Krew, płyn ustrojowy, czyli rodzaj tkanki łącznej, której istota międzykomórkowa jest płynna. Objętość krwi wynosi 5-6 l, co stanowi średnio 7,5% masy ciała. Składa się z osocza (plasma sanguinis) i składników komórkowych. Składniki komórkowe to krwinki: czerwone (erytrocyty) i białe (leukocyty) oraz płytkowe (trombocyty). Krwinki czerwone (erytrocyty) to elementy bezjądrzaste zawierające we wnętrzu barwnik krwi - hemoglobinę. Mają postać krążków dwuwklęsłych o średnicy 6-8 mm. Jeden litr krwi zawiera 4,0-4,5×1012 (4-4,5 mln/mm3) erytrocytów u kobiety i 4,5-5×1012 (4,5-5 mln/mm3) u mężczyzny. Krwinek białych w 1 litrze krwi jest 6,0-8,0×109 (6000-8000/mm3). Krwinki białe (o średnicy 12-16 mm) są komórkami z jądrami i ze względu na zawartość ziarnistości w cytoplazmie lub ich brak dzieli się je na granulocyty i agranulocyty. Granulocyty różnią się powinowactwem ziarnistości od barwników, dlatego wyróżniamy granulocyty obojętnochłonne (neutrofile, mikrofagi) (50-66%), kwasochłonne (eozynofile) (2-4%), zasadochłonne (bazofile) (0,5%). Agranulocyty to limfocyty (30-35%) i monocyty (4-8%) o średnicy 8 mm. Wszystkie krwinki, z wyjątkiem limfocytów (układ immunologiczny), wytwarzane są przez czerwony szpik kostny (układ krwiotwórczy). Płytek krwi (trombocyty) w 1 litrze jest ok. 200-300×109 (200-300 tys./mm3). Płytki krwi w swoim wnętrzu zawierają enzymy potrzebne do krzepnięcia krwi (układ krzepnięcia) - trombokinazę oraz serotoninę. Są one fragmentami macierzystych komórek szpiku kostnego - megakariocytów. Osocze jest płynem zawierającym wodę (91-92%), białka (7%) i niskoprocentowe związki, jak: elektrolity, glukoza, reszta azotowa (0,9%) itp. Pod wpływem jonów wapnia i trombokinazy z protrombiny powstaje trombina, która zamienia fibrynogen (osocza) na wytrącającą się fibrynę i w ten sposób dochodzi do krzepnięcia krwi. Osocze bez włóknika (fibryny) nosi nazwę surowicy krwi. Białka osocza to albuminy (wiążące wodę) i globuliny, których frakcje np. są immunoglobulinami. Funkcje krwi: 1) rozprowadzanie tlenu i odprowadzanie dwutlenku węgla do płuc, 2) rozprowadzanie substancji odżywczych wchłonietych z przewodu pokarmowego, hormonów, 3) odprowadzanie substancji zmetabolozowanych do nerek i gruczołów potowych, 4) bierze udział w reakcjach odpornościowych (układ immunologiczny). Osocze krwi, część płynna krwi stanowiąca 4,5% ciężaru ciała, lub 3-3,5 l, ok. 55% jej objętości, w której zawieszone są elementy morfotyczne, czyli krwinki.Składa się głównie z wody i rozpuszczonych w niej białek osocza (6-8g/100ml): albumin, globulin, fibrynogenui innych czynników krzepnięcia (zarówno aktywujących jak i hamujących ten proces), ciał tłuszczowych, glukozy, elektrolitów i wielu innych składników organicznych i nieorganicznych. Krwinki czerwone, erytrocyty, składniki krwi kręgowców zawierające we wnętrzu barwnik krwi - hemoglobinę. Mają postać krążków dwuwklęsłych o średnicy 6-8 mm. Jeden litr krwi zawiera 4,0-4,5×1012 (4-4,5 mln/mm3) erytrocytów u kobiety i 4,5-5×1012 (4,5-5 mln/mm3) u mężczyzny. Powstają w szpiku kostnym (erytropoeza, erytropoetyna), przechodzą do krwi gdzie żyją około 120 dni, a następnie sa wyłapywane