T: Test Wingate.

TEST WINGATE (OGÓLNE INFORMACJE):

- opracowany w Izraelu w 1975 roku przez Bar-Ora

- jest to test:

- oceny mocy maksymalnej mięśni kończyn dolnych i górnych człowieka

- oceny wydolności beztlenowej

- oceny szybkości pozyskania energii z fosfagenów i glikolizy

- oceny zasobów źródeł energetycznych i zdolności do wykonania intensywnej pracy

- najczęściej przeprowadzany jest przy użyciu cykloergometru Monark

- trwa ok. 30 sek (czasem 45 sek)

SPOSÓB PRZEPROWADZENIA TESTU:

- poprzedzamy go 5 minutową rozgrzewką (do tętna 150)

- następnie odczekujemy 2 minuty i zaczynamy wysiłek sprinterski

- próba zaczyna się na komendę start

- badana osoba osiąga pedałując maksymalną szybkość obrotów - bez obciążenia, po czym następuje obciążenie taśmy

- ćwiczący stara się utrzymać jak najszybszy rytm pedałowania, czyli w jak najkrótszym czasie jak największa

częstotliwość pedałowania

- duży wpływ na wynik testu ma dobór odpowiedniej siły hamującej , którą wyliczono wzorem:

- siła = -0,49 - 0,21 * masa ciała (kg) + 2,11 * objętość kończyny dolnej (w litrach)

- według Berga optymalna wielkość siły hamującej wynosi 10 % masy ciała

- efektem pracy na ergometrze jest krzywa spadku masy

WYNIKI TESTU:

- PP (peak power) - moc max., najwyższa wielkość masy mechanicznej wygenerowanej przez mięśnie w czasie testu

w ciągu 5 sekundy

- MP (mean power) - średnia wielkośc mocy uzyskana podczas całego testu (30 sek). Wartość jest wyliczona przez

uśrednienie wartości mocy co 5 sekundowe odcinki

- FI (fatigue index) - wskaźnik zmęczenia wyrażony przez tempo spadku mocy od wartości max do min

WYLICZENIA:

- znając wielkość siły hamującej i czas trwania jednego obrotu można policzyć pracę

- moc maksymalną wyliczamy dzieląc wielkość pracy przez czas 1 obrotu

- np. ćwiczący o masie 70 kg wykonuje test Wingate z siłą hamującą 10 %, czyli 7 kg. Max szybkość pedałowania

wynosi 120 obrotów/min. 1 koło pokonuje drogę 6m.

- Czas 1 obrotu = 0,5 sekundy

- wielkość pracy w 1 obrocie = 420 Nm (70*6=420)

- wielkość mocy max PP w 1 obrocie = 840 W (420 Nm*0,5 sek = 840W),

co stanowi 10,5 W na kg masy ciała

KRZYWA SPADKU MASY:

wyróżniamy dwa kryteria:

- kryterium pojemności (wielkość zasobu źródła energetycznego)

- kryterium mocy (szybkość wytwarzania energii z fosfagenów i glikolizy)

• MOC FOSFAGENOWA:

- rośnie P max , spada czas uzyskania = korzystne, duże możliwości fosfagenowi

- P max określa predyspozycje siłowe (W/kg) :

- u kobiet 8-10 W/kg

- u mężczyzn 10-12 W/kg

- czas uzyskania określa predyspozycje szybkościowe

- czas utrzymania: im dłuższy jest czas uzyskania tym większe zasoby. Po 10 sek energia z

glikolizy jest mniejsza niż możemy wyprodukować (ramię spadku krzywej)

- gdy tracimy fosfageny - tracimy rytm, a glikoliza nie jest jeszcze w pełni doskonała, gdyż

zbyt wczesny czas aby się w pełni wytworzyła

• MOC GLIKOLITYCZNA:

- im niższe pH tym korzystniej

- organizm mimo zakwaszenia pracuje, optymalne ph to 7,36-7,45

- im wyższe stężenie LA tym glikoliza szybciej zachodzi i ma pozytywne działanie

WYDOLNOŚC :

- to zdolność do wykonywania intensywnego wysiłku z tolerancją różnych zaburzeń

- jest różna u osób w różnym wieku i o różnej płci

- wraz z wiekiem wydolność maleje

- dzieli się na :

- tlenową (zdolność organizmu do wysiłku w strefie różnych przemian)

- beztlenową:

- fosfageny (ATP, fosfokreatyna)

- glikoliza beztlenowa

TYPOWE WIELKOŚCI MOCY MAKSYMALNEJ (PP)

	18-25	25-35
Bardzo slaby	5,4-6,8	7,8-8,6
Słaby	6,8-7,5	8,6-9,0
Poniżej średniej	7,5-8,1	9,0-9,4
Średni	8,2-8,8	9,4-9,8
Dobry	8,8-9,5	9,8-10,2
Bardzo dobry	9,5-10,2	10,2-10,6
znakomity	10,2-11,6	10,6-11,3

---