Andezyt to: -glinokrzemian sodowo-wapniowy
Andezyt to skała: -obojetna.
- o strukturze porfirowej.
Amfibole wietrzejąc wzbogacają glebę w : -Ca, Mg, Fe.
Apofizy to: - niewielkie żyłyodgałęziające się od większych intruzji magmy.
Batolity to: -intruzje magmy o nieznanych dolnych granicach.
Biotyt ulegając wietrzeniu przechodzi w : -glaukonit.
Bufory glebowe działające w glebach słabo kwaśnych to: - bufor krzemianowy.
-bufor sorpcyjny
Bufory glabowe działające w glebach silnie kwaśnych: -bufor żelazowy
Chelaty w glabie: -są tworzone przez kilka wiązań koordynacyjnychmiędzy wolnymi parami elektronów ligadu i wolnymi wartościowościamimetalu
-rolę ligandów spełniają proste związki organiczne oraz grupy czynne sub. Organicznej
- tworzy łatwiej glin niż żelazo
Dolomity to; -skały chemiczne
- skały macierzyste redzin
Energia wejścia kationów do kompleksu sorpcyjnego: -wraz ze wzrostem wartościowości kationów wzrasta ich energia wejścia do kompleksu
-wraz ze wzrostem średnicy jonów uwodnionych zmniejsza się ich energia wejścia do kompleksu
Gabra ulegając wietrzeniu wzbogacaja glebe w : - Ca, Mg , Fe
Glebowe procesy obniżające kwasowość: -nitryfikacja
- pobór kationów
Gleby zimne to: -gleby wilgotne, - ciężkie
Gleby ciepłe: - suche, - lekkie
Gleby wytworzone ze skał z dużym udziałem warcy w naszym klimacie, maja odczyn:
- kwaśny
Gęstość objętościowa gleby jest: - zależna od składu mineralnego
-zależna od zawartości sub. Organicznej
Gleby wytworzone ze skał z dużym udziałem kalcytu są ; -słabo alkaliczne
Glin szkodliwy dla roślin to: -zasorbowany wymiennie
Glin nie szkodliwy dla roślin: -zasorbowany nie wymiennie przez min. ilaste
- rozpuszczony w roztworze glabowym
Istotą polimorfizmu minerałów jest: -różna postać krystaliczna, jednakowy skł. Chemiczny
Istotą izomorfizmu jest: -ta sama postać krystaliczna , inny skł. Chemiczny
Jednostkowy przepływ dyfuzji tlenu (ODR): -charakteryzuje stan aeracji gleby
-jest mierzony mikroelektroda platynowa o znanej pow.
-polega na wytworzeniu zjawiska redukcji tlenu na pow. Platyny
Koloidalny kompleks sorpcyjny gleby stanowią: -minerały ilaste
- próchnica i kompleksy ilasto próchniczne
- krystalicznie uwodnione tlenki żelaza i glinu
-minerały bezpostaciowe
Kwarzec wyst. W skałach: -granit, Tacyt, tatry
-dacyt, kwarcyt, szarogłaz
Less ulegając wietrzeniu daje zwietrzeline; -pyłową
Łatwiej jest desorbowany z kompleksu sorpcyjnego gleby kation: -magnezu niż wapnia
-potasu niż magnezu
Margiel to skała:- słabo zdiagenezowana
-skała na przejściu skał węglanowych i ilastych
-klastyczna
- macierzysta rędzin
Martwica wapienna najczęściej powstaje w wyniku:-chemicznego wytrącania węglanów z roztworów nasyconych wód
Minerały ilaste typu 2 ;1 pęcznieją chłonąc wodę bo; -poszczególne jednostki są luźno związane miedzy sobą mostkiem tlen-tlen
Minerały ilaste są; -glinokrzemianami wtórnymi
Minerały femiczne to; -biotyt, amfibol, piroksen, oliwin
Minerały alogeniczne skał osadowych to : -kwarzec, ortoklaz, albit, muskowit
Muskowit ulegając wietrzeniu w klimacie umiarkow. Wilg. Przechodzi w : - illit
Opoka to skała ;-zawierająca głównie chalcedon i opal
