó machavelliego nauka o politycę było przedłużeniem filozofii - nieznaczna jej część. Palton Arystoteles i Augustyn dokładali kwestię polityki na końcu. Natomiast Machiavelli postawił filozofię w smysm centum zainteresowani. Konsekwencja tego założenie dośc rewolucyjnego jest ejgo polityczny realizm. Machavelii nie wypowadza polityki z etyki jak wielcy poprzednicy. To u niego następuje radykalne rozdzielenie eytyki i polityki. Rozdział mornalnosci od działń politycznych. Machiavelli odrzuca projegtky łądu społecnzeogo partego na eycznych fundamentów. Jest antyutopijny - opisuje śiwat nie taki jakim chciałby żeby był a takim jakim jest. Machiavelli zyje na przełomie XV-XVI wieku w Itali gdzie były podziały i ciągłe owjy. Machiavelli twierdzi że mornalośc daje nam odpowiedź na pytanie co czyni aby w życiu prywatnym być dobrym człowiekiem, by nasze działania były zgodne z naszym sumieniem. Jest to krytueium radykalnie odminne od tego w sferze polityki. W polityce liczy się przede wszystkim skuteczność. W sferze publicznej ludzi piastujących urzedy i sprawujących władzy ocenia się przez pryzmat skuteczności. Machiavelli zdaje sobie sprawę że te dwie sfery są w styczności. Wiec nie próbuje dobtych zasad moralnych przeniść na grunt polityki. Wrećz przeciwnie pokazuje jak działać aby działania odniosły zamierzony skutek - skutek, którym jest dobro społeczności, dobro państwa. Skąd tę wiedze o polityce czerpac i jak ją nabyć. Skarbicną tej wiedzy jest historia. Historia wskazuje drogę jak należy w polityce postępować. Władca powineni być nie Tyl filozofem ale Dorze znać przeszłość państwa i narodu. Najważniejsze jego dzieło to nie książę. Rozowazania nad pierwszym dziesięciksiągiem historii Rzymu Tytusa Liwiusza. Mimo że Machiavelli nie jest filozofem to nauce o polityce towrzysszy pena teza antropologiczna. Machaibvelli, że człowiek jest z natury istotą złą. Nienasycony w sowich pragnieniach, rżadny posiadania, wieczenie niezdowolny. Chwali teraźniejszość, gani przeszłość i z uteśkniem wygląda przyszłości. Dobrzyt ludzi są ael w w skali która nie ma znaczenia. Do tej pesymistycznej antropologii należy zasady polityki dososotwoać. Machiavelli akccetuje taki stan rzczy - w świecie

Człowiekiem rządzą dwie potężne siły

Fortuna i Virtu

Fortuna - ślepyu los to siłą całkowicie od człowieka niezależna, wobec niego zewnętrzan - los kształtujacy wszelkie ludzkie ziałania, to los jest panem połowy naszych dizałń.

Virtu - to nie jest rzumska virtu czyli cnota wojownika to co ś innego to energia aktywnści, umiejsżtonóśc dizłąnai w róznych sytuacjaich. Tak wola mocy. To włąśnie virtu pozwala przeciwstawić się fortunie, ślepemu losowi. Nietórzy mają silne virtu a niektóryz nie. Nietó®zy za jego pomoca mogą walczyć z losem. Do wygrania tej walki potrzeba jest nie tylko wytrwałości i szczęście. Miło że Machiavelli wiele w ludzkim życiu zalezy od losu - to zostawia wiele miejsca na indywidualną aktyności, u niego nie mam ijsca na pasywności i rezugnajcję., raczej dominuje postawa agresji. Silne virtu i umiejętności wyrkorzystnai okazji. Jest to antropologia odmiena od chrześciajńśkieji - która mówi o medytacji i zaufaniu Bogu.

Z tej prsstywy Machiavelli ocenia funkcjie państwa. Definicja pańśtwoa go mało obchodzi - ono po prostu istnieje. Intersuje go ocena przydatności poszczególnych form ustrojowych z Puntu widzeia relaziacji racji stanu. Istotą państwa jest po prostu panowanie. Samo państwo nie jest tworem natury lecz tworem człowieka, a nie Boga. Prawo jest także wynikiem ludzkiej umowy. Prawo określa treść reguł sprawiedliwości, nie ma dla machwiavella wyższego porządku któ®emu człowiek jest podporzakowany jedyny imperatyw wyższy to racja stanu - prawo jest dobre kiedy słuzy racji stanu.

Machiavelli opisuje czyste formy ustrojowe i ich wady opozycję wobec nich stanowi ustrój mieszany, wg niego nie jest abstrakcyjnym projektem. Wzorcem jest republika zymska. Bo dla Italii najlepszy by był powrót do republikańskiego ustroju. Nalaizy machavelliego są głęboko osadzone we Włoszech, jedyną derogą jest dyktatura by to osi gnąc. Machiavelli określa go mainem Nwego Księcia - ma silne ivrtu na Tyl że może się nim zostać. Jest to dyktatura racjonalna podporzadkowana racji stanu. Ten książę-tyran to ie człowiek kierujący się zachciankami ale tylko dobrem państwa. Posługuje się terrorem i sprytem, prowadzi społęczństwo jak stado baranó. metody rpzez niego stosowane są radykalne - metrody terrou, represji i nagradziania pomocnych. Polityczą zaletą księcia jest wiarołomność, dla racji stanu można złamać słowi jeśli jej nie służy. Zachowania u jednostki niekcptowalne u władcy są zaletą. Bowiem włądca nie wykonuje funkcji we własnym interesie ale w interesie ogółu - wspolotty której jest gwarantem i strażnikiem. Jeśli ludzi są źli to należy wobec nich stanowić takie metdy - nie ywgrasz morlanie z kimś niemoralnym. Machiavelli mói że książę ma cechy lisa i wilka - jest silny i przebiegły. Wielu pisaży politycznych zrobiło karierę na krytykowaniu Machiavellego, przy czym przynzalawli mu racja - król Pruski Ferdyeryk wielki napsiał antymachavelli a zachowywał się wg jego porad . dziś republikani i konserwatyści, uznają za bliski relzim Machiavellego.

Drugą rperezetnatywną pastocią jest Jean Bodin. Był prawnikiem służącym królą Francji i teoretycznie uzasadniał rosnące w siłę tendencjie centralistyczne. Bodin w stwoejim tdzielie „6 ksiag o rzeczopolopotej - wylołyzł koncepcje o władzy paśńtwoej. To co wczesniej było praktyką polityczną prańśtw stało się u Bodina wykładaem. Nie wykłada on jako prawnik tez antopologicnzych, nie wywodzi koniczności państwa :wszelka rzeczpospolita, albo bieże swój początek z rozmnaązającej się stopniowo rodziny, albo powstaje z nagle nagromadzonego tłumu, otóż jena i druga tworzy się przez przemoc silnieszych lbu za zgodą tych któ®zy dobrolonie podporządkowują się drugim - dominacja jednych nad drugimi silniszymi nad słabszymi. Skoro istotą państwa jest włądza istotne jest określenia atrybutów. Najwazniejszą cechą włądzy jest jej suwerenność, któ®ą definiuje jaką absolutną i nieustającą włądzę. Istotą suwerenności jest niezależność włądzy od czynnikó zewnetrzych - paież, cesarz jak i wewnetrzynych - od poddanych. Ten który sprawuje włądzę nie podlega nikomu. Jest on pierwszy po Bgu, włądza absolutna i bezwarunkowa. Z owego atrybuty wynikają konsekwencje na egzem:

Znamieniem suwerenności jest omnipotencja prawodawcza - włądza państwa jest jedym źródłem prawa, prawo jest tworzone ex nihil - jest jedynie wyrazem woli suwerenngoo władcy, który nie jest ograniczony. Pytanie o suwerenności jest pytaniem o prawodoastwo. - Poslka nie jest klasycznie suwerenna.

Z ramenie suweenoości wynikają pozostałe:

Wyłączność prowadzenie polityki zagranicznej

Prawo nakąłdnaia podatków i innych danin publicznych

Dyspensowanie od rygorów ustaw

Prawo bicia monety

Bycie najwyzszą isntacja odwoławczą.

Ale te wszystkie znamiona są niczym bez wyłączności praodowczej. - suma imperium jest przy paśńtwie to jest istota suwerenności.

To właśnie ta omnipotencja prawodawcza wyczerpuje zakres tego xco nazwya się władaniem monarcha stoi ponad prawem - w średniowieczu każdy był pod prawem, teraz jest ponad normami prawnymi. Skoro suweren nie podlega niczemu nie poglega też prawu które sam ustanowił, gdyby podlegał nie byłby suwerenem. Skro tworzy prawo może jet zmienić, a sam sobie polegać nie może.istotna cech a sutwrenności jest jej niezbywalny charakter. Nie mogą w państwie istnieć dwaj suwrerenuwoe, tak waład nie dzieli władzy z nikim. Zasada ta kwestionuje średniowieczną tradycję prawnę - z wyjątkiem angli wasa mojeo wasala nie jest moim wasalem. Bodin zerwał z zasadą feudalizmu, nie ma już lojalności wasali. Nie ma czegoś takiego jak państwo któremu jesteśmy ljaklni w średniowieczu tylko swjemu suweruowi. Wasal mojego wasa lnie jest moim wasalem - Bodin chce zostąpić zasada naturalnych poddanych. Każdy jest taki sam wobec monarchy, każdy jest podporządkowany suwerenowi - monarsze. Może wydać rozkazy kzdemu nie bacząc na zależności formalne. Władza suwerena musi być absolutna i każdy musi być jej podporządkowany. Bodin jednakże stwierdza że włądza ta polega prawu bożemu - lecz to nie poddani oceniają króla ale sam Bóg. Poddani u Bodina nie mają prawo oporu woec tyranii monarchy. Porządek nawet tyrański jest lepszy niż anarchia, co najwyżej poddani mają prawo do biernego opru. Monarcha, którego poddani uznaja za tyrana jest surowym lecz sprawiedliwym władcą. Dobrego Władce powinna cechować przebiegłości i sutowość niż nadmierna porsotudusznośći i doprobltiowści. Władca powinien wzbódzań nie tyle miłość co nabożny lęk. Koncepcja Bodina sprytnie uzasadani absolutną władzę monarchy, szczególnie zerwanie z zasadą wa

David Hume „mało którą wolność traci się od razu”

Nie będziemy robili wczesnej nowozytnsci bo tam nie ma nic ciekawego - Zrew©y samodzielnie szkoły prawa natury - Grocjusz pufendor i Spinoza a od Stepnych zajęc zaczniemy kluczem przedmiotowym.

Za tydzień oświecenie.

Wykład ? - 30.03.2010

XIX wieczy dojrzały liberalizm. Okrzepł po okresie walki z absolutyzmem. Trzy postacie najbardziej prominentnych.

We Francji impulsem dla rzowojuk klasycznego liberalimu byył wydazenia rewolucji a zasadniczy przedmit krytki liberałów stanowiła myśl polityczna Jana Jakuba Russo. Pierwszej liberalnej analizy rewolucji francuskiej dokonała madam de Stoel. Pierwszy etap rewolucji położył kres absolutyzmowi i upodobniając Francję d ognali. Niestety terro jakobinów zniweczył to narzucając siłą egalitaryzm co doprowadziło do dyktatury napoleona. Liberalizm miast demokracji promuje monarchie konstytucyjną opirająca się na silnych schematach moralnych. Podbne ujęcie liberalizmu ma kochanek/przyjaciel madame ld Steal - Benjamin Corrtart. Myśli polityczna konstanta została ukształtowana w opozycji do rządów jakobinów, rządów napoleona i autorytarnych prawkyt restauracji. Bronił wolności jednostki mówiąc ze wymaga ogracznionej włądzy. Sformuował nowożytną koncepcję wolności. Jako sfery aktywności ludzkiej poza zakresem oddziałowniu państwa przeciwstawiając ją wolności starożytnych, która sprawdzała się wyłączeni do udziału w rządach. Najbardziej oryginalność wolności liberalnej to jej przeciwstawienie wolności starożytnej. To przeciwstawienie potrzebne jest do wykazania, że wzsytkie próby wprowadzenia w czasach nowożytnych etosu klasycznego republikanizmu stanowią anachronizm i w praktyce politycznej muszą doprowadzić do pozbawienie jednostki wolnośi poprzez całkowite podporządkowanie jej całości. Constart łączył koncepcje mieszanej formy rządów. Mysli poitycznej Constatna nie da się zsproawidć do jenego źródła inspiracji i zmaknąc w jednym nurice liberalizmu pozostał pod wpływem szkociego oswiecenia

Za wroga uważał Jana Jakuba Russso, daltego stonik od hedonizmu utyliatyzmu, liberalizm arystokratyczney to raczej jest. Konstant stwierdzał iż każdy rodzaj wolności jest rezultatem sposobu życia konkrtetyhc społeczeństw. Wolność starożytnych możliwa była w państwach niewielkich, religijnie homogenicznych. Wolnosćc nowożytnych to owlnosci, którą niesie ze sobą życie w psołęczeńśtach zajmujących rozległe terny, różny kulturowo i religijnie. W starożytności każdy obywatel posiadał w sensie politycznym ogromne osobiste znaczenie, cały naród uczestniczył w tworzeniu prawa, dlatego udział jednostki/obywatela we włądzy nie miał charakteru bastrakcyjnego, każdy miał rzeczywisty wpływ na państwo. Wolnośc starożytnyc spsprowadzała się do aktywnej partycypacji w psraowowania włądzy i szła w parzez z całkowitym podporządkowaniem jednostki zbiorowości. Każda grecka polis podporządkował jednostki w psoób niemalże całkowity wolność w sferze publicznej, podporzadkwoanie w sferze prywatnej. Jednakże w imię znaczenia politycznego gotowi byli wyżec się prywatnego. Przedkładali przyjemności czynne nad bierne. Aktywność wyczerpywali głównie w sferze publicznej. doświadczenia nowożytnych natomiast dalece odmeiene od starożytnego sprowdza się do faktu iż w swiecie nowożytnym istniej ogromne zróżnicowanie, spbosbów drug czy terści szcześcia jednostkowego. Człowiek nowożytności tego co narpadeoczekuje to pozostawienia swobody swojej indywidualnej egzystencji b poświecieł czs dla poszukiwania własnego modelu szcześcia. Niezależności od innych i od państwa jest reścią wartości nowożytnych. Konsectując się na doązeniu do jendoskowego szcześcia człowiek nowożytny traktuej wpolnosci starożycych instrumentalnie. Uczestnictwo w życiu publicznym jest dlanie go wartościowe tylko o tyly o ile zapenia mu wolności indywidualnoą. Człowiek nie szuka ujścia entuzjazmu w życiu pubicznym. Pochłania go koncepcja samego siebie. Nie widzii sensu czy potrzeby posciweciania życia prywatnego dla życia publicznego. Takie sformuowanie róznicy między wolknościa starożytnych a nowożytnych, pozwala na kilka konkluzji natury politycznej i teoretycznej.

Konstant twierdzi że natura ludzka nie jest stąła, nie ma uniwersalnego ustroju ani wizi wolności. Wszelkie konsturowanie ustrojó politycznych w oderwaniu od kontekstu politycznego i historycznego musi doporawdzić do pogwałcenia owlnosci innych ludzi. Krytyka wymirzona jest głownie w rewoucjie francuską, odpowiedz lny za okrop ności był Russo bo jego koncecja szukala w rozowiaaaniach staroyzytnych recepty na bolączki czasów nowożytnych. U podłoża koncecji Russo lezy koncepcja pisana do dziś większości konsytucji czyli suwerenności ludu. Jest ona niczym więcej jak tylko próbą aplikacji rozwiązań starożytnych - norzucenie nowożytnym gorsetu starożytnych. Największy błąd zdaniem constata zwoleników suwereności polega na tym że osstrze ktyyki wymierzyli nie we władze ale w tych którzy ją piastowali - jeśli włądze dają komuś innemu to znikną bolączki włądzy, zmaist zniczsyzc absolutną włądzę wyposażyli w nią całe społęcześtwo. Zdaniem constatna rzcz nie sprowadza ise do podmiotu lecz zakresu włądzy państwa. Żaden podmit indywidualny czy zbiorowy nie może w sposób© wszechwładny dysponować egzystencja jednostek, wpost przeciwnie jest pewna sfera wolności i autonomi, która z konieczności nie jsest żadnej włądzy podległa, jeśli mówimy suwerenności to istnieje ona tylko w sposób ograniczony. Każda władza nie jest nieograniczona. Granice tej włądzy wyznaczją prawa jednostek i sprawiedliwość. Nawet wola całego narodu nie ejst w stanie uczynić sprawiedliwym tego co jest niesprawiedliwe - piękna krytyka demokracji. W praktyce politycznej koncepcja suwerenności ludu zawsze prowadzi do uzurpacji jak obwiem pokazują dościwdzenia rewolucji włądza całego ludu przeszła w rece nielicznych a potem w ręce jendog cłowieka - Napoleona. Napoleon uznawał cały czas suwerenność ludu czynioąc siebie jej przedstawicielem. Etos suwerenności ludu pozwolił naopeonowi na tyranię jakiej nie znay wcześniejsze wieku. Systemu w którym włądza byłą większa niż w największych despocjach. Constant nie pozostawia żadnych wątpliwości koncepcji suwerenności ludu nie można pogodzić z wolnością mendoski w sensie nowożytny. Reliachac zasdy wolności musi sproawidzć się do odrzucenia wszelki zainspirowanych etosem starożytnym rozwiązań. Constant kreśli bardoz zgrabny i błyskotliwy model nowczesnego konstytucjonalizmu. Konstytucyjny podział włądz oparł na koncepcji podziało. Dchodząc od modelu moneskisza skoncerntowałsię na unkcjach włądzy a nie podziałach.

Wyróżnił władze króla, władzę ministrów, izby wyższej parlamentu (włądza przedstawicielską) izba niższy (włądza ….) włądza sądów, i silna włądza lokalna. Cosnstant z przekonaia był reepbulikaninem to zasadnicze role przypisywał włądzy monarchy jako czynnika zapeniającego funkcjonownai całego odelu. W koncepcji władz monarcha miała być neoturalna i arbitorwoać. Model konstanta opierał się na dwóch zasadach

Polityczna odpowiedzialność rządu przed parlamentem oraz na

Praworządności Obywatel podlega tylko ustawie.

Podsumowując widzimy że jego koncepcja daleka byłą od doskonałości. Utożsamieni wolności tylko z prywatna sferą podchodziło pod utylitaryzm, a wolność starożytnych kolejne problemu. Cosnstant był radykalnym przeciwnikiem ograniczenia się do tylko jednego modelu wolnści jako empiryk i pragmatyk opowiadał się zarówno za obecnością w życiu publicznym pierwiastka wolności starożytnych jak i nowożytnych. Ochona prywatności wymaga brania udziału w życiu publiczny, to własnie sfera publiczna wzbogaca osobowość. Udział w życiu państwa zabezpiecza narusznia ze strony władzy wolności indywidualnej. Jest to liberalizm po ciężkich przejściach.

Drugą postacią Aleksis de Tocquevile. Jest patronem naszego centum bo przyznają się do niego dwie wielkie tradycji liberalna i konserwatywna. Reflekcja polityczna Tocquevile jest zanspirowna wielkim zmianami z końca XVIII wieku, zmieszk arystokracji i wchodzenie na scene nowego ustroju - demokracji. Zasaniczy przedmiot obserwacji Tocquevile stanowiła społeczeństwo Francji, którego strukturę starał się wyjaśnić. Klasyka myśli politycznej zawdzięcza naliże innego spoęczeństwa - współczesnego spoęczeńśtwa amerykańskiego dizeło „o demokracji w Ameryce” pokłosie jego krótekirrgo pobytu w USA. Przedstawił stosunki amerykańskie jako czystą nie skażonę arystokracjią formę społeczeństwa demokratycznego. W tym konteksicie broni stakich liberalnych wartości jak autominia mendoski, wolnośc zgromadzen, niezwosłośc sądów. Tocquevile boni tych wartości w sposób właściwy koncseratyście cnota dyscypliny, samokontrolna,d Zycie w zbiorowśic, religia. Używa konserwatywnego instrumentarium do Oborny liberalnych wartości. Tocquevil uważa że zył w ciekawych czasach. Załamanie się starych isntytcju społęczństwa trześsą się w posadach. Społeczeństwo arystokratyczne już nie istnieje. Demokracja jeszcze się nie narodziła, żył w okresie przejściowym. Ten przełom to świetny pretekst do społecznej anlizy. Aprat pojęciowy tej nalizy sprowadza się do przeciwstawienia arystokracji z demokracją. Podstawą rozróżnienia społczeńśtww arystokratycznych i demokratycznych jest postępująca izolacja jednostek. W porzadku arystokratycznych nikt nie był poza zakres wiezi społecznych w porzadku demokratycznym wiezi społeczne ulegają zerwaniu co poradzi do indywidualizmu, nowy porządek indywidualistyczny. W demokracji jednostka zajmuje się sprawami sobie najbiższymi dążąc za dochodem. W arystokracji bogactwo było stylem życia w demokracji to cel. Obsesja bogacenia się jszcze bardziej wyobcowuj jdnoski prowadzi je na rynek gdzie zmuszona jest do konkurencji z innymi. Obsesja dobrobytu prowadzi jednostkę do pernmantentnego wyrzeczenia się wpływu na życie społęcznee. Zamknięcie w swoim życie prowadzi jednostkę do niepowetownyh strat moralnych a w konsekwencji politycznych. Jest tak dlatego że wparystokracji przynależnośc do grupy zwpeniły tożsamość i trwałe poczucie godności. W demokracji tożsamość i poczucie godnością leżą od zmieniających się trendów opinii publicznych. Jednostka musi zatracić namiętności jakie mogły by nadać sens życia. jednostka tracaca moralne namiętności musi utracić samodzielne zdolności intelektualne. W psołęczeńśtwach masowych samodzielnych zachowań znaleźć nie można bo podbnie jak zasady morlne przechodzą przez powszechną opinię publiczną. Tyrania większości narzuca jednostka moralne poglądy i kondycję intelektualną. Masa jest ciemna i głupia. Zatem takie przekonania intelektualne i moralne narzuca jednostką jednota naet samodzielna w konfrontacji opinni więszkosći staje… Na płaszczyźnie socjologicznej w demokracji to większość decyduje o wszystkim. Demokracji ogranicza samodzielną wybitną jednostkę. W demokracji nawet najpotężiszja jedsotka nie Moza rzucic wyzwania jednostki. Podumuwojąc kondycje jesostki w demorkacji demokracja wg Tocquevile zapewnia wszystkim równości, pozbawia jednak ludzi wolności. Demokracja rozwiązują jedne problem tworzy nowy. W mysłi Tocquevile widzimy fundamentalny konflikt zachodnie myśli politycznej między walnością a równością (jak trawa jak równo to ścięta do poziomu jak wolna to rosnie jak chce). Tocquevile jest arystokratą nie pozostawia wątpliwości że powrót do arystokratycznych form jst niemożliwy. Tworzenie obszaru wolnośći wg społeczeństwa demokratycznego nakazuje wprowadzenie w nim pewnych arystokratycznych rozwiązań, na grunt demokratyczny przeszczepić arytsotkatyczne instytucjie. W tym kontekście najbardziej wartościowe rozwiązania spoęłczeńśtw amerykańskiego sprowadzają się do zaadaptowania starych instytucji w noeym demokratycznym porządku. Demokracjia jest niedorwacalnym faktem historycznym to wszystkie sposoby jej udoskonalenia muszą sproawdić się do nawracania do dziedzictwa arystokratycznego. Tocquevile to empiry i nie formuje definicji wolności, mówi o dwóch Warnach wolności:

Pierwszy ma hcarter wymogu kolektywnego i sprowadza się do istnienia stworzyczszń

Drgi odnosi się do należniedo stowarzyszenia i uniezależnienie się od dorbnych i egoistycznych praktyk.

