22.02.2006
Rachunkowość międzynarodowa - wykład 1
Literatura:
S.T. Surdykowska „Rachunkowość międzynarodowa”, Zakamycze, Kraków 1999
G.T. Bailey: „MSR w praktyce”, FRRwP, Warszawa 2000
„Harmonizacja rachunkowości”, red. D. Misińska i M. Kwiecień, AE we Wrocławiu, Wrocław 2002
„Ustawa o rachunkowości a MSR - baliza porównawcza”, red. J. Gierusz, ODDK, Gdańsk 2002
„MSR a ustawa o rachunkowości - podobieństwa i róznice”, red. A. Jaruga, SkwP, Warszawa 2004
Dyrektywy EWG: IV i VII
MSR i MSSF.
Artykuły w „Rachunkowości”.
E. Nialińska: „Międzynarodowe standardy rachunkowości ,Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2005
Modele rachunkowości
Kryteria podziału na modele rachunkowości:
Kim są inwestorzy i kredytobiorcy?
Jak liczna jest to grupa?
Jakie są powiązania między inwestorami a przedsiębiorstwami?
Czy są i w jakim stopniu rozwinięte w danym kraju rynki akcji?
Czy i w jakim stopniu dany kraj korzysta z rynków międzynarodowych?
Jaki jest stopień rozwoju gospodarczego kraju?
Czy na kształt rachunkowości wywarły wpływ jakieś inne państwa?
Jaki jest stopień wolności w prowadzeniu rachunkowości (działalności gospodarczej)?
MODELE
Model anglosaski (amerykańsko-brytyjski) - USA, Kanada, Holandia, Wielka Brytania, Australia
Źródłem kapitału są rynki kapitałowe.
Rachunkowość jest nastawiona na zaspokojenie potrzeb inwestorów.
Poziom edukacji w zakresie rachunkowości jest bardzo wysoki.
W krajach tych banki często mają swoje siedziby korporacje międzynarodowe.
Model kontynentalny - stara Europa i Japonia
Źródłem finansowania są banki.
Rachunkowość jest silnie regulowana przez prawo.
Rachunkowość jest nastawiona na zaspokajanie potrzeb różnych agend rządowych.
Często funkcjonują zunifikowane plany kont.
Model południowoamerykański - Ameryka środkowa i południowa
Posługiwanie się językiem hiszpańskim lub portugalskim.
Wspólne dziedzictwo kulturowe.
Nieopanowana inflacja, stąd konieczność dokonywania korekt.
Rachunkowość jest nastawiona na zaspokojenie potrzeb agend rządowych.
Model rachunkowości w gospodarkach mieszanych - państwa postkomunistyczne
Państwa są w okresie przejściowym, czyli między modelem komunistycznym a rynkowym.
Silnie regulowany przez prawo.
Źródłem finansowania są banki.
Rynki kapitałowe są słabo rozwinięte.
Funkcjonują rozwiązania zunifikowane.
Model rachunkowości w państwach komunistycznych - Kuba, Korea Płn.
Największe znaczenie ma funkcja kontrolna a nie informacyjna.
Informacje nie są wykorzystywane.
Model rachunkowości wykorzystujący MSR-y.
Respektuje się tylko zasady MSR-ów.
Nie funkcjonuje w praktyce (stan idealny).
Z zaprezentowanych modeli da się wyróżnić dwa podstawowe:
Model anglosaski
Model kontynentalny
|
Model kontynentalny |
Model anglosaski |
A. Środowisko społeczno-ekonomiczne |
|
|
1. Rynki kapitałowe |
Kapitał głównie dostarczany przez banki. |
Głównym źródłem kapitału są rynki akcji. |
2. Kultura |
Zorientowana na państwo. |
Indywidualistyczna. |
3. System prawny |
Zdominowany przez skodyfikowane prawo, prawo reguluje szczegółowe reguły rachunkowości. |
Zdominowany przez prawo zwyczajowe, reguły rachunkowości ustalane są przez ciała należące do sektora prywatnego. |
4. System fiskalny |
Prawo bilansowe i prawo podatkowe są ze sobą ściśle związane. |
Prawo podatkowe nie ma wpływu na rozwiązania stosowane w ramach rachunkowości finansowej. |
B. Cele rachunkowości. |
|
|
1. Tworzenie informacji używanych w podejmowaniu decyzji |
|
|
|
Kredytodawcy, organy podatkowe, inwestorzy |
Przede wszystkim inwestorzy. |
|
Dominacja zasady ostrożności; wpływ systemu podatkowego na rachunkowość finansową obniża użyteczność sprawozdań finansowych w podejmowaniu decyzji różnego typu, |
Rzetelna informacja zgodna z zasadą „prawdziwego i rzetelnego obrazu”. |
|
Tendencje ku zmniejszaniu zakresu ujawnienia. |
Tendencje do zwiększania zakresu ujawnienia. |
|
Znaczna ilość opcji w zakresie uznawania i pomiaru. |
Prawie nie ma obowiązujących sformułowań opcji dotyczących uznawania i pomiaru. |
2. Ustalenie wyniku finansowego |
|
Liczenie wyniku jest podporządkowane użyteczności decyzyjnej:
|
3. Podstawa opodatkowania |
Wzajemne „przenikanie się” prawa podatkowego i prawa bilansowego. |
Brak wzajemnego wpływu miedzy prawem podatkowym a prawem bilansowym. |
4. Przykłady krajów |
Belgia Niemcy Francja |
Australia Holandia Irlandia |