-mocno porowata
Ulegając w wodzie hydrolizie odczyn alkaliczny daje: -kalcyt, -ortoklaz
Piaski wodnolodowcowe (sandrowe) są: -osadzone przez wody lodowcowe na przedpolach moren
-słabo obtoczone
-ubogie w koloidy
-piaski sandrowe w porównaniu z wydmami SA na ogół bogatsze w minerały łatwo wietrzejące
Piaski zwałowe to utwory na gół: -różnoziarniste
-najczęściej są to piaski gliniaste
Piaski rzeczna są zwykle: -różnoziarniste
-o ziarnie obtoczonym
Piaski wydmowe cechuje; -wybitna monofrakcyjnośc minerału budującego wydmy
-ubóstwo skł. pokarmowych
Piaskowce mazurskie są: -glaukonitowe
Piaskowce istebniańskie są: -gruboławicowe
Piaskowce krośnieńskie: -drobnoławicowe
-o spoiwie weglanowym
-polega na utlenieniu amoniaku do azotanów
Plagioklaz zasadowy jest minerałem dominującym w ; -gabrach
Plagioklaz kwaśny jest minerałem domiujacym w ; -diorytach
Podczas sorpcji kationów w glabie: -wraz ze wzrostem wartościowości kationów wzrasta ich energia wejścia do kompleksu sorpcyjnego
-wraz ze wzrostem średnicy jonów uwodnionych zmniejsza się ich energiawejścia
-w procesie wymiany kationów roztworem glebowym uczestniczy podwarstwa Guya-Chapmana.
Podpoziom detrytusowy; -przechodzi stopniowo w poziom mineralny
Porowatość ogólna gleby jest; -zależna od składu mineralnego
-zależna od zawartości sub. organicznej
Poziom epihumusowy; -jest bezpostaciową i silnie shumifikowana sub. organiczną
-przechodzi ostro w poziom mineralny
Proces nitryfikacji; -jest procesem biochemicznym
-polega na utlenieniu amoniaku do azotanów
Proces denitryfikacji: -jest procesem biochemicznym
-polega na redukcji azotanów
Produktami wietrzenia bazaltów oliwinowych są: -węglany, -getyt, limonit, -opal, chalcedon
Produktami wietrzenia syderytu są: -getyt, limonit
Promieniowce są: -saprofitami, -rozkładają związki aromatyczne i kw.huminowe Psefity ulagając wietrzeniu dają zwietrzelinę: -żwirową
Skalenie ulegając wietrzeniu wzbogacają w; -potas, wapń, sód
Skalenie wyst. W skałach magmowych w ilościach; -ponad 50%
Skały kwaśne to: -porfir, sjenit, trachit
-gnejs, riolit, piasek kwarcowy
Skały macierzyste gleb bielicowych to; -porfir, sjenit, trachit
-gnejs, riolit, piasek kwarcowy
Skład mechaniczny gleb; -określa uziarnienie gleby
-określa gatunek gleby
Skład mineralny trachitu to: -ortoklaz, albit, biotyn, amfibol
Skład mineralny sjenitu to: -ortoklaz, albit, biotyn, amfibol
Sorpcja chemiczna gleby; -ma miejsce w glebie w przypadku anionów fosforanowych
-nie dopuszcza do wypłukiwania z gleby fosforanów
-w glebie wytrącane są nierozpuszczalne fosforany żelaza, glinu i wapnia
Sorpcja niespecyficzna anionów:
-jonów azotanowych jest słabsza niż fosforanowych
Sorpcja wymienna: -niektórych kationów wielowartościowych wzrasta w sytuacji towarzyszącego anionu
-kationów dwuwartościowych zwiększa się w wyniku wzrostu rozcieńczenia
-kationów jednowartościowych ulega obniżeniu w wyniku wzrostu rozcieńczenia roztworu
-wzrost stężenia kationu w roztworze glabowym wpływa na zwiększenie wymiany kationowej powodowanej przez ten kation
Spośród niżej wymienionych minerałów gróp minerałów autogenicznych skał osadowych to ; -chalcedon, opal, kaolinit, halit