Stowarzyszenia są ważne pozeniważ stanowia ogniow pośrednie miezy jednostka a państwem. Szczególnie stowarzyszenia lokane wg Tocquevile są najbardizje prężne i dynamiczne bo tam zangażowanie jednsokti jest najpełnisjza. Przynależnośc do stowarzyszeni pozwala na przezywycięzeia izolacji. W miare ziąłnia stowarzyszenia zanika indydiaulzim odradza się natomiast własna intelkutalna i moralna osobowąśc mendoski. Jednostka wyzbywa się egoizmu na rzecz dobra wspólnego - jest to arystokraytz wizja wolności do zrealizowania w psołęczeństwie demokratycznym. Do realizacji nie wystarczą jednostkowe czy zbiorwe wysiłki człowiek jest kształtowany przed odpowiedz lane za niego społeczeństwo i określa jego osobowość. Wyór miedzy realizacją idału wolności a namiętnością do równości jest dla Tocquevile wyobrem całego społeczeństwa. Całe szpołeczenstwa musi wybrać czy chcą być wolne czy równe. Realizacja ideału wolności w psoęłczeństwie dmeorkatycznym nie sproawdz się tylko do promocji instytucji arystokratycznych konieczne jest zapenienie psrzyjaącej kultury moralnej i olitycznej jak i religijne atmosfery czy etposu politycznego wychodządzego się z artystoraytcznego dziedzictwa. Znaczeniae ma zwyczaj i tradycjia bo one wskazują s[rawdzone najlepsze sposoby postępowani one poakuzją ze mają charater organiczny a praw o do zwyczaju ma rolę drugorżedną. Rpawo poinno być podporządkowanie zwyczają i tradycji. Tocquevile nie przywiązuje wuagi do konkretych rozwiaań ustrojowych. Przestrzeganie praw człowieka mają gwarnotwać nie ustrój ale wysoki standardy moralne społeczeństwa. Podział włądzy zastąpiony jest powszechnym udziałem w sproawoaniu włądzy i odpwoeidzialnością za dobro publiczne. Trzecim elmentem ważnym jest dla Tocquevile religia. Prawdziwqa wolność człowieka może bć kształotwoana tylko przez pragnienia wolności i właściwe ukształtowane przez religię zasady moralne. Religia spełnia wąłną rolę w psołeczeńśtwie. Wprowadza silne arystokratyczne elementy do porzadku arystokratycznego, ogranicza obsesyjne pragnienia ogacenia się, stawia cele poza doczesne. Religia nurzya obowiązaki wobec siebie i nie pozwala koncentrować się przesadnie na własnej osobie. Dzięki Religi ludzie we wszystkich wartwascah społecznych w naturalny sposób© nabiareają poczucia arystokratycznych obowiązków wobec siebie i wobec inych. Tam gdzie zanika religia zanikają włądze intelektualne. Tocquevile podkreśla że wdziele kształtowania idału arysotkatycznej wolości aróno moralna i polityczne powinno wspierać poczucie dumy narodowej. Precyzja naszkciwoane wozjia Tocquevile gdy zabraknie arystokracji a z drugie gdy deomarcji abraknie woli kultywowani idału zapanuje wtedy nowy nieznay w dziejach despotyzm. Korzeni despotyzmu należy się doszukiwać w społeczeństwie masowym i kasie średnie bo miłują dobrobyt i upowszechnia się na całe społęczeństrwa. To psotawa pragnieni dobrobytu doprowadzi do ustraty wolności. Demorkacjia odwraca się od wolności i zmierza do róności. Żeby ciszyć się wolnością wymagane są wyrzeczenia i wysiłki natomiast radości wynikające z równości narzucają isę same. By osiągnąć wolnośc naży współdziałać z innymi i wysilić się, ®ównosć nie wymaga wysiłków i może być w izolacji. Jendsotwa wycofuje się z życia publicznego ozostawiając po sobie próżnie którą w demorkacji wypełni nowy despota - państwo. Państwo demokratyczne po zniszcznie klas korporacji stanów i kast pojawiło ise. Jednostka pozoastają w izolacji i zachowując biernośc nie Moza uwolnić się od państwa. Procedury dmeorkatyczne i system wyborczy nie zabezpieczą jednynie mogą wzmożyc. Zależność od państwa traktuje jako integralną część, pańśto jest despotem spolegliwym na kó™ego pomoc może liczyć, ułatwia rozrywki kieruje przemyłem zarządca spólkami itp. może zoszczedzić myślenia. Tocquevile nie traktował nwego despotyzmu jako nieuniknionego ustroju przyszłości, jednak wskazuje że dynamika rozuj czyni go bardziej prawdodobnym w przyszłości zachodnie cywilizacji. Tocquevile sformuował najbardziej spektakulanr dramatyczne dla swoich czasów ostrzeżenie przed katastrofą zniewolenie jednostki przez państwo. Jednak mało który liberał powieziłby że pocztek tego znieowlnie bierze się w indywidualizmie. Myśl Tocquevile to bogaty arsenał racji dla konserwatystó jak liberałów chcących dokonać zmian liberalizmu w duchu konserwatyzmu. Przedstawiciele obu tych nurtów konserwatyzmu i liberalnego konserwatyzmu czerpią z myśli Tocquevila.

Konserwatyści i liberalni konserwatyści zakładają razem z Tocquevile, że zasad życia publicznyego nie można sproawdizć do reaaji życia prywatnego a do życia polytcznego ważnew jest sprawowanie sił obywatelskich.

Przerobić samodzielnie John Stuart Mill .

Wykład 13.04.2010

Liberalizm XIX wieczny był ostatnio. Dziś zajmiemy się liberalną myślą XX wieczną.

Po okresie wielkiej stagnacji, wycofania się druga połowa wieku XX jest okresem wielkiego triumfu liberalnej filozofii politycznyej. Miała na to wpływy sytuacjia polityczna po II Wojnie. Układ dipolarny pomiedzy dwoma systemami politycznymi uczynił liberalizm obrońcę przed komunizmem. W czasie zimenje wojny liberalizm był naturalną alternatywą dla totalitaryzmu. Wolny rynek i wolność jednostki stały się hasłami które miały walczyć z „Imperium zła” jak mówił Ronald Regan. Najbardziej przenikliwym liberalnym myślicielem zimnej wojny jest filozof i ekonomista August Fridrich von Hajek.

Hajek całe swoje życie naukowe i osobiste poświęcił próbą restatuacji tradycyjnych liberalnych wartości. Stąd tych którzy chcieli wróci cc do tych tradycji nazywa się neoliberałami. Najważniejsze jego prace to „czysta teoria kapitału” „Konstytucja wolności”, „Droga do zniewolenia” (polecana). Jako ekonomista stosuej ekonomiczną argumentacja dla bardzo przenikliwego zdyskredytowania totalitaryzmu. Zdaniem hajka naturalną konsekwencją socjalizmu jest ograniczenie sfery wolności indywodalnej. Socjalizm absurdalnie mói o sprawidliości społecznej czy równości. Zdaniem hajka socjaliści żywią nieuzasadnione przekonania ze najlepszym sposobem wykorzystania możliwości jednostek jest poddanie ich centralnemu planowaniu wg naczelnego paradygmatu. Komuniści mówią że monopole przjmoą władze a powinny być w państwie. Hajek mói że nie ma nic przeciwko monopolom naturalnym. Tak jak monopol naturalny jest dobry dla konsumentów potworny jest monopol państwowy. W warunkach monopolu prwyantego jest lepsze zaspokojenie potrzeb, a w komunistycznym jest niezbyt produktywny, nie wprowadza szybko innowacji. Hajek twierdzi ze centralnie polanowania zsadza się na błędzie iż można w jednym centrum decyzyjnym objąć całość zjawisk społeczno-politycznych i poddać je analizie. Takie zadanie przekracza zdolności nawet najwybitniejszego planisty, musiałby być prawiekiem, ekonomistą, psychologiem itd. wszelkie planowanie które akceptuje Hajek musi odbywać się na poziomie jednostki poszczególnych przedsiębiorstw gdyż to one ponoszą odpowiadać za swoje decyzje system rynkowy jest o wiele skuteczniejszy niż niebywale niezdarna i prymitywna metoda komunistyczna. Centralne planowanie ma jeszcze jedno zagrożenie o charakterze politycznym, to nie same jednostki decydują co jest dla nich ważne, istotne i cenne ale decyduje za nie władza. Państwo określa przydział środków koniecznych dla realizacji potrzb jednostki, ponieważ włądza ma naturalną zdolność do rozszerzania sfery działaia trudno znaleźć sferę życia poza kontrolą, powoli staje się państwem totalnym. Arbitralne narzucenie przez władza społczeczeńśtwu hierarchii potrzeb poduje odwołanie się do przymusu. Owa władza z czasem przestaje być kontrolowane przez instytucja demokratyczne, parlament staje się fasadą. Wraz z realizacją postualtu róności ekonomicznej dochodzi do destrukcji zasady rządów prawa. Każdem włądza przypisuje pewną rolę, każdy jest rybikiem w wielkiej maszcyznie palnu gospodarczego. Wartośc jednostek na wolnym rynku jest oceniania przez ich cechy zaradność itp. natomiast w komunizmie wartości jednostki jest zlaezna od tego jak przystosowuje się i wykonuje plan. Państwo rozdziela korzyści w sferze ekonomicznej. Ludzie wszelkie wysiłki próbują wywdzrć na władza która te owoce rozdziela. Największe korzyści odnoszą najlepiej zorganizowania i najsilniejsi. Prowadzi to do dalszej degeneracji, plan stanowi fasadę dla uprzywilejowanej elity. Mrzonki o równości prowadzą do zniewolenia. Cel socjalizmu to zniewolenie jednostek i całych narodów. Hajek twiedził że państwo powinno ingerować tam gdzie zawodzą jednostki wolnorynkowe. Powinen pomagać tym którzy sobie nie radzą w minimalnym wymiarze. Zawsze należy odp na pytania czy danej usługi nie można dostarczyć społęczeńtwu lepiej i taniej przez prywaten podmioty jest tak to pasń™wo nie ma co szukać. Ważana jest ochrona konkurencji i wolności. Zakres państwowej regulacji powinien być ograniczony na minimum. Wysokość podatkó powinna być ograniczone przez możliwości płatników a nie potrzeby państwa, w przeciwnym razie państwo będzie zelazną kurtyną, książka która napisał jest dedykowana partią socjalistycznym na zachodzie Europy, gdzie politycy obiecują coraz więcej wyborcą. Hajek mowi że parlament w demokracji nie może robić wysztko. Ekonomia powinna być poza wpływem demokratycznych parlamentów w przcwinym razie każdy sustem przerodzi się w interwenionistyczny. Hajkowska teoria sprawidzłą się za jego życia po głębokim kryzysie lat 70 XX wieku. To co jest właściwe dla neoliberalnej koncepcji to wielka nieufnośc wobec państwa. Państwo jest przydaten ale w minimalnym wiymarze tak patrzy szczególnie europejska szkołą austrycjacka. W Euroepie liberałowi walczyli z państwem absolutnym czy totalitarnym. W USA nie było takiego państwa więc niektó®zy liberałowie liberują podejście do paśńtwo jako partenera mogącym pomóc. Prof. Harvarda socliberalizm John Rols. Zadaniem było soformowuanie reguł jakimi powinna się rządzić konstytucja i podstawowe układy społeczne i ekonomiczne respektujące zasady wolności i równśosci. Jest to próba połaćznia dwóch wykluczających się wartości. Nasze poglądy na sprawiedliwość determinują nasze pozycja społeczną także nasze talenty i środowisko w jakim funkcjonujemy. Trudn było by przyjęcie przez wyszskich jednych i tych samych reguł sprawiedliwości. Co innego będzie sprawiedliwe dla mnie i dla kogosć innego. Aby dokonać takiej uniwersalicazcji zsad sprawiedliwości roles ucieka się do bardzo ciekawego zabiegu chce przy formuwoani zasad sprawiedliwości uwolnić się od indywdialnych preferencji zdominowanych przez nas formalny i bilogoiczny status. Wychodzi od załozanie o istnieju tzw. sytacji peirowtenj, kt®a jego zdaniem pozowli wolnym i racjonalnym jednostką doknać racjonalnego wyboru. Wybory takie są mozłwie w sytacji poierowtejn gdyż jednoski są za zasłoną niewiedzy, tzn. że nie znają one swojego miejsca w spoęłczeństwie, pozycji klasowej, statusu społecznego niewiedzą jakie będziemy mieli predyspozycji biologiczne od losu. Taki zabeigo pozwala na jendoą regułę sprawiedliwości co byłoby niemożliwe bez istnienia zasłony niewiedzy. Roles był przekonany że jednoski wybiorą jego koncepcję sprawiedliwości jako bezstronności. Koncepcja opierająca się na dwóch założeniach:

Każda osoba ma mieć równe prawo do jak najszerszej owlnosć mozlwiej do pogodzenia z jak najszersża owlnosći innych (wolność kończąca się na wolności innych jednostek, np. Padwo do wyborów urzedów, słow, ochronu majątku, czy gwarancje ochrony przed arbiratnym ziałaniem panstwa.
Uzupełnia pierwsza zasadę. Nierówności społęcznei ekonomiczne mają być ułoożnoe tak aby:

Można się było rozsądznie spodaeiwać ze bydzie to z korsyzstą dla każdego

Nierówności muszą się wiączać z pozycjami i urzdami dal wyszskich równie dsotępnymi.

Ludzie dyspunujący takimi samymi talentami i umiejętnościami mieli szansę zuyskanai pozycji psołenczjejkaiej pragna bez względu na ich pozycję spoęłczna. Chodzi o dyskryminaje spoęłcznie uprzywilejowanych i afirmacje społęczenie uprzywilejowanych.

Roles tak uzsadani nierówności pod warunkiem że przynosza kurzysci tym w najtrudniejszej sytuacji. Jego zsady rządzą się dwiem regułami priorytetu:

Mniejszy akres wolności musi wzmacniać całosciwy system wolność. W przypadku konfliktu pierwszej i deugiej zsady peirwszeńtwo ma równościowa. To nie zysk jest ważniejszy ale sprawiedliwśc społęczna. Za stosowanie reguł priorytetu pozawala skonsturwać zasadę spraiedliwosći jeoko bestronności. Postualt by wyszkitekie pierwotne dobra społeczna była dizlone tak by były dzielone z korzyścią dla grup najmniej uprzywlejowaych. Wg rolesa w zasłonie niewiedzy każdy by wybrał takie zasady. Jego argumentacji opiera się naswoistej strategii dokonywania wyborów - makysminum. Polega ona na ułożeniu różnych konkurencyjnych zasad sprawiedliwości nie wg najlepszych wyników a eg najgorszych rezultatów jakie proponują. Każdy wybiera tak strategię, która w najgorszej sytacji da mu najlepszy rezultat, jeśli będziemy głupi chory i leniwi najkorzystniejsze będzie dla nas reguła, która będzie nas uprzywilejowywać. Ta wybrana sotatniecnzie przez jednostki Rosowska reguła znajduje odwoąłnia w sprawiedliwym ustawodawstwie itp.

Etapy

Faza I - jednostki dokonuą wynoru sprawiedliwości i wynieraja Rosowska teorii

Faza II - konwencja konstytucyjna, mendoski decydują o konstytucji państwa, zasłona niewiedzy zostaje tu ześciwoa uchylona strony dowiaduja się o warunkach społeczeństwa, pozala im to na przyjęcie konstrukcji która w owych warunkach będzie konieczna dla wpowadzenia srpaiedliwego ustawodawsata. Zdeniem rolsa tylko demokracja może to zapewnić.

Faza III - ustawodawcza, zasłona niewiedzy jeszze bardziej uchylona a strony wybierają system ekoniomnczy - system państwa dobrobytu. Całą argumentacja miało uzasadniać wellfare staate system ma gospodarkę wolnorynkową z daleko idąca ingerencja paśtwa. Państwo jest głównym dystrybutorem dóbr deficytowych od jenostek urpzywieljownaych do upośledzonych. Nad tą zasadą ma czuwać aparat państwowy - mimum socjalne, podatki, zatrunienie. Jednoscześcnie ogra czniają wolny rynek - każdy jest warty tyle ile inni za niego dadzą, jak cenią nas na rynku.

Książkę to bardzo dobrze pryjeły lewicowe partie. Jak każdy miecz ma dwa ostrza, lewica się eksytywoała ale doprawadzło to do mobilizacji wolnorynkowych liberałó, któ®zy musieli znaleźć błyskotliwą i wyrafinowaną odpowiedz, jednym z krytkó był kolega z Harvardu Robert Nosik. Robert Nosik w sowjeje najsłnniejszje książce „Anarchia, państwo, utopia” odpowiedział w liberalnym duchu na koncepcjie Rolesa. Wyrafinowan i bezkompromisowa obrona liberalnych wartości. Robert nosic w swojej argumentacji odwołuje się do takich klasycznych teorii jak stan natury czy uprawnienia ntrualne. Punktem wyjścia jest przekonania iż każdy z nas posiada uprawniania do życia, owlności i mienia. Uzsadani to inaczej niż Locke. Naturalność tyhc upranie

BATERIA WYSIADŁA - UZUPEŁNIĆ.

Doknuje się tego na mocy indywidualnego wyboru nikt nas do tego nie zmusza, nit w imie jednoski i włądzy nie może zmuszać do takich poświeceń. Każdy z nas może postępować zgodnie z własnymi zsadami dopóki nie narusyz olności jednostek. Niekt nie może pozbawić nas prawa do życia. nikt nie jest zobowiązany dostarczać nam środkó do życia tylko my sami. Czy państwo jest potrzeba przy takiej sferze wolnośći. Żeby uzasadnić istnienie państwa odnosi się do Lockowikiego argumentu. Podobnie jak u Locka stan natury jest peewną fikcją metodologiczną pozwalającą na określenie funkcji państwa - stan gdize ludzie ciesza się wolnością i mieniem, nie ma włądzy. Za pomocą umowy powstaje pańśttwo. U noskia nie ma takiej umowy. Państwo powstaje spontanicznie, poza swiadomością jednostek. Paśńtwo jest wyniekeim ewolucji, proces ten jest opsiany bardzo baranie przez Noskia. Wyobraźmy sobie rozibktów na bezludnej wyspie. Przyjmyimy że interesy tej gruoy są rozmaite i prawodpodbnie mogą zdażyć się sytuacjie że jedni będą nastawali na życie innych (np. walka o żywność). Stan ciagłego zagrożenia więc stworza stowarzyszenie ochronne, samopomocy które będą wzajemnie chronili swoich członków. Uczestnictwo w takim stowrzyszyczeniu od korzyści ma też niedogodności, każdy musi służy celą obronnym mimo że nie wymaga to udziału wszyskiem, takie stworzyszenie byłby wykorzystywane pdo pretekstem obroy do działąń agresywnych. Taka sytuacja skłoniłą b zaaniem nosika ludzi aby owo świadczeni obrony w imie zaoszczędzenia czasu przeazac zawodowym agedncjaochroniarskiem i one by chroniły wartości zlecających. Ochrona jest towarem kilka agencji konkuruje ze sobą, neikróre sięroziwjaką inne upadają. Co się jednak stanie jeżeli mamy konflikt miedyz kilentami tej samej agencji - jest sądem rozjemczym. Konflikt miedzy kilentami róznych agencji są 3 sytuacji:

Agencje podejmą wlakek, jeśli jednak grupa zwycięży to przegrani nie mogą skutecznie chronić kilntów. Wiec ludzie staną się naszymi klientami.

