Wiek

Dawka wyjsciowa -progowa

Liczba zabiegow w serii

Dawka max

Do 6 mc

1/8

ok.15

2

6-12 mc

1/4

ok.15

2,5-3

1-6 lat

1/2

ok.20

3,5-6

7-14lat

1/2

ok.20

8

Światłolecznictwo Promieniowanie podczerwone IR-jest promieniowaniem niewidzialnym o dl fali od 770 do 15000mm Podzial IR: krotkofalowe (IR-A)- 770-1500, glebokosc - 30mm średniofalowe (IR-B)- 1500-4000, glebokosc 10mm dlugofalowe (IR-C)- 4000-15000, glebokosc 0,5 - 0,3 mm Odczyn na IR: miejscowy-wystepuje w skorze w miejscu jej napromieniaowania- rumien cieplny (zaczerwienienie skory o charakterze cieplnym;powstaje w skutek rozszerzenia naczyn krwionosnych polozonych glebiej, brak okresu utajenia, jego intensywnosc zwiekasz się w miare wzrostu czasu naswietlania;nie powoduje pigmentacji;znika w kilka minut po zabiegu) ogolny-gdy promienie oddzialowuja na duze pow skory, wyraza się znacznym podniesieniem temp ciala czyli jego przegrzaniem; powoduje to:zwiekszone wydalanie potu - odowodnienie przy podwyzszeniu temp ciala o 1 stop wzmozeniu ulega przemiana materii przyspieszona czynnosc serca zmniejszenie napiecia mm przyspieszenie oddechu Dawke zabiegu wyznacza: odleglosc promieniaowania IR od skory dl czasu ekspozycji kat padania promieni moc zrodla swiatla Działanie biologiczne: rozszerzenie naczyn wlosowatych zmniejszenie napiecia mm podwyzszenie progu odczuwania bolu wzmozenie przemiany materii pobudzenie receptorow cieplnych skory Generatory IR: wlaczenie spirali w obw pradu powoduje jej nagrzanie do temp 500-880czyli tzw temp czerwonego zaru Urzadzenia do terapii podczerwonej: solux i minima (helios i emita promieniowanie IR i UV swietlanki - budka polano, solar) infraspa - infrared Filtry: czerwony - zastosowanie sredniej dawki, stany zapalne, zwieksza ukrwienie tetnicze, resorpcja wysiekow, uszkodzenia skory, zle gojace się rany, bole mm, neutralizacja U V niebieskimala dawka ciepla, dziala przeciwbolowo, uspokajajaco, nerwobole, odmrozenia, przeczulica, zaburzenia naczynioruchowych Zasady naswietlania: pasjent lezy lub siedzi z odslonieta czescia ciala która ma być naswietlana oczy chronione okularkami skora odtluszczona z pola zabiegu usunac rzeczy metalowe sprawdzenie czucia ciepla w przypadku zaburzen

pacjent nie zmienia pozycji lampa stolowa w odleglosci 30cm, statywowa 120cmczas zabiegu 15-20min zabieg można wykonywac kilka razy dziennnie Wskazania: przewlekle stany zaplane narzadu ruchu stany po przebytym bakteryjnym zapaleniu skory nacieki po wstrzykiwaniu leku zaburzenia troficzne skory zapalenia pecherza moczowego zapalenie zatok przynosowych przewlekle zaplalenia przydatkow u kobiet stany po oparzeniach UV i DKF Przeciwskazania: ostre stany zapalne ostre choroby skory zylaki krwawienia i krwotoki guzy skory zaburzenia swiadomosci niewydolnosc krazenie uczulenie na swiatlo Promieniowanie nadfioletowe UV dl promienia od 100-400 (380)nm Podzial promieniowania: UV-A 400 (380)-315nm UV-B 315-280nm UV-C 280-200nm 100-200- promienie Schumanna, nie aktywne biologicznie, ulegaja rozproszeniu w prozni Ujemne skutki UV: dzialanie fotochemiczne dziala destruktywnie i modyfikujaco na kod genetyczny UV-B i UV-C rozkladaja i zmieniaja sekfencje bialek i aminokwasow UV razem z lakami może powodowac ogolne reakcje nieporzadane Korzystne skutki UV: zapoczatkowanie syntezy wit D wzmocnienie wlasnych mechanizmow obronnych org zwiekszenie wydolnosci ogolnej poprawa samopoczucia i reaktywnosc org zmniejszenie lepkosci krwi aktywacja wielu ukladow enzymatycznychpobudza i normalizuje uklad autonomiczny poprawia się zaopatrzenie tkanek w tlen zwiekszaja się zdolnosci fagocytarne krwinek bialych Dzialanie biologiczne: rumien fotochemiczny tworzenie pigmentu wytwarzanie zw przeciwkrzywicznych fotosensybilizacja dzialanie bakteriobojcze Rumien fotochemiczny: okres utajenia:czas od ekspozycji do powstania pierwszego rumienia 1-6h okres narastania:od pierwszego rozszerzenia naczyn krwionosnych do max nasilenia rumienia - 6-24h od czasu ekspozycji