Spośród wymienionych minerałów wskaż właściwą kolejnośc podatności na wietrzenie; -oliwin, pirokseny i amfibole, plagioklaz zasadowy, plagioklaz kwaśny, biotyn, ortoklaz, muskowit i kwarzec
Torfy torfowisk niskich:
-odznaczają się wysoką popielnością w granicach 6-18%
Torfy torfowisk wysokich; -tworza się w bezodpływowych zagłębieniach
-maja kęowo-dolinowe ukształtowanie powierzchni
-maja mniej lub więcej kopulasty kształt torfowiska
Trawertyn najczęściej powstaje w wyniku: -chemicznego wytrącania węglanów z roztworów nasyconych wód
W próchnicy typu mor: -wyst. Ponad 20% materii organicznej,
-wysycenie kompleksu sorpcyjnego kationami zasadowymi jest nizsze niż 20%
W próchnicy typu mull: -stosunek C;N wynosi 10-15:1
-wysycenie kompleksu kationami zasadowymi jest większe od 25%
-W klimacie umiarkowanym (wilg. I chłodnym); -dochodzi do oddzielenia się glinu od krzemu -wietrzenie alitowe.
W warstwie litosfery dominuja skaly: -krystaliczne
Właściwości subst. próchnicznych:
-kw. Huminowe rozpuszczają się w roztworze NaOH z którego są wytrącane kwasami
-huminy nie ulagaja rozpuszczeniu w zimnym roztworze NaOH
Właściwości substancji humusowych; -kw.fuluowe zawieraja więcej gróp karboksylowych (COOH) i fenolowych grup hydroksylowych(OH) niż kw.huminowe
-kw.huminowe maja większą mase cząsteczkową niż kw.fulwowe
-kw.fulwowe rozpuszczaja się w wodzie
-kw.huminowe są nierozpuszczalne w wodzie
Właściwości sorpcyjne gleb; -kształtuja odczyn gleb
-kształtuja wł.buforowe gleb
-umozliwiaja magazynowanie skł. pokarmowych uwolnionych z siatki krystalicznej
Wietrzenie skaleni w warunkach lądowych naszego klimatu to reakcja; -kaolinityzacji
Wilgotność trwałego więdnięcia roślin(WTW)to % wody w glebie odpowiadający sile; -pF 4,2
-15 atm
Wpływ warunków redoks gleby na przysfajalnośc mikro i makroelementów;
-azot jest pobierany przez rośliny z gleby głównie w formie utlenionej (N5+)
-mangan pobierany jest przez rośliny głównie w formie zredukowanej (Mn2+)
woda max. Higroskopowa:
-jest wiązana głównie przez koloidy glebowe
-służy do określenia wody fizjologicznie nieużytecznej
Woda kapilarna; -jest utrzymywana w glebie siłami od 0,33 do 31 atm (pF 2,5-4,5)
-zajmuje głównie mezopory (8,5-0,2)
Zakwaszające procesy glebowe to : -nitryfikacja , -pobór kationów
Zawartość minerałów alogenicznych w skałach osadowych klastycznych : -ponad 50%
Zawartość minerałów autogenicznych w skałach osadowych chemicznych: -ponad 505
Zawartość kwarcu w diorycie: -poniżej 15%
Zawartość kwarcu w granodiorycie: -powyżej 15%
Zasady wapniowania gleb leśnych:
-dawke wapnia ustalamu w oparciu o V%, pojemność sorpcyjna i ządane pH
-nawozy wapniowe węglanowe stosujemy na gleby piaszczyste
Źródłem kwasowości hydrolitycznej są :
-jony Al.(OH)2+,Al.(OH)2+ (polimery) silnie zasorbowane niewymiennie
-jonyAL(OH)2+, Al.(OH)2+ połączone wiązaniami ligandowymi z koloidami
Źródłem ładunków ujemnych koloidów glebowych są nienasycone…[..] z powodu dysocjacji wodoru z grup OH:
-są to ładunki zależne od ph gleby
-ładunki tego typu dominuja w koloidach organicznych.