w śledzionie, gdzie następuje ich rozkład. W zależności od gatunku, występują różne wielokści erytrocytów. Maja one dużą elestyczność dzięki czemu mogą przepływać przez naczynia włosowate, ale też mają zdolność do aglutynacji (grupa krwi, antygenowe układy krwink czerwonych). Erytrocyty mają za zadanie transportować tlen do wszystkich tkanek i komórek organizmu, a następnie w jego miejsce związać dwutlenek węgla i oddać go w płucach, by móc na nowo związać tlen. Poza tym biorą udziałw przenoszeniu i magazynowaniu pewnych składników mineralnych oraz organicznych. Liczba i właściwości morfologiczne krwinek, a także zawartość w nich hemoglobiny, ma bardzo ważne znaczenie diagnostyczne. Krwinki białe, leukocyty, jądrzaste komórki występujące we krwi, limfie (chłonce) a także tkance łącznej. Charakteryzują się zdolnością do pełzakowatego ruchu oraz fagocytozy i z tego względu pełnią funkcje odronne w organizmie. W 1 litrze krwi jest 6,0-8,0×109 (6000-8000/mm3) leukocytów. Krwinki białe (o średnicy 12-16 mm) są komórkami z jądrami i ze względu na zawartość ziarnistości w cytoplazmie lub ich brak dzieli się je na granulocyty i agranulocyty.Granulocyty różnią się powinowactwem ziarnistości od barwników, dlatego wyróżniamy granulocyty obojętnochłonne (neutrofile, mikrofagi) (50-66%), kwasochłonne (eozynofile) (2-4%), zasadochłonne (bazofile) (0,5%). Agranulocyty to limfocyty (30-35%) i monocyty (4-8%) o średnicy 8 mm. Wszystkie krwinki, z wyjątkiem limfocytów (układ immunologiczny, węzły limfatyczne, śledziona, grudki chłonne), wytwarzane są przez czerwony szpik kostny. Płytek krwi, trombocyty, w 1 litrze krwi jest ok. 200-300×109 (200-300 tys./mm3). Płytki krwi w swoim wnętrzu zawierają enzymy potrzebne do krzepnięcia krwi (układ krzepnięcia) - trombokinazę oraz serotoninę, co umożliwia im zatamowanie krwawienia poprzez wytworzenie czopa płytkowego. Są one fragmentami macierzystych komórek szpiku kostnego - megakariocytów. Ich produkcja i różnicowanie jest sterowane przez trombopoetynę (trombopoeza). Hemoglobina, "oddechowy" barwnik krwi zawarty wewnątrz krwinek czerwonych (erytrocytów) przenoszący tlen. Hemoglobina jest białkiem złożonym z grupy prostetycznej zwanej hemem, pochodnej porfiryny (protoporfiryna IX) złączonej z atomem dwuwartościowego żelaza i białka prostego - globiny. Na cząsteczkę hemoglobiny przypadają cztery hemy (każda z nich może przyłączyć cząsteczkę tlenu) i cztery globiny (składającej się z czterech łańcuchów: dwóch alfa i dwóch beta). W zależności od niewielkich różnic w budowie białkowej części hemoglobiny wyróżniamy hemoglobinę płodową (HbF) i typu dorosłych (HbA). Po urodzeniu dochodzi do szybkiej wymiany HbF na HbA czego objawem jest żółtaczka noworodków. Transport tlenu odbywa się bez zmiany stopnia utlenienia atomu żelaza. W kapilarach płuc hemoglobina po połączeniu się z tlenem przybiera postać oxyhemoglobiny (krew utlenowana, tętnicza), która następnie krążąc po całym organizmie roznosi tlen do wszystkich tkanek. Tam następuje odłączenie tlenu i przyłączenie dwutlenku węgla, który tworzy z białkami hemoglobiny karbaminiany (krew odtlenowana, żylna) i w końcu zostaje