Jeśli włądza czy skuteczność agenjci ogniskuje się na danym obszare i im bliżej centrym wieszkosć strać wygrywa dalej przegrywa\, to ludzi na granicy przniosą się bliżej centralni lub przeniosą się do innej.

Agencje powołają isntyrtjcie która rozwjaże spór.

W każdym z przypadków ludzie będą klientami tej agencji. Mamy państw ultra minimalne powstjaće na skutek działania niewidzialnej ręki rynku. Nie są to państwa bo nie ma tu monopolu na stosowanie przymusu na danym terytorium. Bo mogą żyć na terytorium easy rider, pytani na egzamin czy jak szef agencji mogą przyjść do domu ponieważ jesteś ostatni, który nie korzysta z naszych usług to ja Ci proponuje tę ochronę za darmo. Czy można złożyć taką propozycje. Socjalnie można złożyć taką propozycję a liberalnie nie bo nic nie jest za darmo. Jeśli będę świadczył komuś ochronę za darmo to kosztami ochrony obciążę innych, co jest niedopuszczalne. Powstają wtedy państwa minimalne, ale używamy już zwrotu państwo.

W takim państwie możliwe jest życie ze swoimi przekonaniami, nikt nie nakazuje jak masz żyć, państwo nie ingeruje w życie jednostek dopóki nie naruszają wolności innych.

Na krytykę koncepcji socjalistycznych wydaje się radykalna ale tak nie jest. O wiele bardie socjalizm krytykują libertaliarnanie. Niektórzy zaliczja do tego kręgu Nosica ale radykałów nazywają anarchokapitalistami. Partia libertaliańśka jest trzecia siłą polityczną w USA. Geneza współczesnego liberalizmu sięga Roosvelta kiedy Albert J. Nock „Pańśtwo nasz wróg”. Libertalianizm określił Defid Freedman słunna hałśo z czasów kednedfego nie ptyraj co rządmoze zrobić dal Ciebie ale co Ci wyrządza. Nck mowi że każde zwiększenie roli państw nieuchronie prowadzi do ograniczeni wolność indywidualanych. Kwestionował pobieranie podaktó (zlegalizowana kradzież) służb wojskowych (zniewolenie), wymierzniae kary. Mamy obecnie takie postacji ajak David Freedman (syn Mitonta), najsłąynijszemyliciel libertaliański, przedstawiciel szkoły austryjacjkie mario Rorthard „libertaliańskie wyznanie wiary” o nową wolnoć manifest libertaliańśki. Doktryna libertarianizmu opiera się na założeni na naturalnym i równym prawie do wolności i włąsnići z kó™rego wynika że każdy człowiek ma niegorancizoną swobodę dysponowania wsyzskiem co posiada, jednym ograniczenie jest wolności inego człowieka jest tozw. Aksjomat nieagresji. Postuluje on całkowite oddanie jednostka oddanie włądzy nad życiem, niedpuszczala jest irecja państwa. Pociaga to konsekwencja ekonomiczne i polityczne. Państwo to najlpeij zorganizowany agresor przeciwko wolności i własności. Funkcjonariusze państwa nie mogą sosotowac wobec jednostek przymusu jak przymus pracy czy służby wojskowej (wojsk można zastąpić armię partyzantką, lub najemnikami). Innym nieuzsadanionym elementem jest przymusowa oświata. Cała oswiata powinna być wyjęta sprzed inerencji paśńwo i sprawowana przez firmy prawywatne. Transport komunikacjia słuzba srogwia i emerytury nie powiny pochodzić z podatków ale opłat za usługi. Założenia o całkowicie swobodzie dopuszczają prostytucję i narkomanię.

Wykład - 27.04.2010

Konserwatyzm ciąg dalszy.

Konserwatyzm kontynentalny (będzie o to pytanie we wszystkie strony). Naturalny kierunek obronny przeziw oświeceniu. Pierwsza poważna reakcja na rewolucje to rok 1898 dzieło Edmunda Burka obserwującego wydażenia we Francji. Mysilieciele Francuscy nie mogli wyjśc z szoku po rewolucji i dłogo minęło zanim zaczęli pisa ponowanie. Pierwsze znaczące dzieło francuskich kontreworucjonitwó to połowa lat 90, charakterystyczny radykalizm jest nieprzypadkowy bo rewoujce załamała wieczny i nienaruszalny ład. Francuscy kontrrewolucjoniści przestali wierzyć że dotychcaczoswy łąd mozee yć utrzymany dzięki wewnętrznym czynnikią, dlatego szczególną rolę pzynzwali kościołowi katolickiemu i religii - nazwya się zbirczym pojęciem ultramontanów - tremin ten oddaje najlepiej pewne cechy specyficzne w mysli antagonistó rewolucji. W dziełach ultramonatanów dojrzewa wizja systemu którego centralnym elementem jest suweren, dysponując odpowiednim autrowytem i łądem jest zdolny powstrzymać katastrofe. Człowiek jest istotą słąbą zalezną od włądzy absolutną- świetny punkt wyjścia. Negacja modernizacji i nowoczesność jest widoczna przede wszystkim w Louisa de Bonalda. Pochodził ze starej szlachty, początkowo był entuzjastą rewolucji, ale po tym gdy zorientował się co rewolucja czyni po ustanowieni konstytucji cywilnej stał się jej przeciwnikiem. Reformacjie, oświecenie, procesy uprzemysłowienia i dekomkartyzacjia doprowadziło do indywidualizmu i upadek wspólnot. Jednostka kieruje się tylko własnym interesą podprzadkowany rynkowi tracik kontakt z tym co wiczne i niezbędne do . bóg zaszczepił w człowiek prawdy, z tyhc rozważan Boneald wypowiedził wniosek pozastajcy w zgodzie z jego podstawowymi ustaleniami, iż wszystkie nowe koncepcjie, nowinki są koncepcjami fałszywymi. Szystko co jest nwoe i oznaką buntu przeciw rzeczywistości jest z gruntu fałszywy, człowiek ma zyć w śiwcie dotychczas kiersowych wartości i konserwować ten stan. Jednostka to lement wielkiego mechanizmu, organizmu, mechanizmu od którego jes. Wyznocznieków psotępowwnaie jest wspólnota. Religija koatlocicka dostarcza schematów postępowania. Wspólnota jest pasem trencmisyjnym prawdy mięzy boiem a jednsotkią. Naprawdę i tradycję składają się wartości i formy życia dane przez Boga w akcie objawieni to one mówią jak powinno wyglądać społęzeńśtwo. Gwarantem ego jest monarchia. Bo jak wszysko inne włądz także jest diząłem bożym, pwołoana została ze społeczeństwem. Bóg stworzył ludzi na obrz i podobnieńśtow nie uczynił ich takimi samymi, każdy ma rózne cele stąd do pogodzenia tych anataganizmów i zespolenie wysiłków w jednym kietunka ma czynić włądza. Naprawdę suwerenny jest tylko bóg delegujące włądże na kosció rżad i rodzinę. Religia i włądza SA odbiciem dwóch aspetkó ludzkiej egzystencji:

Pierwsza reguluje równowage wewnKętrzna

Druga zerwne™rnzą relacje.

Kościół borni zpchnięci u ze ścieżki do prawdy. Monarcha borni przed rozbiciem spoęłczeńśtwa. Sojusz tronu i ołtarza przyciunia się do trwania ładu. Mimo, rzęśl debonadla najppeije wyrażająca ducha frnacujsiek konrewoucji wydaje się radykalna. To najbaridzje radykalnym przdstawiecielm był hrabia Josef de Mestr. To w jego działach konsetwatyna ultramontańśka reflekcja nabioera wyrazistości. W młodosic był liberałem i masonem, lecz kiedy zobaczył co niesie rewolucja stał się najzagorzalszym krytykime. Rwocyuja uczyniła z niego myśliciela i pisarza. Musiał uciekac z rodzinnej Sardynii do Szwajcarii. W szwajcari powstały pierwsze sdizał w tym „Rozważania o Francji” był nie Tyl myślicielem konsewketneym ale też radykalnym. Nie wachałał się foremulowac radykalnych wniosków bez względu na skutki. Wstępna ocena reowucji była niezwykła stanowiło konsturkcie mająca wykazać bezpośrednie działania boga w świat. Dla Demetra rzysyistosc relna nie miała rzadnego znaczenia. Chodziło mu tylko o walkę z wrogoeim. W jego interpretacji rwolujcyjna burza jest działaniem Boga w historii. Bóg posługuje się tak wielkim złem by zpowbiec Innem złu to odpowiedź na popełnione grzchy. Pnieważ społecnzosci też popełniają grzechy to kara za przewinienia Francji za sprzeniewieżenie się obowiązką i porzadku rzeczy stwórcy. Reowucja to kara zesłana przez bogfa za grzechy zbrodnia i szaleźństa. Demest widziła zespucie i rozkład monarchi. Daleki było od jej potepepienia. Rewolucja to kara nie za wsytepki monarchi ale za sprznieniweirzenie się przedz Feanicje misji zahcpwania Kocioła katolickiego. Zdrada jest dziełem nie paru ludzi lecz całych pokoleń. Przyczyn zła twkią w reformajci. Reformacja przynisoła bynut przeciw bogu i moanarchi. Każdy ruch religijny jest przejawem tego buntu. U źródeł rewoujci tkwi reformacjia oswiecenia i nasemizm. Jednym pozytywnym skutekiem rewolucji miałobyć ponowne odrodzenie moralne Francji. Odmawiał rewolucji możłwiosći wykreowania stabilnego proządlku. Ponieważ każde zło unicestwia Sao sibie, ierzył że nastapi duchowe i monarlne odrodznie Francji. Nie był to człowiek, który pragnął do powrotu wcześniejszego stano rzeczy, wiedział że to nie mozłwie. Mówił że powinna być reolucja wymierzono przeciko rewolucji. Można go uznać za antynata. Wg Demetra nie na prowicie do niegdyś istniejącego porzadku ale na przeminia swidomosicowej i rekonsturkicji Religi a zatem wartości. W jego pismach mamy skrajenie pesymistyczną antropologię. Wg niego człowiek jest rozdarty miedzy dobrem a złem lecz pierwsze może czynić przy bozej pomocy, Dy nie stosuje się do boskich wskazówek jesgo dziłanie prwoiadzi do zniszczeni. Człowiek jest instrumentem w rękach Boga jeśli pozowli sobą kierować. Reoucja jest wyrazem odw®óenia od boga. Jej szczególną cechą był zniszczenie moralności i zastpienie jej nihilizmem. Dlatego rozum ludzki jest zbyt ssłaby rozum potrzebuje nauki z zewnątrz. Wyzwolony z autorytetu nie zna grnic, zło tkwiące w człowieku przejawia się w skłonności do emancypowania się od boskiego autorytetu, dązeiu do samodzielności. Włąsciwa temu rozumpowi słabość widczna jest w działaniach rewoujcionistów. Bóg jest w centrum i wszystko od niego povhpodzić, człowiek nie może samodzielnie kształtowąc społeczeństwa - przejawu bożej woli. Chodziać rzeczywistośc stworzył bóg i trwa ona nadal. To całość ceczysitosci nie jest wieczna. Semestr widził efekty rewoujci, że nie da się cofnąć przeobrażeń rewolucji. Nie mogł przeciwstawić rzeczywistości aktualnej do rzeczywsitosći minionej. Ale mogł przeciwstawić zeczystistosci empirycznej tzw. rzeczystiosć prawdziwą pochodzacą od boga. Od rzeczywistości realnej trzeba odróżnić prawdziwą. Wszelkie psołęcznosć są w istocie dziełem stwórcy co oznacza, że to one wyznacz ich podstawowe cechy wieź społęzna ma charakter skaralny. Przez uczestnicw w życiu wspólnoty jednostka uzyskuje dostęp do owej prawdy. Fundamentalne ma znaczeni przynależność do rodzi stanu czy na rodu. Dla Demetra liczy się rzeczyistosć prawdizawa. Świat empiryczny podlega wypaczeniom. Semestr głosi prytam całości nad częcia - charakterystyce dlaa ultoramontaów. Człowiek nie istnienie poza sołeczeńśtwem, jendsortka może być definiowana tylko jako element większej współnoty. Prawo funkcjonujące w państwie nie jest dla Demetra ziełem człowieka, żadana onsturkcja nie Moza powstać jako efekt deliberacji. Kluczowym lementem myśli Demetra jes koncepcja suwerena strażnika ładu. Bóg rozstrzyga o natrrze spoęłczeńśtwa ,człowiek ma niezywką zdolność do wyzawalanie się z bodkiego autortyteu. Dlaego potrzebuje włądzy politycznej. Spoęłczętwo jest stanem wojny, skoro człowiek jest zły to musi być rzaony., mówiąc że człoweim rządzi dobro i zło to jeśli chodzi o sferę polityki uwypukla negatywne elementy ludzkiej natury., zwarte psoęłczeńśtow bez włądzy mogłą by funkcjonowac krótko. Włądzy się nie wynera bo zwierzchnośc jest od stwórcy i jest absolutna. Wlądzę wiąze demstr z karą. Prawo do kary rzd otrzymał bezpośrednio do boga stąd stwierdzeni, że władze wiele wiaze z katem. Włądza nie mogłą by istniejć bez tej prerogatywy - zabierzcie ten czynik a trony upadna i społeczeństwo znikinie, gyby nie włądza i jejk prerogatywy to byłby chaos. Jełki człowiekieowi zsotwia sieswobdę bto podąży drogą do zła. Kwestie te należy rozumieć szerczej musi istnieć ostateczny czynnik utrzymu Acy ład, dlatego włądz musi być absultuna. Dlatego najeisza jest monarchia jak soc najstarszego. Chwalił hierarchię Połęcza kształtujaca się naturalnie. Każdy ma człowiek swoje miejsce jdny na szczycie inni na dole. Swobodn przmieszania się w tej strukturze jest dla dmeestra nedopuzszczalne. Dominującą pozycję przypisał aryustkoracji pośnież najważniejsze jest urodzenie i majątek. Arystokracja to trzon porzadku i stabilizacji łądu. U denestra óg jest wszedzie obecny stąd szczególna roal koscioła nie jest przypadkiem, bierze się z nieomylności właściwej tej instytucji. Prównują cdemestra burkiem widać rozdarcie jakie doktnę konserwatyurmz. Konserwatyści brytyjscy wierzyli w ptegę społeczności, w edycji pokładali najdziej na uniniecie destruckci porzadku. Francuzi tego nie mogli zrobić rewoucjia zniczysżła świat więc trzeba było odwołać się do abuslutu włądz. O ile burka interesował tradycja to dla Demetra liczyła się suwrennosći polityczna. Dla burka demonalda przyszłość i tradycja było czymś wielkime to dla Demetra liczyła się tylko prawda przez duże P. punktu oparcia Demsie ni szukał w rzeczywistości realnej, w k™órej nie było czego konserwować ale w koncepcji rzeczywistości prawi dziej. Rzczysitosć prawdziwa dla Demetra to ostatni punkt oparcia dostarcza wyznacznikó moralności oceny raliwó i kategorii myślenia.

Nieco podbna jest niemiecka tradycja kontrrewolucyjna, którą zwykło się nzwyac romantyzmem politycznym. Romantycy tworzyli śmietankę niemieckiej kontrrewolucji ich koncepcje cechowały się duyzym urozmaiceniem, lzcz można wykazac kilka cech wspolnych. Roamtnycy przyiaywali wae do Perzyc religijnych i przeczy wiania. Obrona fedualizmu i przywilejów stanowisk. Jako zjawisko zroizł się na gruncie radykalnych przemian przełomów wieku idee rewolucji w części środlosik miła przychylne przyjęcia. W obliczu romantyzmu politycznego zdecydował uyadrzia polityczna - rok 92 niweduana interencja Prus we kreacji - wkorzenia na terutroim rzeczy gdzie zostały do końca epoki napoleońskiej. Dla rmatnyków wartości przyniesione na bagnetach franzujich wojsk nie cieszyły się entuyzjazem. Romantyczny widzieli w rewolucji epidemie rozprzestzniajac się na Europę. Korzeni Schleger czy nowalis upatrywali w reformacji. Dla romnatykó podstawową sprzeczności epoki było hepiecie mieczy jednostką spoęłczeńśtwemstrozny przez wpsólczesny racjonalizm. Z owego napięcia miedzy jednostka a wspólnotą. Z potnienia racjonalizum wyrósł właściwy dla romantyków sceptycyzm. Zdaniem nowalisa wiara w wyższy porządek jest czymś naturalnym. Sceptycyzym w tej ziedzinie jest zbójczy - rezoluta wobec rzeczywistości. Konserwatysta uznaje sceptycyzm innego rodzaju - uznaje porzdek boski ale jest nieufny wobec reulcyujnego nowego ładu. - Wrogość wobec ideologii. Nowails głosił, że większość władców została zdetraoniwan przez rozkłądstarego porządku. Jednakże powrót porządku wiązał z osobą która i jego przykładne życie. Stanie się prawdziwym reformatorem i restauratorem. Pojecie restaruatą zrobiło wieką karierę podczas kongresu wiedeńskiego. Nowais oczekiwał od króla restauratora powrotów do porzadków rewolucyjnych dlaego nie myślał o reformach - chaiał włądzcy absolutnego restauratora, który przekreślił tendencje swoich czasów. Z typowem dal romantykó włądzę najwyśza - król i królowa strzegą monarchii lepiej niż 200000 żółnieży. Obiciązali demorkacjie za przewinienia. Demokracja ma charakter tymczasowy - krytyka demokracji nie była zbyt wnikliwa, nie chodziło o rozumienie antagonistów ale upowszechnienia własnych idei przy uwypuklenie wartości naruszanych przez butowaników. Prawdziwe odrodzeni Niemiec i eurpy możliwe jest przez głęboki powtór do wiarty „CHreściajaństo czyli europa” konserwatyści upatrują ostatni punkt opacia w aabsulucie. Tylko eliga doprowadzi do trwałej integracji spoęłczeńśtwa. Religa dostarczal nowa lisowi uzasadnienia dla hierarchi właściwej państwu. Romantycy psrzciwiali się wszelkim próba, projektą naprawy świata, np. konstytucji - ich dążeniem prawdziwa konstytucja może ujawnić tylko to co istnienia nie Moza ujawnić nic nowego, zbyteczny twór człowieka bo monarchia wystarczy. Tęsknota za wspaniała germańśka przeszłością - star rzecza była synonimem wartości i siły. Gloryfikacja rzeczy. Wspólnota narodowa odrębna i zamknięta wydwała isę swietna zaporą przeciw liberlizmowy i rewolucji. Jeśli chodzi o koncepcja wspólnoty i społeczeństwa to romantycy tworzyli wizję wspólnoty organicznej przesiąkniętej tradycją i religią. Romantycy prezentowli wspólnotę organiczą jako ideał bo wysoko oceniali średnipiweczy model porzadku społecznego. Wg nowalisa system ten cechował się duchową jednością ywnikjącą z pełnego rozumienia i akceptacji świata bożego . nie było misjeca na psrzeczności, ludzi odbierali rzeczywistość jako dzieło stwórcy. Nowalis wierzył że siły reprezentujące te dwa porżedki śerdnioweczy i rewolucyjnie nie mogą dojsć do prozumienia, llaego jedyną nadzieje widział w religii - nowym kosciele i tylko wtedy mogą być przywrócone bezpośrednie rządy boga na ziemi.

Mroczny markiz de waldagamas

Katolicka Hiszpania królów katolicki dostawał się pod wpływy oświecenia i okres wojen napoleońskich przyś;ieszył tę modernizację. Na początku XIX wieku dokonałą się libralizacjia poliyttczna uwieńczona konstytucją. Rekacja sił konserwatywnych przywróciła aboslutyzym - pole starcza miedzy lliberalami a konserwatystami. Huan de noso de cores nie pamiętał rewolucji - drugie pokolenie konserwatzymó, począktow był za liberalizmów, uwazał że nie rwozujaca jes t zagraceniem ale konserwatywni kalliści potem zmienił zdaniem. Dopiero wniosna ludó uczyniłą z Corteza znanego myśliciela i mówce, k™óyr sowją dizalnśc teoretyczną łączył z pratyczną polityką. Uzasadnia wyższośc starego reżimu i wzywania do oparcia się nowemu prządkowi nie tylko intelektualnie ale i politycznie. Widać zwątmpenie mozłwisoć zachowani przodku, kilka lat później staął wobec problemu przemyślenia co barziej konsekwtne. Bóg jest obceny na kzadej stonie jego pism.