Sideric: -jest efektem procesu rdzawienia
-jest dowodem na występowanie gleby rdzawej
Cambic: -jest efektem procesu brunatnienia
-jest dowodem na występowanie gleby brunatnej
Stagnic: -jest efektem oglejenia opadowego
-jest dowodem na istnienie gleby opadowoglejowej
Histic i Stanic; -jest dowodem na wystepowanie gleby stagnoglejowej torfowej
Luvic i Argic; -jest dowodem na przebieg procesu płowienia
Ochric i sideric; -jest dowodem na wyst. gleby rdzawej
Albic i glejospodic: -jest dowodem na wystepowanie gleby glejobielicowej
Stosunek C:N w glebie >30: -oznacza immobilizacje azotu w glebie
rH w glebie <19: -jest dowodem na dominacje procesów redukcyjnych w glebie:
-jest dowodem bardzo niskiego potencjału redoks w glebie
Obecność w glebie NO3-: -oznacza przebieg nitryfikacji
N2O w glebie : - może oznaczać przebieg denitryfikacji
-CGgor: -oznacza Stanic-Dystric-Gleysol
Ol-Of-OhACca/Rca-Rca: -oznacza Umbric Leptosol
POM-Om-Dgg: -oznacza Eutric Histosol
Mollic Cambisol: - oznacza glebe szarobrunatną
Stanic Luvisol: -oznacza glebe płowa opadowoglejową
Albic Arenosol: -oznacza glebe rdzawą bielicową
Ol-Ofh-Ag-Ggr Albic arenosols Ofh-A-Ees-BhfeC-C arenosol bielicowy
Albic arenosols Ol-Of-Oh-AEes-BuBhfe-Bv-BvC-C rdzawe bielicowe
Albic luvisols Ol-Ofh-AEes-Bhge-Eet-Bt-C płowe bielicowe
Albi-Dystric cambisol Ol-Ofh-AEes-BvrBfe-BbrC-C brunatna bielicowa
Calcaric cambisols Ol-Bbr-Cca pararędziny brunatne
Calcaric cambisols Ol-A-ABbr-BbrCca-Rca rędziny brunatne
Calcaric regosol Ol-ACca-Cca pararędziny właściwe
Calcaric regosol Ol-AinCca-Cca pararędziny inicjalne
Calcavic leptosol AinCca-C/Raca rędzina inicjalna rumoszowa
Cambic arenosols Ol-Ofh-ABvBbr-Bv-BvC-C rdzawe brunatne
Dystic Leptosols Ofh-AEes-BhfeCR-R rankery bielicowe
Dystric cambisols Brunatna kwaśna
Dystric cambisols Ol-A-bbr-C lub Cca brunatna wyługowana
Eutric cambisol Ol-A-ABbr-Bbr-C brunatna właściwa
Ferri umbic gleysols Ol-A-Gox-Gor-Gr gleby z ruda darniową
Fibryhistic gleyic podzols -glejobielice torfiaste
Fibryhistic gleysols Ol-ACgg-Agg-Gr gleby torfiaste
Fibryhistic gleysols OP-Aegg-Agg-Gr gleby torfowe
Gleic podzols Ol-Ofh-Oh-AEes-Bhfe-Gor-Gr glejobielicowe właściwe
Gleic podzols Ol-Of-Oh-Ees-Bhfeox-BfeoxGo-Gor-Gr glejobielice właściwe
Glei-luvic cambisols Ol-A-ABbr-Bbr-AbrCcacn czarna ziemia brunatna
Glei-luvic charnozems Ol-Aa-AaBcag-GecaCn czarna ziemia wyługowana
Haplic arenosols AinC-C arenosol Inicjalny
Haplic arenosols Ofh-A-C arenosol właściwy
Haplic arenosols Ol-Ofh-ABg-BvC-C rdzawe właściwe
Haplic gleysols Ol-A-Go-Gor-Gr gleby właściwe
Haplic luvisols Ol-A-Bbr-Eet-Bt-C płowe brunatne
Haplic luvisols Ol-A-Eet-Bt-C (Cca) płowe właściwe
Haplic podzols Ol-Ofh-Oh-AEes-Ees-Bfe-Bfec-C bielicowe właściwe