okres ustepowania:w zaleznosci od dawki - od kilku h do kilku dni Intensywnosc rumieni fotochemicznego zalezy: dl fali zastyosowanego promieniowania intensywnosci emisji czasu napromieniowania odleglosci ciala od zrodla promieniowania kata padani na pow grubosci naskorka okolicy ciala typ skory i właściwości genetycznych Tworzenie pigmentu: takie właściwości ma fala 290-330. w melanoblastach znajduje się zw z którego powstaje pigment- promelanina lub propigment.jest nim bezbarwny aminokwas tyrozyna- w wyniku utleniania tyrozyny przez enzym tyrozynaze powstaje DOPA. Pod wplywem UV uczynnia się enzym dopaoksydaza, która powoduje polimeryzacje i utlenianie DOPA do melaniny. Odbyw się to w obecnosci jonow miedzi. Zw przeciwkrzywiczne: D3>watroba>25-hydroksycholekalcyferol>nerki>1,25-dwuhydroksycholekalyferol>jelita i kosci Fotosensybilizacja - zwiekszona osobnicza wrazliwosc na promieniowanie UV po uprzednim doustnym lub zew zastosowaniu substancji zwiekszajacych rumien fotochemiczny np. niektore antybiotyki, sulfamidy, barbiturany, zloto, salicylany, preparaty dziurawca, woda kolonska, szare mydlo, furokumaryna zawarte w warzywach Dzialanie bakteriobojcze: polega na pochlonieciu przez bakterie duzej ilosci energii co prowadzi do zmian genetycznych i zachamowania ich funkcji zyciowych. Maczugowce blonnicy, pratki grużlicy, paleczki duru brzusznego, gronkowce Metodyka naswietlania: okreslenie najmniejszej dawki powodujacej rumien - dawka progowa MED lub test biologiczny okreslenie dawki progowej Test biologiczny: pozycja siedzaca z rumieniomierzem na przedramieniu, lampa pog katem prostym w odleglosci 50 cm, naswietlanie 15s jako dawke progowa przyjmuje się czas którym naswietlano pole bez dostrzegalnego odczynu, znajdujace się obok pola z widocznym odczynem. Odczyt po 24h Obliczanie dawki progowej: X=A(B/C)^2 A=czas naswietlania potrzbny do wywolania odczynu B=nowa odleglosc C=odleglosc przy wykonaniu testu Naswietlanie u dzieci: test biologiczny na lopadce w odleglosci 1m, zabiegi wykonywane codziennie lub co drugi dzien,z mniejsza dawka;nie stosuje się naswietlan ogolnych, ochrona okolic glowy i krocza, w obecnosci opiekuna(ochrona).

*Naswietlanie dzieci promieniami Uv wg Karskiej Stopien nasilenia Dopuszczalan pow Liczba naswietlen i przerwy Odczyn progowy E I^o Bez ograniczen 15-20 naswietlen, codziennie lub co drugi dzien E II^o 30% pow ciala Kilka naswietlen 3-5 dni przerwy E III^o 200cm^2 E IV^o Zwykle jednorazowo, można powtorzyc po 2-3 tyg E V^o 1-5cm^2 *Warunki wykonywania naswietlen wg Karskiej odczyn Dawka progowa Okres utajenia w h Max nasilenie Utrzymanie się odczynu Zmiany w skorze Odczyn progowy 1 4-6 8h 12h Nieznaczne zarozowienie skory E I^o 2 4 12h 24h Zarozowienie bez podraznienia E II^o 3-4 3-4 24h 3-4 dni Silne zarozowienie, bolesnisc E III^o 5-6 2 3dni 5dni Zywoczerwona, obrzek i bol E IV^o 6-8 1,5-2 3-4dni 7-10dni Jw + plyn surowiczy E V^o 8-10 1-1,5 3-4dni 9-10dni Obrzek, pecherze, martwica *Podzial odczynu rumieniowego wg Karskiej

---