Kierunek poznawczy w psychologii pracy
We współczesnej psychologii pracy przyjmuje się założenie, że to nie zaspokojenie potrzeb lecz oczekiwanie zaspokojenia potrzeb jest głównym czynnikiem motywującym. Zadowolenie nie jest więc przyczyną wysokiej wydajności lecz jej skutkiem. W następstwie dobrze wykonanej pracy człowiek odczuwa satysfakcję i oczekuje, że zostaną zaspokojone jego potrzeby.
Warunek uruchomienia motywacji do pracy jest więc następujący: człowiek winien być przeświadczony, że jego wysiłek doprowadzi do osiągnięcia wyników, które pozwolą mu zaspokoić jego potrzeby. Motywacja zależy zatem nie od zadowolenia lecz od percepcji, czyli od tego, jak człowiek postrzega świat, w którym działa. Na ową percepcję składają się dwa elementy: (1) jakie wartości człowiek nadaje bodźcom otaczającej go rzeczywistości i (2) jak ocenia swoje możliwości osiągania owych wartości. Źródłem motywacji nie jest więc zaspokojenie lub niezaspokojenie potrzeb lecz proces poznawczy, czyli subiektywne odzwierciedlenie rzeczywistości, a więc to, co człowiek ocenia jako wartościowe i możliwe dla niego do osiągnięcia. Według J.Atkinsona dążenie jednostki do określonego celu zależy od:
1) siły podstawowego motywu lub potrzeby,
2) nadziei na powodzenie, 3) wartości zachęty związanej z celem.