Haplic podzols Ol-Ofh-Oh-Ees-Bhfe-Bfe-BfeC-C bielice właściwe
Hunic leptosol Of-Oh-A/C-R rankey butwinowe
Leptic cambisols Ol-ABbrc-R ranker brunatny
Leptic regosols Ofhc-AC-R rankery właściwe
Luvic charnozems A-ABbr-Bbr-BbrCcaCn-CcaCn czarnoziem wyługowany brunatny
Luvic charnozems Ol-Abi-ABbi-BccaCn-CcaCn czarnoziem wyługowany właściwy
Molic gleysol Ol-Aa-Gca czarna ziemia właściwa
Mollic cambisol Ol-A-ABbr-bbr-cgg gleba szarobrunatna
Mollic gleysols Ol-A-Agg-Gr gleby próchniczne
Mollic gleysols Ol-Om-Aegg-Br gleby mułowe
Mollic leptosols Ol-A-ACca-ACcaRca rędziny czrnoziemne
Rendzic leptosols Ol-A-ACcaRca redziny właściwe
Saprihistic gleysol Ol-Amuca-Gca czarna ziemia murszasta
Saprihistic gleysols Ol-OM-Agg-Gr gleby murszowe
Saprihisti-gleic podzols Ol-Ofh-AmuEes-Eesgg-BhfeGo-Gor-Gr glejobielicowe murszaste
Stagnic haplic gleysol Ol-A-Ggor-Ggo opadowoglejowe właściwe
Stagnic luvisols Ol-A-Etg-Btg-C płowe opadowoglejowe
Stanic dystrik gleysol Ol-Ofh-AEes-Bhfe-CGgo opadowoglejowe bielicowe
Stanic pheodzems Ol-A-ABbrg-CcaCng czarnoziem wyługowany opadowoglejowy
Umbric Leptosols Ol-A-ARca rędziny próchniczne
Stagnic dystric gleysol stagnoglejowe właściwe
Stagnic eutric amfiglejowe
Arenosole: słabo wykształcone ze skał klastycznych, luźnych, kwaśne piaski, A-C, miąższ.10-30
Bielicowe O-AE-E-B-BC-C :skały gruboziarniste, ubogie w zasady,piaski kwarcowe, granity,piaskowce krzem., przemywowy lub gruntowo przemuwowy typ gosp.mor, moder-mor, odcz.silnie kw. do kw., v% <25, , Bielicowanie-rozkład glinokrzemianów pierwotnych i wtórnych przez kw.fulwowe i powstaja rozpuszczone kompleksu próchniczno-żelazowe lub próchniczno-glinowe,selektywne wymyw. produktów rozkładu (albic eluwialny) wytrącanie kompleksowe , gdy Corg Al.+Fe jest>lub równe 25gdzie jest spodic(iluwialny), w środowisku kwaśnym większe znaczenie ma w bielic. ma bardziej ruchliwyAl(strącanie zależy od ph)
Brunatne gleby Ol-A-Bbr-Cca: ze skał zasobnych w zasady: gliny zwałowe, utwory pyłowe,lessy, zwietrzelina piasków łupków ilastych, skały mag. i metamorf.odcz. od kw. do zasad. mull, moder mollic umbic
Czarne ziemie Ol-Aca-Gca, Ol-Aa-B-BcaC : na węglanowych piaskach, pyły iły osady jeziorne, odcz. oboj i alkal., V%>70, mull ok. 40cm, C:N w A 10:14:1, próchnica 2-2,5%
Czarnoziem wyługowany: płd. płn wsch polska ,mull, C:N 10, na lessach weglanowych
Darniowy proces- gęsta roślinność trawiasta, regularne uwilgotnienie ciepło i napowietrzenia,rozwija się w dwóch górnych poziomach
Gruntowo glejowe gleby O-A-Go-Gor-Gr:w pasie polarnym strefowe poza śródstref., na nizinach na terenach niskich, z wys.poziom. wód grunt., w górach u podnóży stoków zawilgoconych, z glin lub piasku na cieżkim podłożu, z wodą grunt. na 30 cm.
