Wykład 2 (17.10.2005r.)
Spółki prawa handlowego
|
|
W spółkach otoczonych ramką musi być zarząd i to on ponosi pełną odpowiedzialność!
Zadania i funkcje zarządu
prowadzenie spraw spółki i reprezentowanie jej
zgłoszenia do sądu rejestrowego (jak coś jest tam już złożone, to uznane jest to za jawne, jeśli natomiast coś nie zostało zgłoszone a było to wymagane, to znaczy że to nie istnieje i odpowiada za to zarząd)
złożenie w urzędzie skarbowym odpisu umowy spółki
prowadzenie ksiąg udziałów i udziałowców
powołanie i odwołanie prokurenta (aby powołać prokurenta potrzeba zgody wszystkich członków zarządu, ale odwołać go może jedna osoba składając stosowne oświadczenie w celu pozbawienia prokurenta jego praw)
wyjaśnienia
sprawozdanie z działalności spółki
sprawozdania finansowe
zgromadzenie wspólników, zwołanie rady nadzorczej i walnego zgromadzenia → księga protokołów (muszą tu znaleźć się protokoły z posiedzeń rady nadzorczej)
obniżenie kapitału zakładowego
likwidacja spółki
Nadzór w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością
prawo kontroli przysługuje każdemu wspólnikowi (jeśli nie ma powołanej rady nadzorczej - wówczas to za jej pozwoleniem wspólnicy mogą dokonywać kontroli)
zarząd może odmówić wspólnikowi dostępu do ksiąg i dokumentów, gdy istnieje niebezpieczeństwo, że będą one wykorzystane sprzecznie z interesami spółki
wówczas musi być specjalna uchwałą wspólników
wspólnik może złożyć wniosek do sądu by mu użyczono, udostępniono te księgi.
Rada nadzorcza musi występować w spółce, gdzie:
kapitał jest większy niż 500.000 zł
jest więcej niż 25 wspólników.
Odpowiedzialność cywilna członków zarządu - odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem sprzecznym z prawem lub postanowieniami spółki (chyba że nie ponoszą winy).
Szczególna odpowiedzialność członków zarządu spółki akcyjnej za:
fałszywe dane (np. fryzowanie bilansu - poprawianie go na korzyść)
pominięcie danych istotnych (nie jest jednoznacznie zdefiniowane, co to są dane istotne, jednak ogólnie można stwierdzić, że jest to wszystko, co może wpływać na wynik finansowy).
Jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu spółki z o.o. odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania. /bezskuteczna egzekucja tzn. że w spółce nie ma już majątku, czyli nie ma z czego egzekwować roszczeń; odpowiadają solidarnie, czyli nie po równo np. w stosunku do posiadanych udziałów, lecz swoich praw (całej kwoty) dochodzimy u członków zarządu w pierwszej kolejności od tego, od kogo jest najłatwiej uzyskać, dojść odzyskać majątek, ten natomiast od pozostałych wspólników może dowodzić swoich praw i części ich majątku, jednak już korzystając z powództwa cywilnego.
Za co członek zarządu może ponieść odpowiedzialność karną?
Działanie na szkodę spółki
Nie zgłaszanie wniosku o upadłości spółki handlowej
Dopuszczenie do nabycia przez spółkę handlową własnych udziałów lub akcji albo do pobrania ich w zastaw
Dopuszczenie do wydania akcji:
niedostatecznie opłaconych
przed zarejestrowaniem spółki
w przypadku podwyższenia kapitału zakładowego - przed zarejestrowaniem podwyższenia
Dopuszczenie do tego, że spółka przez czas dłuższy niż 3 miesiące wbrew prawu lub umowie pozostaje bez rady nadzorczej w należytym składzie
Dopuszczenie wbrew obowiązkowi do tego, że zarząd:
nie zgłasza sądowi rejestrowemu listy wspólników
nie prowadzi ksiąg udziałów albo nie prowadzi księgi akcyjnej zgodnie z przepisami
nie zwołuje zgromadzenia wspólników albo walnego zgromadzenia
odmawia wyjaśnień osobie powołanej do rewizji lub nie dopuszcza do pełnienia jej obowiązków
nie przedstawia sądowi rejestrowemu wniosku o wyznaczenie biegłych rewidentów
nie ogłasza wzmianki o złożeniu opinii przez biegłego rewidenta w sądzie rejestrowym.
Odpowiedzialność karna skarbowa - za przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe odpowiada jak sprawca także ten, kto zajmuje się sprawami gospodarczymi podmiotu.
Najczęściej popełniane przestępstwa i wykroczenia:
nieujawnienie podmiotu lub podstawy opodatkowania
nieskładanie deklaracji podatkowych
podawanie nieprawdy
niedopełnienie obowiązku zawiadomienia o zmianie danych
niepłacenie w terminie podatku przez płatnika
nieprowadzenie ksiąg lub prowadzenia ich nierzetelnie
niewyznaczenie przez płatnika w terminie osoby, do której obowiązków należy obliczanie, pobieranie i wypłacanie podatków.
Za zaległości podatkowe spółki z o.o. i spółki akcyjnej odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem członkowie jej zarządu.
Sankcje wynikające z przepisów kodeksu karnego skarbowego wymierzane są niezależnie od innych, przewidzianych w ustawach podatkowych.
Rodzaje ryzyka w przedsiębiorstwie
rynkowe |
kredytowe |
operacyjne |
biznesowe |
Prawne |
Kursowe Stopy procentowej Portfela Ceny towarów Wycofania kapitału |
Kraju Upadłości Płynności Kontrahenta (!) |
Organizacyjne Kontroli Systemowe Defraudacji Katastroficzne Regulacyjne Administracyjne Błędy ludzkie |
Sprzedaży Reputacji Nowego produktu Konkurencji Jakości Środowiska |
Prawne Sądowe Dokumentacji Jurysdykcji Braku klauzuli |
Etapy powstawania kryzysu
Etap Typowe zachowania organizacyjne
Możliwe drogi restrukturyzacji przedsiębiorstw
w świetle ustawy prawo upadłościowe i naprawcze
7
Zadowolenie z siebie - żadne sygnały nie są zauważalne
Negowanie kryzysu
Kryzys ukryty
początek rozpadu organizacyjnego
zapaść organizacyjna
Bagatelizowanie kryzysu, przekonanie, że kryzys rozwiąże się sam - nie reagowanie
Podejmowane są działania, ale bez wystarczającego przekonania o ich konieczności i istotności
Niezdolność do podjęcia jakichkolwiek działań, następnie kryzys strategii, wyniku i płynności
Uzdrowienie
upadek
Kontynuacja działalności przez przedsiębiorstwo
Brak kontynuacji działalności przez przedsiębiorstwo
Postępowanie naprawcze
Postępowanie układowe
Układ po ogłoszeniu upadłości
Układ na wstępnym zgromadzeniu wierzycieli
Upadłość likwidacyjna
Układ likwidacyjny