Przeciwstawia da porwaki określając je cywilizacją koscioła i cywlizacje filozoficzną (oświecznie). Pozytywnej cywlizacji kościoła przeciwstawia fuliozoficzą cywlizację błędu. Podziaj jak u augustyczna nie widził żadnej możliwości spotkania czy prozumienia midzy tymi cywilizacjami. Kościół to cywliacja prawdy, filozifczn to cywlizacja błęu. Świat religii jest wolny od fałszu. W ten sposób konserwatywna krytyka orzumu autonomicznego jest doprowadzono do sotatecznosći, Ida zła uzasadani autorytarną władzę i służy podważeniu powałania do życiu demokracji - zgodnej z automczną jednostką ludzka. Zdaniem coretesa narwal ludzka jest ułomna i hcodza w sposób radykalny. Ponieważ rozum jest chory nie może działać samodzielnie, nie ozna prawdy nawet mając ją przed oczami. Wola jest choea i słąba i nie jest zdolna chcić iczynić tego co dobrę., kościół reprezentuję natu®e ludzką jaką była ona na początku. stórca dał misjce kościała po to by się mogli jej podprządkwąc i poznaja prasdę. Zgodnie z filozoficzną Cylicją człowiek jest dobry, mże poznać prawdę za pomcą rozum a wszelkie efekty są doebre, wszelkie zło zawira się w kajdanach ujarzmiających człowieka. Skutekiem tggo jest przekonaie, że należy odrzcic boga włądze - rebucja ma nziszyc cywilajcaje koscioła i stworzyć filozoficzną. Niedydy nazywa sięcroteza posepny hrabią bo bym straszcznym pesymistą czasem wydaje się że wirzył ze zło zatriumfuje. Podważenie praw religijnych zaprzecza tezie psraowoaniu przez pboga włądzy nazziemie, pojawiają się liberałowie lktó®zy uznają któla laenie dalja mu rzązić a potem demokraci któ®zy nie chcą króla potem władze wprowadzą ateiści negujący wszystko. Odejście od relgii pociągnie katastrowfalcle skutli i dązy do nihilizmu. Każdy obserwuje, że istotą europy ostanich lat jest nihilizm. Nihilizm prwiadzi do kryzysu i destrukcji łądu i prozadku. Albo mamy cywlizację katolicką labo nie ma w ogólne rzadnego porzadku. Cortez nie iał żadnego zrozumienia dla rewolucji i jej postulatów czuł się wobec niej bezsilny i dostrzegał jej negatywne skutki. Rowoucja to grzech, nie tylko pogwałcanie praw politycznych zawsze niszczą ład i chaos. Rebucja są ostatnim etapem rozwoju ludzkiej dumu. Reolucja dorpwadziła do chaosu. Patrząd na ówczesną monarchie stwierdza, że jest zbyt słaba aby tdać temu odpór. Kryzys miał taki rozmiar słowo klucz o Traczyk czas dojrzał do decycjiz (ojciel decyzjonizmu). Ponieważ monarchę wypiera demokracją, dlatego dla Corteza nuczicela Carl schmita dlatego dal Corteza liczy się suwerennośc. Jego zdaniem otwarte zostały bramy do wpuszczenia wilekigo teyan do żadu ludzu, do demorkacji. Dlatego dla Corteza ybó® jest prosty labo wyór midzy dyktaturą z góry - Boga, lub z dołu - plebsu. Wybierał pierwszą bo pochodza z pogodniejszego miejsca. Pierwzy konserwatywny teoretyk dykatroury. Najwazniejsza jest decyzja poliyczna która ma zapobiec herezji. W sytuacje wyjątkowej to nie prawo znacz środki jakim należy się posługiwac. Prawo zsortało stworzone do psołęczentwa a nie odtwotnei. Jeśli legalność wystarcza dla uratowania społeczeństwo to w porządku, jeśli nie wystarcz to dytlatura. Monarcha chrzęsciajśa wolna - włądza przedatwicielka unicestwai ten system ldatgo demorkacje do rangi anuslutu podnosi to co ułomne przmijące i zmienn.e degeneracja morana dorpwadz, że dyktatura staje się nieunikniona, rónież monarcha podległą temu rozkładowi. Ie przykładał wielkie nadziej do monarchii wiec widzł ochronę w dyktarurze. Rewujcja uważa dytkartue za formę przejściowa. Niet nieuważał że dytkatru to narolny srodek sprwoaoani włądzy. Dytkarura lementem obrony ładu. W koncepcji Corteza widać konserwatywne obway przed polityką i nadziej na stabilizujące oddziaływani wiady w słynnej mowie podkreślał że są dwie siły wpływącna życia siła polityczn i wiarla. Siły liberalizmu wiad do napiecia poltcznego. Owocem tego kryzysu jest Górczaka polityczna Dacja wyraz w gorzące tłumu - konsekwcnją jest tyrania mas,, której cortes się owawiał dlatego dykatrua jest lementem obrony przd ytraniaą. Dyktatura nie jest bytem samodzielnym ale ma służyc przywróceniu czy obronie. Cortes pomimo radykalnośc konserwatyzmu onnościił się do kallistów. Żeby zrozumieć czym jest kall izm musimy przypomnic kilka wdarć z histroui hisnzi.

Zmarł kóro ferydnad VII, jeszcze 3 lata wczesniej następcą wydało się że będzie ferndada Carlos słynący z religijnośc czgo balis ise masoni i liberałowi, najszczeście dla nich tól owdawoł i orzeniongo z neapolitańską ksiezniczką Marią Krystyną - urodziły się dwie córki. Od roku 1700 władzy sprawują w Hiszpanii Burbonowie - prawo franków salicjich - sukcesja po mieczu a nie po kądzieli. Cały czas legalą nastcą był don Carloś. Nsickanyferdynad dokonał rzczy niebywałej, przkyrślił prawo sukcesyjne słynną sankcją pragmatyczną, któ®ej mocą desygnował strszącórke na tron i pozbawił tego brata Carlosa. Reakcja zwolennikó don karoloa przyjeli miano kallistó o dimnie Carlo. Wystapili Przykwo arbitaranosć suwerena łamiącego zwyczaj, któremu sam jest prodprzadkowany i nie Moza go zmienić swoją owlą. Od samego początów kalliźmie istotniejsze było przywiązanie nie do marszego absolutyzmu ale do mnarchi stanowiej. Włądca reprezentuje boga na ziemi ale nie może czynić sprzecznie z prawem bożeym i prawem stanów prowicni królestwo (Corpus misticum chrześcijańskiego królestwa). Deynstyczne … jest tylko formałaczaca. Nie formalna legitymacja ale para na starożytnej Tracji pasńtw hiszpańśtwkiego stad słowan szcztanarach: bóg, król, ojczyza, fu eros- klucz do rozumienia kallzmu, czyli stara prawa ogół istniejących od niepamietych czasów praw zwyczajowych. Fueros to starożytne praw wolności i przywileje. To respekt okazywany tym starym prawą legitymizuję włądze nie mniej niż psołuszzeńśtow okazywane prawu bożemu. Zamiar prawa jawny czy ukryty z pana przyrodzonego czyni króeal ttranem, bez poszanowania feros żadna zieska włądza nie może odebrać przywilejów. Kall izm dochował sie szeregu wybitnych myślicieli nas najabedzi interesu huas vasquez de meya. Zasadcznićza cechą charateyzjąca ten nurt jest starannie budowane idea ładu i prozadku - ordo. Tradycjonalista nie pstrzg świata jko byto stworzonego przz ludzi tak jak to robią brytysjczyc. Tradycjonalizm wyrasta jako sprzeciw przeciwko jakiekolwiek zminie społecznej, policyzenj czy obyczajowej. Tworzy się jako rzepultrt sproszerzenia że dany sitniejący od zawse świat się zmienia. Tradycjonalista uważa kazdą zmianę za nieupranioną i grzesczną to odpowiedź na dokującą się zmiane przy wyemancypowanego od tradycji człowieka.. najeżuy ywrżnić konstytucję prawdziwą od zapsianego świstka papieru. Konstytucja prwadziw to rodzina korporacja smaorządosć i tradycja. Jeśli konstytucja psina jest sprzeczna z tym wrtosciami można ja podrzeć. Kall izm i tracyjonalizm wiąze się z zwiatkiem prwonicjonalnym: bóg objawia się na dwa sposoby zgodnie z doktryna kościała wscielił się w Jezusa i przkazał naukę w słowach. Bóg przemawia za pośrdnitwem Tradycji i wciela się w Historię. Czytają księgi taracyji i Histroii dostanie my dpwiedzx na wszystkie pytani. Strozny prze boga świt nie jest przypadkowy. Dziąło stworznie mbyło precyzyjne, człowiek ma nie trzoyc rzeczystosc a odwatzać boski archetym, czos AK platońska ideę. Wszelkie eformy to polityczn herezja. Wbrewtem co wydaje się na pierwszy rut oka de meya stwierdz że tradycjonlzim to nie sytnonim zastoju tradycja prznosi z przesłosci w teraźniejszych wszystko co stanowi e nadód jest tym a nie innym - wierzenia, isntpeiacjie itp. tradycja to cement, który spaja pokolenia. Tradycja dopuszcza kospemtycnz mizany dososuwje sświty depozyt do rzeczywistości. Jendy mpawdziwy psotęp może polegac na pogedbianiu tracydi- wzbogaceniu i rozbudowaniu. Tradycja to efekt postepu bowiem, każde pokolenie coś do niej wnosi. Tradycja to konserwowani ostępu lz tlko prawdziwego tworzącego na grunci zastanej pozycji. Idea to jest opiswyan w kategoriach tomistycznych, Dalny porządek - czylo ordo ma chareter konieczny iu prawdziwy. Wszelkie zmiany nie mogą naruszać owej esencji, tradycji czyli boskiej wizji swiata. Sensem postępun nie sjest tworzenie nowych rawd tylko lepsze rozumienia intencji obga, jak świat powinen wyglądać. W koncepcji kalistó i w óglle gtradycjopnalizmów psotęp jest określony przez tradycję w tym sensie tradycja jest uprzednia wobec historii. Skoro bóg był preds stworzneim świata a skoraj Est o nctaki sam to jego plan i poglady SA niemzien. Tradycja wyraża wiecznego ducha stroenia i dla inwencji ludzkiej zostaj mało miejsca. W Hiszpanii ideę ta wyraża kall izm - nosnik tradycji. Jednynie kaliszm jest następcą złotego wieku Hiszpanii i boskiej wizji eurpty swiata - najpeij wypełnionej miedzy wiekami XIII a Xvi. Kall izm nie propaguje izji człowieak ale wizję któ®e chce urzczystnić nóg. Żołnierz don Carlosa są zołnieżami boga - radykalna wiar uniemozliwyła karlistą rozmowy ze świtam. Dla koallistó liberał to kontestaro Orrdza kosmicznej, narachista religijny i polityczny. Kall izm jest totalną iwzją polityczna, która nie dize na żadne kompormisty bowa lczy pod sztandarami Chrystua Króal. Wbrew obiegowym opinią klizm nie jest związany z osoba króla. Panownie tej czy innej dynastii brubonó ma chareter pretekstu co stwierdził Hanobal balemes - wojna raczej o zasadę niż dysnastęę. Kall izm chce odtworzć boską iwzję łądu musimy ustalic jak stwórc wypbraża sobie porządek. Bóg nie znsoi unifoemizajci i ujednolicenia, gdyż kocha różnorodność. W skórcie fulellos to polityczn wizja monarchi federalnej. Społęcznto postało drogą naturalnego rozuwju rdozidin - gminy - parafie - korporacje - porwincjie - regiony. Kallistowaska wizja jest hierarchiczna, sposób powstania państwa ma dla Kalistów fundamentalne znaczenia, jeśli rodzina powstała wcześniej niż państwo jest od niego ważniejsza. Pastwo sprawuje opiekę, lecz nie władze. Korporacje i prowincje nie istnieją z woli państwa. Państwo przyjmuje ich istnienie do świadomości. Władza państwowa nie może tworzyć rzeczywistości społecznej a jedynie ochraniać i konserwować tradycję zastaną. Wtargniecie państw we feuleos jest tyrania. Suwerenność polityczno dzielona od suwerenności społecznej. Państwo ma polityczna suwerenność (wojny itp.), ale nie suwerenność wewnętrzną, każdy powinien mieć oddzielne prawa które odzwierciedlają tradycję. Państwu iuprwwnienń nie wolno nauczyć, gdyż regony są wewnętrznie suwerenne. Ale co z władzą, która nie przestrzega fellos - można ją obalić ponewa powtrzajć za św. Tomaszem, prwowitać Ładzy nie polegan jej poodznie ale na tym jak jest sprwowona. Prowita przestrzega praw bożych dbra od Obrowo spólncz, przstrzego tradycji i fuellos, jeśli tego nie robi powinna zostać obalaona. Patrząc na historie hiszapni preliwoano ją w praktyce - 3 wojny kallistowskie i ostania rebelia przeciw rządowi republikańskiemu i oni uratowali rebelię. Za tydzień wjedziemy Poli w eik XX i zajmiemy się Francją potem wrócimy do republiki weimarskiej.

Wykład 04.05.2010

Terminy egzaminów w USOS Web - można się na nie zapisać i zapisanie będzie wiążące.

Ostatnio mówiliśmy o konserwatyzmie XIX-sto wiecznym. Dziś wiek XX i praktyka polityczna. Cortez stwierdził - z lewicą trzeba walczyć intelektualnie i politycznie.

Przewrót wosjkowy w Portugalii i wojna domowa w Hiszapnii - konserwatywna dyktatura znalazła swoją realizację. Żeby zrozumieć dyktature Antonia Salazara de oliviery należy zanalizować sytuację prolityczną przed zamchaem z 1936r. w roku 1906 zmarodowano przez lewackie bojówki króla Karola I - potem obalono monarchie i porkarmowana republikę.ponieważ Portugalia była katolicka i tradycyjna - a chcieli likwidować wpływy kościoła (nacjonalizacja dóbr kościelnych, wygnania zakonów, zmknięcie seminariów, kontrolna nad kultem i zabójstwa kapłanów). Republikanie chcili fizycznie likiwdiwac kościół. Prześladowaniem tym tworazysyzła niestablinoścpoliytczna - władzę sprawowało 45 kabinetów (około 3 na rok. Okres terroru i zamachów politycznych. Wszystkiemu twoarzyszła zapaść ekonomiczna kraju. Chaos i deligmatyzacja rządów republikański - wojskiwi po przywództewme generała Carbony przejeli włądzę. Salazar napiał - dyktatura jako sprzeciw wobec chaosu. Wojskowi zaproponowali spazaarowi tekę ministra finansów - wyciągnął kraj z zapasci i uzyskał popularność a w roku 1932 został premierem państwa. Zasady polityczne nowego państwa określono w nowej konstytucji, jego filozoficzne fundamentu opbulkiwaonao w książce „Rewolucja pokojowa”. Założeniami nowego porzadku to szacunek dla tradycyjnych więzi społecznych, prymat interesu narodowego, silna włądza wykonawcza (pierwszeństwo nad ciałai przedstawicielskimi). Koncepcja radykalnie wroga marksistowskim koncepcją. Była przeciwna wszystkim tym, którym źródła prawa nie szukają w moralność kościelnej ale w innych teroaich jak komunizma anarchizm itp. polityka była próbą przywrócenia moralności w życiu publicznym wrogiem była demorkacja i jej artymewtyczna więskzosći. Drugim wrogiem był liberalizm - wg slazar ademokracjia i liberalizm prowadza do skółczeń partii itp. W nowym państwie jesst inaczej - „nic przeciw narodowi” - ten postulat może zrealizować elita, która ma uprawnienia i obowiązek rządzenia państwem. Dyktatura w interesie narodu. Dyktatura staje się misją, której podejmują się najlepsi. Odzwierciedleniem tej filozofii była nowa konstytucjia. Psołęczeńśtwo nie było pozbawione wpływu na politykę tylko zmieniły się formy - wpierano koncepcje korporacyjne. Slazar troszczył się o sprawy socjalne - bezpriobicie i uzbezpiecznie zdrowotne. Klasyczny przykład dyktatury konserwatywnej. Opierała się na społecznej nauce koscioła i odrzucała właściwą dla faszyzmu - kult państwa i nazizmu - kult rasy. Państw pełniło wobec narodu funkcje służbę. Nie było to państw totalitarne ale autorytarne. Państwo miało jednak ograniczony zakres działąnia. W przeciwieństwie do dyktatury konserwatywnej państwo faszystowskie dąży do cezarskiej pogańskości. Salazar był antykomunistą - uważał, że to największy wróg wolności i cywilizacji zachodniej. Komunizm odrzuca tradycyjne Rzymu i chrystianizmu. Nieprejadnana psotawa Salazara wobec lewicy była źródłem ataków. Mimo absurdalności oskarażeń, po II wojnie dyktatura cieszyłą się mniejszą popularnością przez wojny kolonialne. W orku 1968 Slazar wycofał się z życia politycznego a jego następca Marcelo Kajetano został obalony w wyniku komunistycznego zamachu stanu - rewolucja goździków. Znowu Portugalia sortyczła się w odmenty chaosu, nacoajnalziacjia itp. dopiero w roku 1976 wybory wygrali socialdemogaci pod wodzą Mario Soalesza. Zaczęła się powolna stalbizacja żcia w portugali.

Największym powdem nienawiści było poparcie Salaza dla Generała Franco - tym epizodem się zajmiemy. Postać generała do dziś budzi żywe emocje dla jednych to zbrodniarz co obalił rząd, dla innych symbol walki z komunizmem i obrońca chrześcijaństwem. Stąd wiele przekłamań co o jego osoby. Pogląd na temat generał Franco przez okres komunizmu mówili że to pomocnik Hitlera i walczył przeciwko ruchowi robotniczemu. Żeby zrozumieć czym był frankizm musim przenizlwać historię. W wieku 36 wybry wygrał fornt ludowy (socjaldemokracji i komunizm) i fornt ludowy zaczoł od walki z kościłem (kasata zakonów, nauczanie religii, kampania terroru). Przez 4 miesiące spalono i zniszczono 160 kościołów a 300 zbeszczeszczano i zamordowano 7000 kisięży podczas wojnie domowej. Rząd centralny Nawe jeśli wyraził by cheć nie mógł zapanować nad chosem. Frnaco sby bierny - był na wyspach kanaryjskich, ale gdy zabito przywódce opozycji - iskra pwostania. Na początku Franco nie miał być przywódcą ale zginą gen. snaCruze. Wydał franco manifest z las palamas. Podjęcie działań zboejnych było uzasadnione wyjątkową sytuacją - całkowity chaos wywyłany przez siły lewicy. Legalny rząd nie był zainteresowany położeniem tamy aktom terroy które sma inicjował - Ci co powinni pilnować łady sami go niszczyli. By ratować państwo należało odwołać się do teorii dyktatury i wodzostwa - środki nadzwyczajne i poazkonsytytucjne nawet jeśli są przeciw wosjowi. Są dwie płaszczy legitymacji:

Formalna - przysługuje członką rzadu republikańskiego przez procedury. Ednak pzez wowje dziłania naruszenia kościoła i własności u traciły materialną legitymacje do psrowaoania włądzy. Caudillo (wóadz), chociaż dziął wbrew prawu to jego celem jest obrona ojczyzny. Borni także tradycję i wiarę przeciw siłą chaosu i złą - komunizm, maosnoeria i liberalizm. Działa by prawo mogło funkcjonować. Franco rozpawił się z siłąmi repulkiki dokonując zemsty. I 1 kwietnia 1939 woja domowa dobiegłą końca. I co teraz bo komunizmu nie ma. W wyniku rewolucji i wojny domowej zdaniem teoretyków frankizmu dwany łąd monarchii konstytucyjnej został zniszczony, ciężko o restauracje. Nowe państwo musi być zbodowane w oparciu o odrzucenia demokratyzmu i parlamentaryzmu - czynniki prowadzace do wojny domowej. Dopiero gdy zostane stwrzny i ugurnowany przez suwerennego dykatrurea możliwe przejksci do dyktatury komisarycznej i potem do monarchii. Frnco mianował się dożywotnim regentem królestwa z prawem mianooawnia Burbona. Państw typowe konserwatywno-katalockim. Dopuszczano inne kulty. Naczelna zasad to szacunek dla wolności i gonoscilidzkiej - kaltocka naukac osciłoa. Solidarzym nad idnwydializmem, ochorna kobiet, rodzin i dzieci. W imię wspólnoty zobowiązano pracodawców o troskę o pracowników lecz nie mogi strajkować. Prymat włądzy wykonawczej przed przedstawicielską. Kortezy miały funkcjię opiniodawcz.a franco był szefem rsdu, głową państwa i dowództwa sił zbrojnych. Ten system, który całkiem Dorze funkcjonował przez 30 lat. Sami frankiści ten system powli rozmontowywali za życia franco przechodząc do monarchii konstytucyjnej - pan ujacy Huan Carlos został wybrany przez franco (bład bo Huan Carlos nie może być już królem - przysięgał na biblie dochowanie wieronosci konstytucji, która przekreślił a ostatnio podpisał się pod ustawaą dopuszczająca homoseksualizm i aborcje). Okres miedzy wojny to burzliw starcie miedzy prawicą i lewicą nie tylko na płw iberyjskim ale tez we Francji.