Litosole- Lithic leptosols OAinC-R: miąższ. o -10cm, skały bezwęglanowe
Ochronne glrbyFerralic podzols Ol-Ofh-GoBreA-GoBre-Gorre :w Gorcach, w obniżeniach terenu,z piasków z zastojowo podsiąkową wodą,reliktowy poziom GoBre czerwony,dom 10% Fe2O3, v% 20-30
Opadowoglejowe- opady > 500mm, temp.<18, ił, gliny, utwory pyłowe, lessy gdzie stagnuje woda opadowa trwale lub okresowo
Pararędziny O-ACca-Cca lub O-Aca-Cca odcz. oboj. lub zasadowe, zawart. > 1% caco3, w górach ze skał osad. okruchowych z lepiszczem węgl.łupki ilaste, margliste, piaski; na nizinach ze skał luźnych z węglanami, piaski,gliny iły ,mull lub mull-moder
Płowe O-A-Eet-Bt-C: płowienie-mechaniczne przemieszczanie min. ilaste z góry w głąb, tworzy się luvic Yeti poziom wzbogacenia argic Bt, mull, mull-moder, na glinach zwałowych, pyłach, piaski gliniaste
Rankery OC-AC-R: skały lite kwarcowo-krzemian., niewęglanowe, miąższość 30-50cm, pH 3,5-5, v% 5-10
Rdzawe Ol-Ofh-A-Bu-BrC-C: głęb. osady piaszczyste, odwapnione piaski zwałowe,sandrowe, zwietrzeliny granitów, gnejsów
Regosole Scelethic leptosols OC-AinC-CR-R:regolit nie węglanowy, oligot. pH3-5,v% 10-20, mor,moder; eutrof.: pH 5,5-6,5mull, hydromul, v%50-70.
Rendzic leptosols rędziny czarnoziemne
Rędziny ACca-Rca lub O-ACca-Rca:zwietrzeliny skał węglanowych, wapieni, dolomitów, opoki i margle.Redzinienie-CaCO3 w glebie hamuje wietrzenie chemiczne,świeże substancje przy węglan. rozkładają się szybkopotem zostaje zahamowane,powstaja połączenia próchniczno mineralne, związki Fe uwalniaja się powoli, formy wolne Fe i Al. przemiaszczaja się powoli.
Granit:ortoklaz i mikroklin, nieraz kwarzec,, plag. kwarc.,miki grubo- , średnio i gruboziarniste, kwaśne, jasne białe
Sjenit: Brak kwarcu(<10%), skalenie nie potasowe, ortoklaz oraz oligoklaz, andezyt, biotyn, amfibol, piroksen.
Granodioryt: plagioklaz, skalenie potasowe( mniej niż1/3 zawart. skaleni) , kwarzec > 15% , biotyn, amfibol.
Dioryt: plagioklazy nad skaleniami potas i skład ciemny, wł.(bez kwarcu), kwarc. do 15%
Ilaste minerały:- minerały wtórne: kaolinit, montmorylonit, illit, powst. przez wietrzenie glinokrzemianów. BUDOWA:
-1:1 osmiościany Al i 4ściany Si, z warstw kryształu wiązane przez wspólne At. O2 łączące Si jednej warstewki z at. O2 drugiej. łączenie trwałe dzięki mostkom tlen.-hydroksyl. sztywna siec przy nawilzaniu nie rozprasza się, mała plastycznośc
-2:1 cztery sciany Sl , 8 ścian Al. i 4 ściany Si, luźno wiązane mostkiem tlen-tlen, łatwo rozszerzają się pod H2O, kat i często łatwo wnikają, wieksza pojemność, plastyczność.