przetransportowany do płuc, a jego miejsce zjmuje tlen. Hemoglobina jest metabolizowana do barwników żółciowych i globiny w układzie siateczkowo-śródbłonkowym. W wyniku zatrucia tlenkiem węgla powstaje 300 razy silniejszy związek CO z Hb (karboksyhemoglobina), niż analogiczny z tlenem. Innym związkiem jest methemoglobina (w zatruciach np. azotanami), a co najważniejsze - oba związki nie mają zdolności przenoszenia tlenu. Limfocyty, składniki komórkowe krwi i chłonka zaliczane do agranulocytów (krwinki białe) o średnicy 6-15 mikronów, z dużym jądrem i małą ilością cytoplazmy. Wyróżnia się limfocyty T, produkowane w grasicy oraz w części przykorowej węzłów limfatycznych po inwolucji tego narządu i limfocyty B, wytwarzane w grudkach chłonnych, migdałków, dróg oddechowych, przewodu pokarmowego i śledziony oraz szpiku kostnego. Biorą udział w biosyntezie przeciwciał (immunogloginy), w przekazywaniu informacji antygenowej do wykonawczych komórek immunologicznie kompetentnych oraz bezpośrednio w wytwarzaniu przeciwciał. Monocyty, komórki krwi, krwinki białe, z grupy agranulocytów, znajdujące się również u nasady krezki jelita cienkiego i w sieciwiększej. Przedostając się ruchem ameboidalnym w stronę antygenu, przekształcają się w makrofagi i jako takie, po pochłonięciu antygenu, przekazują informację o nim komórkom limfocytarnym (limfocyty). Stanowią 4-6% wszystkich krwinek białych (leukocytów) we krwi. Ich rola polega głównie na fagocytozie cząstek stałych, zanieczyszczeń i produktów rozpadu innych komórek ustrojowych, współdziałaniu z układem limfocytów w kształtowaniu odpowiedzi immunologicznej ustroju. Są jednym z elementów odpornościkomórkowej ustroju. Szpik kostny, tkanka łączna, która w trzonach kości długich jest tkanką tłuszczową (żółty szpik kostny). W istocie gąbczastej kości utworzony jest przez tkankę siateczkowatą i jest narządem krwiotwórczym (czerwony szpik kostny). Szpik kostny czerwony mieści się w nasadach kości długich, w kręgach i kościach płaskich. W jego skład wchodzą naczynia krwionośne oraz komórki macierzyste zrębu i komórki krwiotwórcze zrębu. Komórki macierzyste zrębu tworzą zespół prekursorów dla komórek tłuszczowych, fibroblastów, osteoblastów, komórek śródbłonka. Natomiast część krwiotwórcza zrębu tworzy krwinki czerwone, prekursory limfocytów, monocyty, makrofagi, granulocyty i płytki krwi.
Chłonka, limfa, tkanka łączna, której - podobnie jak we krwi - istota międzykomórkowa jest płynna. Składa się z osocza chłonki i elementów morfotycznych, którymi są limfocyty. Powstaje w luźnej tkance łącznej jako jej przesącz do włosowatych naczyń limfatycznych, które przechodzą dalej, tworząc większe pnie chłonne (układ limfatyczny). Te natomiast przechodzą przez węzły limfatyczne (chłonne), zbierając powstałe tam limfocyty. Do naczyń limfatycznych kosmków jelitowych resorbowane są strawione tłuszcze w postaci zemulgowanej, dzięki czemu chłonka płynąca w naczyniach limfatycznych jelita ma białe wejrzenie. Chłonka przez przewód piersiowy i limfatyczny prawy wlewa się do krwi żył ramienno-głowowych. Osocze chłonki, płynna istota międzykomórkowa chłonki. Składem jest zbliżone do osocza krwi.