Wyjątkowe zjawisko w historii konserwatyzmu - ryuch polityczny o nazwi axcion Frances - akcja fransuka. Jego najwieskzym teoretykiem Mauros. Przełom wieku XIX i XX - afera Dreyfusa. Działania rządu 3 repbuliki któ®a chicał do końca zniczzyc łąd przed rewolucyjny. Środkiem oporu stał się założony w roku 1910 rzyskzałcony w lige akcji francuskiej 0 wytdwał tygonicik o Nawe akcja Francka. Organizacja skupiał wielu intelekutalistó. niawjeskzym był Carol Mauros - istota to bezkompromisowa walaka z politycznym, kultowym i intelwaktualną spuścizną oświecenia. Francja wojowała jako masońak republika z kosciołem. Od czasów rewolucji repbukiańśkim i masońskim eltią udało się zniczy tradycję unii narodowej (monarchia i katolicyzm). Masoni i republkianie niszczyli wiezi społeczne. Postwał nowy tyran - demokratyczne państwo. W miejsce narodowego dziedzictwa, religii i szacunku dla porzodków wrogowie fancjii umieścili frazesy o owlności równości i braterstwie. Fundowana na tych frazesach republika zwalacz kilkanasie stulecie tradycji. Powstał tytrania demokracji kreujące mendoski mierne, indwydiwalne. Interesy małych wpływowych grup przedkładane są nad interes Francji. O racji decyduje nie prawda tylko wieskzosć głosów. To nie lud jest suwerenem lecz wąskie grona decydetnó w łonie partii politycznych. Szczególną worgosć odczuwa moras do masonow, protestanó, Żydów i niezasymilowanych obywateli. Nie lubił Żydów bo byli w armii? Bluma/ te cztery stany to demokratyczna rucizna. Szczególnie masoneria była niebezpieczna. Rząd Bluma to całkowicie prawie cami masoni. Sensem masonerii jest zniszczenie kościołą co prowadzi możliwośc powszechnej demorkacji. Antyliberalizm to kolejan istotna cecha kacji francuskiej. Wolnośc liberalna skażona duchem jakobińśkiem prowadzi do bezkrytycznej tolerancji i usprawiedlienia walki, któ®zym jaą odmienne zdanie od liberałów. Walko o owlnośc to prześladowanie kościołą i wiernych stojących na grunckie jednej prawdy. Nie ma tolerancji dla braku tolerancji. Jednym ratunkiem jest walska z reżimem republikańskiem, tylko katlocka monarchia jest włąściwa. Tylko ta może zatrzymać dalszą degenerację. Król integruje wpsólnote i borni jedności. Pozawala pokonać anarchie i bezład demorkacji. To w osobie monarchy wciela się tradycjia i trwanie. Każdy komu dorgoa jes pomyślnośc Francji musi być monarchista. Jednakze monarchizm łaczony jest w axion france z nacjonoalzimem - nie jakobyńskiem ale chcrześciajsńkiem. To połęczenia konserwatyzmu, nacjonalizmu i monarchizum - nosi nazwę nacjonoalzimu integralnego. Mmonarhca jedna tnajslepsza forma rzadu realizując cele jakim jest dobro narodu francuskiego. Sam naród nie jest tworem teytrialnym lecz kulturowym - jednośc tradycji wyznania, kultury, sentymentów i wspólnego trwania. Nie jest to nacjonalizm szowinistyczny i rasitowski - to nacjonalizm tradycji rzymskiej i chrześciajsńkiej - raczej nacjonalizm europejski a nie ograniczony do paśńtwa. Nacjonalizm nie wymierzony we wrogów Francji ale wrogów cywilizacji łacińskiej. Zadaniem akcji francuskiej jest stawić wszystkim wrogom czoła i wychować nowe elity. Był to ruch polityczy ale moras nie był posłem, był to pbardzie ruch intelektualny. Ta psotawa wobez reżimu była ciągle prześladowana - mordawaono ich działaczy, zmaykano do więzień, skazywali po karykaturalnych procesach. Szczytem prezślaowań był deklegalziwanie axioo feracesx 1 936. W roku 40 niecy zaoatkowlai wiec poparli oni marszałak Petena i odrzucli jednakże aktywna kolaboracje. Niemcy nie Lubli axcion fraces i wielu zabili. To że nie była zwolennikiem kolaboracji a raczej ratowani tego co się da - Francja z Visi - tam Wojsa nie stacjonowały, uciekali tam wszyscy ścigani przez Niemców. Francuzi albo mogli wybrać totalną eksterminację jak Polska lyub ratowanie tego co się da. Po 45 roku nowym republiańskiem elitą poddano prześlaodwanią przez komunistów Muraus został skazany na dożywotne więzienie za intelektualna …. Muraus został ułaskawiony. Więskzosć przywódcó akcji fransu kich zginęła to śrowoisko nie zaprzestało swojej dizałaności i kontynuowało swoje zialnosć pod nazwą ruchu rojalistycznego akcji francuskiej. (istnienie tez axcion Frances 2000 - grupa renegatów, którży wyszli z axcion Frances i uznają demokracjie i repubikę)

Rewolucja konserwatywna. Aby powiedzie czym jest konserwatywna rewolucja Moza

„konserwatyzm to nie przywracanie teog co było ale trzymanieniem tego co jest zawszej. Kaltenbrunene napsiał „konserwatywssta zaczyna ciągle na nowo”

Taka postawa zrozumieć czym byłą rewolucja konserwatwyan. Mamy tu zjawisko, którego przedstawiciele zajmowali krytyczną postawę wobec rzeczywistości, ale któ®zy sarali się legitymizować swoje konserwatywne koncepcjie i opisać świat przy pomocy nowych kategorii. Sam teremin konserwatywna rewolucja jest terminą, który obejmuje całość zjawisk ideowych, które w określe repbuliki weimarskiej, które są opozycyjne wobec republiki i są rónoczesnie w opozycji do komunistów i narodowych socjalistów. To co łaczy ich z komunistami i naistami to antysystemowy charakter ale niec wiecej. Rewolucja to nie zastygła ideologia z granicami. Mimo, że rewolucjia nie jest zjawiskiem jednolitym to można powiedzieć ze posiada pewną wewnętrzną jendosći - chodzi o sposób© myślenia, przeżywania i postawę wobec rzeczywistości. Dawny język zwiany z monarchą nie znadjujdą kontynuacji chodź istnie pokreieństow to pokrewieństwo jest o tyle odległe że dogadane się miedzy XIX wieczym konserwatystą i innym konserwatystą byłonby niemozlwia. Widac zerwanie tradycji - konserwatyzm przechodzi przez fazę czasu osowiewgo - roziaja Se nowe formy i pojęcie. Konserwatyzm sprzed czasu osiowego był skierowany w przeszłości. Po czasi osiowym kieruje swój wzrok ku przyszłość. Odwołując się do starych form chcą powłać nowe, kt®a utworzą zasady, któ®e maja obowazywaćzawsze. Ponieważ nie ma czego konserwować, trzeba doknać intelektualnego przewrotu. To zjaw oski nie narodziło się w próżni i bło odpowiedzią na duchowo-polityczn sytację republiki weimarskiej. Konserwatyści dostrzegali rozad starej eurpy zapoczatkowny przez rewolucje która wynisłą do włądzy mieszczaństwo. Wieczieli, że żyją na przełomie epok i znika gmach cywilizacji zachodniej, łacińskiej. Następuje hsitorcyzne cięcia - czas osowiy. Najbarzije istotą upadku była wojna śiatowa - przecżycie pokoleniowe. Jak pwoidział Erz Junger `kazda owjna ma ojca - społdziłą nas w ogni okopów. Europa w wyniku wojny weszła w fazęinteregium stary porządek schyal się ku upakowi koczy się XIX wiczy socjalizm . XIX wiczne frazesy w wolnosic ip. Staja się ficją przy masowej demorkacji. Republika weimarska to klasyczny przykład tego co nienawidzili konserwatyści - nazwli ją demokracją bez demokratów. Wszechobecna korupcja i anarchia tp zeczywistosć republki weimarskiej. Eurpa i niecy przeżywają czarny wiek. Weimar zasluguje na zniszczenie. Ponieważ stara rzesza II - upadłą w wyniku wojny światowej to nowa owostanie na drodze rewolucji w nowym kształcie. To konserwatywni rewolucjoniści wymyślili pojecie III Rzeszy. Mamy wiele postaci tego nurtu to prawdziwa potężna gromadka. Junger jest zbyt trudny. Powiemy sobie o dwóch psotacia o Oswaldzie Spenglerze i Karlu Shmicie.

Spengler to twó®ca błyskotliwej koncepcji cywlizacji, przesiągniętej pesymizmem, do dzis aktualna diagnoza dezintegracji świata. Spengler zwany encykpedsytą prawicy znany jest z jednego dzieła „Zmierzch zachodu”. Dla Spenglera dzieje swiata są dzijami wielki kultury rozumianych jako zjawiska duchowe, ktlutuy te Spengler porónywał do organizmów żywych. AK jak każydo ranizm rodza się wzrstaja rozwjaja mają rozkiwt, starzeją się i umierają. Proces ten trwajacy przeciętnie 1000 lat ma charater cykliczny a dizeza się wata SA świadkiem narodzin i zmierzchu niezlaeznych kultury. Do tej pory mieslcmy kultuy egipska, bablińska, antyczną, meksykańską i zachodnioeoroejskiej. Dla każdje z nich po rozkiwcie przychodzi okres stagnacji - stadium nazywane cywilizacj, stadium pozbawione życia i energii witalnych. Zatem cywlizacje stanowią zwięczenie rozwoju kultur. Temu porcesowi ulega też nasza zachodnia kultura i jej nalaizie poswiecony jsest „zmierzch zachodu”. Kryszys nie jest materialny lecz duchowy. Dla Spenglera istotą, fundamtnetem każdej kultuery jest religia któ®a ozywiaa i nadaje sens. Cywlizacji to zanik i odchodzenie od form religjnosći, świat materii góruje na światem ducha. Tak jak kulturze zycli spontacznicznie z obyczajami tak człowiek cywlikazji potrzebuje drogowskazu. Organiczne wspólnoty zstąpione śap rze wielkie miaste będą Ce skupiskiem anutoniomicnzych jednostek. Szczundk dla tradycji to zimna kalkulacjia o zuyskach istratach. Patriotyzm zastepują kosmopolityzm. Wartością najwazniejsza jest honor zaś w cyklizacji dominuje etyka plebsu (zysk ekonomiczny i wygodne i bezpieczne życiae). Znika stopnowo cheć i wola prowadzenia wojen. Nie ma wartości lda których człowiek chce przelwać krew i narażać życcie. Jeśli są wojny to decyduje tylko przewaga technologii a nie męstwo. Ta sama technologia, któ®a obezwłądnia żołnierza, tak smao obezpwałnia przesiebieoce i robotnika. Symbolem cywilizacji jest wielk metropolia wykorzeniona z tradycji kultury, w której nie Zny żywot prowadzi ludzka tłuszcza. Do miasta świtowego nie nie należy lud tylko masa. Cywlizacji przewartościowuje wszystkie wartośic, poddane są krytyce i podwalnieu a wjej miejsce nie tworzy się nic. Spengler mówił że niche obwieścił śmierć Boga i nadjeście nihilizmu - świat bez wartośi gdzie wszystko jest dopuszczalne. Cywlizacjia to odkjscie od arystokratycznych, szlacheckich sposobów organizowania życia psołęcnego. To pożywak dla tendencji dmoekrytcznych. Uniformaizacjia społeczeństw narusza jedneg styl, życia zrównując wysztkihc pbez wzgldu na odmienności. Partie polityczne zorganizowane badny itersó zastapiły szlachtę i duchowieństwo. Zastąpiła je wilka mieszcznsta partia pieniądza. Pieniadz stoi za rządami demokratycznymi. Utrwaleniu tego stanu służy oddana dykataryrze pieniadza prasa, która zręcznie manipuluje ludźmi i pozbawia ich samodzielnego myslenia - niszczy prawdziwą wolnośc bo nikt nie wystpoł przeciw powszechnej opinii. Taka sytuacjia oznacza koniec rzadów demokratycznych w jej formalnym wymiarze. Kolejnym etapem na drodze do ostatecznego upadku kultury,k ó™ra padnie łupem młodych, bardziej witalnych ludów (Afryka wschodzi na Europą bał się Afryki i Azji). Ten rozkąłd kultury, upadek jest zdaniem Spenglera zjawiskiem objektywm, któremu nie można zapobiec - nie wzywa ludzi zachodu by bronili wartości by pogodzili się z ońćem. Jednyne co możemy zrozbić to godnie uejść (umrzeć jak żołnież rzysmi w Pompejach bo nie odwołano go z posterunku). Przesłąnie pesymistyczne tak jak i diagnoza.

Carl Shmit pea, wnik na egaminie - cortes dem mest i Rupert. Wybity niemiecki prawnik filozof i konstytucjonalsit któremu przyszło życ w 4 reżimach. W okru 45 go aresztowano i próbowano go oskarżyc w Norymberdze (porces to kpina). Miał zakaz wydwania przez 10 lat. Junger po II wonie bmiła być w wieziu i zakaz publikacji - to on działał w Valkiri jako jednyny przeżył bo Hitler kochał jego opowieści - Hitler chciał jego autograf a on się nie chciał z nim spotkać i jego poddano denazyfikacji i wsadzono do siezienie tak represjonowano też Shmita - miał zakaz pracy na uniwersytecie - utrzymywał się z gościnnych wykładów. Do najważniejszych prac jungera to teoria polityczn, pojecie polityczności, dyktatura i polityczn romantyzm. Shit konynował mahcaiveligi, hopsa czy Demetra. Pojęcie polityczność - dla estetyki włąściwa jest dystynkcja na pieko i przydęte, dal mornalosci dobro i zło , dlew konomia zyski i strata dla polityki dystynkcjia na worga i przyjaciela. Kategoria odnosza die do relacji miedzy ludkimi społecznościami, krytrum specyfycnie dla te sfery ludzkiej aktynosći do którego mogą być z….. wróg i przyjaciel to nie metafory - wróg nie musi być zły i szpetny, z wrogiem można robić intersy ale wawsze jest obcy co porawdi do konflikty, wszytki zatem działnai oparte na dystynkcji na worgów i przjacowł są polityczne. Stosunki społeczne to poler rywalizacji miedzy grupami. Wróg nie jest kategorią okreslającą relacjie prywatne ale relacji publiczne. Wrogiem jest zorgnizaowna gorowa do walki gutpa, tkóram sprecnze z nasża grupą cele, clee egzystencjalne. Istniej groźba wybuchu konfliktu określa egzystencje grupy bo wiaze się jej unicestwieniem. Wojna nie jest czyms normalnym ale realnym. Śwait bez woljen - pacyfizmu przstałby być światem polityki. Pjecie polityczności ma konstytuwny charter na pwostnaie państwa. Gdy zbirowaosć zdaje się przdmitoem dizałn poltiycznchy - gdy ppoeczenstwo dizeli się na wrogió i przyjaców - wojna domoa, wiec trzeba powołac paśńtwo. Konflikt polityczny można zapskoić przez walkę uczesnitczcych stron, zdane wartości nei są użyteczne. Konflikt mus być okiełznany by mgł by sstabiowiny łąd. Państwo tworzy grupa, która w owej walce zwycieżylła, jest w stanie dać spoęłczństwo bezpieczeństwo i pokój wewnętrzny. Wszelkie przeciwejsntw polityczn ozstaja przezywcieżone, oitycznoć zostaje spacyfikowana. Ład państwowy niwe jest łdem danym raz na zawsze. Ktoś może chcieć wlaczyć z suwerenem - wtedy suweren decyduje ktoe jest wrogiem. By spacyfikować kosmity polityczne i obornić łąd nie wystarczą czasem śroki prawne. By chronić ład należy odwołać się do rowków poza prawnych ten kto decyduej o stanie wyjątkowym o odwołaniu się do isntumentów poaza prawnych jest suwerenem - czysto arbitalna decyzja. Prawodwastawo jest niskuteczne w wyższej konieczności bo żadan norma nie stosuje się do chaosu. Włądza pańśtwowa nie jest określna przeaz schmita prz wyłączność stosowania przymusj lezcz prezrz monopolo podejmowani decyzji ostatecznych. Najepiszym obronem łądu jest czasem dytkartuya:

Komisaryczna - zwiesza w paśńtwie pożrzadek prawny ay go chronić i zachować uzywa wszystkiś środków. Gdy stosunku społeczne SA stabilne a wróg wewnętrzny pokonany następuje powrót antybellum - prze stanu porzednitgo

Suwerenna - wsytąpienie przeciwko aktualnemu przodkowi pranemu jego obalenie i wprowadzenie nowego.

Carl Szmit był wrogiem demorkacji (widział Weimar). Jego zdniem wspóczesy parlamentaryzm to tylko zasłona dla rzdów wielkiego pieniądza. rozój masowje dmorkacji przeobraził polityczną dyskusją na zwykłą formalność. Celem partii politycznych Est tylko i wyłącznie zdobycie włądzy. Spoełczeńśtwo jest rozrywane przez zwalczające się podmity, przez wrogów. Dlatego demorkacja jest staem permanentnej ukrytej wojny domowej, gdzie życie polityczne zostaje pozbawione kurateli panstwa. Mamy wtedy paśńtwo totalne (nie totalitaryzm)p s™wo gdzie jest wszechobecna polityczności, dzie niem suwerennej włązy i są woalii wewnętrznej. W tej sytuacji najlepsze jest odwołanie się do dyktatury, która płoży kres wojnie partii politycznych..

Wykład - 18.05.2010

Dziś kończymy konserwatyzm.

Koncpecja postaci, wyjątkowej i prominentnej Erick Voegelin, uczony niemiecki pochodzenia żydowskiego, uciekał do USA przed III Rzeszą. Autor oryginalnej i błyskotliwej koncepcji tłuczmaczącej burzliwe wydarzenia nowożytności. Podstawowa praca Voegelina to „Ład i Historia” w Polsce ukazały się „nowa nauka polityki” i „Lud Boży”/ osadza się na przekonaniu, że takim przejawą ludzkiej śwoadomosci jak religia, filozofia i fiozfia polityczna są formami w krórej wyraża się nasza intelektualna kondycja. Na świat patzymy przez pryzmat aszej śwaiodomosći i to ona decyduje o naszych poglądach. Te wszystkie aspekty religijne, polityczne itd. są z sobą nierozerwalnie sprzężone. Zatem jakaś zmiana w dziedzinie religii czy filozofii wiaże się ze zmianą w zakresie filziofii polityki czy prawa. Każdej formie rzedów towarzyszą jej włąsciew zjawiska ze storny filozofii i religii. Badając religię i filozofiię można odnaleźć polityję. Odpowiada dlaczego w tak wielu krajach dojść mogło do rządów totalitarnych. Voegelin bada historię religii i europejskiej filozofii. Kluczową kategorią któ®a pozwala na wyjaśnienia jkobnizmu czy faszyzmu jest kategoria gnozy, kotóra będąc elemwtem obcym zachodniej cywilizjai wypira tradyzjei opartą chrzesicjańsktwie. Mianem gnostyckich można okreslic szereg ruchów religijnych na wschodzie roziwjaących się od czasó hellenistycznych, także w chrześcijaństwie. Mimo, że te sekty różni wiele, łaczy je jeden wspólny, gnostyk jest przekonany, że jego dusza nie zostałą stworzona przez Boga, ale że sama jest jego elementem a zatem posiada boskie przymioty, wiec sama dusza ludzka jest nościniekim najwyższych wartości dobra, prawdy i piękna. Istotą gonostyciiego postrzegania świata jest zatem poczucie wyobcowania, śwat doczesny to miejsce bólu cierpień i wygnania. Człowiek jest zasadniczo rózny od otaczjacego świata, gnostyk jest dobry i doksonały. Kazda sekrta gnostycka głosi, że nie jest to stan dany raz na zawsze. Istniej świat inny lepszy, do którego gnostyk wstąpi porzucajc ziemską, nędzną egzystencję. Skora w tradycji chrześcijańskiej każdy może dostąpić zbawienia, tak w sketach gnostyckich zbawienie jest dostępne wybranym, nielicznym - dostąpią go poprzez poznanie gnozy, wiedzy tajemnej niedostępniej dla wszystkich. Wszystko w porządu jes™ myślenie to opiera się tylko na religii, lecz problem powstaje gdy przenosi się na filozofię polityczą i ozstaje wyzute z boskiego pierwiasta. Zjawisko gnozy politycznej. Kiedy ten styl myślenia zostaje z sekularyzowany bóg zostaje wyparty z ludzkiej świadomości, nie jest potrzebny. Wtedy na miejsce Boga pojawia się ludzki rozum, a człowiek zaczyna wierzyć, że szczęście absolutne może osiągnąć na zmieni - zbudować królestwo boże. Gnostyk polityczny jest przekonany o tym, że to właśnie on posiadł szczególną wiedzę - gnozę, jak należy stworzyć porządek doskonały. Jako ten, który posiadł najwyższą prawdę, może zburzyć i zniszczyć zastany, niegodzien istnienia grzeszy ład i budować na jego gruzach nowy porządek na pa prawdzie, której jest depozytariuszem. Cechą charakterystyczną wszystkich ideologii jest człowiek zastępujący Boga, który sam staje się bogiem i zgodnie z wolą i kaprysem układa ziemską rzeczywistość. Łudzi się że jest w stanie za pomocą rozumu tego dokonać. Immanetyzacja eschatonu - przekonanie, że szczęście jest dostępne za pomocą ludzkiego rozumu i człowiek może sam zbudować doskonały porządek. Ów gnostycki rys jest dla Voegoelina cechą nowożytnych czasów. Nowożytność wyrzuciła Boga poza nawias rzeczywistości. Rozum, który zastąpił boga tworzy naukę - nowa religię rzeczywistości. Nie chodzi Voegelinowi o rozum, króry pragnie odkryć prawdę, ale o rzum który pragnie stworzyć koncepcję idealnej rzeczywistości. Idea boskiego porządku na ziemi jest całkowicie obca tradycji chrześcijańskiej (Chrystus powiedział: Królestwo moje nie jest z tego świata) istnieje podział między światem doczesnym a bożym. W gnozdach politycznych zaciera się to rozróżnienie. Odrzuca się dychotomię, a ideologię obiecują nowy wspaniały doskonały świat. Obiecują wychowanie nowego lepszego człowieka, Ci duchowi eunuchowie niszczą ład i porządek społeczeństwa, jednoczący ludzi za pomocą starych symboli i tradycji. Żadna ideologie nie znosi konkurencji więc uderza w instytucje noszące tradycje i stary porządek - tłumaczy dlaczego jakobini, bolszewicy i naziści zwalczali kościół i monarchię. Dopóki istnieje chrześcijaństwo nie przejmie głównej roli chrześcijaństwo. W miejsce religii Ci duchowi Eunuchowie tworzą użyteczne fetysze powszechne równości braterstwa itp. w świecie pozbawiony prawd jest doga do rządów totalitarnych. Faszyzm kładzie nacisk na państwo, nazizm na rasę itd. cele polityczna są realizowane przez nowych zbawicieli jak Hitler, Mussolini itp. Przekonanie o konieczności wychowanie nowego człowieka, który zaludnienie królestwo boże, zmienić chce naturę ludzką. Lecz ludzkiej natury zmienic się nie da wiec trzeba zmusić człowieka by postępował tak jak chcą polityczni gnostycy. Nie mogą stworzyć ładu więc chcą stworzyć wszechogarniające państwo - szczęśliwe społeczeństwa pełne nieszczęśliwych ludzi. Będziemy mówili o wielie gnozie politycznej jaką jet lewica, np. marksizm to największa groza w chrześcijaństwie są prorocy i w komunizmie też, Biblia i Kapitał Marksa, Ewaneglisci - Marks i Engels. W chrześcijaństwie królestwo boże mamy po śmierci, natomiast w komunizmie ma być tu na ziemi.

