Andropauza:

• termin użyty po raz pierwszy w latach '40 XX w.,

• stopniowe obniżanie poziomu testosteronu począwszy od 40 r.ż. (rocznie 0,4-1,2%),

• obniżenie liczby komórek Leydiga w jądrach,

• obniżenie zdolności wydzielniczej komórek Leydiga,

• obniżenie epizodycznej i stymulowanej funkcji wydzielniczej gonadotropin.

Objawy:

• obniżenie libido,

• zaburzenia erekcji,

• zmiany nastroju,

• obniżenie siły mięśniowej,

• osteoporoza,

• zwiększenie zawartości tkanki tłuszczowej,

• zaburzenia pamięci i koncentracji,

• zaburzenia snu.

Adrenopauza:

• stopniowe obniżanie stężenia DHEA i DHEA-S,

• przyczyna leży w selektywnym obniżeniu liczby funkcjonalnych komórek warstwy siateczkowatej kory nadnerczy.

DHEA-S:

• wysokie stężenia w życiu płodowym,

• obniżenie stężenia po porodzie,

• wzrost stężenia między 6-10 r.ż. (adrenarche - niezależna od gonadarche),

• maksymalne stężenie występuje w III dekadzie życia.

Wpływ DHEA-S na organizm człowieka:

• ↑IGF-1,

• ↑testosteronu, dihydrosteronu i androstendionu,

• poprawa samopoczucia (kontrowersyjne),

• zwiększenie beztłuszczowej masy ciała u mężczyzn,

• nieznaczna poprawa w zakresie wrażliwości na insulinę.

DHEA-S a procesy starzenia:

• stężenie DHEA-S koreluje negatywnie ze stężeniem IL-6,

• wzrost stężenia IL-6 wraz z wiekiem może być związany ze spadkiem stężenia DHEA-S,

• opisane zmiany mogą być odpowiedzialne za procesy zapalne oraz choroby związane z wiekiem (np. osteoporozę).

Somatopauza:

• obniżenie amplitudy pulsów GH wraz z wiekiem, ale brak zmian ich częstotliwości,

• systematyczny spadek stężenie IGF-1,

• objawy: przyrost masy ciała, obniżenie gęstości tkanki kostnej, spadek libido, pogorszenie profilu lipidowego.

Podawanie GH u zwierząt w zaawansowanym wieku:

• poprawa w zakresie syntezy białka,

• wzrost beztłuszczowej masy ciała,

• poprawa funkcji immunologicznych,

• poprawa w zakresie gęstości tkanki kostnej kręgosłupa.

2

---