Fala elektromagnetyczna: typy, parametry, właściwości
Właściwości fali EM:
W fali rozchodzącej się w próżni lub jednorodnym nieograniczonym ośrodku fala elektromagnetyczna jest falą poprzeczną, w której składowa elektryczna i magnetyczna są prostopadłe do siebie, a obie są prostopadłe do kierunku rozchodzenia się fali. Oba pola indukują się wzajemnie - zmieniające się pole elektryczne wytwarza zmieniające się pole magnetyczne, a z kolei zmieniające się pole magnetyczne wytwarza zmienne pole elektryczne.
Właściwości fal elektromagnetycznych mocno zależą od długości fali. Promieniowaniem elektromagnetycznym o różnej długości fali, są fale radiowe, mikrofale, podczerwień, światło, ultrafiolet, promieniowanie rentgenowskie i promieniowanie gamma.
Promieniowanie elektromagnetyczne demonstruje swe właściwości falowe zachowując się jak każda fala, ulegając interferencji, dyfrakcji, spełnia prawo odbicia i załamania. W wyniku superpozycji fal elektromagnetycznych może powstać fala stojąca.
Jednak niektóre właściwości promieniowania elektromagnetycznego (szczególnie jego oddziaływanie z materią) zależą od długości fali (częstotliwości promieniowania) i dlatego dokonano podziału promieniowania elektromagnetycznego na zakresy ze względu na jego częstotliwość. Granice poszczególnych zakresów są umowne i nieostre. Należy je traktować szacunkowo, promieniowanie o tej samej długości może być nazywane falą radiową lub mikrofalą - w zależności od kontekstu. Granice promieniowania gamma i promieniowania rentgenowskiego często rozróżnia się z kolei ze względu na źródło tego promieniowania. Najdokładniej określone są granice dla światła widzialnego, gdyż są one zdeterminowane fizjologią ludzkiego oka.
Typy:
Pasmo |
Częstotliwość fali |
Długość fali |
Fale radiowe |
do 300 MHz |
powyżej 1 m |
Mikrofale |
od 300 MHz do 300 GHz |
od 1 m do 1 mm |
Podczerwień |
od 300 GHz do 400 THz |
od 1mm do 780 nm |
Światło widzialne |
od 400 THz do 789 THz |
od 780 nm do 380 nm |
Ultrafiolet |
od 789 THz do 30 PHz |
380 nm do 10 nm |
Promieniowanie rentgenowskie |
od 30 PHz do 60 EHz |
10 nm do 5 pm |
Promieniowanie gamma |
powyżej 60 EHz |
poniżej 5 pm |
Parametry fali EM:
Okres fali T, jest to czas, po jakim fala znajduje się w tej samej fazie. Okres mierzymy w jednostkach czasu.
Długość fali Lambda jest to droga jaką przebędzie fala w ciągu trwania okresu. Długość fali mierzymy w jednostkach długości.
Częstotliwość fali jest to ilość okresów w ciągu sekundy. Częstotliwość mierzymy w Hertzach.
Każdy z tych trzech parametrów wystarcza do obliczenia pozostałych dwóch.