Myśl lewicowa, szeroko pojęta począwszy od komunizmu do narodowego socjalizmu.

Lewicowa myśl jest obecnie bardzo wpływowoa. Gwne założenie opierają si, że stosunki społeczne w gospodarce wolnorynkowym jest niesprawiedliwe iwęc prowadzi do niesprawidliwosći, wojen i pauperyzacji mas. Trzeba wiec zaprawdzić powszechną równość formalną jak i materialną. Wprowadzenie sprawilciwosći społecznej a interes indwyidalny ma być postrzegany przez pryzmat potrzeb społecznych. Niewidziana ręka rynku nie zapewni szczęscia i szacunku dla każdej istoty ludzkiej. Daltego lewica opiea się za głęboką ingerencja paśńtwa w gospodarke. Gonza - świat jest zły, socjaliści dąża do przebudowy. Jedny chcą doknać rewolucji ini przez isturmenty demokratyczne. Są przekoani, że posiedli monopol wiedzy o tym co sprawiedliwe rówNe i jak społczeńśtwo powinno zostać urządzone. Na ich drodze stoją instytucje chroniące i konserwujące status quo. Więc wszelkie działania powinny uwolnić nas z tedycuji i przesądów eligi hamującej postęp ludzkości. Rozum ma wiedzię potrzebną do stworzenia nowego, doskonałego świta. Myśl sięga to czasów wcześniejszych lecz kojarzona jest z marksizmem (mówią o marksizmie myślimy na wykładzie o Marksie, potem jest o marksizmie i jego permutacjach, z którymi by się Marks nie zgodził.

Podstawą metoldoligczńą filozofii makrsa i Engelsa jest twierdzenie, że śiwat materialny, doznańć zmysłowych jest niezależnym bytem i z niego wynika ludzka świadomośc. A zatem to diametralne odwrócenie idealizmu w myśł którego myśl wyprzedza byt. Marks i Engel zakrzyczeli temu twierdzniu uważając, że materia i jej rzejawy wyprzedzają różne formy świadomości. Świadomość jest włąściwocią wysoko zorganizowanej materii. Materię zas marksizm pojmował zarówno w sensie mechanicznym jak i niemarchaniczny,. Materia to nie tylko zjawiska przytrody nieozwyionej, poznawalne w drodze doswiaczeń fizykalnych. Materia przejawai się także w życi psychicznym - najwyży wytwór® materii. Materializm Mrksa i Engelsa anazliwował wszelke formy ruchu materii, smaa materia byłą dal nich ruchem, rucha nadwałejje nowe psotacie. Przechodzenie z jednej materii do drugiej odbywa się na zasadzie wolik przeciwieństw - materializm dialektyczy, zaprzeczający jedności i tożsamości świata. Na tym etapie pojawiają się zagadnienia antolpologiczne, człowiek nie jest konstrukcja abstraktycją wyrwaą ze społecznego kontekstu, nie jest też wyodrębnionym z otoczenia statycznym tworem przyprda u mrska jest waży i historyczny. Właściwości człowieka są uzależnione o d jego otoczenia, od warunkó czasów i przestrzenia. Toczenie społeczne kształtuje ludzką kondycję i świdomość. Człowiek jest ekonomicznie i Sołecznie zdeterminowany. Spoełećzeństwo rpiwja się przez stałe przecycięzanie niewnowi, przedwysztkim zaś w ekonomii. Materializm historyczy jest metrdą do poznania stosukó społecznych w ich rozwoju. Marks napisał całokształt stosunkó produkcji tworzy ekonomiczną strukturę społeczeństwa podstawę (bazę) na któ®ej tworzy się nadbudowa prawna i polityczna, której odpowiadają odpowiednie formy świadomości. Zatem sposób produkcji warunkuje byt społeczny, polityczny i duchowy. Nie siadomosć kreśla byt ale byt określa świadomość. Nadbudowa prawna i polityczna są uzależnione od bazy ekonomicznej od stosunków ekonomicznych w spoęłczeńśtwie. Ekonomie detremiunję sferę polityki i ducha.

PRzytkowac socjalizm utoipijniy, sansimore Owen i fuoruie

Decydujące dla rozumu człowieka są czynniki społeczne, najważniejsze komiczne zaspokajające ludzkie potrzeby, sposoby produkt i wymiany. To one kształtuje swiatooompsć społęczną ale jest uwarunkowany przez bazę. Nasze wyobrażenie o rzeczywistości. Sposób© zaspokajanie potrzeb materialny, determinujący rozwój oraz stosunki produkcji i stosunki społeczne powstające w fazie produkcji. Ludzie mogą produkować wspólnie ale stosunki powstające w procesie produkcji różnicują ludzi. Historia ludzkości jest historią zorganizowanego wyzysku jednych prze drugich w procesie produkcji. Każda formacja społecznego ekonomiczna ma podział na antagonistyczne klasy społeczne, które są zróżnicowanie stosunkiem do środków produkcji. Jedna klasa ma środki produkcji druga ich nie ma. Jedna jest klasą wyszukująca druga wyzyskiwaną. Między nimi istniej konflikt, obiwkktywn, świadomość ego konfliktu i wola stron nie ma znaczenia. Obiektywny konflikt będący istą każdej formacji społeczno-ekonomicznej. Po rozpadzie wspólnoty pierwotnej, którą opisał pięknie Engels, nastąpiły 3 wiele formacje: niewolnictwa, feudalna i burżuazyjna. W każdej z tych formacji istniały dwie najbardziej antagonistyczne klasy: niewolnik i właściciel niewolników; feudałowie i chłopi pańszczyźniani; burżuazja i proletariat. Przejście od jednej formacji ekonomicznej do drugie następuje poprzez zmiany w siłąch wytwór®czych, spossoach gospodarowania. Zmiany sposobu produkcji rodzą zmiany stosunków własnościowych. Patrząc np. na rewolucji francuska pod kontem marksistowską byłą to rewolucja burżuazyjna. Patrząc na historię gospodarczą ludzkości to zmieniamy się sposoby gospodarki, produkcji itd. następują zmiany w bazie ekonomicznej, zmianą w bzie powinny towarzyszyć zmiany w nadbudowie. Innym przkładem jest wiek XVII, kiedy potencjał ekonomiczny feudałów się obniża a siły kupców rosną, instytucje państwa konserwowały system feudalny, feudałowie mieli przwyliej polityczne ale tracili siłe ekonomiczną, burżuazja nie maiłą sięły politycznej, więc musiało dojśc do konfliktu i przywrócenia równowagi między bazą a nadbudową. Freudowie stracili pozycję keonomziną i polityczną natmoaist burżuazja mająca pozycję ekonomiczną przejła też polityczną. Każdej formacjie społeczno-ekonomicznej towrzysy forma państwa państwo niewolnicze, burżłazyujene itp. przejscie od jeengo do druie nastepuje na doradze rewolucji. Zmienia się baza a z nią nadbudowa. Zmianą w bazie towarzyszą zmiany w nadbudowje, któ®e mają charakter rewolucyiny bo żadna włądza nie odda jej odpbowalnie (mieli problem z przjeciem od neiwlnictwa). Państwo jest instytucją klasową pańśątwo jest instytucją służebną wobec istniejących stosunków klasowych. Państwo pojaiło się na pewnym etapie historii i na pewnym etapie to państwo zniknie. Pojęcia pńśtwa ma podówjen znaczeni - organizacja klasa wyzyskiwaczy dla obrony przed niepsoidzaącymi, ucieleśnienie siły grupy ludzkiej, paśńtwo jest machiną kiernoczą specjalnym oganizem widzlenonym ze społeczeństwa, panowaniu ekonom czemu towarzyszy polityczne. Zatem powodem istnienia państwa jest podział psoęłczeńśtwa na antagonistyczne kalsy, pojawiło się po upadku wspólnoty pierwotnej. Państwo jest kluczowym elementem nadbudowy, regulujący antagonizmy kalsowy i służy dławieniu oporu klasowego. W tej koncepcji państwo nie jest bezstronnym regulatorem konfliktów, rozjemcą - jest narzędziem klasowej represji, najważniejszy mechanizm obronny dla permanentnie zagrozonej struktury społecznej. Klasy natagonistycnze prowadza wlakę ekonomiczną, ale w pewnym momencie przejawia się jako wlalka polityczna - o włądze. Wszelkie rewolucjie społeczne są reolucjiami politycznymi, tworzą one nowe formy państwa. Mimo, że konflikty społeczne mają na pozór charater ideologiczny tak naprawdę mają charater ekonomiczny. Każde państwo nie tylko wyzyskuje ale także oszukuje swoich obywateli z kalsy wyzyskiwanej, narzucając im fałszywą śwoadomosć. Każda kalsa ma odmiennaswiadomosć spoęłczną inny jest interes proletariusza, inny włąściicela fabryki; Marks pyta dalczego u tego robotnika jest świadmośc taka sma jak u łąsciica fabryki. Ponieważ panowanie kalsy wyższej ma też panowanie duchowe, poprzez szkoły itp. narzucono fałszywą świadomość. Trzeba w proletariacie ową rewolucyjną swidomosć obudzić, tak jest rola partii komunistycznej. Obudzenie w proletariacie kalswoej świadomości i wyzwolenie od świadomości fałszywej kalsy panującej. Bezkormpormisowa kryta państwa burżuazyjnego, nie oznaczą postawienie znaku różności midzy wszelko organizajća spoęłczną. Zdaniem Marksa rewolucja proletariacjie, któ®a naepwno wybuchnie przez sprzenosći, rwolucja obali państwo burżuazyjne i nie będzie mogła na początku zrezygnować z przymusu jakim jest państwo. Po rewolucji proletariackiej będzie miał miejsce okres przjściwoy, będzie istniało pańśtow dyktatury proletariatu - reprezentuje interesy wyzyskiwanych i zniszcz pozostałości starych stosukó sołęcznych. Najwaznijszym elementem tych stosunków jest ąsnosći prywatna. Zniesienie prwyatej własności środkó produkcji nas™pai w fazi dyktatury proletariatu. Co wtedy kiedy temu państwu uda się wszytko znacjonalizować, pozbawić karego własności. Wstąpimy wtedy do raju, nie będzie klas wec nie będzie potrzebne państwo. Państwo umrze. Zatem w ustroju komunistycznym paśńtwo nie będzie potrzebne. Lenini powidziął że sproawoanie włądzy Edzie tak łatwe, że będzie to mogłą robić kucharka. Nie będzie własności prywatnej przęstko ędzie wspólne jak we wspólnocie pierwotnej. Ideologia mrksa i Engelsa zapłodiłą rzesze działczy politycznych wieku XIX, nie wszyscy diząłcze lewicowi z takim smamy entuzjazem do tego co pisął Marks się odnosili. Generalan diagnoza rzczywistosci byłą zgodna z ich intulcjią, jednak metody im się nie podobały, w łonie II miedzynarodwóki doszło do podziału na mrksixtów i rewzijonistwó.

Rewizjonizm wiąze się z Bersteinem, ojcem współczesnej socjaldemokracji. Kierunke rewizjonistyczny, czasem nawyzano reformizmem, bowiem postulował zmiany i rwolucyjne ale pwolne, ewolucjne w ramach instytucji pastwa burzłazyjnego. Bernstein głosił że nauka Marksa wymaga poprawek i uzupełnień. Główne ostrze krytki kieruje przeciwko koncepcji reolucji. Zdaniem Bernsteina (II połowa XIX w. - rzesze robotnicze dostają prawa wyborcze), zatem lepsze jest złożenie partii i dizłąnie w ramnach demorkatyczych. Ponieważ robotnikó jest millioony wiec na nas zgłasują wtedy będą reformy socjalistyczne. Bernstainprzywiazywał gormne znaczenie do działania na formum parlamentarny. Pojednanie z włądzą burzłazyjnych organizacji państwowych. Przełomowym momentem był udział posła frncuksiej pastii socjalistycznej Alesandra Mileranda w rządzie. W roku 1914 szystkie partie socjalistyczne poparły swoje rządy. Marks sięprzewacał w gorbie - (proletariusze wszsktich krajów łaczcie się ).

Włdzimierz Ilicz Julianów znawany Leninem (od rzeki Leny - bo płynie w przeciwnym kierunku niż Wołga (przeciwństwo Wołkina). Lenin wywarł wielki wpływ. Twóra pierwszego państwo komunistycznego. Lenin nie był wybitnym filozofem, był wielkim działaczem politycznym. Jego pisma są zawarte w 54 tomach. Watorosć refleksji leniana polgała na wykorzystaniu filzofii Marksa w warunkach rosyjskici i uzasadnienie rewolucji. Zadniem Marksa rewolucja byłą zjawiskiem obiektywnym (nie miał znaczenia czas może za rok lub za 100 lat), do rwolujci miało dojść gdy konflikt nie będzie do przeczywciężenia ramach państwa burżuazyjnego. Zgodnie z tą koncepcją rwolucjia miał wybuchnąć w państwach najbardziej roziniętych. Właściwie komuniści powinni się Cieszyc z rwozuju kapitalizmu, ponieważ przybliża to jego koniec. Wobec tego Lenin staną przed trudnym zadaniem, jak na grunice marksizmu uzasadnic wybuch rewolucji w Rosji - państwo bardzo zacofane, praktycznie feudalne a nie kaptialsityczne. Lenin stanoł przed problemem zaadaptowania myśli Makrsa. Marks nie mgół przewidzi tej szczególnej sytuacji - więc gdyby żył mówił by tak jak ja. Kpaitalizm wszedł w stadium imperizllimu - nowe stadium, k™óeo Marks nie doczekał, koncpetacjia podukjci i monopolu, wilka rola banków, miedzynarodwy transfer kaptaiuału, podizał świata na strefy wpływów, mnoolisytncza gospodarka, cały świwt opleciony łańcuchem kapitalistycznych powiązań. Trzba więc uderzyc w najsłabsze ogniwo - Rosję Carską. Rosja mimo, że łączono w ten system ma słabe stosunki kapitalitnczy, nie ma kalsy robotniczej. Siłą, która ma tego doknać jest partia komunistyczna. Koncpejca partii politycznej jest orgnajlnym lementem doktryny Lenina. Partia u mrksa miałą jedyni wnisć świadomość kalsową, u leninia klasa robotnicz nie jest w stanie pojac spoecłżeności, kalsa robotniza nie jest w stanie wytworzyć ewolucyjnej świadomości. Robotnicy rosyjscy nie mogą ieć swiadomości rowlucyjnej i samodzielnie sformuowąc celó kalowych, dalgego owa świadomość może być wniesiona od zewnątrz. Ma wnieśc rwolucyjną swoadomos z zewnatrz, przez partię socjaldemokratycznym (co innego niż Bernstaia) tylko partia jest w stanie wykazać proletariatowi wszystki psrzczności piezy nią a yssteem kaptialistyczmi., powinna być awangardą proletariatu - powinna składać się z doświadczonych rewolucjonistów. Partia rewolucyjna ma rwolucyjnym śawidomośc nizależnie od tego czy posiada kala robotnicza, wiec co lezy w interesie klasy robotniczje (nawet gdy się temu sprzeciwa). Partia psoidała wiedze o roewlucji. Interes partii staje się interesem proletariatu. Jeśli proletariat nie podziela poglądów partii jest zniewolony przez burżuazje. Partia musi być ideologicznym monolitem, wszelie walki wewnętrzne są na ręke burżuazji. Partia musi przyać formę zcentralziowaą i zdyscyplinowaną. Centralizm demokratyczny - tylko Lenin ma rację, tylko on może dokonywać wykładni marksizmu, nawet nie mając nic wspólnego. W roku 1903 doszło do wielego sporu między zwolennikami Lenina, a zwoleninkai demokratyzmu, Ci drudzy wysli przed łoswoaniem, Ci drudze przegłosowali co trzbo - bolszewicy (chodź było ich mniej), miejscewicy (chodź było ich wiecej ). Zwyciężyłą formułą Lenina, centralizm demokratyczny jest niezbędny dla rewolucji. Pańśtwo jest przejawem sprzeczności kalsowych, celem rewolucji jest zniesienie przeciwieństw. Etapem przejściowym maiał być dyktatura proletariatu, jest to prawdziwa demorkacja ludu, związane z uniskiem wyzyskiwaczy. Dykataturę kasly robotniczej miałą przeprawoadzić partię i to ono miała prowadzić do pewłnego zczescia, bez własności prwyatenje, nędzy, wyzysku i przemocy. Co z proletariatem - temu służył prgram industrializacji w celu wytorzenia klasy robotniczej, której w Rosji nie było.

Za tydzień będzie Stalin i Trocki. Mao Tse Tung.

Wykład - 25.05.2010

Po śmierci Lenina miała miejse walka o schedę. Było dwóch konkurentów do dziedzictwa: Lew Bronsztain (Lew Trocki) i Józef Dugaszwili. Jednym z podstawowych elementó koncepcji rockiego była koncepcja permanentnej rewolucji, którą przeciwstawiał stalinowskiej koncpejci budowy socjalizmu w jednym kraju. Rewolucja permanentna opiera się na marksistowskim założeniu, że dyktatura proletariatu musi mieć charater Mie Zynarodwy. Trocki traktował rewolucje jak proces a nie jednorazowe wydarzenie i wybuch rewolucji w jednym kraju zainspiruje rewolucje w innych krajacach. Bez rewolucji na zachodzie rewolucja bolszewicaka nie ma szans powodzenie (powód wojny Polsko-Bolszewickiej). Na tym tle doszło do starcia Trockiego i Stalina. Wygrał Stalin a trockiego zabito w Meksyku. Czy lepiej by było by wygrał Trocki - wcale nie byłoby może lepiej, gdyż Trocki okrucieństwem był „przodownikiem pracy”.

Stalin jak i Lenin nie był wybitnym myślicielem, był praktykiem włądzy. Wszystkie swoje działania uzasadniał wiernością zasadą marksizmu i leninizmu, kó™rego był komentatorem. Do najważnijeszch prac należą o prodstaach leninizmu, czy legendarna Historę wszechzwiązkowej WKPP. Podbnie jak Lenin staną przed problemem daptaków myśli kalsayków socjalizmu do doraźnych celów politycznych. Wiedzał, że marksowska filozofia bez korekt nie dała by rada. Więc dowodzi, że rzeczywistośc jest dynamiczna jak i marksizm, zmienia się świat a zatem marksizm. Nauka Marksa nie może stać w miejscu a rzowja się i doskonali. Umożliwiło mu to instrumentalne traktowanie poglądów Marksa, Engelsa i leninia. Oginala była kwestia dyktaruty proletariatu. Zdaniem Stalina, okres dyktatyr proletariatu, nie kończy okresu walki kalsowej. Kontynuje tę walkę w nowych formach bo brużłazja nie została całkowicie zniszczona. Dyktatura proletariatu została powłana do życia by zgnieść resztki oporu, którzy chcą powrtu porzadkó przedrewolucyjnych. Tylko tą dyktaturą utrwali się rewokujcie i doprowadzić ją do końca. Zdań tych nie da się szybko zreralziować, mogą pochłonąć całe lata. Dlatego dyktaruea proletariatu nie jest okresem przejściowym, może się zmienić w całą epokę, walk wewnętrznych i z imepraliastami, praca w kulturze i gospodarce. Pańśtwo jest instrumentem panowania nad wrogami klasowymi, wiec powinno wykorzystywać całay aparat przymusu dla stłumienia oporu. Jdnya rónica iedzy państwem a dryktarry proletariatu - wyzyskiwana większośc ucika wyzyskującą mniejszość. Dyktatura proletariatu to nieograniczone prawo parnowanie proletariatu ad burżuazją.