Porowatość: -makropory o śr. > 8.5 mikro metra
-mezopory o śr. 8,5-0,2 mikro metra
-mikropory o śr.< 0,2 mikro metra
Zależy od : czynników wew.: skł.mech.gleby, struktury gleby, obtoczenia, rodzaju min. ilastych,próchnicy; czyn. zewnętrznych: uprawy, rodzaju użytków, temp.
Woda grawitacyjna: - siły mniejsze niż 0,33 at.(pf< 2,5); -porusza się w makroporach przez siły grawitacyjne,wymywa skł. pokarmowe; - częściowo wyk. przez rośliny
Woda kapilarna; 0,33-30 at. (pF 2,5-4,5), mezopory, dostepna dla roślin, we wszystkich kierunkach, tworzy roztwór glebowy.
Woda higroskopowa: 31-10000 at. (pF 4,5-7), bezpośrednio do cząstek glebowych, wiązana przez koloidy glebowe, brak wł. cieczy , niedostępna, przemieszcza się jako para
Max. pojemność higroskopowa: % wody przy pF=4,5 , waha się pomiedzy 0,1 do 31%
Woda max. higroskopowa: określa wode fizjologicznie nieużyteczna dla roślin
Woda dostepna: - siła mniejsza niż 15 at (pF 4,2); -max. poj. wodna pF=); -polowa pojemność wodna: pF 2,5 (2,0); -kapilarna pojemność wodna : pF 2,5-4,5; - max. poj. higroskopowa: pf 4,5; -punkt trwałego więdnięcia pF= 4,2; -efektywne retencje użytkowe pf= 2,5-3,7
ODR pomiar: - chartka.ODR: charakterystyczny stan aeracji gleby; - mikroelekt. platynowa o znacznej powierzchni imituje korzeń, posiada ujemne napięcie elektronów; - na platynie redukcja cząstki tlenu, na to miejsce nowe
Sorpcja : - absorpcja: pochłanianie gazów, par. cząsteczek oraz jonów z roztworu przez całą masę; - adsorpcja: na granicy faz zagęszcz. wymienion. sub. na pow. adsorbenta
Kompleks sorpcyjny koloidalny:minerały ilaste, próchnica , kompleks ilasto próchniczny, minerały bezpostaciowe, krystal. uwodnione K, Al i Fe
Sorpcja fizykochemiczna: najważniejszą wł. koloidów jest ładunek ujemny
Ładunki ujemne- źródła: -nienasyc. wart. na krawędzi warstw krzem.-glinów, na zewnętrznych płaszczyznach min. oraz na cząstk. próch. ; -wewnątrz warst. wym w kryształach, zależy od pH
Podwójna warstwa: - Sterna-kationy związane dużymi siłami elektrost. z ujemnie naładowanymi pow. koloidy (nieruchomo); - Gway-chapmana- kationy i aniony jony podlegaja siłom kinetycznym, uczestnicza w wymianie kationu z roztworu
Energia wejścia: ze wzrostem wartościowości wzrost energii wejścia; Li<Na NH4=K<Mg<Ca<AL.<Fe<H , ze wzrostem średnicy jonów uwodnionych zmniejsza się energia wejścia Li<Na<K<H Mg<Ca
Energia wyjścia; im łatwiej weszło tym trudniej wychodzi
Sorpcja i czynniki które o niej decydują: - od rodzaju towarzysz. anionów przy kationach wielowartościowych, wtedy zachowuje się jak jednowartościowy; -zwiększ. rozcieńczenia roztworu glebowego zwiększa sorbcję kationów dwuwa.; - temp. zwiększa szybkośc reakcji wym. jonów
Odczyn- st. jonów H+ Do OH - na które dysocj. woda.
kalcyt- ulegając hydrolizie daje odczyn alkaliczny
kwarzec i krzemionka - odczyn kwaśny
ortoklaz- ph 10
montmoor. K,Na,Ca,Mg pH>7
Piaski kwarcowe: gdy kwarzec 80% wag.(region.), 98% (techniczna)
dominuja minerały ciężkich, ilastych skaleni wodoro. Fe
Piaski arkozowe: obfit. skaleni towarz. kwarco.
