14.03.2006
Rachunkowość budżetowa - wykład 2
Klasyfikacja budżetowa jest to jednolity system nazw i symboli cyfrowych stosowany w celu grupowania jednorodnych dochodów i wydatków budżetowych. Nazwy i symbole cyfrowe są nazywane podziałkami klasyfikacji budżetowej.
Dochody budżetowe są klasyfikowane według:
części (tylko w budżecie państwa),
działy - są określane symbolami trzycyfrowymi,
rozdziały - symbol pięciocyfrowy,
paragrafy - symbol trzycyfrowy.
Wydatki budżetowe są natomiast klasyfikowane według:
działów,
rozdziałów,
paragrafów - symbol czterocyfrowy.
Działy klasyfikacji budżetowej odpowiadają działom ujętym w PKD.
Przykład
Dział 851 - Ochrona zdrowia
Rozdział 851 54 - Przeciwdziałanie alkoholizmowi
Paragraf 048 - Wpływy z opłat za zezwolenie na sprzedaż alkoholu
Istota rachunkowości budżetowej.
Przedmiotem rachunkowości jednostek sektora finansów publicznych są zjawiska związane z akumulacją, rozdziałem i zużyciem środków publicznych. Rachunkowość budżetowa jest zatem systemem gromadzenia, przetwarzania danych oraz prezentacji informacji dla odzwierciedlenia całokształtu zjawisk związanych z wykonaniem budżetu. Ze względu na specyfikę podmiotów sektora finansów publicznych wyróżnić można trzy obszary (rodzaje) rachunkowości budżetowej:
Rachunkowość wykonania budżetu państwa i budżetu JST (prowadzą ją organy wykonawcze odpowiedzialne za realizację określonego budżetu; na szczeblu centralnym - Minister Finansów, na szczeblu ST - zarząd powiatu albo województwa).
Rachunkowość jednostek budżetowych, zakładów budżetowych, gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych oraz placówek.
Rachunkowość organów podatkowych - jest ona prowadzona przez US i gminy; obejmuje ewidencję i rozliczanie podatków oraz opłat należnych budżetowi państwa lub budżetom JST.
Rachunkowość jednostek i zakładów budżetowych oraz zakładów pomocniczych jednostek budżetowych obejmuje:
Gromadzenie i wydatkowanie środków pieniężnych.
Rzeczowe składniki majątku trwałego.
Środki trwałe w budowie.
Przychody i koszty.
Rozrachunki.
Wynik działalności.
Rachunkowość jednostek sektora finansów publicznych regulują: ustawa o rachunkowości, ustawa o finansach publicznych oraz akty wykonawcze (rozporządzenia) wydane przez Ministra Finansów w odniesieniu do rachunkowości i sprawozdawczości budżetowej.
Specyficzne cechy rachunkowości budżetowej (jednostek budżetowych).
Specyficzne cechy rachunkowości jednostek budżetowych wynikają z charakteru ich gospodarki budżetowej:
Do ewidencji dochodów i wydatków budżetowych są stosowane specjalne, odrębne konta. Do ewidencji zrealizowanych dochodów budżetowych służy konto 222 „Rozliczenie dochodów budżetowych”.
Jest prowadzona ewidencja umorzenia środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych z tym, że:
w przypadku środków trwałych oraz WNiP o wartości początkowej powyżej 3500 zł dokonuje się odpisów amortyzacyjnych na ogólnie przyjętych zasadach. Ewidencja umorzenia srodków trwałych i WNiP jest prowadzona na kontach 401 „Amortyzacja” Wn i 071 „Umorzenie środków trwałych i WNiP Ma. Równolegle przeksięgowuje się taką samą kwotę jako pokrycie kosztów amortyzacji 761 „Pokrycie amortyzacji” Ma i konto 800 „Fundusz jednostki” Wn.
W przypadku środków trwałych oraz WNiP o wartości mniejszej niż 3500 zł odpisy amortyzacyjne są dokonywane w koszty jednorazowo w miesiącu przyjęcia ich do użytkowania. Ewidencja jest prowadzona na koncie 400 „Koszty według rodzaju” w korespondencji z kontem 072 „Umorzenie środków trwałych i WNiP”
Ewidencja kosztów prostych jest prowadzona na jednym koncie 400 „Koszty według rodzaju” za wyjątkiem konta 401 „Amortyzacja”. Konta kosztów i przychodów w zespole 7 są łączone w jedno konto, np. 750 „Przychody i koszty finansowe”.
Na koncie 225 „Rozrachunki z budżetami” są ewidencjonowane głównie podatki, a na koncie 229 „Pozostałe rozrachunki publiczno-prawne” są ewidencjonowane głównie rozrachunki z ZUS.
Działalność podstawowa jednostek budżetowych (wykonywanie zadań organów publicznych) nie jest objęta podatkiem VAT. W przypadku jeżeli jednostki budżetowe uzyskują środki z dodatkowej działalności to ta działalność dodatkowa jest objęta podatkiem VAT.
W jednostkach budżetowych jest obowiązkowa ewidencja kosztów w zespole 4. Koszty w zespole 4 i 5 są ewidencjonowane w zakładach budżetowych i gospodarstwach pomocniczych jednostek budżetowych.
Ewidencja dochodów i wydatków budżetowych.
Do ewidencji dochodów i wydatków budżetowych w jednostkach budżetowych jest stosowane konto 130 „Rachunek bieżący jednostek budżetowych”. Konto to wykazuje saldo Wn, które oznacza:
w zakresie wydatków budżetowych oznacza ono stan środków pieniężnych otrzymanych na realizację określonych wydatków
w zakresie dochodów budżetowych oznacza ono stan środków z tytułu zrealizowanych dochodów budżetowych, które nie zostały jeszcze przelane do budżetu.
Wydatkiem budżetowym jest każda kwota pobrana z rachunku bieżącego jednostki budżetowej za wyjątkiem środków budżetowych przekazanych dysponentom niższego stopnia.
Dochodem budżetowym zaś są wpływy z tytułu przychodów zaliczonych do dochodów budżetowych.
Schemat ewidencji wydatków budżetowych
Otrzymanie środków budżetowych od dysponenta wyższego stopnia.
Przekazanie środków budżetowych dysponentom stopnia niższego.
Pobranie gotówki do kasy.
Opłacenie poniesionych kosztów.
Spłacenie zobowiązań.
Przeksięgowanie zrealizowanych wydatków budżetowych na podstawie sprawozdań o wydatkach.
Zwrot niewykorzystanych środków budżetowych na rachunek dysponenta wyższego stopnia.