W praktyce władza powinna być sprawowana przez partię komunistyczną, gdyż wokół pełno imperialistycznych wrogów. Partia, które góruje nad proletariatem doświadczeniem i znajomością rewolucyjną. Może sprostać temu zadaniu. Partia powinna być oddzielona od mas robotniczych i składa się z działaczy przewyższających rewolucyjnym doświadczeniem proletariat. Partia jako najbardziej uświadomiona zdaje sobie sprawię iż walka klasowa wraz z budowaniem socjalizmu nie zamiera. Marks mówił co innego ale nie żyje one tera. Obserwacja rzeczywistości każe twierdzić, że walka klasowa w miarę budowania socjalizmu się zaostrza. Twardy opór stawiają resztki sił burżuazji, tym bardziej nienawidzą oni komunizmu i walczą z rewolucją, kapitaliści nie chcą zejść dobrowolnie ze sceny historii. Trzeba im pomóc zjeść ze sceny historii. Klasa robotnicza powinna być zawsze czujna i Gorta do walki z wrogami systemu: zewnętrznymi i wewnętrznymi. Aby tego dokonać państwo musi dysponować skutecznym aparatem przymusu. Tak powstało NKWD. Nie będziemy mówili o kwestiach historycznych. Utworzono przy NKWD kolegia nadzwyczajne uprawnione do wydawania wyroków więzienia i zesłania, nie można się było od nich odwołać. Oskarżonemu nie przysługiwało prawo do Brnu. Podejrzany mógł być każdy. Wydział NKWD prowadził ewidencję podejrzanych. Wróg w komunizmie ma charakter obiektywny, więc wrogami byli zatem wierzący, każdy kto miał rodzinę Zagranicą lub sprzeciwił się władzy ludowej. Lenin wiedział, że gospodarką jest niewydolna więc wprowadził reformy, ale dla wielu twardogłowych komunistów Lenin stracił rozum. Stalin odebrał więc ziemie kułaków, czego konkurencją był np. głód na Ukrainie.

Koncepcja budowy socjalizmu utopijnego. Wbrew temu co mówił Trocki, Stalin uważał że powinno zbudować państwo socjalistyczne w Rosji. Sam Stalin był otoczony swoistym, wręcz idiotycznym kultem, największy autorytet we wszystkim, największy krytyk sztuki i literatury, był wybitnym filozofem i uczonym, nadzieją całego postępowego świata. Był wielkim językoznawcą. Stalin był geniuszem propagandy i manipulacji. Zapraszał zachodnich intelektualistów. Wyreżyserowana dla ich potrzeb prezentacja osiągnięć kraju, czy autentyczny entuzjazm ludzi pracy pozwalał na przedstawianie kraju jako mlekiem i miodem płynącym. Głosili oni ten zakłamany obraz, który obowiązywał u klasy politycznej na zachodzie aż do lat 80 XX wieku, kiedy Regan nazwał ZSRR imperium zła. Towarzysz Stalin to wielka postać, ale nie tylko jego zraził marksowski bakcyl. Po II Wojenie Światowej państw komunistycznych byłą całą masa, m.in. Chiny.

Twórcą chińskiej wersji komunizmu był Mało Tse Tung. Twó®ca ultra lewicowej ideologii zwanej maozimeme. Bazując na zwulgaryzowanych zaożeniach marksizmu i leninizmu stanowio fundament poańśtwa chińskiego po przejćeiu włądzy przez komunistów w 1949r. trudno go uznanc za myśliciela, znajmośc dzieł kalskó byłą praktycznie żadna. Nie przeszadzało mu to stwierdzić że jego partia jest despozytariouszem jednej słusznej wykładni i oskarżali partie rosjujskąo rewizjonizm. Najpierw wspierał model radziecki, lecz stwierdził, że bolszerwsiki metody są niedobre dla Chin. Wypracował model uwzględniajacy chińskie realia społeczne i kulturowe. W słynym wykładzie w sprawie praktyki z roku 1937r. twierdził, że kazda teroia poina pochodzić z praktyki. Aby poznać prawa rzadzące rozwjem społecznym, prawo wlaki kalsowej należy brać w tej walace czyny udział. Marksizm i leninizm był ogólną wskazówką dla chińskich kominstó, nie był dogmatem. Dzięki praktyce rewolucyjnej można dostować marksizm do chińskiej rzeczywistości i dkonać wykładni. Ciągłe zmiany i reintereptacja w skutek zmieniającej się rzeczywistości. Istotą idelogi marksitoskie także jest zmienność i dynamiki. Sprzeczności kalsoe powiny być rozwiązane metodami wąłsicwymi dal spoęłczeńśtwa chińskie. Bezkrytyczne stosowanie marksistowskich sposobów może doprowadzić jednynie do niepowadzeń. Zdaniem partii komunistycznej powinno być stosowanie marksizmu we wszytki warunkach chiński, do spefyski cińśkiej. W Chinach jest przemiscszanie sprzcznosći między róznymi masami, miedzy protelatraitem a brózłazją, system gedualny, psrznosći w łaonie elitty. Te specyficzne watunki wymagają specyficznych form działania. Nie można więc przyjąć stategei oarcia się na proletariacie, oparto się na masach chłopskich. Chłopska stanowiło najbardziej rewolucyjny elent chiśńkiego spoęłczeńśtwa - siłą napędowa rewolucji, naturalny sojusznik proletariatu. Zatem rewoujca miałą mieć charater wiejskich, przyjść ze wsi do miast. Miałą się odkonać siłąmi pełnego socjalistycznego entuzjazmu chłopstwa. Entuzjazm miał doprowadzić do zbudowania w Chinach spoęłczeńśtwa komunistycznego. W rozprawie o nowej demokracji psiał Mao, że na własność republiki miały przejść banki, przedsiębiorstwa by kapitał prywatny nie moł trzymać ludu. W 56r. przejte cały prywatny przemysł od 55 kolektiwzyowana wsie. W 53-57 pierwszy paln gopsodaczy na rozwuj przemysłu ciężkiego. Trudności utwierdizłuy mało w przekonaniu o unikalności chińskiej drogi i nieprzydtatmiałzmodernizować zacowafną chińska gospdarkęl Mao ogłosił wielki skok na przód, który organizowane na wsiach chłopskie kumonyu miał y odpowdonić ze masy chłopskie bez borżłuazji mogą doknać wszystkiego siłą ideologii. Wystrubowane narmy miały być osagnięcie rewolucyjnym entuzjazmem nie licząc się z zacofaniem Chin. Wszystkie trudność były wyymsyśłem onosći związku sowieckich. Nadeszły gorzkie lata, czas głodu który pochłopną około 50mln osób. Sytuację pogorszyło wyscoagnie 1600 radaiecich inżynierów na tle róznic i chiskiego programu atomowego, gospodarka się załamała. Klęska iwlkego skoku osłabiłą pozycję Mao. Musiał się liczyc z opozycją. W czasie wielkier proletariackiej rewolucji kulturalnej prokalmonwene w rok 65. Główną siłą tej kampanii miałą być rewolucyjna mlodzieć organizujaca się w szkołach i uniwesytyetach. Ich chacłęm było niszczenie stałych obyczajów i kultury, niszono książki, klasztory itp. Uderzono w tradycjne obyczaje chińczyków prez. Zakaz organizowani słubów czy pogrzebów lub nawet posczania latawców. Żona mało kierowała procesem reedukacji chińskiego spoęłczeńśtwa, represją poddno wielu ludzi w tym Pen Ksiao Pnga. Towarzyłył temu kult jednostki Mao stał się największym geniuszem ludzkości itd. nieomysly przywódca. Rewolucja kulturalne spotkała się z akceptacją wielu lewicowych zachodnich intelektualistó a Mao był idolem hipisosowskej młodzieży (MMM - Marks, Mao,…) Mao wezwał armię do zaprowadzenia potem spokoju a młodzież wysłano na prowincję. Dopiero śmierć mało sprowdowął zwrot w polityce i w latach 80, rozliczno za zbrodnie epoki rewolucji kulturalnej. Do tej pory można na wszystkich wieszać psy z wyjątkiem Mao tse Tunga. Moizm nie był tylko właściwy dla Chin, do tej prity jest wyznawane przez lewackie ugorowania. Najbardziej okruten obliczne pokazał maoizm w Kambodży. Pol Pot (sprawdzić w Internecie) przyjachł do kin i powiedział, że Chiny to wzór.

Krytyka liberalna nie jest wielka sztuką, najbardziej przenikliwą krytykę doknał największy jugosłowiański dysydent Milovan Djilas. Postać mało znana w Poslce. Djilas w młodości był najbliższym przyajiem Tito, towarzysz jego wart, członek biura politycznego. Po wojnie minister i w końcu wiceprezydent Jugosławii. W roku 54 został usunięty z partii oskarżony i poddany reresja, uciekł do USA. Najważniejsza racą Djilasa jest „Nowa klasa wyzyskiwaczy” - nie wznawiania w Polsce nie przez przypadek. Stosują na gruncie makrsistowskiej ideologii dohodzi do zaskakjaćych wnoskó. zgonide z Marksem istotą państwa jest wlaka antagonistycznych klas. Aparat państwowy z podprozakdowaną mu policją wojskiem i sądowiskiem stoi na straży wyzyskiwacy, podbną funkcję pełniło prawo. Przejście odbywa się drogą rewolucji na końcu proelatraitu i obumarciem państwa. Djilas nie negując lalsowego charakteru państwa twierdzie ze ze zwycięstwem rewocljuc kalsy nie znikną, pojawi się nowy klasowy antagonizm. Nową kalsą wyszykiwaczy jest aprat partyjny (partyjna nomentkaltura - rządzą ludem warsta partyjnych biurokratów). Nie wchodząc forlanie w skałd administracji całkowicie ją konturuję. Gezny szuka w rewolucyjnej partii bolszewików, zaowodych rewolucjonistów. Początkowo walczą w interesie kalsy robotniczej,jednak po przejcieo włądzy iteresuja się obrotnikami tylko w przmyśłlei i utrzymaniu w posłuszeństwie. Władza, która formalnie jest w rękach robotników, realnie ma ją nomenklatura. Sprawuje władze nad całą klasą robotniczą. Czy stojąc na gruncie marksowskiej terminologii zy jest ona klasą sensie marksowskim (kryterium był stosunek do środków produkcji, ale w państwie komunistycznej wszytko jest sporne, eic czy to jest klasa. Zdaniem Djilasa nie stanowi to odejście od marksistowskiej ideologii, gdyż nowa klasa wywodzi się od kolektywno, centralizacja i nacjonalizacja przemysłu obiektywnie sprzyja powstaniu nomenklatury. W praktyce przywilej własności nowej klasy nadaje wyraz o podziel PKB, kierunkach planowanie gospodarczego i dysponowanie upaństwowioną własnością. Jest to zmonopolizowanie zarządzani własnością, przy równoczesnym pozbawieniu praw robotników. Partia czyni wszystko w imieniu klasy robotniczej, lecz jest zamknięta. Robotnicy nie czerpią korzyści bo są zabierane przez nomenklaturę. Kariera w komunizmie jest idealnym wyjściem dla tych którzy chcą żyć pasożytniczo z pracy innych. Odebranie przywilejów, monopolu władzy i własności oznaczało by obalenie ustroju komunistycznego. Zdaniem Gijlasa zmiany mogą być tylko gdy podważy się nomenklaturę. W Polsce się to nie dokonało - zostawiono uprawnienia nomenklatury i czasowe odebranie im przywilejów politycznych. Socjalizm tak wypaczenie nie.

Geneza myśli socjaldemokratycznej to posba Bernstina i odejście od rewolucji. Doszło do podziału na komunistów i rewizjonistów. Nieewnaiść ta przetrwałą cały wiek XX, aż do czasów powojennych. Wydarzenie po II wojnie światowej, które rozegrały się wapańśtwach Europy wschodniej, były imperliazimeme zamachem na demorkacje. Wybuch zimnej wojny spowodaawał, że partia socjaldemorkatyczne potrzebowała oddzielenie od komnistó wschodnich i zachodnich. W celu opracowania programu, pwołano komisję - pierwsza miendzynarodwoówk (1961 r. Frankfurt). Dkalracja stanowi fundament funkcjonowania socjalidemkraocji upatrując największego wroga nie w kapitaliźmie ale w komuniźmie. Wskazali, że system sowiecki opiera się na militarystycznej,… Głónie założenia były przeciwko Rosji

Deorkacj gospodarcza, spoęłczna polityczna i zawodwa

Polityczna zakłada dążenie socjaldemokratów do urzeczywistniania noweg soełczeńśtwa opartego na rządach ludu i wolności. Proponuje poszanowanie praw mniejszości przez sprwujacaa Waldze. równość wszystkich obywateli wobec prawa ale i dążenia do realnej rónosci bez wzgląd na rasę, płeć i orientację. Głębokie przekształcenia w ramach państwa kapitalistycznego i rozwiązywanie problemó psoęłcznych pozbawione komunistycznych poglądów. Odrzucenie dogmatu o wace klas, rewolucji i rewolcjucj proletariatu. Demokracja gospodarcza zmaierza do zastąpienia państwa kapitalistycznego państwem dobrobytu, które kierwać się będzie potrebami ogółu a nie zyskiem jednostek. Pasń™wo w koncpeclji socjaldemtkatwó ma się stać instytucją ponad klasową. Priorytetm takie państwo poinno być pełne zatrunienia, zabezpiecznie psoełczne i psriawdliwy piodział dochocód. By to osiągną zakcetowali wprwoadznei elementó planowanie centralnego. Włanosć publiczna da się pogidzic z istnieniem wąłsnosći prywatnej w rolnictwie, rzemiośle i drobnym handlu, jednakze kolektywizacji powina podlegać włąnsoć przmeyłsowa. Najwęksyzm przedisębircą miał być państwo. Państwo poino mieć katyna rolew procesach godposdacych by zapewnić sprawiedliwy podział dóbr porpzed podatek progresywny. Demorkacji społęczna to walka o podstawowe prawa jednoski do zdrowi, wypoczynku, Ordziny, dachu nad głową. Najważniejsza wartością jest wszechstronny i swobodny rozwój osobowości ludzkiej, wyzwolonej z tradycji, zwyczaju, konwencji i religii. Tylko takie oswobodzenie Mozę doprowadzić jednostkę do zdolności rzowju. Deklaracja to był kamień milowy, pod wpływem zmian gospodarczych musiano wprowadzić korekty, rpó©owano połączyć myśl socjaldemokratyczną z ekonomicznymi propozycjami Keynesa. Odtuciona nacjonalizację środków podkuci sinienie własności prywatnej. Wolny rynek stawał się najlepszym snobem alokacji zasobów przy zachowaniu dużych wpływów państwa. Modle godparczy posredni między socjalizmem a kaptualzmem (u nas i u Niemców) jest społeczną gospodarcza rynkowa. Partia socjaledemorkatyczne, zrezygnował z klasowego oblicza. Pragnęły rereentować nie tylko robotników, ale wszystkich pragących sprawidkowsći i równości. Rządy oparte na tych przeszłanakch doprwoacizły do kryzysu gospodarczego w Europę - wpływ na gospadre i admnistracjię. Wiec w latach 80 do władzy doszli Regan i Tacher mogli dojść oni do władzy.

Koncepcje eurokominzmu za tydzień.

Wykład 01.06.2010

Eurokomunizm

Po II wojnie światowej partie komunistyczne w państwach zachodnich były agenturami sowieckimi. Dyrektywy z Moskwy stanoiły podstawę ich funkcjonowania oraz taktyki i strategii politycznej. Partie te były rzecznikami ZSRR. Dzięki działalności tej agentury w dużej części społeczeństw zachodnich funkcjonuje obraz nie imperium zła ale kraju sparwidliwosci społecznej. Pierwszy rys na tym sielankowym obrazie pojawiły się w roku 1968 w Czechosłowacji - po słynnych manewrach wojsk układu warszawskiego. Po tych wydarzeniach skonsutowana słynną doktrynę Breżniewa (I sekretarz komunistycznej partii ZSRR). Doktryna Breżniewa stanoiwłą uzasadnienie glębokije ingerencji ZSRR w politykę krajów bloku wschodniego włącznie z interwencją zbrojną. Zachodni komuniści którzy to poparli utracili poparcie na zachodzie. Próbą odzyskania była doktryna eurokomunizmu, która miała pokazać, że nie są sowieckim totalitatyzem lecz potrafią funkcjonować w zachodnich demokracjach. Partiamy, które podjeły się doktrynalnej odnowy były partie Francji włach i hiszpnii. Główne założenia stworzył przywódca komunistycznej parti Hiszpanii - Santiago Carillo - w 76 „eruokumnizm a państwo” Eurokomunizm opirał się na zdawałoby się zanegowaniau takich pdostawowoych założeń marksizmu i leninizmu jak konicznośc rewolucji i dyktatura proletariatu. Eurokmunizm niósł ciekawą krytkę stalinizmu i kultu jednoski. Jednak lektura skłania do wnisoku, że boleli bardziej na tmy, że stali skompromitował ideologię, niż z powodu jego ofiar. Zachodni komuniści odrzucili przekonaie, że ZSRR jest hegemonem i przywdócą swiatowgo ruchu robotniczego i jest to jednyny wzorzec. Zdaniem twórcó komunizmy każdy kraj powinen wypracować własny oryginalny paln budowy państwa komunistycznego zlażyny od kurtulry i sytuacji geopolitycznej. Partie komunistyczne dążąc do budowy socjalizmu we własnych apsńtwach powinny być altomnoomicnze i niezależne od dyrektyw Moskwy (chodź tak naprawdę nie było ). Ewentualne zwycięstwo komunizmu nie będzie powlelnie ziwazkó ZRRR. Eurokomuniści mówili, że prawdziwą wolność i demorkacje można zrealizować jednynie w ramach socjalizmu. Zwycięstwo socjalizmu jest coraz bliższe bo wolny rynek i włąnosći nie wykorzysta w pełni potencjału spoełcześńwa orz nie jest w stanie sporstać wyzwanią globalizacji. Tylko centralne planowanie i włąnsoc kolektywna może sprostać temu zadania. By nie zrazić do siebie wyborców nie mogli całkowicie zakwestionować własności prytwatenj. Stąd ich system miał mieć charter mieszany włąnosć kolektywna jest koło własności prywanej - pod kontorlą państwa w ramach sytemu płotkowego na cele publiczne. Zachowana jednak musi być dominująca rola sektora publicznego oraz hegemonia sił socjalistycznych, gdyż tylko to da spoęłzństwo bezklasowe oparte na równości. Zwyczieśtwo poinno się dkonać nie w Dorze rewolucji lecz w demorkacji, któ®a musieli zakecotpwoać. Nie rwewlocujna przemuc lecz zwycięstwo w wyborach. Po jej zdobyci nie chcieli obalać systemu partyjnego, chcodź brzmi to dziwne z ostulatem zapewnienia hegemonii sił socjalistycznych. O sytuacji tych, których nie podobało by się proponowany komunizm nie wypowiadali się wiele, mówili o otwartości iposzonawaniu praw mniejszości. Wydawać by się mogło, że porpozycjie przybliżały ich do socjaldemokracji. Jednak eurokomuniści byli szczególnie wyczulenie by ich niutoaśzamiać z socjaldemkracjią - bardzo ich nie lubili., socjaldemokracji to renegaci, zk ó™ymi nie może być układów. Eurokomunizm nie przyniósł na szczeście sukcesów, przeciwnie lata 7-80 to ofensywa prawicy i upadek blkou komnitycznego. Upadek komizmu na wschodzie Europy był dla nich szokiem. Pozbawienie możnego protektora i przekonania o nieuchronności zwycięstwa komizmu mogli funkcjonować w politycznym gettcie lub socjaldemokraci (komunistyczny partia Włoch i GB). Już w latach 80 zorientowali Se ze to nie ma szans, wiec zaczęli przenikać do partii socjaldemkoratycnzych - Romano Pordi 9były premier Włoch, tę drogę przeszedł). Żospene (trockista, komnisuta ale potem w partii socjalistycznej).