Piaski szarogłazowe: obok kwarcu okruchy skał drobnoziar.(mag.), sporo skaleni, mik
Piaski zwałowe; różnoziarniste, warstwowanie, osadzone przez lodowiec,słabo gliniaste, gliniaste, zasobne w glinokrzemiany
Piaski Wodnolodowcowe(sandrowe) słabo obtoczone, na przedpolach moren czołowych,w strefie proksymalnej bogatsze niż na zewnątrz; kwarzec, skalenie, miki; na głębokości 4-5m kalcyt 2-3%; skała macierzysta gleb bielicowych
Piaski wydmowe;suma piasku drobnego (0,1-0,25) i średniego (0,25-0,5)>95%, ubóstwo skł. , mała pojemnośc , przepuszczalne i przewiewne
Narkozy: skalenie. lub równe 20%, łuszczyki, m.ilaste i spoiwo kaolinitowi lub ilasto-żelaziste
Szarogłazy: okruchy bazaltów,łuszczyków, skaleni, miazga jak okruchy
Piaskowce godulskie: grubo i cienkoławicowe, spoiwo węglanowe lub krzemionkowe, Beskid Sl.
Piaskowceistebniańskiegruboławicowe, gruboziarniste, lepiszcze krzemionkowe lub krzemionkowo ilaste, dominuje kwarzec i skalenie, są arkozowe, Jasło , Krosno, gleby kwaśne bielicoziemnne
Piaskowce ciężkowickie; gruboziarniste z wkł. zlepiencuw kwarcowych, spiowo ilaste lub węglanowe, Tarnów, Ciężkowice, Bory
Piaskowce magurskie; -gruboziarniste, daja zwietrzeline piaszczystą kwaśne gleby bielicowe
- odmiana średnia - drobnoziarniste, gleby brunatne , facja muskowitowa i glaukonitowa
Piaskowce krośnieńskie; gruboławicowe, lepiszcze węglanowe ( do 30% CaCO3), Bieszczady, gleby brunatne, siedliska lasowe
Piaskowce świętokrzyskie; triasowe, średnioziarniste, spoiwo krzemion. żelaziste
Piaskowce szydłowieckie; jurajskie, kilku metrowe, ławice świeże, miękkie
Less: pochodzenie eoliczne, pyły z moren,; duza porowatość, podsiąkliwość (200 cm), zwarty dzięki min. ilastym, brak plastyczności , rozsypuje się na pył; gleby- czarnoziemu, brunatne, wada: podatny na erozje
Gliny zwałowe; niejednorodność, żwir 5%, piasek 50%, pył 18%, cz. spł. 32%
okruchy granitów , bazaltów, gleby brunatne ,płowe
Powstawanie wapieni-chemizm: wytrącanie się z roztw. wodny kalcytu; oolity, martwica wapienna, trawertyn, wapienie wtórne,ewaporaty wapienne
Torfy: obumarłe resztki roślin w warunkach beztl. otorfiałych, wzbogaca w Corg; składa się z ½ obumarłych i roślin, zmumifikowane części roślin, nierozłożonych części roślin, domieszka H2O
Torf jednorodny: trzcinowy,sitowy, skrzypowy
Torf niejednorodny; klasyfikuje się zaleznie od grupy która ma > 15% masy
Torf torfowisk niskich: przepływ. doliny rzeczne nadmiernie wilgotne, ruchome wody bogate w tlen, odczyn sł. kw. do sł. alkaliczny, popielność 6-18% Ol, jest ich najwięcej: 89%
Torf torfowisk wysokich: bezodpływowe zagłębienia gdzie gromadzi się woda bezodpływowa, bezruch; kopulasty kształt torfowiska, kepkowo-dolinowe ukształtowanie powierzchni, popielność 2-4%, żółto-brunatny Bb
Niestrefowe gleby: litosole , rankory
Śródstrefowe: rędziny, gleby ochronne, opadowoglejowe, pararędziny, czarne ziemie
Pozastrefowe:czarnoziem wyługowany
Strefowe: brunatne, gruntowoglejowe