Aby w pełni poznać panoramę postępowej myśli socjalistycznej musimy nasz wykład zakończyć omówieniem socjalizmu narodowego. Znanego powszechnie jako nazizm. Nie można mówić na egzaminie, że to ideologia prawicowa. Idelogia naordowego socjalizmu wykazuje podobieństwa z aszyzmem. Musi być traktowana jako zupełnie odmienna jakość. Polityczny sojusz Włoch i niemec nie może przysłonić fundamentalnych róznić, które dizęłli reżimy mussolninego i Hitlera. Były elementy wspólne jak silne państwo i kult wodza, lecz nie można postawić znaków roności (w sumie to oni się nie rublilli) włosi w sumie nie mieli zbordni przeciw ludzlkosći. Łączy je pdobne genewza. Zakończenie wielkiej wojny dla niemcó przyniosło straszną kleśskę - u[okażający traktat wesalski - straty terytorialne, reparacje wojenn, redukcjia sił zborijnych. Po obaleniu cesarstaw prolkamownao republikę weimarską, lecz s0bie nie proaizłą z niedzdowalniem. Coarz większość popuarnosć zodbywoał Niemiecka partia ROobtnicza - rpzemianowna na narodowo socjalistyczna niemarcia partię robotnicze, na któ®ej czele stanął Adolf Hitler. 23 nieduany pusz w Monachium, 5 lat wiezienia dla Hitlera i podktywował on Hessowi , „Mein Kampf/ po zwolnieniu w 25 rozoczoł kacjię, która pozowliła im uzyskać coraz wiecej miejsca w roku 33 byli najważniejsża siłę polityczną został kanclerzem, po śmierci hondenburga stał się wodzem. Wydał dekrety, oraz [przeforsował ustwę do włądzy dyktatorskiej. Złożenie iidelogicnze Hitler wyłożył w Mein Kampf - pdostawowe zalożenia narodowego socjalizm, obk Hitlera był Alferd Rossenberg „Mit XX wieku”. Centralnym elementem doktryny nazistowskiej jest pijęcie rasy. Czerpiąc z mysli XIX teoretyka raasimu Stewarta Chamberlena (zieć Wagaena). Podbnie jak w świcie przyrody są slabie i silniejsi tak ludzi mają rasy lepsze i grosze. Kryterium vyła zdolność do adaptacji w trudnych watnuckach życiwowych, zdolności i wkąłd w rozwój cywlizacji podbnie jak zwirzęa walczące o byt, tak rasy prowadza wlakę o przetrwania, zwycięza rasa najlepsza i twó®za. Naturalnym stanem jest nie pokój ale wojne, wlaka ras o zwycięstwo. Owcem jest przeznaczenie solni szych do przewodzenia ludzkości i łasdania innymi ludkzosći. Zdaniem Hitlera rasą reprezentujaca wysztkie osiągniecia jest rasa aryjska. Problem w tym, że Hitler jako nieuk nie widział czym jest rasa aryjska - ludy aryjskie to ludy indoeuropejskie. W eurpie 3 ludy niearujskei to baskowi, Finowie i Madziarowie, poza euro[pą to Żydzi. Chemberlain mówi, że słwoaniae to dobrzy aryjczycy, co się zgadza z nauką o językach. Hitler błędnie rasę aryjską uto=zasmaił z grmanami. Róznice kulturowe miedzy rasami wynikaja z róznic natury ficzyej, cechy zewnętrzne determinuja konecpe fizyczną, stąd razsa aryska utożsamia to co najlepsze. Jej prewodnitw trwać będzie dopóki zachowa czystość krwi i nie będzie miszać z rasami nizsyzmi. Hitler uzył analogii naturalnej. W przyrdzie rozmnażanie jest w ramach jendego gatunku a hybrydy przyroda czyni bezbronnymi. Przeciwieństwem atysjczyków są Żydzi - najnędzniejsza część ludzości i są pasożytem na ciele innych narodów. Żydzi są też autorem idelogii marksistowskiej wymierzoną w aryskka kulture. Należy prowadzić wlakę na śmier i życie z Żydami o ocalenie narodu niemieckiego. Konsekwencją były ustawy norymberskie. Straszne sceny w Reichstag, kiedy Niemcy pochodzenie żydowskiego pokazywali ordery kiedy walczyli za Keizera, lecz nie byli czystej krwii. Decydowało nie sublkitytwne podzeście lecz obiektywne podjeście genetyczne. Ważna była kwestai biologii a nie kultury. Idei ochorny rasy miału śłyżyc steraliacja i eugenika. Dziś eugenikę, czy morderstwa osó© chorych psychicznie, nie wprowaizli to naziści, Hitler otrzymał gratualcjie od USA, Szwecji czy kanady gdzie takie Recz miałąy miejsce. Z idei rasy wynoka Nasiłowska koncepcja państwa. Paśńtwo jest narzędziem do relaziwoania założeń rasowych. To naród rozumiany jako wspołnota germańctkiej krwii tworzy paśńtwo a nie odwrotnie jak to jest w niaźizmie. Zdaniem Hitlera jedynie pastwo czyste rasowe może prowadizc skuteczną wlaję z innymi rasami. Skuteczność zapewni odejście od instytucji parlamentarnych, które promują miernoty i zrównuje się ludzi. Naziści opowaidaa się za dyktaturą wybitnej jednskit - autiuroyte i absolutny rozum, wyraziciel woli. Prawo w Niemczech było wolą furera. Zasada była w pełni realziowna i nie podlew gałą dyskusji. Łączył o w reku funkcję szefa głowy paśńtwa a paśńtwo to było totalne 9mogli wkraczać w każdą dziedzinę życia). odrzucono także prawo rzymskie i dualizm na prawo publiczne i praywatne. Jendos prawa była koniczna do wlaki, której celem byłąlikiwdacja wrogów i zdobycie przestrzeni życiowej dla narodu niemieckiego. Doszło do sprzeczki w „rodzinienie”

Należ wyraźnie odróżnić nazizm od faszyzmu, trudn go kwalifikować do lewicy prawicy. To jest zupełnie odmiena jakość, nie jest w sumie nawet łacińska, europejsa. Pdobnie jak Niemcom po I Wojnei świtowej nie było korzyści, wilkie statry i trudność gospodarczy i znikome zdobycze terytorialne. Wywołał to fale zwodu i poapcie koniu stów oraz w ramii i kombatantów niezdowoalnie. Rząd nie mgół zapnować nad chaosem uniwkął też kontontajci z onistami. W roki 19 utworzono włsoki związek wlaki, na czel z Mussolninim. Dawny działaćz ruch socjalistycznego, był wydawcą radykalnego tygodnika wlaka klas. Potem redaktorem polatnego dizenkika lewicowego avbatni. Ousnaunlei go z partii socjalistycznej z nawoływani do laki przeciw paśńtą centranlą. Zrzeczył ovok siebi kobatnatów, antykomunizm, natocjazim, antykrelkalizm. Symbolem był pęg różgh liktorski - fasci. Ponieważ wybory do parlamrtu w 19 zakoćńzyy się kleśką przniósł on walkę polityczna na ulicę w 21 mailie 36 miesc a związek awalki przekształćono w narodową partię faszystowską. W 22 doknał zmaahu stanu - marsz na Rzym. Któl Wiktor Emanuel ii powirzyłu mu fulkncję premiera. Zlikiwdowan system paralemtarny, zakazano działnosći aprtii. Włądzę posiadał mussloni któ®yz przybrał tytuł Duce. Doktrynalne zaożenia faszyzmu zwarto wydanej w 32 roku rdkrytyna faszyzmu. Swój wkład w rozwój doktryny wniósł także Giovani Gietrile , ranikw Alfredo Rocco, czy Sergio panuzzi. Filozofia faszyzmu opera się na zangeownai oodstaowych wartości jake niesieli liberalizm, socjalizm, kmunizm czy palralamiterimz. Pdostawywme atakiem bł na liberalizm, byt autonomiczny niezlezy od inych, który w swym dziąłniu chce zaspkoić własne potrzeby. Pradzi to demoralizacji i upadku człowieka egozium i chicwaosći gurują na d isntywntkami pspooełcznymi. Paśńtwo jest wtróene wobec jendski i celó. dla faszystów czloiek liczy się jeśli jest częścią więszsej całości pańśtwa lub narodu. Paśńtwo i naród SA ważniejsze od jegnoskti. Interesy indywidualne muszą być cefnownae pzez zbiorowość. Człowiek ma wartość jeśli łudzi narodowi. Nie jest to proste popdproządkowniae jsdnksit zbiorowoći. Państwo i indywiduum tworzą niererwalnaczęsc heglowskie syntezy. Wąne nie jest dobor jednoski ale państwa. Tylko państwo mzoże okiełznać wlakę jednostek i zespolić wysiłki w iejdnym kierunku. Państwo jest dla fasyzstó wartością nawjywższą, absolutem, wartością za pomocą której definiować wszystkie ine kategorię. Faszyzm jest afirmacją państwa. To państwo zdaniem faszystó a nie odwrotnie tworzy naród. Naród jest kreowany przez paśńtwo. Stąd wrogość dla rasizmu, antyusmityzmu czy nacjonalizmu, nie liczył się kolor skóry i zywaanie , a jednynie spłne warostosci i ooddnaie faszystoskeigmu paśńwo. Włoscy Żydzi poparli to paańśtwo bo faszyści dali im status równoparnych obywateli. Wap ńśtwie tym nie ma miejsca na liberalna konepcjei wolności, wolnośći nie może istnieć poza państwem. Pasń™wo faszystowkei ma charter totalny a włądza jest absolutna. Chodź były to przechwałki, bo paśńtwo faszsytwkie nie było totalne. Włochy fałśzystwokie nie były totaliren - modernistyczy aturotaryzm, cezaryzm, chodź w terii tak uważali, lecz tego nie zidnelftkowali. Wyrazilcielm państwa jurt Duce, znika rtm samsy sprzeczność miedzy jendostkapa ańśtwem coz czyni z faszyzmu formację najbardziej demokratyczną. Faszyastowsak demorkacja jest równoznaacz z niewyrzucaniem ludu poza państwa. Faszyzm to demrkacjaie zcsernrtalizowan poddana silie autorytetu. Faszyzm jest utożaminy z wąłdzą wieskzosći, prawdziwa dmeorkacjia pod przewdonictwm wybitnej jendski. Rzadywieskzości prowadzą do tego że miernoty prowadza swoje intersy a arlament to tylko arytmetyczna wieskzosć, któ®a chce osi gnać tylko sowje cele. Jendym z najwazniejszyh elemntó takiej demorkacji jest powszechne prawo wyborcze, któ®e nie da się pogidzic z naturalną niernwości miezy luzmi, zdniem Rocco faszyzm oddaje włądze w rece ludzi, któ®zypotrofiawniznieśc isę pzoa partykularne interesy. Charyzmatyczny przywó Ca jest tym prze ,któ®egoobjawia się interes prańśta. Jego wlna jsest prawem i ona sma niaet nie może się okgraniczyć. Wg mussolnieniego faszym zanegował marksizm, głosząc idee soldiarnośc spoęłcznej w ramach paśtwa korporacyjnego, mus solnie odrzuca marksistwosa koncecje włąsnsoći piszać iż ustrój każd szanować wąłsnosć prytwatn a i odrzuca leenty socjalisytcnze prowadzace do katastrofy. Sprciwa się doązenia kolektywistycznym, chodź rości sobie prawo do ingerencji w procesy gospadacze. Kult bohaterstwa i pogardy dla dóbr materialnych, człowe dążący do wygody i bezpeiczeńśtwa zmienia się w zmiele myslaae o thm by si e wypaśc i utuczyć. Prawdziwe życie to ciągła wpalka. Nie bez kozery nawięcek ofiar wypar w Alpy to włąśnie Włosi. Nie bez kozery niasći organizowali WYPARWY W HIMALAJE BY UDWOODNIC SOWJĄ NAD[RZECIĘTNAĄ WARTOAĆ. Szczególny stosunek do śmierci jest endym z elementó odkrtywny faszystwkiej , nie chodzi o wroga k™órego szanują i mają cechy ludzkie, lez o poświecenie wąłsnego zycia w walce `niech żyje śmier”. Życie nie ma najwyższej wartości. Kult walki i poswiećenie prowadzi faszym do odrzucenia pacyfizm jako doktryny obcej jedgo duchowli. Faszyzm jest antyliketulany, nie do ktultyert ale postaw przedstawiających refleksję nad silne diząłanie. Skoml kowany jest stosunek faszyzmu do chrzeciająństwa. Sam muslloini określał się Ajko ateistę i antyklerykę, atakował kościół. Sama istota doktryny fasyzstowkiej jest sprzeczna z złożeniami chrześcijaństwa (obcy kult pa nstwa wodzostwa i elemtneą pogańskim). Jednakże siawaodmosć ogrmenj roli religii we włosczehc nie konfrontował się z koosciłem podpisano w roku 1929 konkordat miezy Włochami a stolicą apostolską - traktaty laterańskie. Reszta jest historią, koniec to rok 1943 obala się mussolnigo, hiter wsyła komandasów by go dobić tworza republikę salo o potem konisi go mordują.

Międzywojenny nacjonalizm i narodowy nacjonalizm.

Okres ten sprzyjał powstani u wielu ruchó który negował kapitalizm z ijendje i komnizm z drugiej. Ponowna konsolidacja psoęłczeństwa robzbythc przez demokracje. Konsalidacji woków narodu - najdoskonalszej rfmy egzystnej., zamist wlaki kals porpoowały społeczny solidaryzm - pogodznie przeciwstawnych sżczłnkó spoełćze nstwa o interes powinno zlaegać paśńtw narodowe. Tak rozumiany partiostyzm opierał snie nie na ubosówieniu państwa lecz na tradycji narodowej i relgii chrześcijańskiej. Tylko taka byłą dorga do politycznego i duchowego odrodzenia narodu zniszczonego przez moralny relatywzim i kapitalizm. Te ruchy nacjonlistycnze spotyuałły się z oaprem całego estabishmetnu z prawej jak i lewej strony. Bezkormpormisowaos to zagorżenie dla elit politycznych. Nie ma negocjacji. Wiec często ruchy te okreslona specjalne mianem faszystwkism co miało je kompromitowac. Pobieżna analiza narodowawego najclinalzim chdź czasem fomy było podobne to nie miay nic wspołnego z faszystami i byli im wrodz tak jak i nazismowi. Wspołny wróg to demokracja, kkmuniz, kospomlityzn.

Pierwszym ruchem jest Rumuński Legion Michała Archanioła. Legion jest zjawiskiem szczególnym. Mimo iż jego dzieje Dyjasie wpsiać w bunt to stanowi zjawisko wyjątkowe. Był on raczej duchową wspołnotoa wyrosłą na gruncie prawosąłwnej tradycji, kt®y stano do walki z ziemski poplecznikami szatana. Twórca legionu był z pochodzenia Polak Cornelin Zelea Cadraeano zwany kapitanem (naiwazuje do wlaki z turakami). Ten pełen charyzmy przywódca wbył związany z ryuceem narodowym, jednak zniechęcony do wąsni wewnątrz ruchu arodwoego założył w roku 37 nową organizację kierujaca się czystym nacjioalizm wyniakjac z miłosc do ojczyzny. Ramie zboejnie legionu stanowiłą żelazna gwardia, zasem jest znany pod tą nazwą oc jest błedem. Symbolem ruchu stałą się wiezeinna krata, zas umundurowaniem zielnoa kultura. Był pzwiw estabiszmentowi był prześladowany i 5 kronit delaglizoany, wizienie i śmierć a zam kapitan został zamodawny z orszaku króla Karola II. Legion na krótki czas po obaleniu manoarchu w 40 przejowł wadzę, a elgion i uznznao ze legalna jedną partię. W 41 doszło do napiec miedzy legionem a antosnesku - rebelia kwało stłumina, potem represje konywnowani kombuźmi a całkowice w 52. Najwzniejsza czlóznia zawarł kordiano w pracy „dla mych legionsitó” najwieszymi worgami byli demokraci, kmuisci i masonrai. Rumunia z tego okresu była przeżarta zespuciem i korupcją obarczał za to dem kraję, gdyż to ona przyznając jednostce niegoraniczone prawa i niszczać natulane wiesć iemidzy ludzkie ;poświęcali interesa narodowy. Pastwo to arena zwalczajacyhc się partii depczących dobr wspołne. Wbrew demokratycznej prapaganidze ładze nie sprowdz lud tylko wąska oligarchia. Demorkajca jest ustrojem, któ®e za zasłoną peiknych haseł suewernnosći ludu ukrywa tyrańskie oblicze. Demokracja i paralemtaryzm nie były zdolne do duchowego i materialnego odrodzenia kraju, był przeciwnie przyną kryzysu i upadku. Zdaniem legionu jest obalenie demarkacji i utorzenia państwa narodowego oaprtnana hierachi gdize rzadą najlepsi. Zsadą miało być jednolite przywództwo,. W pańśtwie tym zlkiduje się kapitalistyczny wyzysk a życie gospodarcze będzie oparte o system korporacyjne. Chzresciająntwo wykorzeni pasożytnictwo. Tylko tak Rumuni, zjednoczeni jak nigdy Dotą będą mogli przecwyczęzyc nedze. Nowe państwo rumuńskie nie może być stworzone przez ludzi wychowanych na traycji rwolucji francuskiej powstanie nowgo państw iwą ze isę z nowymy teypem cżłkieka, który odrzucił oswicenianiową tradycji - będą to Rumuni wychowani przez legion. W walce o nową Rumunie nie można obowiać się utraty życia ob. Sudzy sztana będę bornić woją pozycję. Tylko odważny zasługuje na miano legionisty, poniewa jego rola jest wąsnz musi protkować modliwte, psoty i saceze. Morlana czystośc, beziteroswnosć w walce, dyscyplina, hierachi i wspołónota duchowa. naro Ó rumuńskie to dla kordeanu wspłnota łacza połćzenia przeszłe i przyszły. Naród obejmue żywych i umarłych. Taki naród Może pozbyć się wewnetzych antagonizmów i przywróc sprawidliwosć.

Drugą organizacją jest falange espaniola. Jose Pirmo Antonio de Rivera. W 33 roku podcza wiecu wybroczego w madryckim teatrze, łodzy adwokat syn dyktatra his cz[ani z latt 23-30. Od początku z trudnem falanga poddwałą ise wszelkim probom odltyrnalnej podziału. Często posądzano ja o faszyzm w celu zdyskredytowani i ustawnie w szeregu z Mussolinim czy Hitlerem (nie była faszystą). Charyzma przywódcy i głeboka reolignjosć, oddanie tradycji w jaksrway sosobó odrzucają go od idelogoó idziących w relgii przeszkodę dla paśńtwa. Na rvery najważniejszy jest bóg nie państwo zy rasa. To Bóg stworzył prawa i nakazy. Odzucał faszystowski i nazistowski postulat omnipotencji paśńtwa. Na rzecz chrześciajańśtw. W 34 ogłosił program z kredo nowego ruchu i jego cele. Zdaniem de rviey upadek średniowiecznego pjećia wspólnoty wywoałby przez reformację, sciwecenie ileibralizm odprowadizly do dezintegracji spoęłczeńśrtwa. Pogoń za syskiem i spełczienie indywidualnych zaschienaek, pogarda dla religii są przejwem kryzysu cywlizacji. Celem falangii jest nowa duhow krucjata, rzzywicęzenie zgudnych idelogii. Na pocztek trzeba rozprawic się z demorkacją, marnotrai ona isły narodu na jakowych sproawch i dsyutkuacji. Demroakcja to zalegalizowany charos dzielący spoęłczesń™wo. S[poełćześńtwo staje się przedmiotem manipoluacji polituków wyrkzoystujacy ja dla własnych celów. O prawdzie ze decyduje parlamentarna wikszosc. Liberalizm zatrua umysły jadem relatywizmu mowie ze nie istni ja ponad czasowe pwrady i tworzy je człowiek. Sam liberalizm bezitosći zqwalcz sowich przeciwnikó pokuzjac totalitarne obliczne. Dzialanie polityczne powiny być podktywane hiszpańśwo racją stanu z odpoweidizlnosći przed pokoleniami przeszłymi i przyszłymi. Należy pwrzczić nawo dorwą dyktaturę, odbudowa starej tradycji Hiszpanii królów katolicki. Silna imepralan z należnym miesce w świceie. Wazne ducho odnowić całą zachodniącywklizajce. Rewolucjia nie oze być dokonana w oparcio o prawice oraz arystokracje zdegrenrwoa nie ma co też liczyć na moanrche. Falanaga jest ruchem z poza establishmentu. Prawdziwa jedno państwa i wspólnoty w rodzinie, gminie, korporacji zawodowej - troche jak we fueros. Lud nie ma Stanowic włądzę lecz silny dfondant dla nowgo-starego łądu. Trzeba stłumić lewice bo mói o wlace kals. Potem potrzben są reormy spoęłcnze zniesienie kaptilalizmu upodlającego człowieka i przywrócenia ntrualnyc wiecie zniżonych przez woly rynek. Trzeba zwalczać kaptialistycnze monompole. Upowszechnić włąnosć prywatną pwsod pspoełczęństwa. Dkonoać parcelacjimajątkó ziemiskich, wtedy będzie współpraca wszystkich grup spoęłcznych. W chwili zwycziestwa socjalsitó falanag stała się wrogiem nowego lewicowego reżimu przez co ja zdelegalizowwalli. W sytuacji gdy rzed repulkiaństki prowadził do upadku de Rivera wyzwał do obalenia wąłdza. Falangista nie powinen bowaic się Smerki, gdyż umrzec za hisszpani to ooddanie ojczyżnie. Po prolkalamci rebelii zanim przypyną franco głównymi siłąmi byli kalliści i falangliści, któ®zt wizeli na siebie ciezar walk z wola jakim, chodź się nie lubili. De reivera został rostrzelane przez komunistów, spoczywa obecnie obk fanco. Dorbzez może ze zbili go kmuniści bo jaby przeżył wojnę to franco by go chciał zabić a tak został żywą legendą. Falanga był trocho niewygodna dla franco, wiec doknał genialnego posuniecai w rokku 37 wydał dekret zjdnozeniowy - połączył zwycieśka kolację w iszpańśtka falangę rtradycjonalskityczną, zachował nazwę ale zmienił oblicze falangi, która funkcjonowała do lat 70 XX wieku.

0x01 graphic

Zarys myśli polityczno-społecznej

Strona 54

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Zarys myśli polityczno-społecznej2
Zarys myśli polityczno społecznej
Pojęcia na historie nowożytnej myśli polityczno społeczno
Dzieje myśli społecznej cz2, polityka społeczna fakultet
Rozumienie państwa i narodu w polskiej myśli historycznej i społeczno politycznej w latach 178890 wp
Rozumienie państwa i narodu w polskiej myśli historycznej i społeczno politycznej w latach 178890 wp
Polityka społeczna prezentacja
w9 aktywna polityka spoleczna
polityka spoleczna
4 Doktrynalne uwarunkowania polityki społecznej
Polityka społeczna a usługi społeczne
Polityka spoleczna notatki werj Nieznany
Polityka spoeczna, Studia administracja, Polityka społeczna
referat bibliografia Fakultet, polityka społeczna fakultet
polityka-spoleczna
zagadniania do cw, polityka spoleczna
Działalność gospodarcza gminy, Ekonomia- studia, Polityka społeczna

więcej podobnych podstron